Finanse samorządów - strona 2

Samorządy: Cięcia w KPO zagrożeniem dla lokalnego rozwoju

Finanse publiczne Finanse samorządów

Samorządowców niepokoi planowane zmniejszenie środków przeznaczonych na pożyczki w wysokości 5,1 mld euro w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Przedstawiciele czterech organizacji samorządowych w liście do premiera alarmują, że taka decyzja w istotny sposób spowolni rozwój polskich samorządów oraz funkcjonujących w ich obrębie przedsiębiorstw. Pogłębi też nierówności między regionami.

14.10.2025

Kosztowna pomoc OSP poza gminą - samorządy apelują o zmiany w finansowaniu

Finanse samorządów Bezpieczeństwo publiczne

Finansowanie jednostek OSP leży w kompetencji samorządów. Strażacy ochotnicy często uczestniczą w akcjach poza swoją gminą, m.in. na drogach krajowych i ekspresowych. Koszty takich interwencji ponoszą macierzyste gminy jednostek. Wydatki te stają się poważnym obciążeniem dla gminnych budżetów. Samorządowcy domagają się zmian w przepisach.

13.10.2025

NSA: Różnicowanie stawek opłaty targowej stanowi element sprawiedliwości społecznej

Samorząd terytorialny Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów

Rada gminy ustaliła stawki opłaty targowej, które różniły się w zależności od sposobu sprzedaży i oferowanych towarów. Skarżący zarzucił, że doszło do naruszenia przepisów. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że różnicowanie stawek opłaty stanowi element sprawiedliwości społecznej, ponieważ nie każda sprzedaż generuje jednakowe koszty. Ponadto rozwiązanie to może być formą pomocy dla osób wspomagających budżet środkami ze sprzedaży np. własnych owoców lub warzyw.

07.10.2025

Czy z funduszu sołeckiego można kupić czujnik gazu dla mieszkańców?

Finanse samorządów

Zakup czujników czadu z funduszu sołeckiego jest niezgodny z prawem – RIO w Białymstoku wyjaśnia, że środki z funduszu nie mogą być przeznaczane na potrzeby indywidualne mieszkańców, nawet jeśli służą poprawie ich bezpieczeństwa. Takie wydatki nie spełniają ustawowych przesłanek przedsięwzięcia.

03.10.2025

Samorządy dostaną 1,4 mld zł wyrównania dochodów w 2026 roku

Finanse samorządów CIT

Samorządy otrzymają 1,4 mld zł wyrównania dochodów w 2026 roku – to efekt korekty danych podatkowych CIT za lata 2021–2022. Ministerstwo Finansów zapowiada przeliczenie dochodów wszystkich jednostek samorządu terytorialnego za lata 2024 i 2025, co ma uwzględniać błędy w deklaracjach oraz zmiany administracyjne.

03.10.2025

Wykonanie zastępcze a odsetki – co musi wiedzieć samorząd?

Środowisko Odpady Finanse samorządów

Burmistrz ma prawo naliczania odsetek od nieuiszczonej w terminie kwoty na pokrycie kosztów wykonania zastępczego w związku z usunięciem odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. Zwrot kwoty wydatków w ramach wykonania zastępczego stanowi należność o charakterze publicznoprawnym – wyjaśniła RIO w Łodzi.

29.09.2025

Sejm nie zdecydował w sprawie bezterminowych wuzetek

Samorząd terytorialny Środowisko Drogi Finanse samorządów Administracja publiczna Budownictwo Nieruchomości Ład Przestrzenny

Posłowie nie zdecydowali się rozstrzygnąć, co dalej z wuzetkami - projekt, który zakładał, że złożenie wniosku o wydanie warunków zabudowy do końca tego roku oznaczałoby uzyskanie bezterminowej wuzetki, cały czas będzie jeszcze procedowany. Nie wiadomo też, czy Sejm pozwoli, aby wuzetki składane do końca tego roku, były wydawane dopiero w 2027 r., a urzędy nie płaciłyby kar za opóźnienia w rozpatrywaniu lawiny napływających do gmin wniosków o wuzetki, a zamiast tego cały wysiłek skupiły na szybkim uchwaleniu planów ogólnych. W piątek posłowie przyjęli jedynie drobną - acz znaczącą w praktyce - nowelizację przepisów o planowaniu przestrzennym dotyczącą inwestycji celu publicznego.

26.09.2025

NSA: Sędziowie blokują gminom sprytne obejście limitu zadłużenia

Finanse publiczne Finanse samorządów Rachunkowość Administracja publiczna Prawo gospodarcze Kredyty

Opcje call w umowie spółki, które wymuszają wykup udziałów od prywatnego inwestora w zamian za długoletnie waloryzowane płatności, to w istocie forma kredytowania, więc ich łączną wartość należy uwzględniać przy wyliczaniu limitów dopuszczalnego zadłużenia – wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sędziowie podzielili obawy zgłaszane co do tej oryginalnej - jak na polskich samorządowców - inżynierii finansowej przez kielecką Regionalną Izbę Obrachunkową. W sprawie pojawia się też wątek indeksowania wskaźnikiem WIBOR.

25.09.2025

Od granic po kompetencje - bliżej zmian w samorządach

Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Nowe regulacje, dotyczące zmiany granic gmin, zdefiniowanie „liczby mieszkańców”, zmiany w nadzorze prawnym nad samorządową legislacją, uzupełnienie zadań własnych gminy, zniesienie ograniczeń w liczbie zastępców wójta, burmistrza i prezydenta - to tylko niektóre propozycje w projekcie ustawy o likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego. Zdaniem prawników zmiany są potrzebne, ale nie rozwiązują rzeczywistych problemów samorządów.

19.09.2025

Magistraty pomogą seniorom z wysokich pięter

Samorząd terytorialny Finanse samorządów Domowe finanse Emerytury i renty Budownictwo Nieruchomości Niepelnosprawność

Co dziewiąty senior jest więźniem w swoim własnym lokum, gdyż mieszka wysoko, a jego kamienica nie ma windy. Jednym z instrumentów pomocy ma być tzw. najem senioralny, czyli możliwość wynajęcia własnego mieszkania gminie w zamian za lokal komunalny na parterze albo w bloku z windą. Projekt nowelizacji ustawy lokatorskiej w tej sprawie właśnie rozpoczyna ścieżkę legislacyjną.

15.09.2025

Miasta przeciwne inicjatywie "PIT zero, rodzina na plus"

Finanse samorządów Domowe finanse

Projekt prezydenta Karola Nawrockiego zakładający zwolnienie z podatku do limitu 140 tys. zł dla każdego z rodziców wychowujących co najmniej dwójkę dzieci wzbudza niepokój wśród samorządów. Zarząd Związku Miast Polskich choć przyznaje, że intencja projektu – wsparcie rodzin wielodzietnych – budzi zrozumienie, ale nie może odbywać się to kosztem budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

09.09.2025

Będzie uchwała NSA w sprawie infrastruktury kolejowej

Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów

Uchwała nie powinna mieć charakteru abstrakcyjnego, bo do tej pory nie wystąpiły rozbieżności w orzecznictwie w tym zakresie. Zarówno przed sprawą prejudycjalną, jak i bezpośrednio po niej, sądy jednolicie wskazywały na zwolnienie w stosunku do całych działek. Sposób sformułowania pytania z uzasadnienia ustnego sugeruje, że uchwała będzie dotyczyć konkretnej sprawy - pisze Rafał Kran, partner w MDDP.

03.09.2025

Będzie renesans lokalnych kolejek

Turystyka Finanse samorządów Transport

Ministerstwo Infrastruktury planuje rozwój kolei wąskotorowych – nie tylko jako atrakcji turystycznych, ale i lokalnych, regularnych przewoźników, choć niekoniecznie całorocznych. Samorządom łatwiej też będzie planować przebudowy i remonty kolejek dojazdowych, gdyż mają dostać do tego instrumenty prawne, jak i wsparcie finansowe. Tak wynika z projektowanych nowelizacji kilku ustaw kolejowych.

01.09.2025

Nowy podatek od budowli to nowe problemy firm i samorządów

Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów Nieruchomości

Samorządy wciąż weryfikują deklaracje złożone na podstawie nowych przepisów o podatku od nieruchomości. Porównanie z poprzednimi latami może sprawić, że część firm dopłaci podatek wstecz. Okazuje się też, że nowelizacja nie tylko nie wyeliminowała wątpliwości, ale stworzyła nowe, dotyczące np. trwałego związku z gruntem czy opodatkowania instalacji i urządzeń. Pierwsze interpretacje podatkowe są niestety niekorzystne dla podatników.

25.08.2025

Jest drugi plan ogólny - i niestety drugie unieważnienie

Samorząd terytorialny Środowisko Finanse samorządów Administracja publiczna Budownictwo Nieruchomości Ład Przestrzenny

Wojewoda śląski stwierdził nieważność kolejnego planu ogólnego gminy. Obok Pyskowic, które najszybciej w Polsce opracowały plan ogólny, drugą pechową gminą, której urzędnicy zakwestionowali nowy plan, są Jejkowice koło Rybnika. Narastają więc obawy o los reformy planowania przestrzennego w Polsce, jakość przepisów i los przyszłych inwestycji.

22.08.2025

Gminy chcą zmiany prawa, bo mają płacić za niezrealizowane plany sprzed dekady

Samorząd terytorialny Finanse publiczne Finanse samorządów Nieruchomości

Gminy przejmowały grunty po PGR-ach z myślą o inwestycjach publicznych. Teraz, gdy nie zdążyły ich zagospodarować w ustawowym terminie, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa żąda zapłaty – często setek tysięcy złotych. Samorządy alarmują: prawo nie uwzględnia realiów społecznych i gospodarczych. Ministerstwo Rolnictwa analizuje możliwość nowelizacji przepisów, ale zastrzega, że musi dbać też o finanse publiczne.

22.08.2025

Jest ważny wyrok NSA w sporze dotyczącym infrastruktury kolejowej

Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów Nieruchomości

Po wyroku TSUE z 29 kwietnia 2025 r. (C-453/23) zapadł długo wyczekiwany wyrok NSA w sprawie prezydenta miasta Mielca, w którym NSA w pełni podziela stanowisko TSUE. Z uzasadnienia ustnego wynika, że zwolnienie z podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej nie może być traktowane jako pomoc publiczna – każdy przedsiębiorca posiadający infrastrukturę i faktycznie udostępniający ją licencjonowanym przewoźnikom mógł z niego skorzystać. Wyklucza to uznanie, że miała miejsce selektywność - pisze Rafał Kran, partner w MDDP.

20.08.2025

Nadchodzi gminna Polska bezgotówkowa

Samorząd terytorialny Podatki i opłaty lokalne Finanse samorządów Domowe finanse Małe i średnie firmy Nieruchomości Cyberbezpieczeństwo Nowe Technologie

Zwykli obywatele i małe jednoosobowe działalności gospodarcze mają docelowo w jednym miejscu uiszczać wszystkie płatności na rzecz podmiotów publicznych, choć rządowy system e-płatności będzie – przynajmniej początkowo – dobrowolny zarówno dla płatników, jak i beneficjentów. Chodzi głównie o podatki lokalne oraz należności za korzystanie z mienia komunalnego.

19.08.2025

Większa rola Wojewódzkich Zespołów Koordynacji - projekt trafił do konsultacji

Finanse samorządów Finansowanie oświaty

Uregulowanie statusu Wojewódzkich Zespołów Koordynacji jako ciał opiniodawczo-doradczych zakłada projekt nowelizacji ustawy o samorządzie województw przygotowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. WZK mają być kluczowym narzędziem realizacji Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030 na poziomie regionalnym.

14.08.2025

Dochody z „korkowego” i „małpkowego” już nie na pomoc uchodźcom

Samorząd terytorialny Finanse samorządów Ukraina

Samorządy już nie będą mogły pomagać już uchodźcom ze środków z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych i funduszu gromadzonego ze sprzedaży alkoholu w małych opakowaniach w ramach tzw. podatku cukrowego. Sejm nowelizując 5 sierpnia 2025 r. przepisy specustawę o pomocy obywatelom Ukrainy uchylił przepisy dające samorządom taką możliwość .

07.08.2025