Ważny wyrok NSA w sporze dotyczącym infrastruktury kolejowej

Jest ważny wyrok NSA w sporze dotyczącym infrastruktury kolejowej

Po wyroku TSUE z 29 kwietnia 2025 r. (C-453/23) zapadł długo wyczekiwany wyrok NSA w sprawie prezydenta miasta Mielca, w którym NSA w pełni podziela stanowisko TSUE. Z uzasadnienia ustnego wynika, że zwolnienie z podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej nie może być traktowane jako pomoc publiczna – każdy przedsiębiorca posiadający infrastrukturę i faktycznie udostępniający ją licencjonowanym przewoźnikom mógł z niego skorzystać. Wyklucza to uznanie, że miała miejsce selektywność - pisze Rafał Kran, partner w MDDP.

Polskie tłumaczenie wyroku Trybunału używa zwrotu „nie wydaje się” co do spełnienia przesłanki selektywności. NSA, podobnie jak przy rozpatrywanych na początku sierpnia br. sprawach z zakresu tego zwolnienia, zwrócił uwagę na różnice w tłumaczeniu tego zwrotu występujące w różnych wersjach językowych. Skład orzekający stwierdził, że inne wersje językowe, m.in. wersja francuska, posługują się bardziej jednoznacznymi stwierdzeniami. Ponadto należy wskazać, że dość częstą praktyką TSUE jest używanie nieostrych określeń, aby pozostawić ostateczne rozstrzygnięcie sądom krajowym (zwłaszcza przy niezharmonizowanych zagadnieniach prawnych takich jak podatek od nieruchomości).

Czytaj również: Wyrok TSUE ws. polskiego podatku od nieruchomości C- 453/23.

Korzystna linia orzecznicza

Wyrok NSA z 06 sierpnia 2025 r., sygn. III FSK 1126/22,
Wyrok NSA z 06 sierpnia 2025 r., sygn. III FSK 1085/22,
Wyrok WSA w Poznaniu z 26 czerwca 2025 r., sygn. I SA/Po 617/23,
Wyrok WSA w Lublinie z 18 czerwca 2025 r. sygn., I SA/Lu 292/24,
Wyrok WSA w Białymstoku z 11 czerwca 2025 r., sygn. I SA/Bk 276/23,
Wyrok WSA w Gdańsku z 22 lipca 2025 r., sygn. I SA/Gd 78/23.

Sądy administracyjne przyjmują rozumienie, że niezasadny jest argument o niedozwolonej pomocy publicznej, a zatem prywatne bocznice kolejowe są uprawnione do skorzystania ze zwolnienia.

Rozstrzygnięcie NSA było dokładnie takie, jak oczekiwano i razem z wyrokami tego sądu z 6 sierpnia stanowi utrwalenie kształtującej się pozytywnej linii orzeczniczej dla właścicieli bocznic. Również niektóre gminy przyjmują taką interpretację wyroku TSUE, co budzi nadzieje na zakończenie postępowań w tym obszarze bez większych komplikacji. Pierwsze postępowania dotyczące prawa do zwolnienia w latach 2017-2021 (które zgodnie z przepisami zostały zawieszone do wyroku TSUE) zakończyły się pozytywnie dla podatników. Gminy w wydawanych decyzjach uznają nadpłaty od prywatnych bocznic i całych działek gruntów – również do tej sprawy NSA korzystnie się odniósł w ostatnich wyrokach. Część gmin czeka zapewne na rozwój krajowej linii orzeczniczej. Po ostatnich wyrokach NSA można powiedzieć, że dominująca linia interpretacyjna jest już jasna. Nadal na rozpoznanie czekają analogiczne sprawy, jednak jest dość prawdopodobne, że rozstrzygnięcia będą tożsame z dotychczasowymi – zwłaszcza jeśli chodzi o sprawy w NSA.

Przypomnijmy, że w wyrokach z 6 sierpnia NSA wskazał m.in., że zmiana przepisów od 2022 r. miała charakter normatywny i nie może wpływać na interpretację regulacji obowiązującej uprzednio. NSA przypomniał m.in. także to, że całe działki ewidencyjne podlegają zwolnieniu i że ustawodawca nie wyłączył infrastruktury prywatnej z zakresu zwolnienia.

Nadal możliwe wnioski o zwrot nadpłat

Wszystko wskazuje na to, że gminy będą zobligowane do zwrotu nadpłat. W wielu przypadkach podatnicy będą też mieli podstawy do żądania odsetek, zgodnie z Ordynacją podatkową. Należy jednak przygotować się na to, że gminy mogą nie być chętne do przyznania odsetek z urzędu – zwłaszcza że zwrócone nadpłaty z tytułu zwolnienia stanowią często istotną pozycję ich budżetów. Składanie nowych wniosków o stwierdzenie nadpłaty jest nadal możliwe, ale już jedynie za okres 2020-2021 - lata 2017-2019 już się bowiem przedawniły.

Wyrok TSUE może nie wprost, ale poprzez logiczną analizę płynących z niego wniosków, daje pewne podstawy do skorzystania ze zwolnienia od terminali kolejowych za 2024 r. 2024 rok jest jedynym, w którym zwolnienie dla terminali obowiązywało, a wyrok TSUE zdezaktualizował objaśnienia ministra finansów, które wskazywały na brak możliwości skorzystania ze zwolnienia do terminali.

Rafał Kran, doradca podatkowy, partner w MDDP

Nowość