Komisja Europejska skierowała w środę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawy przeciwko 8 państwom członkowskim, w związku z ochroną sygnalistów. Wśród nich jest Polska. Termin wdrożenia postanowień unijnej dyrektywy w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii upłynął 17 grudnia 2021 r., a w Polsce jeszcze nie odpowiedniej ustawy.
Grażyna J. Leśniak
15.02.2023
Prawo pracy Prawo europejskie
Nagrody Super Samorząd 2022 otrzymało pięć społeczności lokalnych - mieszkańców i władz, które wspólnie realizowały ważne dla ich wspólnot działania. Nagrodę Specjalną za pomoc uchodźcom z Ukrainy przyznano społeczności samorządowej Międzyrzeca Podlaskiego. Wybrano też 6 laureatów nagrody Super Głos 2022.
Maria Dec-Kiełb
15.02.2023
Samorząd terytorialny
Prezes Sądu Apelacyjnego nie wykonuje zabezpieczenia ustanowionego przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie przeniesienia sędziów do innych wydziałów bez ich zgody. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich niewykonanie postanowienia ETPC może wiązać się z odpowiedzialnością międzynarodową Polski za naruszenie art. 34 Konwencji Praw Człowieka.
Krzysztof Sobczak
15.02.2023
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Pominięcie części mieszkańców oraz osób prawnych w konsultacjach dotyczących zmiany nazwy ulicy oraz brak analizy kwestii finansowych, jakie niesie za sobą podjęcie uchwały w takiej sprawie, stanowi istotne naruszenie prawa - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku. Zdaniem sądu należy to do istotnych zagadnień mających wpływ na funkcjonowanie społeczności lokalnej.
Marek Sondej
15.02.2023
Samorząd terytorialny
Drogami gminnymi są drogi publiczne, z których może korzystać każdy, zgodnie z ich przeznaczeniem, nie zaliczone do innej kategorii dróg publicznych, uzupełniające sieć dróg służących miejscowym potrzebom i które nie mają statusu drogi wewnętrznej. Z drogi wewnętrznej można natomiast korzystać za zgodą jej zarządcy lub właściciela.
Marek Sondej
14.02.2023
Samorząd terytorialny
Czy obciążenie obywateli obowiązkiem finansowana składki zdrowotnej w całości właściwie wpisuje się w ciążący na władzy publicznej konstytucyjny nakaz zapewnienia ochrony zdrowia? Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek wystąpił w tej sprawie do Adama Niedzielskiego, ministra zdrowia.
Grażyna J. Leśniak
14.02.2023
Domowe finanse PIT Ubezpieczenia społeczne Polski Ład
Projekt przepisów wprowadzających unijną dyrektywę ograniczającą zużycie plastiku trafił już do Sejmu. Nałoży nowe obowiązki na przedsiębiorców wykorzystujących w swojej działalności przedmioty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Ale zmiany dotkną też gminy oraz samorządy województw, do których obowiązków należeć będzie m.in. pobieranie opłat od firm stosujących plastikowe opakowania.
Zofia Jóźwiak
14.02.2023
Środowisko Odpady

Nowy dyrektor pokieruje Narodowym Centrum Badań i Rozwoju

Administracja publiczna Szkolnictwo wyższe
Doktor Jacek Orzeł został powołany na pełniącego obowiązki dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Funkcję tę dr Orzeł sprawuje od 9 lutego br. Jacek Orzeł jest menedżerem, ekonomistą oraz informatykiem ze specjalizacją w tematyce zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem. Posiada kilkunastoletnie doświadczenie menedżerskie.
Monika Sewastianowicz
13.02.2023
Administracja publiczna Szkolnictwo wyższe
Naczelny Sąd Administracyjny przełamał linię orzeczniczą twierdząc, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego na rzecz nabywcy roszczenia dekretowego rażąco narusza prawo, a zatem jest niedopuszczalne. Wprowadziło to poważny problem co do realizacji roszczeń dekretowych. Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich zadał NSA pytanie, czy nabywca roszczeń z dekretu warszawskiego jest stroną postępowania dekretowego?
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
13.02.2023
Samorząd terytorialny Prawo cywilne Nieruchomości
Tego dnia istniało ryzyko ataków o charakterze terrorystycznym, dlatego użyto podnośnika, by sprawdzić czy jest realne zagrożenie bezpieczeństwa osób biorących udział w uroczystościach na pobliskim placu Piłsudskiego - tak Komendant Stołeczny Policji odpowiedział Rzecznikowi Praw Obywatelskich na pytanie o powód i podstawę prawną zaglądania z podnośnika do okien prywatnego mieszkania.
Krzysztof Sobczak
13.02.2023
Prawo karne Policja RODO
Centralny System Cyfryzacji – od wystawienia elektronicznej karty zgonu, przez usługę kremacji bądź tez organizacji ceremonii pogrzebowej z trumną, aż po szczegółową ewidencję cmentarza – instytucja taka pojawić ma się w znowelizowanym Prawie Pogrzebowym. Zdaniem branży zrewolucjonizuje ona całą procedurę pochówku, przyczyniając się do jej usprawnienia i podwyższenia poziomu usług funeralnych.
Andrzej Mazurowski
13.02.2023
Administracja publiczna RODO
Praca zdalna okazjonalna to praca poza stałym miejscem pracy, wykonywana na wniosek pracownika, w łącznym wymiarze w roku kalendarzowym nie większym niż 24 dni. Co istotne, jej wykonywanie nie wymaga szerokiego ustalenia zasad oraz nie jest związane z obowiązkiem pracodawcy zapewnienia pracownikowi narzędzi pracy i niezbędnego wyposażenia oraz materiałów lub pokrywania kosztów.
Marek Rotkiewicz
13.02.2023
Prawo pracy BHP

Turyści płacą opłatę klimatyczną za oddychanie smogiem

Samorząd terytorialny Środowisko Podatki i opłaty lokalne
Żaden z 35 małopolskich i dolnośląskich kurortów górskich nie spełnia prawnych standardów jakości powietrza. Mimo to gminy te pobierają tzw. opłaty klimatyczne, często niezgodnie z prawem - to wnioski z raportu Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. Są już orzeczenia sądów kwestionujące te opłaty, ale według resortu środowiska nie jest ona powiązana z kwestią jakości powietrza w danej miejscowości.
Regina Skibińska
11.02.2023
Samorząd terytorialny Środowisko Podatki i opłaty lokalne
Osoba mająca pozwolenie na dany rodzaj broni, która weszła w posiadanie broni po zmarłym, nie ma obowiązku jej złożenia do policyjnego depozytu. O legalnym posiadaniu danego rodzaju broni przesądza bowiem wyłącznie decyzja o pozwoleniu na tę broń - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku. Inaczej będzie jednak, gdy posiadacz nie dopełni obowiązku jej rejestracji.
Marek Sondej
11.02.2023
Administracja publiczna Policja
Sąsiedzi miejsc, w których odbywają się różne rozrywkowe imprezy, skarżą się na związany z tym hałas. Nie ma przepisów, które chroniłyby ich prawa. Resort środowiska zgadza się z potrzebą odpowiednich zmian prawnych, ale negatywne stanowisko zajmuje w tej sprawie resort spraw wewnętrznych. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera o zapewnienie koordynacji działań właściwych ministrów.
Krzysztof Sobczak
10.02.2023
Środowisko Administracja publiczna
Czas ucieka, a obowiązkowych kaucji, nawet na popularne, szklane butelki, nie mówiąc już o opakowaniach plastikowych, wciąż nie ma. Niepokoi to organizacje pozarządowe, które apelują do premiera Morawieckiego o przyspieszenie prac nad ustawą i skierowanie projektu do Sejmu. Podkreślają też, że wprowadzenie systemu cieszy się zarówno poparciem społeczeństwa, jak i rynku.
Zofia Jóźwiak
10.02.2023
Środowisko Odpady
Referendum lokalne będzie można zorganizować w dwóch terminach w ciągu całej kadencji. Określone zostaną centralnie. Próg do zainicjowania referendum i ważności głosowania będzie niższy – zakłada to nowelizacja ustawy o referendum lokalnym, której pierwsze czytanie odbyło w środę w Sejmie. Eksperci wytykają jej błędy, niejasności i niekonstytucyjność oraz możliwość naruszenia cienkiej linii między partycypacją społeczną a chaosem.
Robert Horbaczewski
10.02.2023
Samorząd terytorialny RODO Wybory
Przyjęta w środę wieczorem przez Sejm nowela ustawy 10h to zgniły kompromis. Eksperci są zgodni, że nie da się budować na masową skalę elektrowni wiatrowych w odległości ponad 700 m od domów. Nikłe są też szanse na wybudowanie farm z dala od zabudowań przy granicy z gminą sąsiednią. Ta ostatnia będzie musiała bowiem zgodzić się na inwestycję, tylko po co ma to robić? Skoro "konfitury" z wiatraków trafią nie do jej kasy?
Renata Krupa-Dąbrowska
10.02.2023
Samorząd terytorialny Środowisko Energetyka
Możliwość konfiskowania majątków osób, które wspierają działalność Rosji, oraz opodatkowanie firm, które nie wycofały się z tamtejszego rynku - to jedna z proponowanych zmian w konstytucji. Inna miałaby pozwolić na finansowanie armii bez konieczności przejmowania się zadłużaniem państwa. Prace na tym projektem rozpoczęła w czwartek sejmowa komisja nadzwyczajna.
Monika Sewastianowicz Patrycja Rojek-Socha
09.02.2023
Administracja publiczna Ukraina
Od 8 lutego 2023 r. obowiązuje nowe rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu. To realizacja programu wynikającego z unijnej tzw. dyrektywy azotanowej.
Robert Horbaczewski
09.02.2023
Środowisko
W 2021 roku z urlopu rodzicielskiego skorzystał tylko co setny ojciec. Niemniej, jak z wynika z najnowszego badania Pracuj.pl, aż 85 proc. pracujących rodziców dobrze ocenia nowelizację Kodeksu pracy, która wprowadza dodatkowy, 9-tygodniowy urlop rodzicielski dla ojców. Zmiana ta ma szansę przełożyć się na realne wsparcie matek i odciążenie ich w części obowiązków.
Grażyna J. Leśniak
09.02.2023
Prawo pracy Prawo europejskie

Przepisów wymagających pilnej poprawy przybywa coraz szybciej

Prawo karne Prawo cywilne Prawnicy Prawo rodzinne Doradca podatkowy Prawo pracy Prawo gospodarcze Finanse Prawo europejskie
Rozwody, mediacje, kontakty z dzieckiem, opodatkowanie darowizn, wgląd na konta i blokowanie rachunków bankowych przez skarbówkę, składka zdrowotna przedsiębiorców, prawo holdingowe, budowy domów do 70 mkw., data ważności recept – to tylko niektóre kwestie wymagające pilnej poprawy. Takich wadliwych przepisów jest mnóstwo. Wskazujemy je w raporcie „Poprawmy prawo”.
Krzysztof Koślicki
09.02.2023
Prawo karne Prawo cywilne Prawnicy Prawo rodzinne Doradca podatkowy Prawo pracy Prawo gospodarcze Finanse Prawo europejskie
W wieczornym bloku głosowań w środę 8 lutego Sejm odrzucił wszystkie poprawki zaproponowane przez Senat do noweli o Sądzie Najwyższym, przyjął nowelizację przepisów o egzekucji administracyjnej oraz m.in. ustawę wiatrakową. Przegłosowano też Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Patrycja Rojek-Socha
08.02.2023
Obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej treści dotyczyć będzie także tych informacji, które podmiot publiczny umieszcza na nienależących do niego stronach internetowych i aplikacjach mobilnych - zakłada to m.in. nowelizacja ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, którą przyjął Sejm.
Robert Horbaczewski
08.02.2023
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo AI
Subwencja oświatowa w 2023 r. wyniesie 64,4 mld zł. To o 11,1 mld zł więcej w stosunku do ustawy budżetowej z 2022 r. - informuje resort edukacji. O wzroście subwencji przypominał też wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski we wtorek na posiedzeniu sejmowej Komisji Edukacji i Nauki. Podkreślił, że jeszcze nigdy subwencja oświatowa nie była tak wysoka.
Monika Sewastianowicz
08.02.2023
Policjanci z pododdziałów zwartych nie są wyposażeni w dobrze widoczne indywidualne znaki identyfikacyjne, np. numery służbowe. Rzecznik praw obywatelskich uważa, że utrudnia to identyfikację np. tych funkcjonariuszy, którzy podczas demonstracji przekraczają uprawnienia służbowe. Interweniował w tej sprawie u premiera i ministra i od tego ostatniego dowiedział się, że obecne regulacje prawne są wystarczające.
Krzysztof Sobczak
08.02.2023
Prawo karne Policja
Konieczność ochrony podwykonawców wykonujących roboty budowlane wynika ze złych doświadczeń z lat ubiegłych. Obecnie podwykonawcy posiadają środki, które pozwalają na ochronę ich interesów, co daje szansę na równy podział ryzyk przy realizacji inwestycji. Pisze o tym Elżbieta Lewandowicz, radca prawny z Zespołu Obsługi Inwestycji i Zamówień Publicznych DSK Kancelaria.
Elżbieta Lewandowicz
08.02.2023
Zamówienia publiczne Prawo gospodarcze
Nietrafne stanowisko RIO w Kielcach w zakresie finansowania OSP wzbudziło niepokój w gminach. Stanowiska tego nie należy uwzględniać w praktyce finansowania OSP przez gminy i nie dotyczy ono wszystkich gmin w Polsce. Artykuł 10 ustawy o ochotniczych strażach nie wyczerpuje zakresu i sposobów finansowania ochotniczej straży pożarnej przez gminy – uważa dr Dariusz P. Kała, z Kancelarii Prawnej „LexKała”.
Dariusz P. Kała
08.02.2023
Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Na europejską kartę osoby z niepełnosprawnością trzeba jeszcze poczekać

Pomoc społeczna Prawo europejskie Niepełnosprawność
Unijna strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030 zakłada, że w drugiej połowie 2023 r. powstanie europejska karta osoby z niepełnosprawnością, która będzie uznawana we wszystkich krajach UE. Na razie, pilotażowo wdrożono ją w ośmiu europejskich krajach. W styczniu zakończyły się konsultacje społeczne dotyczące tego dokumentu.
Beata Dązbłaż
08.02.2023
Pomoc społeczna Prawo europejskie Niepełnosprawność

Bezumowne korzystanie z lokalu może podlegać VAT

VAT Rachunkowość Administracja publiczna
Dorozumiana, milcząca zgoda właściciela nieruchomości na jej użytkowanie przez dotychczasowego użytkownika skutkuje opodatkowaniem jako świadczenie usług. Może się wtedy pojawić konieczność rozliczenia VAT. Potwierdza to niedawna interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Wynagrodzenie za bezprawne korzystanie z nieruchomości wiąże się także z prawem żądania naprawienia szkody.
Malwina Pasternak-Janik
08.02.2023
VAT Rachunkowość Administracja publiczna