Problem neo-sędziów zaczyna przytłaczać sądy

Wymiar sprawiedliwości

Jeden neo-sędzia, dwie sprawy, dwa wnioski o jego wyłączenie i dwa różnej treści postanowienia - to sytuacja z ostatnich tygodni, która miała miejsce w Sądzie Okręgowym w Elblągu. Adwokaci, radcy prawni coraz częściej nie tylko wnioskują o wyłączenie sędziego z powodu udziału przy jego powołaniu neo-KRS, ale tę wadliwość podnoszą w apelacji. I odnoszą sukcesy, choć nie zawsze. Sami sędziowie przyznają, że sytuacja wymaga pilnej legislacyjnej interwencji, bo sądy zaczynają się gubić. Część z nich podkreśla, że jeśli neo-sędzia nie jest sędzią - to nie ma też jego orzeczeń.

01.03.2024

Udział Polski w Prokuraturze Europejskiej potwierdzony przez KE

Prokuratura

Komisja Europejska przyjęła w czwartek decyzję potwierdzającą udział Polski w Prokuraturze Europejskiej (EPPO). Na wniosek skierowany do Komisji przez Polskę Prokuratura Europejska będzie właściwa do prowadzenia dochodzeń i ścigania przestępstw naruszających interesy finansowe Unii, popełnionych w Polsce po 1 czerwca 2021 roku. Polska formalnie stanie się częścią Prokuratury Europejskiej z dniem wejścia w życie decyzji Komisji.

29.02.2024

Coraz więcej nowych przepisów, krótsze vacatio legis

Prawnicy Administracja publiczna

Skokowo zwiększa się liczba nowych i zmienionych przepisów. W 2023 roku ogłoszono aż 143 155 nowych aktów prawnych – ponad 15 tys. więcej niż rok wcześniej. Przynajmniej raz zmieniono natomiast 31 968 aktów. Najczęściej zmieniana była ustawa o PIT. Nadal wiele przepisów wchodzi w życie z datą wsteczną - w momencie publikacji dowiadujemy się, że... ustawa już dawno obowiązuje. To tylko niektóre problemy wskazane w raporcie „Poprawmy prawo”.

29.02.2024

Sąd nie uzasadnił zabezpieczenia? Zaskarżenie trzeba składać od razu

Wymiar sprawiedliwości

Od 2019 roku obowiązuje przepis, zgodnie z którym sąd może w sprawie cywilnej odstąpić od uzasadnienia postanowienia wpadkowego. Sędziowie korzystają z tego w sprawach rodzinnych, ale też np. w sprawach frankowych. Część z nich stosuje też ogólne pouczenia dotyczące zaskarżania. Efekt? Strona w tym przypadku powinna składać zażalenie od razu, czyli w ciągu siedmiu dni. Zamiast tego wnioskuje o pisemne uzasadnienie, sąd wniosek odrzuca... a termin przepada.

29.02.2024

Mediacja ma być sposobem na zatory sądowe, ale z przepisami nadal jest problem

Wymiar sprawiedliwości

Już poprzednie kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości zapewniało, że w mediacji widzi sposób na rozładowanie sądowych zatorów. Wprowadzone zostały różnego rodzaju zmiany w przepisach, miał zacząć działać Krajowy Rejestr Mediatorów. Kwestie rejestru podejmuje i obecne kierownictwo, prawnicy podkreślają jednak, że jeśli mediacja ma się upowszechnić, potrzeba kompleksowych - a nie punktowych uregulowań. Konieczne jest weryfikowanie umiejętności mediatora oraz stworzenie choćby mediatorskiego kodeksu etyki.

29.02.2024

Ponad 200 spraw przeciwko sędziom prawidłowo stosującym prawo europejskie

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Cztery lata trwało wyjaśnianie zarzutu złamania Konstytucji przez trzech sędziów. Sędziowie Sądu Okręgowego w Krakowie chcieli wyjaśnić, czy w sprawie zachodzi nienależyta obsada sądu. W tym celu zwrócili się o przesłanie informacji ‎o okolicznościach powołania asesora na stanowisko. Nie dokonali ingerencji w tryb powoływania asesorów – orzekł Sąd Najwyższy. Była to pierwsza sprawa wytoczona przez rzecznika dyscyplinarnego, która miała wywołać efekt mrożący wśród sędziów, by nie stosowali prawa europejskiego.

29.02.2024

RPO: W dowodzie osobistym dziecka dwóch kobiet należy uwzględnić obie matki

Prawo rodzinne Podatki międzynarodowe

Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w sprawie odmowy wydania dowodu osobistego 8-letniemu Victorowi, który w swoim brytyjskim akcie urodzenia jako rodziców ma wskazane dwie matki - orzekł, że w dowodzie osobistym można uwzględnić tylko jedną z nich. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną - potwierdził natomiast, że niewątpliwie dziecko jest obywatelem Polski, ponieważ jego matka jest Polką.

28.02.2024

W Bielsku-Białej o nieodpłatnej pomocy prawnej

Wymiar sprawiedliwości

8 marca 2024 r. w Akademii Nauk Stosowanych w Bielsku-Białej odbędzie się Konferencja Naukowa pn. „Nieodpłatna pomoc prawa jako element budowania społeczeństwa obywatelskiego”. Współorganizatorem wydarzenia będzie Naczelna Rada Adwokacka. Uczestnicy zastanawiać się będą nad tym, do których założeń wrócić, jakie zmiany są konieczne, jakie rozwiązania pozostawić, by system służył obywatelom.

28.02.2024

Komunikator i e-mail pod kontrolą służb? Rząd wycofuje się z kontrowersyjnych zmian

Policja Nowe technologie RODO

Na tapet wraca nowe Prawo komunikacji elektronicznej - projekt przekazano do konsultacji i uzgodnień międzyresortowych. W zeszłym roku podejście do wdrożenia przepisów zrobił poprzedni rząd, projekt wywołał kontrowersje, bo zmieniał uprawnienia służb w kwestii dostępu do danych - pojawiły się nawet komentarze o przyzwoleniu na masową inwigilację maili i komunikatorów. Nowa wersja też przyznaje służbom szerszy dostęp do danych.

28.02.2024

Rozprawa TK w sprawie wyborów "kopertowych" przeniesiona na 5 marca

Z wtorkowej wokandy na stronie Trybunału Konstytucyjnego wynika, że TK przełożył na 5 marca rozprawę dotyczącą tego, czy konstytucyjne były przepisy "antycovidowe" w kontekście poleceń wydawanych przez premiera w związku z przygotowaniem wyborów korespondencyjnych w 2020 r. Przed dwoma tygodniami termin tej rozprawy został wyznaczony na środę, 28 lutego. Już wówczas został on przełożony - jak informowano - z powodu choroby sędziego. Pierwotnie bowiem TK miał zająć się sprawą już 14 lutego.

27.02.2024

Co dalej z prokuratorem krajowym? Opinia prezydenta wymagana, ale niewiążąca

Prokuratura

Prokurator Dariusz Korneluk uzyskał rekomendacje w konkursie na stanowisko prokuratora krajowego. Zgodnie z przepisami powołuje go na wniosek prokuratora generalnego premier, tyle że po uzyskaniu opinii prezydenta. W ocenie prawników problemu z samą opinią raczej nie będzie, bo nie jest wiążąca - może być negatywna albo pozytywna. Pytanie, co w sytuacji, kiedy prezydent jej nie wyda, albo ile może z nią zwlekać. W tym przypadku stanowiska są różne.

27.02.2024

Kolejny wyrok TK w sprawie stawek za urzędówki adwokackie

Wymiar sprawiedliwości

Trybunał Konstytucyjny po raz kolejny zajął się wysokością urzędówek, tym razem adwokackich. Podobnie jak w poprzednich sprawach wskazał, że norma różnicująca wynagrodzenie dla adwokatów świadczących pomoc prawną z urzędu i tych "z wyboru" jest niezgodna z Konstytucją. Miały to zmienić projekty rozporządzeń poprzedniego kierownictwa MS - utknęły jednak w opiniowaniu. Adwokatura planuje wrócić do tematu już w marcu.

27.02.2024

Niby zdalne rozprawy, a dla sądów więcej "papierkowej" roboty

Wymiar sprawiedliwości

Od 14 marca w sprawach cywilnych na stałe będą obowiązywać rozprawy w formule zdalnej, a konkretnie - hybrydowej. Choć sądy mają w tym zakresie postpandemiczne doświadczenia, zmiany odczują m.in. sekretariaty. Obszerniejsze niż dotąd będą pouczenia, więcej korespondencji, a dodatkowe obowiązki będą też wiązać się z przeprowadzaniem e-dowodów. Z kolei strony będą musiały zgłosić, i to z wyprzedzeniem, że chcą uczestniczyć w takiej rozprawie.

27.02.2024

Więźniów ma być mniej – będą zmiany prawne i praktyczne

Wymiar sprawiedliwości

Pod koniec 2023 roku w polskich zakładach karnych i aresztach przebywało blisko 75 tys. osób. W stosunku do liczby ludności to jeden z najwyższych poziomów w Europie i zdaniem obecnego kierownictwa MS nieuzasadniony stanem przestępczości. Problem rozwiązać mają zmiany ustawowe, ale też takie działania jak m.in. odmrożenie instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia czy częstsze stosowanie Systemu Dozoru Elektronicznego.

27.02.2024

Prokurator Dariusz Korneluk kandydatem na prokuratora krajowego

Prokuratura

Zastępca prokuratora krajowego Dariusz Korneluk uzyskał najlepszy wynik w konkursie na prokuratora krajowego i to on został wskazany przez zespół pod przewodnictwem wiceministra sprawiedliwości Marii Ejchart jako kandydat na to stanowisko. W konkursie startowało w sumie pięcioro prokuratorów, 26 lutego odbyło się ich wysłuchanie. Pytanie co dalej, bo część środowiska prokuratorskiego kwestionuje konkurs.

26.02.2024

Coraz bliżej wyłonienia przyszłego prokuratora krajowego, zakończyły się wysłuchania kandydatów

Prokuratura

Niezależność, większa swoboda decyzyjna prokuratorów, zmiany w delegacjach i awansach, poprawa sytuacji finansowej pracowników i urzędników prokuratury, rozliczenia - ale w oparciu o przepisy prawa, wzmocnienie prokuratur rejonowych oraz rozdzielenie funkcji Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości - to najistotniejsze kwestie, które sygnalizowali podczas rozmów z zespołem wyłaniającym przyszłego prokuratora krajowego, kandydaci na to stanowisko.

26.02.2024

Neo-sędzia w składzie? Sąd zwraca sprawę do ponownego rozpoznania

Wymiar sprawiedliwości

Warszawski sąd apelacyjny uchylił właśnie postanowienia Sądu Okręgowego Warszawa-Praga dotyczące tymczasowego aresztowania z powodu... nienależytej obsady sądu pierwszej instancji. Chodzi o tzw. neo-sędzię powołaną na stanowisko na podstawie opinii neo-KRS. SA przywołał przy tym m.in. wyroki TSUE, ETPC i Konwencję o Ochronie Praw Człowieka.

26.02.2024

Coraz bliżej do wyłonienia prokuratora krajowego, kandydaci przedstawią swoje wizje prokuratury

Wymiar sprawiedliwości

Na poniedziałek, 26 lutego, zaplanowano rozmowy kwalifikacyjne z piątką kandydatów na prokuratora krajowego. Prowadzić je będzie specjalny zespół z wiceminister Marią Ejchart na czele. Mają zostać zaprezentowane wizje zmian w Prokuraturze, przy czym jedna zostanie prawdopodobnie narzucona odgórnie, bo jak już zapowiedział minister sprawiedliwości Adam Bodnar, jedną z planowanych zmian w ramach przywracania praworządności jest rozdzielenie funkcji ministra i prokuratora generalnego.

26.02.2024

Sprawa frankowa łatwiejsza, ale na zniżkę u pełnomocnika nie ma co liczyć

Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Inflacja w połączeniu z długim czasem trwania postępowań dotyczących kredytów frankowych wpływają na to, ile adwokaci i radcowie prawni biorą od frankowiczów za prowadzenie spraw frankowych. Podstawowa stawka to obecnie więcej niż 10 tys. zł i to za prowadzenie sprawy w I instancji. Dodatkowo trzeba zapłacić za apelację, a często i procent od wygranej. Decydowanie się na tańszą opcję wiąże się jednak z jeszcze większym ryzykiem.

26.02.2024

Wszczęto odwoływanie ze stanowisk prezesa i wiceprezesa SO w Poznaniu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Odwoływani sędziowie utracili zaufanie i autorytet wśród podległych im służbowo sędziów, co dodatkowo uniemożliwia im wykonywanie funkcji. Biuro Komunikacji i Promocji Ministerstwa Sprawiedliwości podało w piątek, że minister wystąpił do kolegium Sądu Okręgowego w Poznaniu o wyrażenie opinii w przedmiocie odwołania z funkcji prezesa tego sądu sędziego Daniela Jurkiewicza oraz z funkcji wiceprezesa sędziego Michała Inglota. Jednocześnie zostali zawieszeni w pełnieniu czynności.

23.02.2024