Ministerstwo uzasadnia, że ta podwyżka wynika z konieczności dostosowania obowiązujących regulacji do zmieniających się warunków gospodarczych. – Wzrost kosztów życia, inflacja oraz koszty prowadzenia działalności gospodarczej uzasadniają dostosowanie stawek wynagrodzenia mediatorów oraz wysokości wydatków podlegających zwrotowi do aktualnych realiów życia – podkreśla. I dodaje, że wynagrodzenie mediatorów nie było podwyższane od dnia wejścia w życie rozporządzenia z 2016 r. – Co – w świetle aktualnych wskaźników ekonomicznych – powoduje realny spadek jego wartości – podsumowuje.
Resort uważa, że wprowadzone zmiany uwzględniają zarówno potrzeby mediatorów, jak i konieczność zachowania racjonalnych kosztów mediacji w systemie prawnym.

Czytaj: Mediatorzy niezmiennie apelują o wyższe wynagrodzenia>>

Wynagrodzenie do 8000 złotych

Chodzi o zmianę rozporządzenia określającego wysokość wynagrodzenia mediatora, w tym stałego mediatora, zwanych dalej „mediatorem", za prowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawach cywilnych wszczętego na podstawie skierowania sądu.

I tak, zgodnie z propozycją w sprawach o prawa majątkowe wynagrodzenie mediatora wynosi 1 proc. wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 310 złotych i nie więcej niż 8000 złotych za całość postępowania mediacyjnego. Z kolei w sprawach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić oraz w sprawach o prawa niemajątkowe - wynagrodzenie mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego wynosi za pierwsze posiedzenie - 310 złotych (obecnie 150 zł), a za każde kolejne – 210 złotych (obecnie 100 zł), łącznie nie więcej niż 900 złotych (obecnie 450 zł).

 

Mediacji nie ma – dla mediatora 110 zł

Zmiany wprowadzono też w przepisach regulujących zwrot wydatków. I tak proponuje się podniesienie stawki za wynajem pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia posiedzenia mediacyjnego – do 110 zł za jedno posiedzenie (obecnie to 70 zł); korespondencji, w wysokości nieprzekraczającej 50 złotych (teraz 30 zł).

Zaproponowano również, że w razie nieprzystąpienia stron do mediacji, mediatorowi przysługiwać będzie zwrot poniesionych wydatków w wysokości nieprzekraczającej 110 złotych (obecnie jest to 70 zł).

 

Skomplikowane sprawy, więc wyższe wynagrodzenie

Ministerstwo w uzasadnieniu wskazuje, że z danych statystycznych za rok 2024 wynika, że znaczącą część wpływu do sądów okręgowych w pierwszej instancji stanowią sprawy cywilne o wysokim stopniu złożoności i znacznej wartości przedmiotu sporu.

W szczególności są to sprawy, w których wartość przedmiotu sporu mieści się w przedziale pow. 75 tys. do 150 tys. zł (w 2024 r. – 26 689 spraw), pow. 150 tys. do 200 tys. zł (18 964 spraw), pow. 200 tys. do 500 tys. zł (62 649 spraw), pow. 500 tys. do 1 mln zł (21 094 spraw). Sprawy te często obejmują spory gospodarcze między przedsiębiorcami, spory inwestycyjne, roszczenia wynikające z umów o roboty budowlane oraz kontrakty o wysokim stopniu złożoności technicznej i prawnej. Cechuje je nie tylko wysoka wartość ekonomiczna, lecz także istotna złożoność zarówno pod względem materialnoprawnym, jak i dowodowym – dodaje.

Zaznaczono też, że często chodzi o wieloletnie relacje kontraktowe, skomplikowane świadczenia wzajemne, spory dotyczące zakresu wykonanych robót lub usług, jak również kwestie rozliczeń finansowych wymagające przeprowadzenia analiz technicznych, kosztorysowych bądź eksperckich.

Mając na uwadze powyższe, zasadne jest podwyższenie maksymalnego wynagrodzenia mediatora w sprawach cywilnych majątkowych, w których wartość przedmiotu sporu może zostać określona, do kwoty 8000 zł za całość postępowania mediacyjnego. Zmiana ta uwzględnia rzeczywisty nakład pracy wymagany w sprawach złożonych, przyczynia się do zwiększenia dostępności do wysokiej jakości usług mediacyjnych, w szczególności w sprawach gospodarczych i inwestycyjnych oraz może istotnie wpłynąć na odciążenie sądów powszechnych, wzmacniając skuteczność i atrakcyjność mediacji jako alternatywnego środka rozwiązywania sporów – podsumowano.