Opinie - strona 6

Prof. Safjan: Teraz ustawa naprawcza, potem kolejne zmiany z prawie cywilnym

Wymiar sprawiedliwości

Blisko 200 szybkich zmian, głównie mających przywrócić sprawność w procedurze, następnie kolejne projekty dostosowujące prawo cywilne do współczesnych potrzeb, potem przygotowanie nowego kodeksu postępowania cywilnego i na końcu być może prace nad nową kodyfikacją cywilną – tak prof. Marek Safjan charakteryzuje prace kierowanej przez siebie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

17.04.2025

Prof. Markiewicz: Parodia, pastisz i karykatura, to nie to samo

Własność intelektualna Prawo autorskie

W części pierwszej tego tekstu przedstawiłem „parodię” jako postać dozwolonego użytku, a więc postaci eksploatacji cudzego utworu, która nie narusza praw autorskich. Tu zastanawiam się nad sposobem rozumienia dwóch dalszych postaci dozwolonego użytku również wymienionych w art. 291 prawa autorskiego - pisze prof. Ryszard Markiewicz w szóstej części cyklu „Dopowiedzenia”.

16.04.2025

Andrzej Zorski: Wydawca nie wyłączy "klauzuli bestsellerowej"

Prawo cywilne Prawo autorskie

Autorzy, zwłaszcza ci początkujący, często są niedofinansowani i godzą się na bardzo niskie wynagrodzenie za swoje dzieła. Klauzula bestsellerowa ma ich chronić, gdy ich utwory niespodziewanie odniosą sukces. Oczywiście wydawca może argumentować, że to on ponosi ryzyko gospodarcze promowania - zwłaszcza mało znanego - autora - mówi Andrzej Zorski, adwokat z Kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci.

15.04.2025

Opinie zabezpieczające - nie było unikania opodatkowania

Ordynacja CIT

W ostatnich decyzjach Szef Krajowej Administracji Skarbowej wydał opinie zabezpieczające dotyczące restrukturyzacji spółek, potwierdzając brak przesłanek unikania opodatkowania. Zapewnienie sukcesji w rodzinie oraz pomnażanie i zabezpieczanie zgromadzonego majątku w żadnym stopniu nie mogą świadczyć o zamiarze uzyskania korzyści podatkowej - pisze Patrycja Orzoł-Wrońska, radca prawny w ID Advisory.

14.04.2025

Czeszkiewicz: Odwoływanie rzecznika dyscyplinarnego sędziów będzie uregulowane

Wymiar sprawiedliwości

Dostrzegamy lukę w procedurze odwoływania głównego rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych i jego zastępców. Przepisy są w tym momencie analizowane, być może pójdą w kierunku odwoływania ich przez ministra za zgodą KRS. W pierwszej kolejności muszą jednak wejść w życie nowelizacje dotyczące wyboru sędziów/członków KRS oraz likwidujące Izbę Odpowiedzialności Zawodowej oraz Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN - mówi sędzia Dominik Czeszkiewicz, dyrektor Departamentu Nadzoru Administracyjnego w MS.

14.04.2025

Sędzia Żółtak: Skarb Państwa ma podstawy do roszczeń regresowych wobec neo-sędziów

Wymiar sprawiedliwości

Mamy ogromną liczbę spraw, w tym momencie kilkaset, przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, związanych z problemem naruszenia przez Polskę prawa do sądu ze względu na udział w składzie orzekającym osób powołanych na stanowiska sędziowskie z udziałem neo-KRS. Odszkodowania w oparciu o wyrok czy ugodę wypłacane są ze Skarbu Państwa, czyli płacimy za to my wszyscy. Dlatego jako Stowarzyszenie postulujemy dochodzenie odszkodowania od neo-sędziów, którzy orzekali w danych sprawach - pisze sędzia dr Urszula Żółtak.

12.04.2025

Algorytmy „trochę” zakazane. Zmiany w projekcie o AI mogą nawet wypaczać system

Prawo AI Prawo europejskie Nowe Technologie

2 lutego 2025 r. zaczęły być stosowane przepisy AI Act dotyczące systemów zakazanych. Jednak to dopiero początek. W praktyce wiele zależy od tego, jaki kształt przybierze polska ustawa o systemach sztucznej inteligencji, regulująca procedurę egzekwowania nowego prawa oraz kształt organu nadzoru. Może się okazać, że niektóre algorytmy AI będą zakazane nieco bardziej, a inne - nieco mniej - pisze Dariusz Tarabasz, adwokat, partner w Kancelarii adwokackiej Czyżewscy.

12.04.2025

Rozbieżności w terminie zgłaszania sankcji kredytu darmowego

Domowe finanse Banki Kredyty

Termin do zgłoszenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim budzi wiele rozbieżności. Tymczasem złożenie takiego oświadczenia przez konsumenta do kredytodawcy oznacza, że oddaje on cały kredyt bez odsetek w ratach ze skutkiem wstecznym od podpisania umowy. Natomiast kwoty, które zapłacił powyżej tej wartości (kapitał/ilość rat) będą świadczeniem nienależnym i podlegają zwrotowi - pisze Agnieszka Sobczyk, radca prawny w KL Legal.

11.04.2025

Odpowiedzialność gminy za ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości w związku z ochroną środowiska

Samorząd terytorialny Środowisko Ład Przestrzenny

Kolizja między konstytucyjnie chronionym prawem własności a obowiązkiem ochrony środowiska wymaga wyważenia interesów obu stron. Państwo powinno zapewnić właścicielom możliwość dochodzenia odszkodowania za utracone prawa, jednocześnie skutecznie chroniąc środowisko. Niestety, system środków prawnych dostępnych właścicielom nieruchomości często okazuje się niewystarczający - pisze Jakub Klimowicz z Kancelarii INLEGIS Kołodziej Nogala.

10.04.2025

Kożuchowska-Warywoda: Potrzebny tryb odwoływania rzeczników dyscyplinarnych

Wymiar sprawiedliwości

Sprawa sędziego Przemysława Radzika, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych, wobec którego toczą się postępowania dyscyplinarne i karne, pokazuje, że nawet przy takiej funkcji, która powinna być specjalnie chroniona przed naciskami, potrzebny jest tryb odwołania. Zmiany wprowadzone nowelizacją z 2017 r. nie tylko spowodowały upolitycznienie sposobu powoływania rzeczników dyscyplinarnych, ale też zabetonowały ich status, wykluczając możliwość odwołania - mówi sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda.

10.04.2025

Sędzia Kinga Grzegorczyk: Wybór prezesa sądu niby po nowemu, a nadal ryzyko upolitycznienia

Wymiar sprawiedliwości

Projekt nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych zakłada m.in. zmianę przepisów o organach sądu, w szczególności dotyczących prezesa i kolegium sądu. Plus to ujednolicenie przepisów o funkcjonowaniu tych organów niezależnie od szczebla sądownictwa. Problem jednak w tym, że zaproponowana zmiana dotycząca powoływania prezesa, wprowadzana pod hasłem odpolitycznienia procedury, niekoniecznie spełni swoją funkcję. Minister będzie miał bowiem nadal możliwość wybrania tego, kto bardziej jemu, a nie sędziom odpowiada – mówi sędzia Kinga Grzegorczyk z Sądu Okręgowego w Łodzi, III Wydziału Cywilnego Odwoławczego, członek zarządu stowarzyszenia Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „AEQUITAS”.

09.04.2025

Bezpłatne studia wyższe a sprawiedliwość społeczna

Szkolnictwo wyższe

W toku kampanii wyborczej na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarejestrowany kandydat zakwestionował w dość „miękki” sposób zasadność gwarantowania przez państwo bezpłatności studiów wyższych. Pogląd ten szeroko uznano za kontrowersyjny, niekiedy nawet za zupełnie niepoważny, wręcz obrazoburczy. Czy kwestionowanie bezpłatności studiów wyższych mieści się w ramach racjonalnej debaty publicznej - zastanawia się dr Paweł Bała.

09.04.2025

Frankowicz nie płaci, proces się toczy, bank łatwo umowy nie wypowie

Prawo cywilne Restrukturyzacja

Wypowiedzenie umowy kredytu lub pożyczki przez bank nie jest takie proste - kredytobiorca może się bronić na wiele sposobów, także wtedy gdy proces się toczy, a sąd nie zdecydował o wstrzymaniu spłaty rat kredytu. Banki w przypadku braku terminowego regulowania zobowiązań, wynikających z umów kredytów lub pożyczek, decydują się na windykację, która ma kilka etapów - pisze Weronika Karasińska, prawniczka z WN Legal Wątrobiński Nartowski, reprezentująca klientów w sporach z instytucjami finansowymi.

08.04.2025

Prof. Markiewicz: Pastisz w prawie autorskim - pomiędzy parodią i karykaturą

Prawo europejskie Własność intelektualna Prawo autorskie

Dozwolony użytek zawęża ochronę prawnoautorską ze względu na różne interesy korzystających z utworów. W tym tekście zastanawiam się nad sposobem rozumienia parodii, pastiszu i karykatury – jako podstawach umożliwiających szerszą swobodę wolności wypowiedzi związanej z wykorzystywaniem cudzej twórczości – pisze prof. Ryszard Markiewicz w piątej publikacji z cyklu „Dopowiedzenia”.

07.04.2025

Potrącenie odsetek w sprawach frankowych - dwa różne podejścia sądów

Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

Truizmem będzie stwierdzenie, że sprawy frankowe wygenerowały tak znaczną liczbę zagadnień prawnych, że spowodowało to wzmożoną intensywność orzeczniczą Sądu Najwyższego w tematyce instytucji cywilnoprawnych. Jeśli jednak ktoś myśli, że jesteśmy na finiszu tego procesu, to jest w błędzie. Jednym z nowych problemów prawnych jest kwestia potrącenia odsetek za opóźnienie należnych frankowiczowi od banku - pisze Paweł Stalski, radca prawny.

05.04.2025

Prof. Krawiec: Rozstrzygnięcia o skuteczności doręczeń nie mogą wprowadzać zamieszania w stosowaniu prawa

Wymiar sprawiedliwości

Czy organ powinien za każdym razem weryfikować „życzeniowy” adres strony, nawet wbrew danym wynikającym z akt postępowania? Niepotwierdzone twierdzenia strony nie powinny mieć znaczenia przy ocenie skuteczności doręczeń. Wydane w ostatnim czasie orzeczenie NSA może krytycznie wpłynąć na praktykę, wprowadza bowiem zamęt w praktyce stosowania prawa - pisze prof. Grzegorz Krawiec z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

05.04.2025

Polak: Jeszcze w 2025 roku cyfrowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Wymiar sprawiedliwości e-Doręczenia LegalTech Nowe Technologie

Chcemy, by kluczowa faza cyfryzacji polskich sądów zakończyła się do 2029 roku. Biorąc jednak pod uwagę obciążenie sprawami i tonami papierowych akt, musi to przebiegać stopniowo, poprzez ewolucyjną zmianę w oparciu o pilotaże. Rewolucja w tym zakresie doprowadziłaby jedynie do chaosu i zatorów - mówi Grzegorz Polak, dyrektor Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Jak dodaje, jeszcze w 2025 roku będzie realizowany pilotaż całkowitej cyfryzacji Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

04.04.2025

Oświadczenie o potrąceniu jako niedoceniana forma uznania długu

Spółki Małe i średnie firmy

Ochrona wierzytelności stanowi kluczowy element stabilności finansowej zarówno przedsiębiorstw, jak i osób fizycznych. Skuteczne zabezpieczenie swoich praw jako wierzyciela jest zatem niezwykle istotne. W relacjach biznesowych, a także prywatnych, zdarzają się bowiem sytuacje, gdy dłużnik unika jednoznacznego przyznania się do długu. Nie oznacza to jednak, że wierzyciel pozostaje bezbronny - pisze Martyna Jędraszka-Stankiewicz, adwokat w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.

03.04.2025

Nieudane sukcesje – spory, które kosztują majątek

Spółki Fundacja Rodzinna

Sukcesja w rodzinnym biznesie jest procesem kluczowym dla przyszłości firmy, który nierzadko wpływa na relacje między członkami najbliższej rodziny. Niestety, brak jej odpowiedniego przygotowania może prowadzić do poważnych sporów prawnych, paraliżu działalności, a nawet upadku firmy - piszą Martyna Kunke i Tomasz Rutkowski, radcy prawni w Kancelarii Prawnej PragmatIQ.

02.04.2025

Produkty typu Pareto i Libra – czy inwestycje od początku była skazane na niepowodzenie?

Domowe finanse Ubezpieczenia

Konsumentom ponownie w sukurs przybył Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wskazując, że umowy związane z funduszami kapitałowymi powinny zawierać jasne, precyzyjne i zrozumiałe informacje dotyczące gospodarczego i prawnego charakteru podstawowych aktywów oraz związanego z nimi ryzyka strukturalnego - pisze Przemysław Jurkowski, radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych Woźniak Jurkowski sp.k.

01.04.2025