Zgromadzenie Ogólne PAN skrytykowało projekt nowelizacji ustawy o Polskiej Akademii Nauk. W przyjętym na zakończenie sesji stanowisku podkreśliło, że projekt „budzi bardzo poważne zastrzeżenia zarówno co do merytoryki, jak i przyspieszonego trybu procedowania”. Minister nauki, obecny na posiedzeniu, stwierdził, że resort będzie jeszcze pracował nad projektem i przemyśli zmiany.

Szef resortu nauki podkreślił, że głównym celem nowych regulacji jest „dbałość o jakość nauki”. Nowela ma pomóc uporządkować kształcenie wyższe w kontekście tych uczelni, które zamiast kształcić młodych ludzi, tylko i wyłącznie po prostu na nich zarabiają. Zmiany, jakie chcemy wprowadzić, ukrócą ten proceder – mówił Dariusz Wieczorek.

Z przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wynika zamknięty katalog przypadków, które mogą wiązać się z wydaniem przez organy uczelni decyzji o skreśleniu studenta z listy studentów. O ile w niektórych sytuacjach decyzja wydawana jest obowiązkowo, o tyle w innych przypadkach zależy od uznania organu.

Resort nauki szykuje zmiany w ustawie o Polskiej Akademii Nauk, mają dotyczyć m.in. nadzoru nad tą instytucją i wyłaniania członków poszczególnych organów - ministrowi zostanie powierzony nadzór nie tylko nad działalnością PAN, ale także nad jej wszystkimi jednostkami organizacyjnymi. Krytycznie pomysł oceniają środowiska naukowe - wskazują, że nowela może uderzać w swobodę działalności naukowej.

Zleceniobiorcy nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli są uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat. A skoro tak, to nie podlegają też ubezpieczeniu wypadkowemu. Strona społeczna Rady Dialogu Społecznego postuluje jednak zniesienie wyłączenia z obowiązku opłacania składek za te osoby. Według MRPiPS propozycja jest możliwa do rozważenia.

Każda sprawa związana z opłatami ponoszonymi na poczet kształcenia jest sprawą indywidualną pomiędzy studentem a władzami Uczelni Biznesu i Nauk Stosowanych „Varsovia" (d. Collegium Humanum) - wyjaśnia resort nauki. Nie zamierza też interweniować w sprawie opóźnień w wydawaniu studentom dokumentacji przebiegu studiów.

Na polecenie ministra nauki Dariusza Wieczorka wszczęto audyt wykorzystania transportu służbowego oraz służbowych kart płatniczych w instytutach Sieci Badawczej Łukasiewicz – poinformowało w czwartek Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na platformie X. Ma to związek z działaniami wiceministra Bartłomieja Ciążyńskiego, który ze służbowego samochodu i karty do tankowania korzystał podczas wakacji z rodziną.

Ministerstwo Nauki określi zasady dokonywania oceny kompleksowej uczelni - rozporządzenie w tej sprawie przekazano do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych. Ocena kompleksowa stanowi jedną z form ewaluacji jakości kształcenia przeprowadzanej przez Polską Komisję Akredytacyjną.

Generalnie, uczące się dzieci i młodzież, są zgłaszani do ubezpieczenia zdrowotnego przez rodziców, a jeśli nie ma takiej możliwości, to wówczas może to zrobić szkoła lub uczelnia. Każdy uczeń i student do ukończenia 26 roku życia jest więc ubezpieczony zdrowotnie, czyli może korzystać z bezpłatnej opieki medycznej. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przysługuje jeszcze przez 4 miesiące od zakończenia nauki albo skreślenia z listy studentów.

400 mln złotych przeznaczy Narodowe Centrum Badań i Rozwoju na wsparcie projektów w ramach Strategicznego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych "Nowe technologie w zakresie energii". Połowę tej kwoty (200 mln zł) przeznaczono na projekty z obszaru Energetyka wiatrowa na lądzie i na morzu; drugą połowę - na kwestie z obszaru Energetyczne wykorzystanie ciepła geotermalnego (tzw. geotermię).

Pod koniec 2023 roku w Polsce kształciło się ponad 1,2 mln osób, a dyplom ukończenia studiów otrzymało 292,1 tys. absolwentów (2022/23). Wielu z nich wakacje poświęca na rozpoczęcie ścieżki kariery. Młodzi ludzie, którzy kiedyś musieli godzić się na darmowe staże w nadziei na zdobycie cennego doświadczenia zawodowego, teraz mogą liczyć na wynagrodzenie za swoją pracę. Średnie stawki oferowane stażystom wahają się od 3,8 tys. zł do 5,3 tys. zł - wynika z analiz Grupy Progres. Są też benefity.

Minister nauki podpisał nowelę rozporządzenia dotyczącą elementów koniecznych na świadectwie ukończenia studiów podyplomowych - ma to umożliwić większą kontrolę nad jakością studiów. Ale ma to się odbyć z korzyścią również dla samych absolwentów, resort zakłada, że zmiany umożliwią legitymowanie się świadectwem wskazującym istotne dla pracodawcy informacje dotyczące odbytego kształcenia.

Jako że resort nauki przejął kontrolę nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, przygotował projekt rozporządzenia określającego procedurę wyłaniania komisji przeprowadzającej konkurs na stanowisko dyrektora NCBR i jego zastępcy. W projektowanym rozporządzeniu proponuje się również aktualizację składu komisji konkursowej przeprowadzającej konkurs na stanowisko zastępcy dyrektora NCBR.

Narodowe Centrum Nauki przyznało 31 mln złotych w ramach konkursu Sonatina 8. Pieniądze będzie można przeznaczyć na prowadzenie badań, zatrudnienie w polskich jednostkach i staże zagraniczne. Najmłodsi stażem badacze mogą się ubiegać o środki na realizację projektów w obszarze badań podstawowych oraz badań aplikacyjnych.

Państwo członkowskie UE może odrzucić wniosek o przyjęcie na swoje terytorium w celu odbycia studiów, jeżeli obywatel państwa trzeciego złożył ten wniosek, nie mając rzeczywistego zamiaru studiowania. Nie ma znaczenia, że państwo to nie dokonało transpozycji przepisu dyrektywy zezwalającego na takie odrzucenie. Zakaz praktyk stanowiących nadużycie stanowi bowiem zasadę ogólną prawa Unii, której stosowanie nie podlega wymogowi transpozycji - orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE (sygn. C-14/23).

Na podstawie wyników kontroli skierowano do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez byłego prezesa Centrum Łukasiewicz - poinformował prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz dr Hubert Cichocki. Chodzi o podejrzenie popełnienia przestępstwa nadużycia uprawnień/niedopełnienia obowiązków, czyli art. 231 kodeksu karnego, przez jego poprzednika.

I dane bibliometryczne, i ocena ekspercka - resort nauki zamierza częściowo utrzymać obecny system oceny czasopism, ale z pewnymi modyfikacjami, które mają pozwolić na lepszą ocenę osiągnięć naukowych i zapobiegać manipulowaniu punktacją, do którego dochodziło w ciągu ostatnich kilku lat. Nowe rozporządzenie ma pojawić się na początku przyszłego roku.

Uniwersytet Warszawski ogłosił wyniki rekrutacji na studia pierwszego stopnia i jednolite magisterskie oraz część studiów drugiego stopnia. Najpopularniejszym kierunkiem ze względu na liczbę zapisów była psychologia, a ze względu na liczbę osób na jedno miejsce – kierunek lekarski. Prawo nie cieszyło się aż tak dużą popularnością, ale wielu maturzystów zgłosiło chęć studiowania tego kierunku.

W latach 2022–2023 pozwolenie na utworzenie jednolitych studiów magisterskich o profilu ogólnoakademickim na kierunku lekarskim, po negatywnej opinii Polskiej Komisji Akredytacyjnej w sprawie spełnienia warunków prowadzenia studiów na tym kierunku oraz pozytywnej lub warunkowo pozytywnej opinii Ministra Zdrowia, uzyskało dwanaście uczelni.

Minister będzie miał możliwość bezpośredniego wyboru członków rady Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, spośród osób reprezentujących środowiska naukowe, gospodarcze i finansowe. Zyska też uprawnienie do odwoływania jej dyrektora przed upływem kadencji - takie zmiany wprowadzi nowelizacja ustawy o NCBR, do której założenia opublikowano w wykazie prac legislacyjnych.

Na stronie rządowego centrum legislacji pojawił się projekt ustawy, która otworzy procedurę likwidacji Akademii Kopernikańskiej i Szkoły Głównej im. Mikołaja Kopernika. W celu likwidacji tych podmiotów minister powoła likwidatora. Otwarcie likwidacji będzie oznaczało w szczególności: przejęcie przez likwidatora kompetencji organów oraz dyrektorów, wygaśnięcie umów na finansowanie Stypendiów Kopernikańskich i Grantów Mikołaja Kopernika.

Rada Narodowego Centrum Nauki (NCN) zaapelowała do ministra nauki o zwiększenie finansowania centrum o 300 mln zł w 2025 r. i kolejnych latach. Uchwała Rady została przyjęta 5 lipca i przesłana do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego - poinformowało NCN w komunikacie. W apelu zwraca uwagę, że zwiększenie finansowania centrum jest inwestycją w przyszłość, która może przynieść liczne korzyści dla całego społeczeństwa i przyczynić się do rozwoju kraju.

Wobec rektora uczelni Służby Więziennej dra Michała Sopińskiego zostanie wszczęte postępowanie dyscyplinarne za wezwanie w mediach do golenia głów naukowcom. Apolityczność służb mundurowych stanowi jeden z fundamentów demokratycznego państwa prawa i warunek budowania społecznego zaufania do formacji, które odpowiadają za porządek i bezpieczeństwo w państwie - oświadcza resort sprawiedliwości.

Osoby, zdobywające w Bułgarii habilitację, w dużej mierze nie są w stanie zrobić jej w Polsce. I nie chodzi tutaj wcale o nepotyzm czy o to, że habilitacji w Polsce zrobić się nie da. Da się. Poważna i szanująca się uczelnia nie powinna przyjmować osób z bułgarską habilitacją - wskazuje dr hab. Grzegorz Krawiec, profesor Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Do końca roku doktoranci mogą skończyć doktorat na starych zasadach, apelowali o to rzecznik praw obywatelskich i środowisko doktorantów. Powodem była pandemia i związane z nią utrudnienia w prowadzeniu badań naukowych. Nie biorą tego pod uwagę jednak twórcy ustawy, która ma pozwolić na zaliczenie do stażu okresu pracy na "śmieciówce".

O ile dbałość o wysokie kwalifikacje nauczycieli jest godna pochwały, to już niekoniecznie, gdy połączy się ją z brakiem poszanowania standardów legislacji. Część studentów pedagogiki w trakcie studiów dowiedziała się, że przepisy się zmieniły i aby zacząć karierę w zawodzie muszą skończyć studia magisterskie. Teraz chcą interweniować u rzecznika praw obywatelskich.

Uczelniana Komisja Wyborcza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego anulowała wybory do senatu uczelni - anulowanie wyborów wynika z zalecenia minister zdrowia, która stwierdziła, że niektóre zapisy Statutu WUM są niezgodne z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym. Powodem było to, że 600 osób zatrudnionych w WUM w niepełnym wymiarze czasu pracy było wykluczonych z głosowania.

Możliwość odwołania dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej przed końcem kadencji, przeniesienie na ministra nauki uprawnień nadzorczych nad Polską Akademią Nauk - to zmiany, które rząd szykuje w najbliższym czasie. Założenia tych projektów jasno wskazują na tendencję do wzmocnienia kontroli nad poszczególnymi instytucjami - w tym nad finansami przekazywanymi na naukę.

Z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy została uchwalona ustawa o Akademii Kopernikańskiej. Cieszy się ogromnym uznaniem na całym świecie. Tego nie zauważają dzisiejsi rządzący Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego i dlatego chcą w politycznej zemście jakiejś zlikwidować jednostkę naukową, która rozwija się na skalę międzynarodową, dużo większą niż inne jednostki - tak były minister nauki Przemysław Czarnek skomentował pomysł likwidacji akademii.

Nadzór nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju ma sprawować minister nauki - zmianę wprowadziła ustawa, którą Sejm uchwalił w lutym. Problem w tym, że ze względu na zawirowania związane z mandatem dwóch posłów PiS, Trybunał Konstytucyjny uznał, że proces legislacyjny był wadliwy. Choć rząd prędko wyroku nie opublikuje, może być to mocno problematyczne.