Prawo.pl
Do 31 maja wójtowie burmistrzowie i prezydenci miast muszą złożyć raport o stanie gminy. Raport powinna poprzedzić dyskusja na forum rady gminy i z udziałem zainteresowanych obywateli. Niestety, mieszkańcy rzadko biorą w niej udział. Raporty tworzą z reguły urzędnicy, a jedynie 7 proc. gmin przyznaje, że duży wpływ na przygotowanie takich dokumentów mieli mieszkańcy.
Maria Dec-Kiełb
22.05.2023
Samorząd terytorialny

MEiN chce zmian w Narodowym Centrum Nauki

Administracja publiczna Szkolnictwo wyższe
W Ministerstwie Edukacji i Nauki trwają szczegółowe analizy dotyczące "małej nowelizacji" ustawy o Narodowym Centrum Nauki (NCN). Podając tę informację rzeczniczka resortu przypomniała, że już w październiku 2021 r. minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek stwierdził, że "podział środków z NCN jest absolutnie nietransparentny, oceny grantów są skandaliczne".
Krzysztof Sobczak
21.05.2023
Administracja publiczna Szkolnictwo wyższe
Spółka została ukarana za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi. Wydana w tej sprawie decyzja została utrzymana w mocy przez samorządowe kolegium odwoławcze, a sąd pierwszej instancji oddalił wniesioną skargę. Naczelny Sąd Administracyjny postanowił jednak uchylić sporne rozstrzygnięcie, ponieważ uznał, że organy powinny rozważyć możliwość odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej i poprzestania na pouczeniu.
Dorian Lesner
20.05.2023
Drogi Administracja publiczna Budownictwo
Choć wnykarstwo kojarzy się z czasami dawno minionymi, nadal w Polsce rocznie znajdowanych jest kilkadziesiąt tysięcy urządzeń służących do tej najohydniejszej formy kłusownictwa. A to prawdopodobnie skromna część pułapek na dziką zwierzynę zastawianych w lasach i na łąkach. Zabranie znalezionych wnyków czy potrzasku grozi jednak konsekwencjami prawnymi.
Regina Skibińska
20.05.2023
Prawo karne Administracja publiczna
Przy wystawianiu aktu urodzenia, gdy ojciec jest nieznany, łamię prawa dziecka, prawa rodzica, prawa obywatelskie, a matka nie ma możliwości odwołania się od mojej decyzji. Przepis nakazujący wpisanie fikcyjnego imienia jest niezgodny z dzisiejszymi standardami prawa, ale trzeba go stosować. Sprawa komplikuje się, gdy Polki rodzą dzieci za granicą i przywożą akta, aby wpisać dziecko do polskiego rejestru - mówi Sławomir Wojciechowski, kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w Nowej Soli.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
20.05.2023
Prawo rodzinne Administracja publiczna
Wiaty, silosy oraz niektóre budynki gospodarcze rolnicy będą mogli budować na prostych zasadach, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Mają też być dodatkowe środki na pożyczki dla rolników. To kolejne zmiany w przepisach, które mają ugasić pożar, jaki powstał na skutek niekontrolowanego przywozu ukraińskich produktów do Polski.
Renata Krupa-Dąbrowska
19.05.2023
Budownictwo
Prezydent Andrzej Duda podpisał w czwartek nowelizację ustawy o zwrocie akcyzy zawartej w cenie paliwa rolniczego. Nowe regulacje przewidują m.in. objęcie zwrotami producentów świń, owiec, kóz i koni oraz podniesienie zwrotu do 2 zł za litr. Do wniosku trzeba będzie dołączyć faktury VAT albo ich kopie, które stanowią dowód zakupu oleju napędowego w okresie od 1 lutego do 31 lipca 2023 r.
Krzysztof Koślicki Patrycja Rojek-Socha
19.05.2023
Samorząd terytorialny Akcyza Doradca podatkowy Finanse
Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy, która przywraca wcześniejsze emerytury dla nauczycieli. Skorzystają osoby, które zaczęły pracę na stanowisku nauczyciela przed 1999 r. Wymagany będzie również odpowiedni staż pracy - 30 lat, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 września 2024 r.
Monika Sewastianowicz
19.05.2023
Prawo pracy Zarządzanie oświatą

Z przewlekłością organów administracji warto walczyć

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Kodeks postępowania administracyjnego
Przewlekłość organów administracji jest w Polsce zjawiskiem powszechnym. Wprawdzie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego określają ogólne terminy w jakich załatwiane powinny być sprawy, jednak organy nie zawsze się nimi przejmują lub też uzasadniają ich nagminne niedochowywanie zbyt dużą ilością spraw, jaka przeciętnie przypada na jednego urzędnika – pisze Joanna Nogala, radca prawny.
Joanna Nogala
18.05.2023
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Kodeks postępowania administracyjnego
Pracodawca nie może ponosić kary za to, że jego menedżerowie szybko reagują na współpracę swoich handlowców z konkurencyjnym sprzedawcą. Usprawiedliwia to dyscyplinarne wyrzucanie nielojalnych podwładnych nawet wtedy, gdy firma jeszcze nie poniosła szkody związanej z ich działaniami. Tak wynika z wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 17 kwietnia 2023 r.
Michał Kosiarski
18.05.2023
Prawo pracy
Przepisy z lat 60 ubiegłego wieku dotyczące stwierdzania zgonu blokują finansowanie usług koronerów. Lekarzy brakuje, a rządowy projekt ustawy określający zasady powoływania koronerów przez wojewodów nie ma już szans na uchwalenie do czerwca. Wcześniej zapewne w życie wejdą przepisy, które pozwolą kierownikowi zespołu ratownictwa medycznego: ratownikowi i pielęgniarce, stwierdzenie zgonu, do którego doszło podczas akcji medycznej. Jest obawa, że pogotowie będzie jeździć do zmarłych.
Katarzyna Nocuń
18.05.2023
Pacjent
Zdaniem samorządowców, niektóre rozwiązania z zakresu polityki społecznej wprowadzone w związku z covid sprawdziły się. Chcą m.in. pozostawiania możliwości prowadzenia online szkoleń z zakresu bhp, zdalnych posiedzeń komisji przeciwalkoholowych, utrzymania rozwiązań dotyczących wydania karty parkingowej dla osoby z niepełnosprawnościami.
Robert Horbaczewski Beata Dązbłaż
18.05.2023
Samorząd terytorialny
Rada Ministrów podjęła w środę decyzje dotyczące pomocy rolnikom, którzy utracili swoje dochody w związku z wojną na Ukrainie – przyjęła rozporządzenie wprowadzające zmiany w uruchomionych programach pomocy dla producentów rolnych, którzy ponieśli dodatkowe koszty w wyniku braku stabilizacji na rynku pszenicy lub kukurydzy.
Krzysztof Sobczak
17.05.2023
Prawo gospodarcze
Komisja Europejska potwierdziła, że polskie samorządy, które wprowadziły tzw. strefy wolne od LGBT, nie mogą liczyć na unijne pieniądze. - Żadnych pieniędzy unijnych bez poszanowania wartości unijnych - napisało dwoje komisarzy w odpowiedzi dla wiceprzewodniczącego intergrupy do spraw LGBTI Parlamentu Europejskiego Pierre’a Karleskinda.
Krzysztof Sobczak
17.05.2023
Samorząd terytorialny Prawo unijne
Resort rodziny zmienia kolejne rozporządzenie po wejściu w życie noweli Kodeksu pracy z 9 marca 2023 r. Tym razem kolej przyszła na przepisy dotyczące m.in. dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego. MRiPS dostosowuje przepisy wykonawcze do ustawy, która umożliwia korzystanie z urlopu rodzicielskiego w dowolnym terminie.
Grażyna J. Leśniak
17.05.2023
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Szpitale i inne podmioty lecznicze udzielające świadczeń gwarantowanych nie mają stabilnego źródła finansowania - zaznaczają organizacje branżowe i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. Dlatego wystąpiły z apelem do prezydenta, premiera oraz marszałków Sejmu i Senatu o wprowadzenie ustawowego mechanizmu dostosowania wycen do rosnących kosztów leczenia wynikających z inflacji, wzrostu cen energii i wynagrodzeń pracowników regulowanego ustawą.
Katarzyna Nocuń
17.05.2023
Finansowanie zdrowia
Dobrym rozwiązaniem byłoby określenie sposobu postępowania z korespondencją do radnych w statucie gminy, tak aby osoby, które ją kierują, mogły wcześniej zapoznać się z informacją, czy aby na pewno ich pismo trafi bezpośrednio do wskazanego radnego. Wójt może też określić zakaz otwierania przesyłek kierowanych do radnych czy klubów radnych - wyjaśnia prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Robert Horbaczewski
17.05.2023
Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Już można zgłaszać propozycje rozwiązań skierowanych na poprawę stanu bezpieczeństwa pracy i ochronę zdrowia pracowników do Ogólnopolskiego Konkursu Poprawy Warunków Pracy. Udział w nim mogą wziąć pracodawcy i pracownicy reprezentujący każdy rodzaj przedsiębiorstwa. Także uczelnie, instytuty naukowe, instytucje i organizacje – wszyscy, którzy działają na rzecz podniesienia poziomu bezpieczeństwa pracy i jakości życia w pracy.
Grażyna J. Leśniak
17.05.2023
Prawo pracy BHP Niepełnosprawność
Aż 89 proc. badanych uważa, że w każdym ogłoszeniu o pracę powinny być widełki wynagrodzenia, a 87 proc. ankietowanych przewiduje, że obowiązek podawania widełek pozytywnie wpłynie na rynek pracy – wynika z najnowszego badania portalu LiveCareer na temat jawności wynagrodzeń. Tylko 27 proc. respondentów przyznało, że gdy ostatnio aplikowało do pracy, widełki były podanie w ogłoszeniu.
Grażyna J. Leśniak
17.05.2023
Rynek Prawo pracy Rynek pracy

Urzędy pracy już nie mogą wspierać podmiotów społecznych

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność
Od 1 maja br. nie ma podstawy prawnej, aby Powiatowe Urzędy Pracy mogły wspierać przedsiębiorstwa społeczne w utworzeniu stanowiska pracy i finansować koszty wynagrodzenia osób z niepełnosprawnością. Nowe przepisy są dopiero procedowane. Problemów jest więcej, jak choćby dostępność i rezerwacja tych środków w urzędach pracy na ten cel. Zainteresowanie wsparciem bywa niejednolite w różnych regionach Polski.
Beata Dązbłaż
17.05.2023
Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność

Dr Lasocki: Polski system emerytalny wymaga ujednolicenia

Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
System emerytalny powinniśmy przynajmniej ujednolicić poprzez włączenie do rozwiązań powszechnych wszystkich grup - nawet jeśli nie będzie odwagi politycznej do usunięcia nieuzasadnionych przywilejów i zostaną one przepisane w obecnej postaci - mówi dr Tomasz Lasocki. I dodaje, że dzięki temu stanie się on transparentny i jednolity, ułatwi też przenoszenie uprawnień przy zmianach aktywności zawodowej.
Grażyna J. Leśniak
17.05.2023
Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Z obowiązku uzyskania świadectwa energetycznego zwolnione są budynki wpisane do rejestru zabytków lub gminnej ewidencji zabytków. Według ministerstwa rozwoju nie dotyczy to nowych budynków położonych w strefie ochrony konserwatorskiej lub objętych ochroną jako układ urbanistyczny lub ruralistyczny. Jednak żaden przepis nie rozstrzyga, co należy rozumieć pod pojęciem "nowego budynku", a zabytkiem mogą być też... nowe budynki.
Renata Krupa-Dąbrowska
17.05.2023
Nieruchomości Energetyka

NIK: Usuwanie odpadów niebezpiecznych przekracza możliwości budżetów gmin

Samorząd terytorialny Środowisko Administracja publiczna
Gminy nie mają pieniędzy na usuwanie odpadów niebezpiecznych – to główny wniosek z kontroli Najwyższej Izby Kontroli. Izba zwróciła się do Ministra Klimatu i Środowiska o wypracowanie rozwiązań finansowych, prawnych i organizacyjnych, aby zapewnić gminom narzędzia do niezwłocznego i skutecznego eliminowania takich zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska.
Maria Dec-Kiełb
16.05.2023
Samorząd terytorialny Środowisko Administracja publiczna
Nie było innego sposobu sprawdzenia informacji przez dziennikarza niż przez zadanie pytań burmistrzowi. Można mieć zastrzeżenia co do rzetelności, staranności przy zbieraniu materiałów, ale sam fakt niedochowania staranności ma wpływ na ocenę umyślności zachowania. Naruszenie reguł ostrożności przemawia za nieumyślnością – orzekł Sad Najwyższy i uniewinnił dziennikarza od zarzutu zniesławienia.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
16.05.2023
Prawo cywilne
Zmiany zaproponowane w nowelizacji prawa geologicznego i górniczego, która w maju trafiła do Sejmu, mogą okazać się niebezpieczne dla właścicieli nieruchomości i inwestorów, na terenach, które obejmują – alarmują organizacje pozarządowe. Pozwolą ministrowi klimatu i środowiska arbitralnie decydować o tym, które złoża w Polsce zostaną uznane za strategiczne i gdzie w związku z tym wprowadzić np. zakaz zabudowy.
Zofia Jóźwiak
16.05.2023
Prawo gospodarcze Nieruchomości

Pieniędzy od rządu mniej, a podział części wyrównawczej podzielił samorządy

Samorząd terytorialny Finanse publiczne Finanse samorządów
Inflacja, rosnące ceny paliw i energii, a przede wszystkim zmiany w podatkach, zwłaszcza PIT, powodują, że gminy, powiaty i województwa samorządowe mają coraz większe problemy ze zbilansowaniem budżetów. Dodatkowy zastrzyk finansowy z budżetu państwa ma być mniejszy niż w ubiegłym roku. Samorządy na razie nie mogą porozumieć się odnośnie podziału kwoty wyrównawczej.
Robert Horbaczewski
15.05.2023
Samorząd terytorialny Finanse publiczne Finanse samorządów
Policjanci pobierający tzw. świadczenie motywacyjne nie dostają go za okres postępowania dyscyplinarnego – nawet gdy wszczęto je bezzasadnie. Ze względów finansowych funkcjonariuszom nie opłaca się też odwoływać od kary dyscyplinarnej, bo przez ten czas wciąż nie będą mieć świadczenia. W ocenie RPO wypacza to istotę postępowania dyscyplinarnego.
Renata Krupa-Dąbrowska
15.05.2023
Policja Prawo pracy
W kwestiach pracowniczych polskie firmy pozostają jeszcze obojętne na wpływ sztucznej inteligencji. Aż 59 proc. nie planuje żadnych zmian w zatrudnieniu na przestrzeni najbliższych dwóch lat, a jedynie 13 proc. pozostaje na etapie analizy – wynika z badania EY Polska. Wzrost znaczenia AI chwilowo nie wpływa też na działania w obszarze modeli operacyjnych, gdzie żadnych zmian nie planuje 43 proc. firm.
Grażyna J. Leśniak
15.05.2023
Rynek Prawo pracy Nowe technologie
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego analizuje możliwość połączenia kwestii wprowadzenia reguł wydawania prasy przez władze lokalne z ewentualnymi zmianami Prawa prasowego w przypadku wejścia w życie nowych regulacji unijnych. Zgadza się z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, że obecny stan prawny wymaga regulacji.
Robert Horbaczewski
15.05.2023
Samorząd terytorialny
W ramach Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości został powołany polsko-węgierski zespół ekspertów, który ma przygotować uregulowania dotyczące ochrony prawej rolników. Eksperci planują m.in. przygotować przepisy o nowym rodzaju zabezpieczenia dla rolników, o tzw. depozycie rolniczym. 
Renata Krupa-Dąbrowska
15.05.2023
Rynek i konsument Prawo gospodarcze