Ani ofiara mobbingu, ani osoba oskarżana o mobbing nie wiedzą, jakie mają prawa w postępowaniu przed komisją antymobbingową. A ten ostatni, w związku z ochroną ofiary i zasadą poufności, nie zna nawet pełnej skargi, nie wie kto i o co go oskarża, w efekcie nie może przedstawić kontrdowodu. To tylko niektóre problemy, jakie pojawiają się w związku z funkcjonowaniem w firmach tzw. komisji antymobbingowych. Prawnicy nie mają wątpliwości, że czas uregulować zasady ich funkcjonowania, choćby w ogólnych wytycznych.
MRPiPS chce, by pracodawcy zatrudniający do 50 pracowników, wydawali obwieszczenia, w których ustalą zasady m.in. przeciwdziałania mobbingowi. Wcześniej treść obwieszczenia będą musieli uzgodnić ze związkami zawodowymi, a gdy ich nie ma - z przedstawicielami pracowników. Prawnicy zwracają uwagę, że są to już kolejne przepisy, w których nakłada się na pracodawców obowiązek zawarcia porozumienia lub przeprowadzenia konsultacji.
Pracodawcy i prawnicy zachodzą w głowę, co ministerstwo ma na myśli, wpisując do Kodeksu pracy "utrudnianie funkcjonowania w środowisku pracy w zakresie możliwości osiągania efektów pracy" - jako jeden z przejawów mobbingu. Nie wie tego chyba sam resort pracy, skoro w uzasadnieniu do projektu tego nie wyjaśnił. Pracodawcy już ostrzegają: trudności w rozróżnieniu molestowania od mobbingu w nowym ujęciu będzie pogłębiała kwestia rozróżnienia mobbingu od naruszenia godności czy innych dóbr osobistych pracownika.
Na 1741 urzędów administracji publicznej, 1261 potwierdziło funkcjonowanie procedur ukierunkowanych na wzmacnianie kultury uczciwości. Najwięcej z nich, bo 1197 urzędów, zadeklarowało funkcjonowanie procedury ukierunkowanej na przeciwdziałanie mobbingowi lub dyskryminacji. Oznacza to, że taka procedura nie obowiązuje w niemal 1/3 urzędów zatrudniających członków korpusu. A to tylko wycinek administracji publicznej.
Miało być uproszczenie jedynego w kodeksie pracy przepisu o mobbingu, a będzie wiele regulacji, nieprecyzyjnych i enigmatycznych pojęć. Ministerstwo chce szybko przyjąć zmiany, naginając regulamin prac rządu. Skróciło z 30 do 21 dni czas konsultacji z partnerami społecznymi twierdząc, że nieprzedstawienie opinii w tym terminie będzie traktowało jako pozytywną opinię. Mimo, że regulamin pracy Rady Ministrów mówi, że brak opinii oznacza rezygnację z jej przedstawienia.
Ujednolicenie zdefiniowanych form molestowania (prostego) i jego formy kwalifikowanej (molestowania seksualnego), na wzór obecnie obowiązujących przepisów względem molestowania seksualnego, jako działań występujących fizycznie, werbalnie i pozawerbalnie, a także zaadresowanie tej samej zasady do mobbingu to jedna ze zmian, jaką chce wprowadzić MRPiPS, modyfikując przepis o mobbingu.
Żal spowodowany wydaniem wadliwego zaświadczenia o zarobkach spowodował, że pracownica uznawała za mobbing wszystkie zdarzenia, które wzbudzały jej niezadowolenie. Zebrany materiał dowodowy potwierdził, że w zakładzie pracy istniały pewne nieprawidłowości, ale nie były one wymierzone w pracownicę i nie zmierzały do jej nękania czy też poniżenia. Natomiast sporadyczne zwracanie się podniesionym tonem nie mogło zostać uznane za mobbing.
Objęcie definicją mobbingu wszystkich osób zatrudnionych, a więc także tych na umowach cywilnoprawnych czy B2B to coraz częstszy postulat. Czy doczeka się realizacji przy okazji prac nad definicją mobbingu zainicjowanych przez MRPiPS? Zdaniem prawników, to nie jest zły pomysł, ale potrzeba do tego osobnej ustawy. Pozwoliłoby to stworzyć szeroką definicję, wprowadzić sankcje dla pracodawców, ale i potraktować mobbing jako przestępstwo.
Rada Ochrony Pracy podjęła we wtorek, 15 października 2024 r., uchwałę w sprawie mobbingu i dyskryminacji - chodzi o bezpieczeństwo pracy. ROP zaleca w niej podjęcie prac zmierzających do ratyfikacji Konwencji m.in. nr 190 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczącej eliminacji przemocy i molestowania w świecie pracy i wdrożenia instrumentów tam przewidzianych do polskiego systemu prawa.
