Przekazanie do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego spraw dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych budzi wątpliwości o charakterze konstytucyjnym, a instytucja „testu niezależności" jest niebezpieczna, ponieważ w praktyce negatywnie wpłynie na sprawność i czas trwania postępowań sądowych – mówi wiceminister sprawiedliwości Katarzyna Frydrych.

Przypadki odmowy orzekania starych "sędziów" z "nowymi" będą trafiały do rzecznika dyscyplinarnego Sądu Najwyższego - zapowiada pierwsza prezes tego sądu Małgorzata Manowska. I precyzuje, że jedną z takich spraw jest oświadczenie o odmowie orzekania przez prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Piotra Prusinowskiego.

Powierzenie Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu spraw dyscyplinarnych sędziów spowoduje istotne przeciążenie NSA, zagrażające jego prawidłowemu funkcjonowaniu. Co więcej, aktualny tryb powoływania sędziów wciąż nie daje wystarczających gwarancji niezależności od władzy ustawodawczej i wykonawczej - wskazuje w swojej opinii dla Senatu, dotyczącej noweli o SN Rzecznik Praw Obywatelskich.

Skarga kasacyjna, która nie spełnia wymogów formalnych określonych w przepisach Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uniemożliwia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu podjęcie czynności kontrolnych w zakresie prawidłowości rozstrzygnięcia dokonanego przez sąd I instancji. Do takiego wniosku doszedł NSA i oddalił jednostronicową skargę kasacyjną.

Prokurator Krajowy nie chciał udostępnić MOZ NSZZ "Solidarność" Pracowników Sądownictwa i Prokuratury informacji dotyczącej m.in. wynagrodzeń zasadniczych, premii, nagród w Prokuraturze Krajowej. Uzasadniano to tym, że chodzi o informacje przetworzoną, wymagającą poniesienia do jej uzyskania ogromnych nakładów. Nie zgodził się z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny, a NSA oddalił właśnie prokuratorską kasację.

Prawo o prokuraturze pozwala na przyznanie prokuratorom pomocy finansowej w postaci pożyczki na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Ma to być jeden z elementów ustawowych gwarancji niezależności. Problem w tym, że oprocentowanie wynosi tyle, ile inflacja zapisana w ustawie budżetowej. Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury apeluje o pilne zmiany legislacyjne.

Sąd Najwyższy wydał precedensowy wyrok dotyczący pracowników sądów. Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN uznała, że kierownikowi sekretariatu w sądzie nie trzeba wypowiadać warunków pracy i płacy, gdy odwołuje się go z pełnionej funkcji bez zmiany stanowiska pracy. Tym samym wyłączono stosowanie Kodeksu pracy, przyznając pierwszeństwo przepisom ustawy o pracownikach urzędów państwowych.

Jawność oświadczeń majątkowych to jedno, wiedza o tym, u kogo sędzia ma dług, to zupełnie inna sprawa, która dodatkowo może negatywnie odbić się na rozstrzyganych przez niego sprawach. I nie chodzi tylko o próby wyłączenia sędziów, ale też np. o wywieranie na nich nacisków - mówią prawnicy, przychylając się do niedawnego apelu Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia.

Przez niemal trzy lata trwało dochodzenie odpowiedzialności wobec prokurator w stanie spoczynku, która doprowadziła do stłuczki drogowej. Zaangażowani byli też kolejni szefowie Prokuratury Krajowej, którzy nie godzili się z umorzeniem postępowania z powodu społecznej znikomej szkodliwości czynu. A Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej pozostawił sprawę bez rozpoznania.

Podstawą rozwodu jest zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. A to oznacza rozkład we wszystkich sferach - uczuciowej, gospodarczej oraz fizycznej. W przepisach nie ma określonego terminu, sądy przyjmują jednak, że powinno to być minimum kilka miesięcy. Pożegnalny kontakt intymny, zapewnienia o ciepłych uczuciach do jeszcze obecnej żony, w szybkim zakończeniu związku raczej nie pomogą.

Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych zwrócił się z prośbą do prezesów sądów okręgowych o zabezpieczenie środków finansowych na wypłatę dla kuratorów zawodowych ryczałtu w sytuacjach wymagających używania samochodów prywatnych do celów służbowych. To uregulowanie wejdzie w życie wraz z nowelizacją ustawy o kuratorach sądowych, czyli 5 kwietnia 2023.

Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego uznała za słuszne uchylenie immunitetu sędziemu, który orzekał w sytuacji, gdy prokuratorami oskarżającymi w sprawach byli jego żona i szwagier. Sąd Najwyższy stwierdził, że obwiniony działał świadomie i celowo, czym naraził na szwank interes wymiaru sprawiedliwości. Sąd karny ma też wyjaśnić, czy istotnie sędzia zmienił datę na formularzu sądowym.

Definicja mobbingu zawarta w Kodeksie pracy wskazuje na konkretne przesłanki, które muszą być spełnione i to łącznie. Dlatego - jak podkreślają prawnicy - sprawy tego typu są skomplikowane, trwają długo, a i tak rozstrzygnięcia rzadko są satysfakcjonujące dla pracownika. Bywa też, że sąd mobbingu "nie widzi", ale rekompensatę i tak zasądza, bo pracodawca nie wypełnił swoich obowiązków.

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym to klasyczny przykład intencyjnego tworzenia prawa, konstrukcji pod wypłatę pieniędzy z unijnego Krajowego Planu Odbudowy - mówi Piotr Prusinowski, prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. I dodaje, że gdy władza już ten cel zrealizuje i będzie miała inny, to może też to i inne prawa dowolnie zmieniać.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej, zwróciło się właśnie do Senatu RP o odrzucenie uchwalonej przez Sejm 13 stycznia 2023 r. ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, tej samej która przenosi dyscyplinarki sędziowskie do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Adwokatura podkreśla przy tym, że takie uregulowanie jest naruszeniem Konstytucji.

Rola Funduszu Powierniczego dla Ofiar Międzynarodowego Trybunału Karnego i reparacji dla ofiar konfliktów zbrojnych - to temat zaplanowanego na poniedziałek, 30 stycznia 2023 r., o godz. 18:00 webinaru. Jego organizatorem jest Projekt Sunflowers, czyli zespół wybitnych prawników, który podjął się docierania do świadków zbrodni popełnionych podczas wojny w Ukrainie.

Upływ czasu nie może mieć wpływu na wymiar kary dyscyplinarnej zastosowanej wobec prokuratora, ale mamy obowiązek brania pod uwagę, co się od tego momentu działo - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego i utrzymała w mocy upomnienie. Chociaż prokurator zwlekał z podjęciem czynności procesowych nawet trzy lata i wobec przewlekłości naraził Skarb Państwa na wypłatę odszkodowania stronom postępowania.

Rada Legislacyjna przy premierze pozytywnie ocenia reformę prawa spadkowego. I ma nadzieję, że reforma ta będzie kontynuowana, ponieważ prawo spadkowe stanowi dziedzinę o wysokiej doniosłości społecznej i gospodarczej, wpływając na stosunki majątkowe obywateli. Szczególnie ważna jest problematyka testamentów, a kwestie są jeszcze nieuregulowane, chociażby testamenty małżeńskie lub szerzej - wspólne.

Sędzia lub asesor, który chce się przenieść na inne miejsce służbowe, a jego wniosek nie został uwzględniony, może złożyć kolejny dopiero po trzech latach. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich narusza to zasadę niezawisłości sędziowskiej i może być narzędziem do wpływania na sędziów, asesorów, którzy z jakichkolwiek przyczyn, w tym od nich niezależnych, rozważają zmianę miejsca zamieszkania i tym miejsca pracy.

Emeryci alarmują: wiele wyroków w sprawach emerytalnych, w drugiej instancji, jest wydawanych bez pisemnego uzasadnienia. Chcąc poznać motywy sądu, rozważają składanie wniosków przynajmniej o udostępnienie nagrań lub stenogramów z rozpraw. Zdaniem prawników, udostępnienie nagrania z ogłoszenia wyroku, po jego ewentualnej anonimizacji, powinno być możliwe.

Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego uchyliła uchwałę zlikwidowanej Izby Dyscyplinarnej o zawieszeniu sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie Piotra Gąciarka w czynnościach służbowych. Uchwała Izby z 2021 r. była niezasadna, podobnie jak i zarządzenie prezesa tego sądu o zawieszeniu. Sędzia Gąciarek, odmawiając orzekania, przejawił troskę o powagę sądu i interesy służby - podkreślił Sąd Najwyższy. Teraz sędzia może wrócić do orzekania.

Senat zajmie się nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym na posiedzeniu prawdopodobnie 31 stycznia - powiedział we wtorek w Białej Podlaskiej Grodzki marszałek Senatu Tomasz Grodzki. I zapowiedział wniesienie przez Senat poprawek do niej. Jak podkreślił, w Senacie trwają konsultacje z prawnikami i ze środowiskami opiniotwórczymi oraz analizy w senackich komisjach.

Zaplanowany na wtorek 17 stycznia na Uniwersytecie Warszawskim wykład dr Hanny Machińskiej, byłej zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich, odbył się. O cofnięciu zakazu, po licznych protestach, poinformował w specjalnym oświadczeniu rektor uczelni, który wcześniej zdecydował o jego odwołaniu "z powodów technicznych".

Wprowadzenie moratorium na wykonywanie kary śmierci, jak i późniejsze zniesienie możliwości jej orzekania stanowiły ważny krok na drodze do budowy systemu gwarancji ochrony podstawowych wolności i praw człowieka w Polsce - wskazuje w swojej uchwale Naczelna Rada Adwokacka i przypomina o fundamentalnym znaczeniu zakazu stosowania kary śmierci.

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego uznała, że problem uznania za wybranych tylko tych kandydatów na stanowisko sędziego, którzy w głosowaniu uzyskali kolejno najwięcej głosów, jest istotny, lecz nie jest związany z zarzutami rozpoznawanymi przez skład orzekający, więc uchwały nie podjęto. Podobnie ważny jest problem, ilu kandydatów na jedno stanowisko powinna KRS przedstawiać prezydentowi do nominacji.

Mobbing nie jest łatwy do udowodnienia w sądzie. Trzeba ustalić fakty i wykazać np. uporczywe i długotrwałe nękanie, wywołujące poniżenie lub ośmieszenie. Nie pomaga to, że sędziowie są obciążeni pracą, sprawy tego typu trwają nawet kilka lat. Rozwiązaniem - w ocenie prawników - mogłaby być droga pozasądowa - choćby mediacje.

Sędzia lub asesor, który chce się przenieść na inne miejsce służbowe, a jego wniosek nie został uwzględniony, może złożyć kolejny dopiero po trzech latach. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich narusza to zasadę niezawisłości sędziowskiej i może być narzędzie do wpływania na sędziów, asesorów, którzy z jakichkolwiek przyczyn, w tym od nich niezależnych rozważają zmianę miejsca zamieszkania i tym miejsce pracy.

Przywrócenie systemowej waloryzacji wynagrodzeń dla prokuratorów i sędziów jest wskazane z uwagi na ochronę praw nabytych, wynikających z zasady zaufania do państwa i stanowionego przez niego prawa. Sądy rozpatrując jednak pozwy dotyczące ustawy okołobudżetowej nie mogą odmówić jej zastosowania, lecz powinny zwrócić się z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego.

Amnesty International stworzyło materiał edukacyjny poświęcony kryzysowi praworządności w Polsce - porusza w nim m.in. problematykę niezależności sądownictwa, wolności słowa i dyskryminacji grup mniejszościowych. Ma pomóc w angażujący sposób poprowadzić lekcje o sytuacji społeczno-politycznej w naszym kraju.

Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie oświadczył, że nie wykona środka zabezpieczającego w sprawach sędziów Ewy Leszczyńskiej-Furtak, Ewy Gregajtys i Marzanny Piekarskiej-Drążek, które wcześniej przesunął do innych wydziałów, uznając, że decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka nie ma charakteru wiążącego. Grupa sędziów tego sądu opublikowała oświadczenie domagające się wykonania nakazanych środków zabezpieczających.