Wydziały rodzinne od dawna zmagają się z problemami kadrowymi. Obecnie referaty orzekających w nich sędziów sięgają nawet 800 spraw. Do tego dochodzi stres, odpowiedzialność i wypalenie zawodowe. Coraz więcej jest też nowych kategorii spraw - przykładem są choćby te dotyczące opieki nad małoletnimi dziećmi z Ukrainy. Sędziowie ratunku szukają w... asesorach.

Pisarz Jakub Żulczyk nie popełnił przestępstwa, nazywając prezydenta Andrzeja Dudę "debilem" - zawyrokował Sąd Apelacyjny w Warszawie. Ogłoszone w piątek 30 września orzeczenie jest prawomocne. To finał sprawy, która ciągnęła się za pisarzem od listopada 2020 roku, kiedy nazwał on w internetowym wpisie prezydenta Andrzeja Dudę "debilem".

Sprawy o rozwód, separację, sprawy dotyczące władzy rodzicielskiej, o ustalenie kontaktów, o ustalenie miejsca pobytu dziecka, opinie są zlecane także w sprawach o wydanie zarządzeń opiekuńczych, o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka w razie braku porozumienia między rodzicami - główne zadania opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów.

Czy wszyscy urażeni poczuli się przeproszeni? – to pytanie często zadaje sobie czytelnik nakazanych przez sąd przeprosin. Uzyskanie oświadczenia o satysfakcjonującej formie i treści wymaga czasu i bardzo precyzyjnego pozwu, choćby po to, by uniknąć komunikatu napisanego białą czcionką na białym tle lub przykrytego kolejnymi postami w mediach społecznościowych.

Dla prawnika prowadzącego kancelarię na zasadach komercyjnych zasadą jest, że usługa jest odpłatna, a porady pro bono to wyjątek. Bywa jednak, że klienci próbują naciągnąć prawnika na darmową poradę, gdyż sądzą, że sprawa jest prosta i nie wymaga wysiłku. Dlatego - radzą prawnicy - należy z góry ustalić z klientem cennik i zakres usługi, kiedy pomoc jest pro bono, a kiedy za najniższą stawkę, lecz odpłatnie.

W Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego jest pięć wakatów, z tym, że cztery z nich zostały zablokowane poprzez odwołania. Wczoraj prezydent wręczył nominacje trzem osobom. Są to sędzia Romuald Dalewski, sędzia Renata Żywicka oraz prof. Robert Stefanicki - cywilista z Uniwersytetu Wrocławskiego.

W wypadku polityka nie każde zachowanie naruszające pewne standardy kultury, obyczaju, przyzwoitości może być utożsamiane ze znieważeniem. Dlatego, aby mówić o zaistnieniu przestępstwa, znieważenie musi osiągnąć taki stopień pogardy, którego nie da się usprawiedliwić i stanowić nieracjonalizowany, złośliwy atak osobisty. Stanowisko to podzielił Sąd Najwyższy.

Rozprawy i posiedzenia online lub hybrydowe na stałe zagościły na wokandach polskich sądów. Mimo jednak, że przepisy obowiązują od dwóch lat, problemy są niezmienne - szwankują przede wszystkim kwestie techniczne - zarówno po stronie sądów, jak i uczestników. Do tego dochodzą opóźnienia i ograniczenia w dostępie publiczności - wynika z corocznego raportu Obywatelski Monitoring Sądów 2022, Fundacji Court Watch Polska.

Sąd Najwyższy nie dostrzegł podstaw do uwzględnienia zarzucanych naruszeń, które miał popełnić ZUS, tym bardziej że skarżący nie uzasadnił rażącego charakteru naruszenia konkretnych przepisów, ale odnosił go do ogólnych następstw zaskarżonego wyroku. Wobec braku przesłanek szczegółowych, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oddaliła skargę nadzwyczajną.

Kontrasygnata premiera pod podpisem prezydenta po raz kolejny budzi ogólnokrajową dyskusję. Tym razem chodzi o opublikowane w Monitorze Polskim postanowienie w sprawie wyznaczenia sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. Według części prawników to próba dzielenia odpowiedzialności i ingerencja władzy wykonawczej w sferę władzy sądowniczej.

Kancelarie, prawniczki i prawnicy powinni pogodzić się z faktem, że nowe technologie na stałe wpisały się w rynek prawniczy. To z kolei oznacza konieczność inwestycji i nauki jak z nich korzystać. Zyski to łatwiejsza organizacja pracy, cięcie kosztów, prostsza komunikacja, w końcu większe możliwości pozyskiwania klienta - mówi Kamila Kurkowska, prezeska Fundacji Women in Law, ekspertka w zakresie innowacji, komunikacji i LegalTech.

W rozpoznawanej przez sąd sprawie dotyczącej sporu o kredyt brakowało informacji, czy powód wiedział o terminie rozprawy, ani nawet czy zna treść wyroku. Sąd drugiej instancji zajął się tym z urzędu, gdyż powód nie brał udziału w rozprawie. A w aktach sprawy brak było dowodu doręczenia zawiadomień nawet do niedziałającego już pełnomocnika.

Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że prokuraturom potrzebny jest nowy specjalista od IT - menedżer usługi. Zgodnie z projektem rozporządzenia ma on pełnić funkcję "mostu" łączącego świat biznesu ze światem technicznym, a wszystko po to, by sprawnie dostarczano wymaganą modyfikację lub zmianę usługi. Sceptyczni co do pomysłu są m.in. związkowcy.

Rekordowo drogi frank coraz mocniej zachęca frankowiczów do pozwów przeciwko bankom. Zalew spraw grozi m.in. warszawskiemu wydziałowi frankowemu, gdzie już na rozprawę czeka się latami. Tymczasem, w związku ze spłaszczeniem struktury sądów, może się to jeszcze wydłużyć. Sędziowie, zamiast z "frankami", będą musieli zmierzyć się z papierologią. Nie wiadomo też, jaki los czeka warszawski wydział, bo w projektach, póki co, nie ma o nim mowy.

Od środy - 28 września, Służba Więzienna, a konkretnie jej Inspektorat Wewnętrzny, otrzymuje uprawnienia pozwalające na wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych. To - jak wskazują eksperci - te same narzędzia, które już mogą stosować inne służby, w tym policja. I tak szef IWSW będzie mógł m.in. wnioskować o stosowanie kontroli operacyjnej oraz zarządzić ją w trybie niecierpiącym zwłoki.

Warszawskie sądy i prokuraturę zalewają sprawy, a braki kadrowe i ciągła rotacja opóźniają ich rozpatrywanie. Praca tu jest szczególnie wymagająca i stresująca - uważa Ministerstwo Sprawiedliwości i chce temu zaradzić wprowadzając stołeczny dodatek do wynagrodzeń urzędników zatrudnionych w sądach i prokuraturze, w tym także Prokuraturze Krajowej, sięgający 25 proc.

Do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego wpłynęło zagadnienie prawne dotyczące uzgodnienia płci przedstawione przez Prokuratora Generalnego, który wnosi o podjęcie uchwały w składzie siedmiu sędziów. Jego zdaniem prawo do ochrony życia prywatnego i rodziny pozwala pozywać przez osobę transpłciową, w takiej sprawie nie tylko rodziców, ale i nierozwiedzionego małżonka i ich dzieci.

Państwowa Komisja ds. wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15, może występować w postępowaniu karnym na prawach oskarżyciela posiłkowego, to jej pozycję procesową określają przepisy odnoszące się do oskarżyciela posiłkowego, a więc strony - takie stanowisko przedstawił Sąd Najwyższy.

Na sprawy w sądach administracyjnych czeka się już nawet dwa lata. Ministerstwo Sprawiedliwości szuka więc rozwiązań, które rozładują korki, szczególnie w NSA. Wśród propozycji "do przedyskutowania" m.in. z przedstawicielami prezydenta, znalazła się też zmiana trybu orzekania z jawnego na niejawny. I choć publicznej wersji projektu jeszcze nie ma, są - i to duże - obawy prawników.

27 września przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka odbędzie się rozprawa przeciwko Polsce w sprawie inwigilacji. Skargę złożyli aktywiści związani z Helsińską Fundacją Praw Człowieka i Fundacją Panoptykon oraz adw. Mikołaj Pietrzak. Twierdzą, że obowiązujące przepisy dotyczące inwigilacji pozwalają na naruszenie ich prawa do prywatności, bo w Polsce nie ma mechanizmu informowania, że ktoś był przedmiotem działań służb.

Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze w tym roku poszły dużo gorzej niż w poprzednich latach. Nie są to drobne różnice - rezultaty pogorszyły się średnio o kilkanaście procent. Przykładowo w ORA w Warszawie na 910 zdających wynik pozytywny uzyskało jedynie 386 osób. Nie lepiej jest w innych adwokackich izbach - zdawalność to od 33 do 50 proc.

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia uznał, że nie doszło do pomówienia zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędziego Przemysława Radzika przez znanego adwokata i profesora Wydziału Prawa i Administracji UW Michała Romanowskiego, który jest m.in. pełnomocnikiem sędziego Pawła Juszczyszyna w jego zabiegach o cofnięcie skutków decyzji Izby Dyscyplinarnej SN o zawieszeniu go w czynnościach służbowych.

Zaognia się konflikt wokół wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i innych zawodów wymiaru sprawiedliwości. Chodzi o budżet na 2023 r. Rząd po raz trzeci nie trzyma się regulacji ustawowych, a próbuje ustawą okołobudżetową narzucić wysokość podwyżek. W praktyce zamiast 21,89 proc. mają one wynieść 7,8 proc. Związkowcy prokuratury uważają, że czas na zdecydowane "nie" ministra sprawiedliwości.

Nowelizacja przepisów Prawa o ruchu drogowym zmieniła definicje skrzyżowania i drogi. W konsekwencji miejsca, które do tej pory nie były uznane za skrzyżowania, takimi nagle zostały. A to ma wpływ m.in. na manewry wyprzedania lub prędkość jazdy. Zdezorientowani są nie tylko kierowcy, ale i eksperci od ruchu drogowego, w tym policjanci. I wieszczą problemy.

Asystenci sędziego czują się potraktowani niesprawiedliwie, bo żeby pracować w zawodzie, muszą mieć nie tylko wykształcenie prawnicze ale i ukończone 24 lata. Na problem zwracał uwagę też RPO. Tymczasem Ministerstwo Sprawiedliwości rozważa wyeliminowanie tej przesłanki spośród warunków formalnych wymaganych od kandydatów na asystenta lub... jej zmianę.

Pracownik sądu, teoretycznie już niedługo, wchodząc do pracy i wychodząc z niej będzie np. odbijał kartę przy specjalnym czytniku, by zweryfikować kiedy przyszedł i ile pracował. Mimo że nie wiadomo kiedy zmiany zaczną obowiązywać, sądy już teraz próbują zmienić swoje regulaminy pracy i... napotykają opór ze strony związkowców. Ci mówią wprost - regulamin to prawo, nie można do niego wpisywać czego się chce i kiedy się chce.

Rzadko, ale zdarza się, że po zakończeniu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, konieczne jest ponowne jego prowadzenie. Sytuacje mogą być różne. W postępowaniu nie brała udziału osoba, która jest spadkobiercą - np. pozamałżeńskie dziecko zmarłego. Czasami krewni z opóźnieniem odnajdą to, czego początkowo brakowało, czyli testament zmarłego. To również uzasadnia ponowne ustalenie przez sąd kręgu spadkobierców.

Polska nie dostanie pieniędzy z krajowego planu odbudowy (KPO), jeśli nie przywróci niezależności sądownictwa - oświadczyła w piątek po raz kolejny przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. I dodała, że członkowie Komisji są głęboko przekonani, iż nie ma już niezależności sądownictwa w Polsce. Jej zdaniem polskie władze nie wykonały porozumienia w sprawie KPO.

Przepis ustawy „cowidowej” faktycznie uzależnia zasady przedawniania karalności od decyzji Ministra Zdrowia. Przesłanką wstrzymania biegu przedawnienia jest bowiem obowiązywanie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – a decyduje o tym Minister Zdrowia w rozporządzeniu. To zaś oznacza możliwość decyzji w tej sprawie aktem niższego rzędu niż ustawa.

Komornicy sądowi zobowiązani są do obliczenia, poboru i zapłaty podatku, a także mają obowiązek wystawienia faktury z tytułu dokonanej przez nich sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej. W niektórych okolicznościach sprzedaż taka korzystać może ze zwolnienia z VAT. Potwierdza to skarbówka w najnowszej interpretacji.