Ministerstwo Sprawiedliwości niezmiennie w mediacji widzi szansę na przyspieszenie spraw w sądach - to ona ma odgrywać istotną rolę np. przy rozwodach par posiadających małoletnie dzieci. Mimo jednak, że z roku na roku staje się coraz popularniejsza - problemy w ocenie prawników i mediatorów są ciągle podobne. A wśród nich kwestie zbyt niskich stawek, "martwych dusz" na sądowych listach, i weryfikacji umiejętności.

Wejście w życie ustawy antycovidowej z 2021 r. spowodowało niemałe zamieszanie w sądach. Nie tylko opóźniło rozpoznawanie spraw, ale też wywołało zasadnicze pytanie: czy na czas pandemii zrywamy z kolegialnością, zwłaszcza przy rozpoznawaniu apelacji spraw w toku. Sąd Najwyższy wyjaśnia w uchwale: referent pozostaje ten sam, dwaj inni sędziowie - będą losowani.

Zmiana procedury karnej w grudniu ubiegłego roku spowodowała, że maksymalny czas wstrzymania transakcji lub blokady rachunku przez prokuratora, w sytuacji niewydania postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym, wydłużono z sześciu miesięcy do roku. To może dotyczyć osoby, której nie postawiono zarzutu popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa, ale odcięto ją od dysponowania swoją własnością i wstrzymano działalność gospodarczą.

Przedawnienie podatków cały czas jest ością niezgody między podatnikami a fiskusem. Skarbówka zawiesza jego bieg tam, gdzie jej wygodnie i ściąga zaległości. Często przegrywa jednak w sądach. Nie udało się też systemowe zawieszenie biegu przedawnienia z powodu epidemii koronawirusa. Dodatkowy oręż dostarczy teraz fiskusowi rząd, który szykuje nowelizację kodeksu karnego skarbowego.

Obawiamy się, że proponowanej zmianie struktury sądów towarzyszyć będzie gigantyczny chaos, który jeszcze bardziej wydłuży czas oczekiwania obywateli na rozpoznanie ich spraw przez sąd - stwierdza Helsińska Fundacja Praw Człowieka w opinii do zaprezentowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości projektów ustaw zmieniających ustrój wymiaru sprawiedliwości.

Politycy obozu rządzącego ogłaszają sukces i zakończenie batalii o zatwierdzenie Krajowego Planu Odbudowy dla Polski, a tym samym sporu o praworządność. Prawdopodobnie jednak jedno i drugie będzie tylko częściowo prawdą, a czy i kiedy fundusze unijne popłyną do Polski, to się jeszcze okaże. Ustawa likwidująca Izbę Dyscyplinarną jeszcze nie jest uchwalona i nie jest takie pewne, że zostanie ona w Brukseli uznana za wykonanie warunków.

Radcowie prawni i adwokaci udzielając pomocy prawnej z urzędu i z wyboru, za te same czynności zastępstwa procesowego powinni otrzymywać wynagrodzenie według jednakowych reguł i tej samej wysokości - uważają senatorowie, rzecznik praw obywatelskich oraz prawnicy, a także Trybunał Konstytucyjny. Innego zdania jest Ministerstwo Sprawiedliwości, które nie chce poprzeć projektu senackiego.

Sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie Waldemar Żurek podał nieprawdziwą datę wydania 64 orzeczeń - twierdzi krajowy rzecznik dyscyplinarny sędziów. I stawia mu kolejne zarzuty dyscyplinarne. Według sędziego Żurka, który zaprzecza zarzutom i podkreśla, że nigdy nie dopuścił się żadnego fałszowania orzeczeń, to już 21. postępowanie dyscyplinarne przeciwko niemu.

Polski rząd nie wykonał wyroków TSUE i ETPC dotyczących KRS, zaś proponowana przez Prezydenta RP i procedowana w parlamencie nowela ustawy o Sądzie Najwyższym nie rozwiązuje problemu Rady - piszą stowarzyszenia sędziowskie do przewodniczących KE, PE oraz LIBE. Apelują o zainicjowanie postępowania przeciwnaruszeniowego przed TSUE, w celu wyegzekwowania europejskich standardów wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa.

Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej Adam Roch zawiadomił Rzecznika Dyscyplinarnego Adwokatury o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez adwokata Wawrykiewicza uczestniczącego jako obrońca w posiedzeniu Sądu Najwyższego 26 maja br. w sprawie obwinionego sędziego Sądu Rejonowego w Olsztynie Pawła Juszczyszyna.

Przygotowanie porozumienia rodzicielskiego nie jest niezbędnym wymogiem dla pozostawienia władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom. Przy braku takiego porozumienia sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.

Notariusze będą mogli wydawać notarialny nakaz zapłaty obejmujący roszczenia w kwocie do 75 tysięcy złotych i dokonywać wpisów do księgi wieczystej. Warunkiem będzie 3-letni okres nienagannego prowadzenia kancelarii - decyzję wyda minister sprawiedliwości. Przy okazji wzmocniony zostanie jego nadzór nad notariuszami. Sam koszt wdrożenia to - według szacunków resortu - 15 mln zł.

Wokanda Izby Dyscyplinarnej na przyszły tydzień od 30 maja do 4 czerwca obfituje m.in. w kasacje w sprawach radców prawnych i adwokatów. W sumie Izba będzie orzekać według dotychczasowych zasad, nic się nie zmienia do czasu wejścia w życie nowej ustawy o Sądzie Najwyższym, a to może nastąpić - uwzględniając miesięczne vacatio legis - dopiero pod koniec lipca.

Ministerstwo Sprawiedliwości z jednej strony podkreśla rangę i znaczenie sędziów rodzinnych, i snuje plany - choćby w zakresie ich doszkalania czy ścieżki kariery, z drugiej - zdaje się o nich zapominać. W ocenie prawników świadczy o tym projekt spłaszczający strukturę sądów, który pogrzebał wizję sędziowskiej specjalizacji rodzinnej. Skutki mogą być opłakane, bo w tych sprawach podstawą jest doświadczenie.

Uznanie przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności przepisów dotyczących przynależności terytorialnej adwokatów i radców do izb zdecydowanie osłabi oba samorządy i uderzy w prawa obywateli. Silny samorząd gwarantuje bowiem ochronę tajemnicy zawodowej, a także bezpieczeństwo i dostęp do rzetelnej, niezależnej pomocy prawnej.

Prezydent wolałby, żeby w nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym nie wprowadzono pewnych zmian, ale jest gotów podpisać tę ustawę w tym kształcie, bo jego zdaniem podstawowe rozwiązania zostały zachowane - powiedział w niedzielę w Polsat News prezydencki doradca prof. Andrzej Zybertowicz. 26 maja Sejm uchwalił zaproponowaną przez Andrzeja Dudę nowelizację, która m.in. likwiduje Izbę Dyscyplinarną.

Ministerstwo Sprawiedliwości w piśmie do Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Kuratorów Sądowych wskazało, że w budżecie sądów są środki na to by wypłacić dodatki specjalne dla kuratorów pracujących w ośrodkach kuratorskich i tych, którzy mają zwiększone obowiązki służbowe. Tymczasem od samych kuratorów płyną nadal sygnały, że pieniędzy nie dostają.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sposób dyskryminujący różnicuje wynagrodzenie pełnomocników ustanowionych z urzędu, względem wynagrodzenia przysługującego pełnomocnikom z wyboru - wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich. Przypomina, że już w 2020 r. Trybunał Konstytucyjny zasygnalizował konieczność usunięcia wadliwych przepisów w odniesieniu do adwokatów i radców prawnych.

Jeszcze do niedzieli, 29 maja, internauci mogą wybierać w powszechnym głosowaniu spośród nominowanych kandydatów XIV edycji konkursu „Kryształowe Serce Radcy Prawnego” laureata kategorii: "Nagroda Internautów. Wyróżniająca działalność społeczna oraz bezinteresowna pomoc". Wyniki także tego głosowania ogłoszone zostaną 4 czerwca. Cel to nagrodzenie tych, którzy wyróżniają się wyjątkową pracą i bezinteresowną pomocą innym.

Sąd Najwyższy wiele lat temu przyjął, że alimenty mogą być ustalane procentowo od wynagrodzenia zobowiązanego do świadczeń, gdy ma stałe zarobki. Być może należy rozważyć powrót do takiego rozwiązania, gdyż często niedługo po zakończeniu sprawy o alimenty wpływa pozew o ich podwyższenie - wskazuje sędzia Anna Begier z Sądu Rejonowego we Wrześni.

Zaostrzenie sporu o praworządność prowokuje też konflikty na sali sądowej. A nawet już na korytarzach. Z jednej strony należy chronić powagę sądu, z drugiej - adwokat na sali sądowej nie może uchybiać godności sądu i mieć możliwość skutecznego reprezentowania interesów swojego klienta. Według orzecznictwa, musi być zachowana sprawiedliwa równowaga między tymi wartościami.

Likwidacja Izby Dyscyplinarnej uchwalona przez Sejm jest pozorną realizacja wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 lipca 2021 roku. A zatem Krajowy Plan Odbudowy może być zatwierdzony, ale pieniądze nie popłyną, dopóki politycy władzy będą mieli wpływ na wybór sędziów. Dlatego, że uchwalona 26 maja ustawa o Sądzie Najwyższym nie przywraca stanu praworządności.

Ministerstwo Sprawiedliwości podczas reformy spłaszczającej strukturę sądów chciało odejść od zasady zrównania wynagrodzenia zasadniczego prokuratorów i sędziów. Wszystko jednak wskazuje na to, że po konsultacjach wycofa się z pomysłu. W sprawie larum podnieśli już prokuratorzy, a poparł ich podwładny ministra - Prokuratora Generalnego - Prokurator Krajowy.

Na dniach mają się zacząć konsultacje środowiskowe adwokatów w sprawie kilku zmian punktowych w Kodeksie Etyki Adwokackiej - ich zakończenie planowane jest 30 czerwca. To jednak ma być preludium do być może bardziej rewolucyjnego kroku, bo Adwokatura chce też wrócić po raz kolejny do tematu reklamy. W tym przypadku konieczne będą jednak badania i wśród adwokatów, i społeczeństwa.

Obywatele nadal mają małą świadomość nie tylko tego, jakie są ich prawa, ale też tego, jak działa wymiar sprawiedliwości. Z tym związany jest choćby brak zaufania do sędziów i obwinianie ich o sądowe porażki. Naszą rolą jest dążyć do tego, by to zmienić, i to nie tylko podczas Dnia Wymiaru Sprawiedliwości - mówi Prawo.pl sędzia Jolanta Jeżewska z Sądu Rejonowego w Gdyni.

By zadowolić wymagania Komisji Europejskiej, zmiany dotyczące Sądu Najwyższego i dyscyplinarek mają wprowadzić test na niezawisłość i bezstronność sędziego. W ocenie prawników coś, co wydawałoby się krokiem w dobrym kierunku, jest jedynie listkiem figowym. Nadal ma bowiem obowiązywać zakaz kwestionowania statusu sędziego, a droga do stwierdzenia, czy w danej sprawie jest on niezawisły, będzie długa i wyboista.

Najlepszy minister i wykonawca testamentu Lecha Kaczyńskiego i największy szkodnik w polskim wymiarze sprawiedliwości - to skrajne oceny, jakie padły w czwartek podczas debaty nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro. Po burzliwej debacie wniosek został odrzucony. Za wnioskiem głosowało 224 posłów, przeciw było 231, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Po fali krytyki ze strony środowisk prawniczych, a także Rady Legislacyjnej, ministerstwo zmodyfikowało pierwotny projekt w ten sposób, że postępowanie informacyjne będzie wszczynane dopiero po wniesieniu pozwu o rozwód czy separację, a nie będzie je poprzedzać, uniemożliwiając tym samym wcześniejsze wniesienie pozwu - pisze Małgorzata Wojciechowicz, partner zarządzający Kancelarii De Lege Artis.

Sejm zajmuje się prezydenckim projektem nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, który ma na celu rozwiązać problem z Izbą Dyscyplinarną. Tymczasem ławnicy Sądu Najwyższego - jak ustaliło Prawo.pl - wystąpili do prezydenta o wydłużenie ich kadencji o kolejny rok - do końca 2023 r. To byłby kolejny raz - obecnie ich kadencja jest wydłużona do 31 grudnia 2022 r.

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie konstytucyjności przepisów dotyczących przynależności do izb adwokackich i radcowskich to zagrożenie - także dla samorządu lekarzy i ich pacjentów. Jeśli Trybunał przyzna rację posłom Solidarnej Polski, mogą powstać nowe izby medyków, np. przeciwników szczepień przeciwko Covid-19. Podobny los może spotkać blisko 20 pozostałych zawodów zaufania publicznego.