Rząd przyjął projekt w sprawie wydawania dzieci za granicę

Prawo cywilne

Przepisy dostosowujące do lutowego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie wstrzymywania wykonywania prawomocnych orzeczeń zarządzających wydanie dziecka za granicę przyjął we wtorek rząd. Projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego doprecyzowuje przepisy dotyczące wykonywania orzeczeń w sprawach, które są prowadzone na podstawie Konwencji haskiej.

18.07.2023

Na rozwoju mediacji w biznesie i pracy skorzystają wszyscy

Prawo cywilne Prawo gospodarcze

Projektowane przepisy umocnią mediację jako standardowe narzędzie w pracy sądów, zdejmując w znacznym stopniu konieczność indywidualnej analizy „mediowalności” spraw. Dodatkowo uczynią to w przypadku podmiotów profesjonalnych, wobec których należy oczekiwać większej racjonalności – nie w postaci samodzielnego rozwiązywania konfliktów, ale właśnie w korzystaniu w tym zakresie ze wsparcia mediatora - pisze Jakub Świtluk, prawnik i zawodowy mediator.

18.07.2023

SN: Interes społeczny nie uzasadniał określenia „tchórzliwy brutal”

Prawo cywilne

Użycie w artykule prasowym określenia „tchórzliwy brutal” doprowadziło do naruszenia czci publicysty. Ale jak określił Sąd Najwyższy to nie było bezprawne, gdyż krytyczna ocena działalności Rafała Ziemkiewicza mogła być uzasadniona interesem społecznym. Niemniej uchylono wyrok sądu II instancji, gdyż sąd ten nie wyjaśnił aspektów interesu społecznego, które uzasadniałyby użycie pejoratywnego określenia.

17.07.2023

SN: Notariusz może sporządzić projekt aktu na życzenie żony testatora

Prawo cywilne

Żona spadkodawcy może przekazać notariuszowi treść projektu testamentu swego męża – stwierdził Sąd Najwyższy. - Nie budzi wątpliwości sporządzanie projektu dokumentu, również przez notariusza, a co ważne - nie determinuje ważności aktu. Istotne jest, aby notariusz odczytał akt i aby był podpis testatora - dodał SN, odrzucając skargę uczestniczki postępowania.

15.07.2023

Parodia też może przekraczać granice, ale na miliony zadośćuczynienia w Polsce trudno liczyć

Prawo cywilne

Modelka Caroline Derpienski zapowiada, że będzie domagać się zadośćuczynienia w wysokości 50 mln zł za film opublikowany przez Katarzynę Nosowską. Choć w materiale nie pada jej nazwisko, parodia w dość oczywisty sposób wskazuje na modelkę. Celebrytce trudniej wygrać tego rodzaju sprawę, bo podobnie jak polityk, musi mieć grubszą skórę. Dodatkowo, jak wskazują prawnicy, raczej nie ma szans na uzyskanie tak dużego zadośćuczynienia.

15.07.2023

Wydziedziczenie w jednej ustawie z obroną ojczyzny i awansem referendarzy

Prawo cywilne Prawnicy

Powszechnie nieakceptowane są zdarzenia, gdy nie udziela się pomocy w chorobie lub notorycznie nie płaci alimentów. Nie może też przejąć majątku spadkobiorca, który swoim karygodnym, często nacechowanym złą wolą, zachowaniem, uniemożliwia za życia spadkodawcy zaspokojenie jego potrzeb życiowych. Takie osoby będą wyłączone z dziedziczenia. Ministerstwo Sprawiedliwości i senatorowie są co do tego zgodni. Ale wątpliwości wywołują tzw. „wrzutki” niezwiązane z kodeksem cywilnym.

14.07.2023

Dziecko musi mieć fachowego prawnika

Prawo cywilne Prawnicy

W późnych godzinach wieczornych w środę 12 lipca posłowie dyskutowali nad zmianami w kodeksie rodzinnym, w kpc i w kpk i innych ustawach dotyczącymi ochrony dzieci przed przemocą. Dzieci muszą być fachowo reprezentowane, gdy dzieje im się krzywda. Celem zmian jest podniesienie standardu pracy osób, których zadaniem jest ochrona dzieci przed doznaniem przez nich przemocy ze strony najbliższych oraz osób trzecich.

13.07.2023

SN: Firma pozbawiona zamrażarek do lodów i odszkodowania

Prawo cywilne

Po kilku latach współpracy spółki rozwiązały umowę handlową. Użyczony sprzęt do przechowywania lodów nie został jednak zwrócony właścicielowi. Spółka powodowa pozostała więc bez zamrażarek i bez odszkodowania. Takie orzeczenie jest krzywdzące i niesprawiedliwe – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej i uchylił wyrok sądu drugiej instancji.

12.07.2023

Nie będzie dodatkowych przepisów karnych dla małoletnich przedsiębiorców

Prawo cywilne Rynek Małe i średnie firmy

Po kilkudziesięciu uwagach, które wpłynęły w toku opiniowania, resort rozwoju zdecydował się na zmianę pierwotnej wersji projektu przepisów o prowadzeniu działalności przez małoletnich przedsiębiorców. Prawnicy zwracają jednak uwagę, że pomimo doprecyzowania części kontrowersyjnych kwestii, współpraca z małoletnim nadal będzie ryzykowna - zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że w działaniach nie będzie już pośredniczył przedstawiciel ustawowy.

12.07.2023

SN: Przymusowe leczenie w szpitalu psychiatrycznym drastycznie narusza wolność

Prawo cywilne

Samodzielne funkcjonowanie uczestnika postępowania w społeczeństwie wskazuje, że nie ma konieczności przymusowego leczenia w zakładzie psychiatrycznym – orzekł Sąd Najwyższy. Sady dwóch instancji nie przeprowadziły wnikliwego postępowania dowodowego, a wniosek córek, by zamknąć matkę w zakładzie psychiatrycznym nie uwzględniał podstawowych praw człowieka do wolności osobistej.

12.07.2023

SN zmienia linię orzeczniczą dotyczącą zasiedzenia służebności przesyłu

Prawo cywilne Nieruchomości

Przyjęcie istnienia przed 3 sierpnia 2008 r. służebności „o treści odpowiadającej służebności przesyłu” oraz doliczenie czasu posiadania takiej służebności do czasu niezbędnego do zasiedzenia narusza zakaz działania prawa wstecz. Naruszenie takie może mieć rażąco niekorzystne skutki dla właścicieli nieruchomości, gdyż często urządzenia przesyłowe zostały wybudowane na wiele lat przed przyjęciem zakwestionowanej wykładni – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

11.07.2023

Chat GPT lepiej radzi sobie z przepisami na obiad niż z prawem autorskim

Prawo cywilne Prawo AI

Sztuczna inteligencja i jej powiązania z prawem autorskim wciąż są jednym z tematów, który budzi sporo emocji i prowokuje do zadawania pytań o konieczność reakcji w zakresie zmian w prawie. Dużo przestrzeni poświęcono tej tematyce również w najnowszym numerze „Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego”, który zadedykowano prof. Ryszardowi Markiewiczowi z okazji jego 75. urodzin.

11.07.2023

SN: Nie ma już wątpliwości, że kredyty walutowe miały poważne wady

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Po licznych orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE i Sądu Najwyższego pełnomocnicy banku muszą poważnie brać pod uwagę, czy warto wnosić skargi kasacyjne kwestionujące prawa kredytobiorców do otrzymania jasnych umów indeksowanych we frankach szwajcarskich. Chodzi o brak możliwości oszacowania kwoty, którą strona umowy kredytu będzie świadczyć w przyszłości.

11.07.2023

Komisja deregulacyjna ma pomysł, co zrobić z zagubionymi kluczykami lub pilotami

Prawo cywilne Policja

Biura rzeczy znalezionych mają wątpliwość, jak postępować z kluczami, kartami dostępu czy pilotami do nieruchomości lub pojazdów. Obecnie, po upływie ustawowego terminu takie rzeczy może odebrać ten, kto je znalazł. Posłowie z komisji deregulacyjnej chcą zmienić zasadę. Proponują więc nowelizację ustawy o rzeczach znalezionych.

10.07.2023

Zamieszki w podróży: Tego lata lepiej wybrać Akropol niż wieżę Eiffla

Prawo cywilne Turystyka

Zamieszki polityczne mogą w niektórych sytuacjach stanowić podstawę do odmowy przyznania podróżnemu odszkodowania lub zadośćuczynienia. Jednak nie mogą one stanowić podstawy do odmowy obniżenia ceny – twierdzą eksperci. W takich wypadkach na ogół biuro podróży oferuje w tej samej cenie wycieczkę zastępczą w innym terminie albo w tym samym czasie - inny kierunek podróży.

08.07.2023

Nowe przepisy mają pomóc firmom i zastopować nadgorliwe sądy  

Prawo cywilne

W sprawach własności intelektualnej sędziowie podobno mają zbyt chętnie sięgać po instrumenty zabezpieczenia roszczeń, co wielu przedsiębiorcom psuje biznes – uznali posłowie i od lipca zmienili przepisy w tym zakresie. Na skutek nowelizacji zabezpieczenia roszczeń w takich sprawach nie znikną, ale oskarżanym ma być łatwiej się bronić.

07.07.2023

Sąd Apelacyjny pyta, czy może orzekać jednoosobowo

Prawo cywilne

Sędziowie sądów powszechnych drugiej instancji nie wiedzą jak traktować uchwałę Izby Pracy Sądu Najwyższego w kwestii nieważności jednoosobowych składów sędziowskich. Pierwszym sądem, który zadał pytanie Sądowi Najwyższemu o skutki tej uchwały, jest Sąd Apelacyjny w Krakowie. Moc zasady prawnej pośrednio wiąże bowiem sądy odwoławcze. Ale czy SN nie wykroczył poza swoje uprawnienia?

06.07.2023

Rozprawy on-line oraz jeden sędzia jako zasada – to zły pomysł

Prawo cywilne

Przedstawiciele nauki i adwokaci oraz Fundacja Court Watch Polska mają duże zastrzeżenia do rządowego projektu nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, kpk i innych ustaw. Drastycznie ogranicza on zasadę kolegialności, co godzi w konstytucyjne gwarancje prawa do sądu w trakcie kontroli odwoławczej. A ponadto – utrudnia możliwości udziału publiczności i mediów w posiedzeniach zdalnych.

05.07.2023

SN: Czy nieżyjący współwłaściciel może ustanowić kuratora?

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie rozszerzonym odpowie na zagadnienie przedstawione przez trzech sędziów tego sądu, czy zachodzi nieważność postępowania w sprawie o zasiedzenie w razie ustanowienia dla uczestnika postępowania kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu współwłaściciela. Chodzi o przypadek, gdy nie ustalono danych osobowych tego uczestnika pozwalających na stwierdzenie, że osoba ta żyje, zwłaszcza że brak danych o jej dacie urodzenia.

03.07.2023

SN: Przekazane gospodarstwo wchodzi do wspólnego majątku małżonków

Prawo cywilne Prawo gospodarcze

​Gospodarstwo rolne przekazane na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin następcy pozostającemu w ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. Taką uchwałę w składzie siedmiu sędziów podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

03.07.2023