Amnesty International: Prawa człowieka w Polsce zagrożone

Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna Policja

Jeszcze bardziej ograniczony dostęp do aborcji, używanie postępowań karnych do ograniczania wolności słowa, ograniczanie niezależności sądownictwa oraz wolności pokojowych zgromadzeń, naruszanie praw osób LGBTI. Choć podjęto działania w celu przyjęcia od 1 do 2 mln uchodźców z Ukrainy, to rząd nadal utrzymywał wrogie nastawienie wobec uchodźców i migrantów z innych krajów.

29.03.2023

SN: Nie można łamać zakazu samooskarżania, świadek ma prawo kłamać

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Karanie świadka za zeznanie nieprawdy z obawy przed grożącymi mu zarzutami jest niezgodne ze standardami prawa do obrony, wynikającymi z Konstytucji oraz prawa międzynarodowego i europejskiego – uznał Sąd Najwyższy za Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Dlatego Sądu Najwyższy uchylił dwa wyroki skazujące za fałszywe zeznania osoby, która wcześniej była przesłuchiwana jako świadek i uniewinnił skazanego.

29.03.2023

Stalking - nadal nie jest łatwy do udowodnienia, ważne by nękanie było uporczywe

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Choć stalking w Kodeksie karnym jest relatywnie "nowym" przestępstwem, to jednak dotyczy starego jak świat problemu: nękania innych osób. By jednak sprawcę można było pociągnąć do odpowiedzialności, trzeba mu udowodnić, że jego działanie obiektywnie stało się dla pokrzywdzonego prawdziwym utrapieniem, wywoływało u niego dyskomfort, lęk, poczucie osaczenia. Grożąca kara to od 6 miesięcy do 8 lat.

29.03.2023

SN: Można skazać nieletniego mordercę, dorosłego w chwili orzekania przy nadzwyczajnym złagodzeniu kary

Wymiar sprawiedliwości

Zawarte w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich sformułowanie „stosuje się przepisy dotychczasowe” odnosi się zarówno do przepisów o charakterze procesowym, jak i materialnym – orzekł Sąd Najwyższy w uchwale siedmiorga sędziów. Oznacza to, że w obecnym stanie prawnym nie ma podstaw do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej sprawcy dorosłego za czyny popełnione w okresie pełnoletności.

29.03.2023

Pawełczyk-Woicka: Zmiany w KRS można rozważać, ale bez powrotu do przeszłości

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Ewentualne zmiany w ustawie o KRS, w tym dotyczące wyboru sędziów - członków można rozważać, bo zawsze warto poprawiać obowiązujące przepisy - mówi sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka, przewodnicząca Krajowej Rady Sądownictwa. Precyzuje, że mogłoby to być np. zwiększenie liczby wymaganych podpisów pod kandydaturami, czy włączenie w proces - w jakimś zakresie - szeroko rozumianego środowiska prawniczego.

29.03.2023

Po 522 dniach bezprawnego zawieszenia sędzia Ferek wraca do orzekania

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Wydanie wadliwego zarządzenia prezesa sądu musiało skutkować uchyleniem decyzji o zawieszeniu w czynnościach służbowych sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie Macieja Ferka. Ta uchwała wpisuje się w dotychczasową linię orzeczniczą Izby Odpowiedzialności Zawodowej, która od września 2022 r. stoi na stanowisku, że sędzia nie może być pociągany do odpowiedzialności za swoje poglądy prawne wyrażone w orzeczeniu.

28.03.2023

SN: Możliwe wznowienie postępowania po oddaleniu kasacji oraz zadanie pytania

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Orzeczenie o oddaleniu kasacji nie jest prawomocnym orzeczeniem kończącym postępowanie sądowe - orzekła Izba Karna Sądu Najwyższego. Nie jest prawidłowy ten kierunek interpretacji, który sprowadza się do ograniczenia dopuszczalności zadania pytania prawnego wyłącznie do wątpliwości co do wykładni przepisów prawa będących podstawą orzeczenia zaskarżonego rozpoznawaną przez Sąd Najwyższy kasacją lub innym środkiem odwoławczym.

28.03.2023

Do TK wpłynęło stanowisko szefa rządu w sprawie noweli o Sądzie Najwyższym

Wymiar sprawiedliwości

Stanowisko Prezesa Rady Ministrów przekazane Trybunałowi Konstytucyjnemu głosi, że zgodne z konstytucją są zaskarżone przez prezydenta Andrzeja Dudę zapisy styczniowej nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, m.in. te dotyczące testu niezależności sędziego oraz przekazujące sprawy dyscyplinarne i immunitetowe sędziów do NSA.

27.03.2023

Sędziowie administracyjni: Chaos prawny pogłębia się

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Stale rosnąca liczba sędziów powołanych w wadliwej procedurze nominacyjnej i brak zmian legislacyjnych prowadzących do ukształtowania składu KRS w sposób zgodny z Konstytucją, pogłębiają istniejący chaos prawny i nie zmierzają do uzdrowienia sytuacji w wymiarze sprawiedliwości. A udział w składach orzekających osób nominowanych na wniosek organu, stwarza poważne zagrożenie dla stabilności i pewności obrotu prawnego w Polsce.

27.03.2023

Marcin Dziurda: Obecna nowela procedury cywilnej naprawia wiele uchybień

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Rzeczywistym problemem polskiego wymiaru sprawiedliwości jest to, że zbyt wiele spraw, które mogłyby być rozpoznawane przez inne organy, w tym sądy administracyjne, powierza się sądom powszechnym. Z punktu widzenia systemowego nie ma większego znaczenia, czy są to sądy okręgowe czy rejonowe. Jestem przekonany, że te drugie merytorycznie poradzą sobie z nowymi sprawami – mówi dr hab. Marcin Dziurda.

27.03.2023

Gogle i VR pomogą sędziom się szkolić

Wymiar sprawiedliwości Prawo AI

Świadek pod wpływem alkoholu, odurzony narkotykami lub bez dowodu osobistego - takie sytuacje będą mogli już niedługo przećwiczyć sędziowie szkoląc się w wirtualnej rzeczywistości, przy pomocy gogli VR. Projekt jest pomysłem Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA, jego inauguracja nastąpi w sobotę 25 marca od nagrania materiału stanowiącego podstawę gry.

25.03.2023

Strasburg: Nie można karać adwokata za wykonywanie jego pracy

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Ukaranie adwokata karą dyscyplinarną za złożenie, w imieniu swojego klienta, zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez prokuratora, stanowiło naruszenie prawa do wolności wyrażania opinii ukaranego adwokata - stwierdził Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 23 marca 2023 r. Skargę do Trybunału wniósł polski adwokat.

24.03.2023

Zmiany przepisów o doręczeniach mają mobilizować pozwanych do odbioru korespondencji

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Wprowadzenie w 2019 r. instytucji doręczeń pism za pośrednictwem komornika sądowego zlikwidowało tzw. fikcję doręczeń dla osób fizycznych, tj. domniemanie skutecznego doręczenia dwukrotnie awizowanej przesyłki. Po ponad trzech latach fikcja ta częściowo powraca, co daje szansę na przeprowadzenie większej liczby postępowań zamiast ich umarzania - pisze radca prawny Justyna Peplinska.

24.03.2023

Sądy administracyjne na razie nie chcą podważać konstytucyjności umarzania postępowań w toku

Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna Kodeks postępowania administracyjnego

Nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego, która była podstawą do umarzania postępowań niezakończonych ostateczną decyzją, wciąż wzbudza wątpliwości. Wojewódzkie sądy administracyjne nie kwestionują na razie konstytucyjności regulacji - choć skargę w tej sprawie ponad rok temu złożył Rzecznik Praw Obywatelskich. Z kolei NSA, do którego już trafiają skargi kasacyjne, zaczął zawieszać postępowania w oczekiwaniu na decyzję TK.

24.03.2023

Prof. Taborowski: Polski rząd przykłada się do wzmocnienia standardu praworządności w UE

Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Wbrew swoim intencjom polskie władze wywołały w Unii Europejskiej proces, którego skutkiem jest postawienie na wyższym poziomie standardów dotyczących praworządności – mówi prof. Maciej Taborowski z Instytutu Nauk Prawnych PAN. I dodaje, że możliwe opcje dla polskich władz to dostosowanie się do tych zasad, albo powolne marginalizowanie Polski w Unii Europejskiej.

24.03.2023

Książki najbardziej przydatne w wymiarze sprawiedliwości nagrodzone

Wymiar sprawiedliwości

Książka Andrzeja Olasia (fot.) pt. Zarzut potrącenia w procesie cywilnym oraz Marka Kulika pt. Przestępstwa współukarane w polskim prawie karnym, zostały nagrodzone w najnowszej edycji konkursu na książki prawnicze najbardziej przydatne w praktyce wymiaru sprawiedliwości. Nagrodę specjalną przyznano książce pt. Argumenty i rozumowania prawnicze w konstytucyjnym państwie prawa.

23.03.2023

Pomoc przy aborcji karana jak pomoc samobójcy

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Opieka zdrowotna

Pomocnictwo w przerywaniu ciąży jest karane, ale kobieta, która dokonuje aborcji - nie. Tak jak pomocnictwo przy popełnianiu samobójstwa, sam sprawca nie podlega odpowiedzialności karnej, ale ten kto dostarcza mu truciznę – już tak. Nie cichną echa wyroku w sprawie aktywistki Justyny Wydrzyńskiej. Wyrok był poprawny, choć sądowi zabrakło empatii – przyznają prawnicy. Ale nie oznacza to, że prawo polskie nie jest sprzeczne z prawami człowieka.

23.03.2023

Przemoc domowa nie tylko w rodzinie - nowelizacja opublikowana

Wymiar sprawiedliwości

Pojęcie przemocy w rodzinie ma zostać zastąpione przemocą domową, bo ta jest problemem także w nieformalnych związkach czy wśród byłych małżonków, którzy rodziną nie są. Będzie dotyczyć nie tylko przemocy fizycznej, ale i psychicznej. Takie zmiany wprowadza nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i niektórych innych ustaw z dnia 9 marca 2023 r., która wejdzie w życie za 3 miesiące.

22.03.2023

Sędzia z instrukcją, jak informować strony o możliwym kierunku rozstrzygnięcia sprawy

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Nowelizacja procedury cywilnej z 2019 r. dała sędziom możliwość sygnalizowania stronom, w jakim kierunku idzie sprawa. Rozwiązanie to miało motywować strony do ugód, w praktyce nie do końca się sprawdziło. Sędziowie obawiali się posądzenia o stronniczość i wniosków o wyłączenie. Ma to zmienić czekająca na podpis prezydenta nowelizacja, ze swoistą instrukcją, jak przepis stosować.

22.03.2023

Prokuratura jednak zna autorów hejtu wobec sędziów

Wymiar sprawiedliwości Prawo AI

Prokuratura poinformowała, że wie kto szkalował w mediach społecznościowych sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie Waldemara Żurka i chce wrócić do śledztwa w tej sprawie. Tylko z powodu wypadku drogowego prokurator nie zdążył do sądu w Katowicach, gdzie zamierzał prosić o wydanie akt sprawy, by móc przeprowadzić postępowanie raz jeszcze.

21.03.2023