Nie chcesz spadku? Można się zrzec, ale tracisz też prawo do zachowku

Wymiar sprawiedliwości

Za życia spadkodawcy i przyszłego spadkobiercy może być zawarta umowa, której skutkiem będzie zrzeczenie się dziedziczenia. Warunkiem jest to, że zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego. Na mocy takiego dokumentu spadkobierca, który go podpisał zostanie wyłączony od dziedziczenia ustawowego i straci prawo do żądania zachowku, do którego mógłby być uprawniony. Obejmuje to też jego zstępnych.

16.03.2024

Pijany kierowca bez auta, ale za polisę OC zapłaci do prawomocnego wyroku

Wymiar sprawiedliwości

Od 14 marca obowiązują przepisy, zgodnie z którymi pijany kierowca może stracić samochód. Skonfiskowane auto musi mieć jednak komunikacyjne ubezpieczenie OC, mimo że istnieje znikome ryzyko, że poruszanie się nim wyrządzi komuś szkodę. Problem w tym, że przepisy nie określają, kto odpowiada za zakup polisy OC takiego pojazdu od momentu zabezpieczenia go przez policję, do czasu orzeczenia przepadku przez sąd. Zmian nie skonsultowano z rynkiem ubezpieczeń.

16.03.2024

I prezes SN chce ok. 400 tys. zł od Skarbu Państwa - pozew w warszawskim sądzie

Wymiar sprawiedliwości

Małgorzata Manowska, I prezes Sądu Najwyższego, żąda blisko 400 tysięcy od Skarbu Państwa, SN i Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w ramach zapłaty za okres, gdy była dyrektorem KSSiP. Na to stanowisko została powołana w 2016 roku przez ówczesnego ministra Zbigniewa Ziobrę, gdy była jeszcze sędzią Sądu Apelacyjnego w Warszawie.

16.03.2024

Sędzia SN Iwulski przeszedł w stan spoczynku

Prawnicy

Sędzia Sądu Najwyższego Józef Iwulski, orzekający w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przeszedł 14 marca 2024 r. w stan spoczynku. Sędzia miał uchylony immunitet przez nielegalną Izbę Dyscyplinarną SN na wniosek prokuratora IPN w Krakowie, ale do tej pory nie postawiono mu zarzutów karnych.

15.03.2024

Adwokat, radca z obowiązkiem konta w portalu sądowym, ale sankcji w przepisach brak

Wymiar sprawiedliwości

Od 14 marca br. obowiązują zmiany dla radców prawnych, adwokatów ale też biegłych, zgodnie z którymi osoby wykonujące te zawody muszą mieć konta w portalu informacyjnym sądu. Opór w tym zakresie może skończyć się dla prawnika nawet dyscyplinarką, bo sądy nie wykluczają, że o niedopełnieniu tego obowiązku będą zawiadamiać organy samorządu. Konkretnych sankcji w przepisach jednak brakuje. Co ważne, pismo sądowe umieszczone w portalu, po 14 dniach będzie uznawane za doręczone.

15.03.2024

Nowa definicja gwałtu - potrzebne mądre przepisy, a nie notariusz

Sejm pracuje nad nową definicją gwałtu - z przepisu mają zniknąć znamiona przymusu, podstępu i groźby bezprawnej. Do czynu dojdzie, jeżeli sprawca nie uzyska świadomej i dobrowolnej zgody drugiej strony. Pomysł już rozgrzał fora internetowe, pojawiają się komentarze - również prawników - że od wejścia w życie zmiany każdy akt seksualny będzie potencjalnym przestępstwem. Ale też takie, że jest ona konieczna, choć warto rozważyć wprowadzenie dodatkowego kwalifikowanego typu przestępstwa.

15.03.2024

Strasburg rozpozna skargę prof. Grzegorczyka

Prawnicy

Skarga prof. Pawła Grzegorczyka, sędziego Sądu Najwyższego, została przyjęta do rozpoznania przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Teraz polski rząd ma obowiązek przedstawić swoje stanowisko: czy decyzja prezydenta o odmowie uwzględnienia odwołania w sprawie orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej ingeruje w niezawisłość sędziowską skarżącego.

15.03.2024

Dzień Edukacji Prawnej już po raz ósmy

15 marca przypada już ósmy Dzień Edukacji Prawnej, który jest zwieńczeniem całorocznej akcji edukacyjnej prowadzonej przez sędziów ze Stowarzyszenia Sędziów Polskich z „Iustitia” i ich partnerów. Celem jest promocja wiedzy prawniczej, rozbudzenie zainteresowania, w szczególności dzieci i młodzieży, tematyką prawa, a także przybliżenie instytucji wymiaru sprawiedliwości.

15.03.2024

Sędzia Wojciech Postulski z rekomendacją na dyrektora KSSiP

Wymiar sprawiedliwości

Sędzia Wojciech Postulski otrzymał rekomendację na stanowisko dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Jest to decyzja specjalnego Zespołu, który przez trzy dni oceniał i wysłuchiwał w sumie 10 osób kandydujących. Teraz kandydatura sędziego zostanie przedstawiona ministrowi sprawiedliwości Adamowi Bodnarowi.

14.03.2024

Dariusz Korneluk jest już prokuratorem krajowym

Prokuratura

Premier Donald Tusk powołał na stanowisko prokuratora krajowego Dariusza Korneluka, który uzyskał najlepszy wynik w konkursie zorganizowanym zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości. Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Grabiec poinformował, że prezydent nie wyraził opinii w sprawie tej zmiany. Zgodnie z przepisami wystąpienie o taką opinię jest wymagane, ale nie jest ona wiążąca.

14.03.2024

Świadek chce być przesłuchany zdalnie? Strona będzie mogła się sprzeciwić

Wymiar sprawiedliwości

E-rozprawy, a konkretnie rozprawy hybrydowe, stają się już stałym, a nie covidowym, elementem postępowań w sprawach cywilnych. Równocześnie od 14 marca obowiązuje przepis, zgodnie z którym strona będzie mogła sprzeciw się przesłuchaniu świadka w formie zdalnej, nawet jeśli on sam o to wcześniej zawnioskował. Regulacja budzi duże wątpliwości wśród sędziów, bo jak podkreślają jest dobrym narzędziem do obstrukcji procesowej.

14.03.2024

Owoce zatrutego drzewa potrzebują uregulowania

Wymiar sprawiedliwości

Dowody uzyskane w sposób niezgodny z prawem to od lat w Polsce sprawa kontrowersyjna. Kiedyś były dopuszczalne, w 2013 roku zostały zakazane, ale po dojściu w 2015 roku do władzy Zjednoczonej Prawicy wróciły do procedury karnej. Teraz temat wraca, bo zmiany postuluje Naczelna Rada Adwokacka. Kiedy miałoby to nastąpić, na razie nie wiadomo - prace legislacyjne jeszcze nie zostały podjęte.

13.03.2024

Kierowca straci auto za jazdę "na podwójnym gazie"

Wymiar sprawiedliwości

Mimo krytyki i apeli o nowelizację, od 14 marca pijany kierowca będzie mógł straci samochód. O przepadku decydować będzie sąd, gdy zawartość alkoholu we krwi przekroczy 1,5 promila. Przy spowodowaniu wypadku ta granica będzie niższa - do konfiskaty wystarczy powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi, a jeśli kierowca nie będzie właścicielem auta, w grę wchodzić będzie jego równowartość. Eksperci wieszczą wzrost opłat za leasing i ubezpieczenia, ale też wskazują niekonstytucyjność przepisów.

13.03.2024

Tomoko Akane nowym prezesem Trybunału Karnego w Hadze

Prawnicy

Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze, zajmujący się ściganiem zbrodniarzy wojennych i przeciwko ludzkosci wybrał na trzyletnią kadencję prezesa trybunału japońską sędzię Tomoko Akane. Jest ona jedną z trojga sędziów, którzy w 2023 roku wydali nakaz aresztowania Władimira Putina za zbrodnie wojenne na Ukrainie. Drugim z nich był Rosario Salvatore Aitala, a trzecim - Sergio Gerardo Ugalde Godinez z Kostaryki.

12.03.2024

Egzamin notarialny dyskryminuje kandydatów

Prawnicy

Osoby po aplikacji notarialnej mogą zdawać egzamin wyłącznie w izbie, w której odbyły aplikację. Natomiast kandydaci, którzy przystępują do egzaminu notarialnego na podstawie alternatywnych kryteriów, mogą go zdawać w izbie zgodnej z miejscem zamieszkania. Zdaniem RPO sytuacja wszystkich kandydatów powinna być równa, a obie grupy powinny mieć możliwość zdawania egzaminu w dowolnie wybranej izbie notarialnej.

12.03.2024

Prof. Manowska murem za Piotrem Schabem

Prawnicy

Wyrażam solidarność z prezesem Sądu Apelacyjnego w Warszawie sędzią Piotrem Schabem i jego zastępcami oraz wzywam Ministra Sprawiedliwości do powstrzymania się od działań łamiących prawo i godzących ostatecznie w dobro obywateli – napisała w swoim oświadczeniu dr hab. Małgorzata Manowska, pierwsza Prezes SN. Podziela ona pogląd, że odwołanie prezesa Schaba nie wywołało skutków prawnych. Każdy z sędziów, który podejmie próbę objęcia funkcji – popełni przestępstwo i delikt dyscyplinarny.

12.03.2024

Dowód z dokumentu - czym właściwie jest?

Wymiar sprawiedliwości

Dziś pojęcie dowód z dokumentu ma inne znaczenie niż 10 lat temu. Dlaczego? Ustawodawca musi stale nowelizować przepisy wychodząc naprzeciw rozwojowi technologii i informatyzacji społeczeństwa, które determinują to, jakimi środkami dowodowymi strony posługują się w celu dochodzenia roszczeń bądź obrony w procesie - pisze Ewelina Rogala, radca prawny Kancelaria Kopeć & Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni.

12.03.2024

Neo-sędzia w sądzie penitencjarnym - sądy umywają ręce od testu niezawisłości

Wymiar sprawiedliwości

Sądy zaczynają się spierać czy można przeprowadzać testy niezawisłości wobec sędziów, w tym tzw. neo-sędziów - z wydziałów wykonawczych. Jeśli przyjąć, że nie sprawują oni wymiaru sprawiedliwości, to na podstawie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka - nie ma ku temu podstaw. Obrońcy i część sędziów wskazują, że to ślepa uliczka, bo przecież chodzi o kwestie kluczowe z punktu widzenia praw człowieka. A to taki sam sędzia jak każdy inny - musi być bezstronny i niezawisły.

12.03.2024

Prokuratorski referent chce kandydować do rady, według prokuratury nie może

Prokuratura Wybory

Młodszy referent z jednej z prokuratur postanowił kandydować do rady swojego miasta. Zwrócił się w tej sprawie do przełożonych, a ci poinformowali go, że nie mogą na to wyrazić zgody, bo stoją temu na przeszkodzie przepisy ustawy o pracownikach sądów i prokuratur - zakazujące wykonywania przez urzędnika zajęć podważających zaufanie do prokuratury. Innego zdania są związkowcy, którzy uważają, że w tym zakresie zakazu nie ma i nie trzeba prosić o zgodę.

12.03.2024

RPO w obronie opłat aplikantki z niepełnosprawnym dzieckiem

Prawnicy

Samorząd adwokacki odmówił zwolnienia z opłat za aplikację aplikantce, która samotnie opiekuje się dzieckiem z niepełnosprawnością. Argumentował, że niepełnosprawność dziecka powstała przed rozpoczęciem szkolenia zawodowego, więc sytuacja aplikantki nie jest wyjątkowa. Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył uchwały samorządu adwokackiego do WSA.

11.03.2024