Prawo.pl
W niedzielę, 3 grudnia, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami. Ministerstwo Sprawiedliwości podsumowało właśnie projekt dotyczący zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości właśnie osobom z niepełnosprawnościami. W jego ramach przeszkolono ponad 4 tys. osób, wypracowano standard dostępności budynków sądów, doposażono je m.in. w tabliczki z napisami brajlowskimi, schodołazy oraz plany tyflograficzne, ułatwiające zrozumienie oraz poruszanie się wewnątrz budynków sądów.
Patrycja Rojek-Socha
02.12.2023
Trybunał Konstytucyjny orzekł na początku listopada, że ustalanie ustawą okołobudżetową wynagrodzeń dla sędziów jest niezgodne z Konstytucją. Dotyczy to też m.in. referendarzy. Stowarzyszenie Referendarzy Sądowych LEX IUSTA w piśmie do Ministra Sprawiedliwości zaznacza, że od tego momentu pensje sędziowskie, referendarskie powinny być wyliczane zgodnie z ustawą ustrojową. I przypomina, że za bezpodstawne obniżanie pensji grozi grzywna do 30 tys. zł.
Patrycja Rojek-Socha
02.12.2023
Wymiar sprawiedliwości
Polskie media obiegła jakiś czas temu wiadomość, że Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wszczął postępowanie wyjaśniające przeciwko spółce Open AI i skierował do niej pytania. O tym, czy po wejściu w życie AI Act PUODO nadal będzie mógł zajmować się naruszeniami danych osobowych w systemach opartych na AI i jakich zasad powinni przestrzegać ich twórcy, aby nie trafić pod lupę regulatora - pisze Agnieszka Zwierzyńska, adwokat, senior associate w kancelarii Łaszczuk i Wspólnicy.
Agnieszka Zwierzyńska
02.12.2023
Prawo AI RODO
Jest wiele podobieństw pomiędzy kredytami frankowymi a kredytami z WIBOR-em, jednak droga kredytobiorców z WIBOR-em nie jest jeszcze przetarta, a to czy pozew ma sens zależy od wielu czynników. Ważne jest to, jak kredytobiorca był informowany o ryzyku zmiany oprocentowania i o tym, ile będzie go kosztował kredyt. Trzeba się też zastanowić, o co warto walczyć, bo nieważność - w tym przypadku - nie zawsze jest korzystna - pisze Robert Ofiara, adwokat.
Robert Ofiara
01.12.2023
Wymiar sprawiedliwości
Dotychczas przyjmowane rozwiązania miały na celu jednakowe wynagradzanie sędziów i prokuratorów. Po listopadowym wyroku Trybunału Konstytucyjnego trzeba więc poprawić ustawę okołobudżetową na 2023 r., by wynagrodzenia prokuratorów ustalane były zgodnie z ustawą ustrojową, tak samo jak w przypadków sędziów - w ten sposób Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadnia założenia projektu noweli tegorocznej okołobudżetówki.
Patrycja Rojek-Socha
01.12.2023
Wymiar sprawiedliwości Prokuratura
Aleksandra Gawrońska-Mucha, Global Senior Legal Counsel w firmie IBM, została laureatką 6. edycji konkursu Lider Prawników Przedsiębiorstw AD. 2023. Nagroda została wręczona podczas Świątecznej Gali Członków i Przyjaciół Polskiego Stowarzyszenia Prawników Przedsiębiorstw. Kapituła uzasadniała, że jej praca stanowi przykład modelowego podejścia do roli dyrektora działu prawnego.
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023
Prawnicy
Adwokatka Monika Horna-Cieślak, specjalizująca się i zajmująca się prawami dzieci, współautorka głośnej ustawy Kamilka, czyli nowelizacji zwiększającej ochronę dziecka przed przemocą, przewodnicząca Sekcji Praw Dziecka przy warszawskim ORA, zwyciężczyni konkursu „Rising Stars – Liderzy Jutra 2019” jest już formalnie powołana na urząd Rzecznika Praw Dziecka. Zgodę wyraził na to Senat. Inicjatorami zgłoszenia jej kandydatury były dzieci, młodzież i osoby młode. A rekomendowało ją prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej.
Krzysztof Koślicki Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023
Prawo rodzinne

Raport: Firmy tracą zaufanie do spóźniających się z zapłatą

Rynek Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy
Co czwarta firma traci zaufanie do partnera biznesowego, gdy ten spóźni się z zapłatą za faktury 7 dni – wynika z badania "Zaufanie w biznesie" Rzetelnej Firmy pod patronatem Krajowego Rejestru Długów. Jednak 41 proc. przedsiębiorstw zaufałoby ponownie firmie, która raz ich zawiodła, pod warunkiem dodatkowego zabezpieczenia transakcji. Prawie 1/3 badanych przedsiębiorstw traci zaufanie przy opóźnieniach płatności wynoszących 15-30 dni.
Inga Stawicka PAP
30.11.2023
Rynek Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy
Małoletni nie mają wpływu na to, gdzie mieszkają z rodzicami. Rodziny, którym wypowiedziano umowę najmu, potrafią korzystać z tych nieruchomości przez wiele lat, nie płacąc odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Niektóre dzieci wchodzą w dorosłe życie z ogromnymi długami, bo pozwala na to przepis ustawy o ochronie lokatorów.
Robert Horbaczewski
30.11.2023
Samorząd terytorialny Nieruchomości
TK zakwestionował konstytucyjność przepisów okołobudżetowych, określających podstawę wynagrodzenia sędziowskiego, a nie prokuratorskiego. Nie ma więc podstaw do wyrównań wynagrodzeń prokuratorów za okres styczeń - październik i wyliczania za listopad i grudzień na podstawie Prawa o Prokuratorze - wskazała w piśmie skierowanym do Prokuratora Krajowego nowa minister finansów Magdalena Rzeczkowska. Jednocześnie płyną nieoficjalne sygnały, że jest już gotowa nowela ustawy okołobudżetowej na 2023 r., regulująca te kwestie.
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023
Prokuratura
Pełniąc funkcję Rzecznika Praw Dziecka, chcę być głosem, i to głosem słyszalnym, młodych osób. Będę stawiać m.in. na legislację, ale też na działania prewencyjne, szkolenia i edukację we wszystkich obszarach i tematach, które dzieci i młodzież interesują – mówi w rozmowie z Prawo.pl Monika Horna-Cieślak, adwokatka, powołana na urząd RPD.
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023
Prawo rodzinne
Jawność rozprawy jest jednym z elementów konstytucyjnego prawa do sądu. 1 lipca weszły jednak w życie zmiany w postępowaniu cywilnym, wskutek których rozprawy jawne mogą przejść do lamusa, a posiedzenia niejawne - stać się sądowym standardem. Sędzia może rozpoznać w ten sposób nawet skomplikowaną sprawę. Część sędziów widzi w tym problem - podkreślają, że nie tak powinno wyglądać orzekanie. A prawnicy już głowią się jak doprowadzić do jawnej rozprawy.
Patrycja Rojek-Socha Aleksandra Partyk
30.11.2023
Prawo cywilne Poprawmy prawo
Niemal tysiąc odwiedzonych szkół i 30 ośrodków wychowawczych, ok. 35 tys. przeszkolonych uczniów szkół podstawowych i ponad 22 tys. przeszkolonych uczniów szkół ponadpodstawowych oraz 856 uczniów z ośrodków wychowawczych - to bilans tegorocznej II edycji akcji Adwokaci rozjaśniają prawo, którą od 3 października do końca listopada br. przeprowadzono z udziałem 536 adwokatów i 84 aplikantów adwokackich.
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023
Prawnicy
Sejm 29 listopada zdecydował o odwołaniu dziewięciu członków komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo Polski w latach 2007-2022, tzw. "komisji lex Tusk". Komisja ma jednak działać dalej, z nowymi członkami i zmienionym zakresem podejmowanych działań. Warto przypomnieć, że prawnicy podkreślali jeszcze kilka tygodni temu, że ustawa o komisji powinna zostać uchylona bo jest bublem i narusza Konstytucję.
Patrycja Rojek-Socha Monika Sewastianowicz
29.11.2023
Administracja publiczna
Na 7 grudnia został wyznaczony termin posiedzenia całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego w sprawie ważności referendum ogólnokrajowego z 15 października. O ważności referendum SN rozstrzyga w składzie całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, na podstawie sprawozdania z głosowania przedstawionego przez PKW oraz opinii wydanych w wyniku rozpoznanych protestów.
Monika Sewastianowicz
29.11.2023
Nowe technologie nie zastąpią wiedzy, doświadczenia i umiejętności adwokatów, ale są narzędziem, które umożliwi nam efektywniejsze wykonywanie naszej pracy. Należy w nie inwestować, ponieważ tego oczekują klienci – mówi Andrzej Zwara, adwokat, prezes Biblioteki Palestry, członek Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej. Jak dodaje, adwokaci, którzy nie nadążą, nie będą mogli zapewnić klientom pomocy prawnej zachowując jednocześnie odpowiednie standardy bezpieczeństwa, tajemnicy zawodowej oraz wysokiego poziomu obsługi.
Patrycja Rojek-Socha
29.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Ministerstwo Sprawiedliwości rzutem na taśmę próbuje zwiększać stawki wynagrodzeń dla biegłych - zarówno w sprawach karnych, jak i cywilnych, o 30,49 proc. Projekty rozporządzeń trafiły do opiniowania, czasu jest jednak niewiele, bo miałyby one obowiązywać od 1 stycznia. Sami biegli mówią, że pieniądze to nie wszystko - największą bolączką jest brak kompleksowych rozwiązań, dotyczących m.in. sposobu ich powoływania, weryfikacji umiejętności i godnego wynagradzania.
Patrycja Rojek-Socha
29.11.2023
Poprawmy prawo
Opinia publiczna żyje perspektywą przejęcia przez mający powstać rząd, kontroli nad prokuraturą. Przeszkodą jest wprowadzony lipcową nowelą Prawa o prokuraturze wymóg uzyskania zgody prezydenta na odwołanie przez premiera urzędującego Prokuratora Krajowego. Pojawiają się głosy, że zgodnie z Konstytucją wymóg ten można pominąć. Jeśli jednak w imię doraźnego pozbycia się kierownictwa prokuratury zdecydujemy się na taki krok w oparciu o niepewne argumenty, to jak za chwilę uzasadnimy projekt uniezależnienia prokuratury od rządu - pyta dr Piotr Turek, prokurator Prokuratury Okręgowej w Krakowie.
Piotr Turek
29.11.2023
Prokuratura
Związek Banków Polskich liczy, że nowy rząd zajmie się kwestią ustawowego usankcjonowania ugód zawieranych przez banki z posiadaczami kredytów frankowych. Prezes ZBP Tadeusz Białek mówił we wtorek także o konieczności zmiany obciążeń podatkowych banków.
Renata Krupa-Dąbrowska
28.11.2023
Banki Kredyty frankowe
Zdarza się, że przestępcy, co do których sądy nie miały wątpliwości, że naruszyli prawo i należy im się kara, składają skargi do Trybunału Praw Człowieka i wygrywają z powodu wadliwości systemu wymiaru sprawiedliwości, a zwłaszcza sądownictwa dyscyplinarnego. Po prostu z przyczyn formalnych. Państwo wypłaca takim skazanym wysokie odszkodowania, ale niczego nie naprawia. Czy można więc mówić o nadużywaniu skargi do Strasburga?
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
28.11.2023
Samo oczekiwanie to jeden problem. Osobną kwestią jest sposób zorganizowania postępowania z punktu widzenia oskarżonego, który tak długo na proces czeka. Jeżeli po 1,5 roku od wpływu aktu oskarżenia wyznaczany jest wreszcie termin rozprawy w sprawie, w której do przesłuchania – oprócz oskarżonego – jest dwóch czy trzech świadków, to naprawdę nie rozumiem, dlaczego sąd planuje termin rozprawy na 45 minut i nie wzywa żadnego świadka - pisze Mikołaj Kozak, adwokat w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.
Mikołaj Kozak
28.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Adwokaci coraz częściej skarżą się na praktykę części sędziów, polegającą na zwracaniu pozwów bez uzasadnionej podstawy. Chodzi konkretnie o art. 130[1a] k.p.c., zgodnie z którym jeśli nie są zachowane warunki formalne pisma, przewodniczący zwraca je bez wezwania do poprawienia lub uzupełnienia. Sytuacja tak nabrzmiała, że ORA w Warszawie wystosowała pismo w tej sprawie do prezes warszawskiego Sądu Okręgowego.
Regina Skibińska
28.11.2023
Wymiar sprawiedliwości Poprawmy prawo
8 listopada TK stwierdził, że ustalenie wynagrodzeń m.in. sędziów, na podstawie ustawy okołobudżetowej na 2023 r., było niezgodne z Konstytucją. Oznacza to, że pensje za listopad i grudzień powinny być już wyliczane zgodnie z ustawą ustrojową, a reszta wymaga wyrównania. Część sądów już stosuje się do wyroku, albo przynajmniej zapowiada wyrównanie po Nowym Roku. W części jednak trwa gorączkowe szukanie pieniędzy, czego nie ułatwia Ministerstwo Finansów, domagając się szczegółowszych kalkulacji.
Patrycja Rojek-Socha
27.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Banki składają pozwy do sądów przeciwko frankowiczom. Tym razem jednak nie o zwrot kapitału oraz wynagrodzenie za korzystanie z niego, tylko o zasądzenie kwoty tytułem waloryzacji kapitału, co jest efektem czerwcowego wyroku TSUE. Takiego pozwu może się spodziewać każdy, kto w 2020 r. wystąpił o unieważnienie umowy kredytowej lub w inny sposób wszedł w spór z bankiem. W ten sposób banki chcą przerwać trzyletni termin przedawnienia.
Renata Krupa-Dąbrowska
27.11.2023
Banki Kredyty frankowe

SN: Nagana dla adwokata za groźby w sms-ach

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Odpowiedzialności adwokata nie wyłącza twierdzenie, że obwiniony działał we własnym imieniu i w sferze jego prywatnych interesów. Wypowiedzenie przez klientkę pełnomocnictwa wcale nie oznacza, że korespondencja z nią nie jest już korespondencją zawodową – orzekł Sąd Najwyższy uznając, że groźby wobec mocodawczyni w kierowanych do niej sms-ach zasługują na karę nagany.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
27.11.2023
Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Ponad 196 mln zł na wyrównanie wynagrodzeń prokuratorów i asesorów prokuratorskich w okresie od stycznia do października 2023 r., a także ok. 40 mln zł na wypłacenie wynagrodzeń zgodnych z Prawem o prokuraturze, za listopad i grudzień 2023 r. - o tyle zwrócił się do Ministerstwa Finansów, Dariusz Barski, Prokurator Krajowy i pierwszy zastępca Prokuratora Generalnego. Powołuje się przy tym na listopadowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego, dotyczący wynagrodzeń sędziowskich.
Patrycja Rojek-Socha
27.11.2023
Prokuratura
Lekarze nie mogą reklamować leków, wyrobów medycznych i suplementów diety. Prawo jest tu rygorystyczne i zakazuje używania w reklamie nawet wizerunku lekarza. Jeśli więc do kupienia jakiegoś preparatu namawia znany lekarski autorytet, pacjentowi powinna włączyć się "czerwona lampka". Prawdopodobnie lekarz ten padł ofiarą kradzieży wizerunku, a pacjent ma do czynienia z oszustwem. Tego rodzaju spraw jest coraz więcej.
Katarzyna Nocuń
27.11.2023
Zawody medyczne
Solidne ramy prawne systemu ochrony dzieci już są, zespoły ds. badania przypadków ich śmierci lub doznania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz do spraw ochrony małoletnich powinny zacząć formalnie działać na przełomie listopada i grudnia. Sukces tkwi jednak nie tylko w przepisach, ale w tym jak zostaną wdrożone w życie. W ministerstwie niezmiennie jest pełne zaangażowanie, by przebiegło to sprawnie - mówi dr Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości, który odpowiadał m.in. za prace nad ustawą Kamilka.
Patrycja Rojek-Socha
27.11.2023
Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Ponad stu sędziów z całej Polski spotkało się w sobotę w Warszawie, aby rozmawiać o przyspieszeniu postępowań, naprawie praworządności i odblokowaniu środków z KPO. Na zebraniu zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia z oddziałami została przyjęta uchwała dotycząca reformy sądownictwa - dotycząca m.in. kwestii tzw. neosędziów.
Patrycja Rojek-Socha Monika Sewastianowicz
25.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Sędzia ma prawo stosować prawo europejskie, Konstytucję oraz wyroki Trybunału Praw Człowieka w Starsburgu i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym badać prawidłowość powołania organów takich jak Trybunał Konstytucyjny czy Krajowa Rada Sądownictwa – orzekł Sąd Najwyższy w sprawie sędziego obwinionego o przekroczenie uprawnień.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
25.11.2023
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości