Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, podczas trwającego XXIX Zwyczajnego Zebrania Delegatów podjęło uchwałę, w której wzywa Komisję Europejską do wszczęcia postępowania przeciwnaruszeniowego wobec Polski w związku z obecną Krajową Radą Sądownictwa. Jak wyjaśniał prof. Krystian Markiewicz, sędzia, prezes Iustitii, chodzi o zagwarantowanie, by w Polsce sąd ustanawiany był na podstawie prawa.

Kowalski ma opublikować przeprosiny, a nie chce tego zrobić? Od 15 kwietnia sąd w takiej sytuacji może jedynie zastosować grzywnę, i to nie wyższą niż 15 tys. zł, oraz nakazać mu publikację przeprosin w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Przepisy - co ważne - działają z mocą wsteczną. W ocenie prawników uderzą w pokrzywdzonych i mogą zachęcać do naruszania dóbr osobistych.

Wprowadzenie doręczeń pism procesowych za pomocą portalu informacyjnego ułatwiło w czasie epidemii działanie wymiaru sprawiedliwości, ale wywołało wiele wątpliwości. Nie wyjaśniono ich do dziś. Izba Cywilna Sądu Najwyższego stoi przed zadaniem rozstrzygnięcia, jaka data końcowa obowiązuje w przypadku braku zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym w dniu umieszczenia tam pisma.

Ostatnia uchwała Sądu Najwyższego dotycząca hipoteki to bardzo prospołeczne spojrzenie tego sądu na problem zadłużenia osoby fizycznej i udzielonego zabezpieczenia. Dzięki temu orzeczeniu grozi nam jednak spora inflacja hipoteki. W następstwie upadłości konsumenckiej wygaśnie bowiem hipoteka ustanowiona na nieruchomości należącej do osoby trzeciej, co budzi kontrowersje. Pisze o tym prof. Rafał Adamus.

W wieczornym bloku głosowań 14 kwietnia Sejm przyjął ustawę o 300 zł świadczenia emerytalnego dla sołtysów, przepisy wspierające osoby, które chcą kupić pierwsze mieszkanie, zmiany w prawie o ruchu drogowym. Uchwalono także pakiet SLIM VAT 3 i nowelizację ustawy o służbie cywilnej. Odrzucono veto Senatu do ustawy deregulacyjnej, ale nie udało się posłom odrzucić veta Senatu do tzw. ustawy o jakości w służbie zdrowia.

Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości ma zmienić nazwę na Akademię Wymiaru Sprawiedliwości. W istocie jest to przekształcenie bez przekazania mienia, praw i obowiązków czy zmiany statusu pracowników, studentów organów dotychczasowej uczelni nowej uczelni – wskazują legislatorzy. Szkoła ta od lat korzysta z Funduszu Wymiaru Sprawiedliwości, który przeznaczony jest na badania naukowe.

Zapanowanie nad obecnym chaosem w polskim wymiarze sprawiedliwości wymaga jasnych i prostych regulacji i to od razu. Trzeba zbudować praworządne i nowoczesne sądownictwo. Przede wszystkim konieczny jest powrót do sytuacji sprzed wyboru neosedziów. Luki kadrowe oczywiście się pojawią, można jednak je „załatać” delegacjami sędziów. Bez tego nie ma mowy o ochronie praw obywateli - mówi prof. Krystian Markiewicz prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia".

Sąd Najwyższy w ubiegłym roku wskazał, że delegowanie sędziego do innego sądu z użyciem formuły "na czas pełnienia funkcji" powoduje nieważność postępowania. Ministerstwo Sprawiedliwości wyciągnęło więc wniosek i wprowadziło taką formułę, rozszerzoną "o pełnienie stanowiska" do przepisów. Część sędziów uważa jednak, że problem jest nadal - m.in. z niezawisłością sędziowską.

Skazanemu nie doręczono odpisu wyroku. Nie wniósł on więc o uzasadnienie. A tylko strona, która złożyła wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego, nabywa uprawnienie do złożenia kasacji w terminie 30 dni od otrzymania wyroku z uzasadnieniem – stwierdził Sąd Najwyższy w Izbie Karnej i utrzymał w mocy zarządzenie o nieprzyjęciu kasacji.

Od 15 kwietnia frankowicz, który zdecyduje się walczyć o unieważnienie umowy kredytowej, będzie musiał skierować pozew do sądu, w którego okręgu mieszka. Rozwiązanie na okres pięciu lat wprowadza nowelizacja procedury cywilnej, a jego celem jest niewątpliwie odciążenie najbardziej obecnie przeciążonego wydziału frankowego w warszawskim Sądzie Okręgowym. Jednak problemu nawału spraw frankowych to nie rozwiąże.

W przypadku ogłoszenia klęski żywiołowej wójt, burmistrz lub prezydent miasta będzie mógł wydać polecenia kierownikom podmiotów działających na terenie gminy. Wojewoda nie będzie arbitralnie ustalał, jakie minimalne zasoby do realizacji zadań z zakresu ochrony ludności mają mieć gminy, ale będzie uzgadniał to z samorządem. Na takie m.in. zmiany w projekcie ustawy o ochronie ludności zgodziło się MSWiA.

Komisja Europejska poinformowała w czwartek, że odrzuciła wniosek polskich władz o zaprzestanie naliczania miliona euro kary dziennie za niewykonanie środka tymczasowego Trybunału Sprawiedliwości UE w związku z procedurami dyscyplinarnymi w sądownictwie. Na dzień 13 kwietnia br. suma tej kary to 526 000 000 EURO. 

Dzieci sprawców przestępstw ujawnionych w publicznym tzw. „rejestrze pedofilów”, które obawiają się traumy i wykluczenia, gdy otoczenie odkryje, kim był ich rodzic, nie mogą one wystąpić o usunięcie jego danych z rejestru. Są w nim też zamieszczane dane sprawców skazanych przed wejściem w życie ustawy z 2016 r. o utworzeniu rejestru, co budzi wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich.

W Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace, które mają na celu kompleksowe uregulowanie, na poziomie ustawowym, statusu biegłych sądowych. Chodzi m.in. o przepisy dotyczące weryfikacji ich kompetencji, zasad i sposobów powoływania biegłych sądowych ale też określania terminów wypłat i waloryzacji ich wynagrodzeń, a także organizacji nadzoru nad działalnością biegłych sądowych.

Prokuratura niezależna od bieżącej polityki, a prokuratorzy autonomiczni w ramach prowadzonych postępowań i koncentrujący się tylko na śledztwach dotyczących najgroźniejszych przestępstw – mówi prokurator, dr Michał Gabriel-Węglowski, prezentując swój projekt reformy prokuratury. I wyraża nadzieję, że politycy zechcą o tym rozmawiać ponadpartyjnie, widząc w tym interes państwa.

Pięć osób, które w 2017 r. brały udział w pokojowej akcji protestacyjnej przeciw masowemu pozyskiwaniu drewna w Puszczy Białowieskiej, ukarano grzywnami za złamanie zakazu wstępu do lasu. Kasacje do SN składa Rzecznik Praw Obywatelskich, bo sąd wydał wyroki nakazowe bez przeprowadzania rozprawy i wzywania obwinionych. A ten tryb jest możliwy tylko przy braku wątpliwości co do winy i okoliczności czynu.

Na parę miesięcy przed wyborami ekipa rządząca zmienia prawo tak, że nawet gdy straci władzę w państwie, to będzie jeszcze przez dłuższy czas utrzymywać kontrolę nad prokuraturą. Nowa władza oczywiście powoła swojego ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, ale szef Prokuratury Krajowej będzie mógł ignorować jego decyzje. Czy to nie pachnie zawoluowanym zamachem stanu?

Po trzech latach Ministerstwo Sprawiedliwości chce "odwiesić" bieg terminów przedawnienia karalności czynów i wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Artykuł, zgodnie z którym obowiązujące przepisy przejściowe stracą swoją moc, znalazł się w projekcie pakietu zmian w procedurze cywilnej i karnej, który obecnie jest opiniowany.

Nowelizacja procedury cywilnej wprowadza istotne zmiany między innymi w postępowaniu zabezpieczającym. Będą one miały niebagatelny wpływ na sprawy własności intelektualnej. Wiele z nich było wcześniej szeroko dyskutowanych w środowisku prawniczym, a ich wprowadzenie w założeniu miało odpowiadać na postulaty ze strony zawodowych pełnomocników i przedsiębiorców.

W utrwalonym już orzecznictwie Sądu Najwyższego przesądzono, że czynności podejmowane po prawomocnym zakończeniu postępowania w sprawie, nie mogą być objęte zakresem skargi na przewlekłość postępowania. Są to takie kwestie jak zwrot kosztów sądowych, zastępstwa procesowego czy doręczenie odpisów wyroków lub badanie statusu sędziego.

Eksponowane stanowiska w strukturach policji nie mogą być zajmowane przez osoby, którym postawiono zarzuty dyscyplinarne. Funkcjonariusz, który przekroczył uprawnienia interweniując w sprawie zatrzymanego członka swojej rodziny, traci zaufanie przełożonych, a w konsekwencji stanowisko - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Do sądów wpływają pozwy, w których powodowie domagają się udzielenia im ochrony prawnej z tytułu naruszonych dóbr osobistych. Niekiedy udaje się tego rodzaju spory zakończyć ugodowo, np. u mediatora. Natomiast postępowanie sądowe wymaga uwzględnienia szeregu kwestii. Na losy procesu wpływa nie tylko sposób zredagowania żądania, ale i to, jakimi dowodami dysponują strony.

Wolno ale posuwają się sejmowe prace nad tym razem poselskim projektem zmian w Prawie o notariacie, które umożliwią notariuszom dokonywanie wpisów do ksiąg wieczystych i wydawanie nakazów zapłaty. Nowa wersja jest trochę poprawiona. Przykładowo notariusza będzie można zawiesić za umyślne przestępstwo zagrożone karą powyżej 10 lat pozbawienia wolności, a do prawa do wpisów do ksiąg wieczystych wystarczą dwa, a nie jak w poprzedniej wersji - trzy lata zatrudnienia.

Prawnicy coraz częściej przekonują się do tego, że komunikacja z klientem jest kluczowa w budowaniu długotrwałych i opartych na zaufaniu relacji. Widać to m.in. w kolejnych badaniach przeprowadzanych na rynku prawnym. Czy jednak warto przechodzić z klientem np. "na ty"? Są tego zwolennicy i przeciwnicy. Ci ostatni podkreślają, że pracę trzeba zawsze oddzielać od życia towarzyskiego.

Procedura cywilna daje możliwość rozpoznania przez sąd drugiej instancji także tych postanowień sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu, ale miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Kluczowa jest jednak kwestia "nowości", innymi słowy apelacja może uzupełnić postępowanie dowodowe, ale powinno to się odnosić do dowodów nowych.

Przy okazji wprowadzania na stałe e-rozpraw w sprawach cywilnych Ministerstwo Sprawiedliwości chce też poprawić Kodeks karny. W projekcie znalazły się przepisy dotyczące przepadku pojazdu mechanicznego, dopisano m.in., że jeśli auto zostanie zniszczone lub znacznie uszkodzone, konfiskaty nie będzie. Zmiany miałyby obowiązywać od 30 września 2023 r.

Małżeństwo, które zawarło z bankiem umowę na kredyt mieszkaniowy, przewalutowany na franki szwajcarskie, nie wywiązywało się z umowy, więc bank ją wypowiedział i wystawił bankowy tytuł egzekucyjny. Sąd wydał nakaz zapłaty bez zbadania umowy pod kątem klauzul abuzywnych i zapewnienia ochrony konsumentom jako słabszej strony postępowania. RPO wniósł w tej sprawie skargę nadzwyczajną.

Zastosowanie wykładni prokonstytucyjnej przez sędziego nie jest błędem, ani tym bardziej nie stanowi przewinienia dyscyplinarnego – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego i uniewinniła sędziego, który przyznał świadkowi zwrot pieniędzy za utracone zarobki wyższy niż w ustawie. SN stwierdził, że od wskazywania błędów w wykładni przepisów przez sędziego jest instytucja wytyku, temu służy też kontrola instancyjna.

Ministerstwo Sprawiedliwości poprawia przepisy o karach porządkowych za naruszenie powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych. Po zmianach postanowienie o ukaraniu taką karą będzie wykonalne po uprawomocnieniu, jeśli dotyczy pisma - po wysłuchaniu autora, a jeśli pokrzywdzonym będzie sędzia lub członek składu, wydane zostanie niezwłocznie, ale przez inny jednoosobowy skład.

W czwartek do Trybunału Konstytcyjnego wpłynęło pismo pięciu sędziów tego trybunału, w którym informują oni o gotowości podjęcia prac nad wnioskiem prezydenta Andrzeja Dudy o zbadanie konstytucyjności nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym. Sędziowie w swoim piśmie stwierdzają jednak, że wszelkie działania Przyłębskiej, które są przypisane prezesowi TK, są nieskuteczne i łamią obowiązujące prawo.