Data Act w praktyce. Co oznacza „uwolnienie” danych i kto na tym skorzysta

Prawo gospodarcze Prawo europejskie Cyberbezpieczeństwo
W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowane zostały założenia projektu ustawy o sprawiedliwym dostępie do danych i ich wykorzystywaniu. Nowa regulacja ma za zadanie wprowadzenie przepisów służących stosowaniu aktu w sprawie danych (Data Act). To dobra okazja, by przypomnieć, jakie zmiany niesie za sobą unijne rozporządzenie – pisze Hanna Groborz, radczyni prawna, prawniczka w kancelarii Barta & Partners sp. k.
Hanna Groborz
02.09.2025
Prawo gospodarcze Prawo europejskie Cyberbezpieczeństwo
Opublikowany przez Ministerstwo Finansów projekt nowelizacji ustawy o CIT, dotyczący fundacji rodzinnej, zawiera kilka rozwiązań korzystnych i systemowo uzasadnionych, jednak w wielu miejscach wymaga doprecyzowania i korekt, aby uniknąć niezamierzonych skutków praktycznych - pisze Michał Kwaśniewski, adwokat, partner w Quidea.
Michał Kwaśniewski
01.09.2025
CIT PIT Fundacja rodzinna
Nie tylko projekty i zadania składają się na codzienność w pracy. Równie ważne okazują się więzi, które z czasem przeradzają się w coś więcej niż koleżeństwo. Jak pokazuje najnowsze badanie Pracuj.pl, aż 40 proc. Polaków utrzymuje regularne kontakty towarzyskie ze współpracownikami, a 1 na 3 osoby poznała w pracy przyjaciela na całe życie - i to właśnie ci pracownicy częściej deklarują, że są bardzo zadowoleni ze swojej kariery.
Grażyna J. Leśniak
01.09.2025
Prawo pracy HR Rynek pracy

Tysiące nowych prospektów trafi do klientów deweloperów

Rynek i konsument Domowe finanse Budownictwo Kredyty Kredyty frankowe Nieruchomości
Firmy deweloperskie muszą zaktualizować swoje prospekty informacyjne i doręczyć ich nowe wersje niektórym osobom, z którymi już mają zawarte umowy rezerwacyjne lub którym po prostu wydali prospekt informacyjny. Wszystko przez zmianę stawki na Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, służący ochronie nabywców nieruchomości na rynku pierwotnym przed utratą wpłaconych środków, w szczególności w przypadku upadłości dewelopera. Klienci nie powinni więc być zdziwieni, gdy dostaną od deweloperów nowe wersje otrzymanych wcześniej prospektów lub aneksy do tych prospektów.
Michał Kosiarski
01.09.2025
Rynek i konsument Domowe finanse Budownictwo Kredyty Kredyty frankowe Nieruchomości
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakończył generowanie i udostępnianie klientom informacji o stanie konta ubezpieczonego (IOSKU) za 2024 rok – poinformował w poniedziałek Zakład. W tym roku Zakład wygenerował łącznie ponad 23,96 mln takich informacji za 2024 rok. Są one prezentowane na Platformie Usług Elektronicznych eZUS.
Grażyna J. Leśniak
01.09.2025
Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Ministerstwo Infrastruktury planuje rozwój kolei wąskotorowych – nie tylko jako atrakcji turystycznych, ale i lokalnych, regularnych przewoźników, choć niekoniecznie całorocznych. Samorządom łatwiej też będzie planować przebudowy i remonty kolejek dojazdowych, gdyż mają dostać do tego instrumenty prawne, jak i wsparcie finansowe. Tak wynika z projektowanych nowelizacji kilku ustaw kolejowych.
Michał Kosiarski
01.09.2025
Finanse samorządów
Sąd dopiero ponad rok po otrzymaniu wniosku o ogłoszenie upadłości, postanowił ustanowić tymczasowego nadzorcę, zaś od 18 miesięcy nie rozstrzygnął sprawy merytorycznie. Tego typu przypadki, choć nie są standardem, zdarzają się i podważają zaufanie społeczne do wymiaru sprawiedliwości. Prawnicy rozkładają jednak ręce: sądom upadłościowym trudno jest dochować terminów i potrzebne są dalsze zmiany strukturalne.
Tomasz Ciechoński
01.09.2025
Restrukturyzacja Upadłość Upadłość konsumencka
Przyjęty przez rząd projekt budżetu na 2026 rok powtarza grzechy poprzednich budżetów - wzrost deficytu i zadłużenia, co jest częściowo uzasadnione w przypadku wydatków na obronność i ochronę zdrowia. Ekonomiści obawiają się jednak, że rząd uwzględnia w projekcie przychody, które nie zostały jeszcze uchwalone (m.in. wzrost akcyzy) mimo zapowiedzi weta prezydenta. Z kolei przedsiębiorcy obawiają się wzrostu obciążeń i wzmożonych kontroli skarbówki.
Monika Pogroszewska
01.09.2025
Domowe finanse VAT Doradca podatkowy
W grudniu 2025 roku częścią kodeksu pracy stanie się dodany do niego art. 18(3ca). Nie jest jednak pewne, czy na długo. Jeśli bowiem implementacja dyrektywy 2023/970 przybierze formę oddzielnej ustawy, to być może przywołany wyżej przepis zostanie do niej przeniesiony – pisze prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk, radca prawny.
Arkadiusz Sobczyk
01.09.2025
Prawo pracy Prawo europejskie

Zamówienia publiczne: KIO i zamawiający blokują wykonawców z Azji

Drogi Zamówienia publiczne Administracja publiczna Budownictwo Prawo gospodarcze Prawo europejskie Nieruchomości Energetyka
Nie tylko pojedynczy oferent z takich państw jak Chiny albo Turcja nie złoży odwołania od wykluczenia z postępowania PZP, ale również konsorcjum z udziałem takiego wykonawcy – w Krajowej Izbie Odwoławczej pojawiają się już orzeczenia odrzucające odwołania w takich przypadkach. Są też zamawiający wpisujący takie ograniczenia do przetargowych specyfikacji.
Michał Kosiarski
31.08.2025
Drogi Zamówienia publiczne Administracja publiczna Budownictwo Prawo gospodarcze Prawo europejskie Nieruchomości Energetyka

Przepisy o cenach deweloperów i rękojmi do poprawki

Prawo cywilne Rynek i konsument Budownictwo Prawo gospodarcze Ochrona konkurencji Nieruchomości Ład Przestrzenny
Ledwo weszły w życie przepisy o jawności cen mieszkań i domów oferowanych przez deweloperów, a już jest petycja do Senatu, aby obowiązujące przepisy poprawić. Adwokat Rafał Dębowski proponuje, aby informacje o cenach stosowanych w ramach deweloperskiej grupy kapitałowej przez spółki celowe można było znaleźć w jednym miejscu. Podawane informacje miałyby być też bardziej precyzyjne – chodzi np. o powierzchnię użytkową. Ten sam wnioskodawca złożył też do Senatu petycję, aby poprawić niedawno uchwalone przepisy o rękojmi za wady mieszkań, domów i części wspólnych nabywanych od deweloperów albo firm zajmujących się sprzedażą na rynku pierwotnym.
Michał Kosiarski
31.08.2025
Prawo cywilne Rynek i konsument Budownictwo Prawo gospodarcze Ochrona konkurencji Nieruchomości Ład Przestrzenny

Nie ma rewolucji w ugodach frankowych po wyroku TSUE

Prawo cywilne Domowe finanse Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe
Po orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 czerwca tego roku, banki nie zmieniają wcześniej złożonych propozycji ugód w sprawach frankowych, ale w nowych propozycjach mogą pojawić się zapisy, które wcześniej nie były stosowane, dotyczące głównie konsekwencji sprawy sądowej. Kluczowe elementy pozostają jednak bez zmian.
Regina Skibińska
30.08.2025
Prawo cywilne Domowe finanse Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe

Jak rozliczyć najem krótkoterminowy

Domowe finanse PIT Nieruchomości
Skoro lokal mieszkalny nie będzie związane z działalnością gospodarczą, a umowy najmu będą zawierane z podatnikiem jako osobą fizyczną, to przychody z najmu mieszkania będą stanowiły przychody z tzw. najmu prywatnego. Skarbówka nie neguje możliwości opodatkowania przychodu w ramach najmu prywatnego, nawet jeśli ma on charakter krótkoterminowy. Potwierdza to niedawna interpretacja.
Wiesława Moczydłowska
30.08.2025
Domowe finanse PIT Nieruchomości
Rozkład czasu pracy dla pracownika zatrudnionego w systemie równoważnym może przewidywać 12 godzin dziennie. Nie musi to być sytuacja wyjątkowa albo przeplatana krótszą pracą - pracodawca może opierać organizację pracy na 12-godzinnych dniach pracy lub takiej długości zmianach. Nie oznacza to jednak, że pracownicy mogą mieć planowaną w harmonogramach zawsze pracę tylko 12-godzinną. Na przeszkodzie stoi wymiar czasu pracy, który należy zachować dla okresu rozliczeniowego - wyłącznie 12-godzinne dni pracy nie „wpasują się” w każdy okres rozliczeniowy.
Marek Rotkiewicz
30.08.2025
Prawo pracy
AI realnie uderza w godność cyfrową – prawo do bycia przedstawianym uczciwie i bez zniekształceń w sieci. Gdy chatboty „halucynują”, potrafią przypisać ludziom czyny, których nie popełnili. Szczególnie groźne są deepfake-i i „digital nudity”. Wielka Brytania już to penalizuje, Korea Południowa karze nawet samo posiadanie, a UE wymaga wyraźnego oznaczania takich treści. Mniej widoczna, ale równie dotkliwa i groźna dla funkcjonowania społeczeństwa, jest algorytmiczna dyskryminacja - pisze mec. Zuzanna Miąsko z Kancelarii Dubois i Wspólnicy.
Zuzanna Miąsko
30.08.2025
Prawo AI

Ważą się losy darmowej kranówki w restauracjach

Środowisko Odpady Rynek i konsument Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Finanse
Urzędnicy chcą, aby klienci restauracji, barów i innej gastronomii mogli za niewielką kwotę napić się tam zwykłej wody z kranu. Na razie planują zostawić wolną rękę restauratorom, czy będę pobierać drobne opłaty za samą wodę, serwis szklanek i obsługę, czy zaoferują picie w gratisie. Jednak grupa konsumentów już lobbuje za kranówką „za symboliczną złotówkę” w specjalnej petycji do parlamentarzystów.
Michał Kosiarski
30.08.2025
Środowisko Odpady Rynek i konsument Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Finanse
Ministerstwo Finansów opublikowało w piątek na swojej stronie internetowej projekt ustawy budżetowej na 2026 r., który - jak poinformował resort - został przekazany Radzie Dialogu Społecznego. Planowane wpływy 20 funduszy i instrumentów zarządzanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego wyniosą ponad 155,5 mld zł, czyli będą niższe o 24,6 mld zł w stosunku do 2025 roku, a więc o 13,7 proc. Potrzeby pożyczkowe brutto budżetu państwa w 2026 r. wyniosą ponad 690 mld zł.
mp/PAP
29.08.2025
Finanse publiczne Finanse
Prezydent Karol Nawrocki podpisał inicjatywę ustawodawczą dotyczącą projektu ustawy o Funduszu Rozwoju Technologii Przełomowych. Miałby on zapewniać bezpośrednie wsparcie kapitałowe dla polskich firm rozwijających technologie o strategicznym znaczeniu, w takich dziedzinach jak sztuczna inteligencja, komputery kwantowe, biotechnologia i produkcja leków.
Tomasz Ciechoński
29.08.2025
Prawo AI Szkolnictwo wyższe

Państwo nie zapłaci za Amber Gold. Sąd oddalił powództwo grupowe

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Rynek i konsument Domowe finanse Finanse Wydarzenia
Skarb Państwa nie zapłaci odszkodowań poszkodowanym w aferze Amber Gold. Chociaż sąd pierwszej instancji orzekł, że ponad 200 klientom piramidy finansowej należy się łącznie około 20 mln zł, to wyrok nie utrzymał się w apelacji. Sąd drugiej instancji doszedł do wniosku, że nie sposób powiązać szkód z tytułu nietrafionych inwestycji w produkty oferowane przez spółkę z działaniami lub zaniechaniami prokuratury.
Tomasz Ciechoński
29.08.2025
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Rynek i konsument Domowe finanse Finanse Wydarzenia

Urlop nie pomógł - rośnie liczba L4 po wakacjach

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne HR
Zamiast wracać wypoczęci i zmotywowani, wielu pracowników tuż po urlopie... sięga po L4. Dane Conperio, polskiej firmy doradczej zajmującej się absencją chorobową, pokazują, że w lipcu i sierpniu liczba zwolnień lekarskich rośnie średnio o 1 punkt procentowy. W niektórych firmach, szczególnie na produkcji, może to prowadzić do realnych przestojów, przeciążenia zespołów i napięć organizacyjnych. Pytanie, czy to nowy trend, czy może symptom znacznie głębszych problemów na rynku pracy.
Grażyna J. Leśniak
29.08.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne HR
Stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w lipcu 2025 roku wyniosła 5,4 proc. - poinformował Główny Urząd Statystyczny, potwierdzając tym samym szacunki Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W tym czasie w urzędach pracy zarejestrowanych było 830,8 tys. bezrobotnych. Najniższe bezrobocie odnotowano w województwie wielkopolskim – tam stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu lipca 2025 roku wyniosła 3,3 proc. Najwyższe było w województwie podkarpackim, gdzie bezrobocie wyniosło 8,7 proc.
Grażyna J. Leśniak
29.08.2025
Prawo pracy Rynek pracy

Cyfrowa ewidencja fikcją, a papierowa alternatywa wymaga przepisów

Środowisko Prawo gospodarcze Nieruchomości Nowe Technologie
Nawet najmniejsze gospodarstwa rolne stosujące środki ochrony roślin będą musiały za kilka miesięcy korzystać ze specjalnej elektronicznej ewidencji, o ile ta w ogóle powstanie i zacznie działać. Weto prezydenta Nawrockiego powoduje, że niechciana na wsi cyfrowa rewolucja zacznie się – przynajmniej formalnie - już w styczniu, choć są co najmniej cztery prawne sposoby, aby jednak do tego nie doszło.
Michał Kosiarski
29.08.2025
Środowisko Prawo gospodarcze Nieruchomości Nowe Technologie
To już pewne, obligatoryjny KSeF wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Jego wdrożenie będzie wymagało nie tylko zmian w księgowości i systemach informatycznych. Przedsiębiorcy muszą opracować nowe procedury obiegu faktur i przeszkolić w tym zakresie pracowników wszystkich działów. Konieczna będzie też zmiana umów z biurami rachunkowymi oraz dostosowanie rozliczeń i ustaleń z kontrahentami. Warto też przy okazji zweryfikować kwalifikacje podatkowe różnych transakcji, by ograniczyć ryzyko sporów.
Monika Pogroszewska
29.08.2025
VAT KSeF
Przepisy ustawy o PIT dotyczące stosowania przez podatników podwyższonych 50 proc. kosztów uzyskania przychodów są częstym przedmiotem sporów. Zauważyć można coraz większą skuteczność organów podatkowych w przedstawianiu swoich racji przed sądami administracyjnymi, a co za tym idzie, utrzymywaniem w mocy dokonywanych przez nie rozstrzygnięć. Kluczowe jest wyodrębnienie honorarium autorskiego oraz prowadzenie dokumentacji.
Krzysztof Kaźmierski
29.08.2025
PIT Prawo pracy
Należy opowiedzieć się za poglądem, że dopuszczalny jest transfer ogółu praw i obowiązków spółki komandytowej niezależnie na kilka osób, którzy uzyskają status nowych i samodzielnych wspólników. Należy także postawić tezę, że ogół praw i obowiązków w spółce handlowej osobowej - jako pewien konglomerat - jest podzielny - pisze prof. Rafał Adamus, radca prawny, wykładowca Uniwersytetu Opolskiego.
Rafał Adamus
29.08.2025
Spółki Prawo gospodarcze
Dla zawarcia umowy zlecenia z młodocianym wymagane jest uzyskanie zgody rodzica lub opiekuna prawnego. Zatrudniając nieletnich na podstawie zleceń, należy pamiętać o szczególnej ochronie zdrowia tych osób oraz o tym, że co do zasady możliwe jest zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej osoby, która ukończyła 16 lat. Poniżej tego wieku można zatrudniać tylko na rzecz podmiotów prowadzących pewne rodzaje działalności.
Marek Rotkiewicz
29.08.2025
Szkoła i uczeń Prawo pracy
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji niektórych ustaw w celu wzmocnienia pozycji rolników. Celem projektu jest stworzenie rejestru rolników aktywnych zawodowo, który następnie będzie mógł być wykorzystywany do różnych celów – np. przy udzielaniu pomocy w ramach II filaru Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) czy pomocy krajowej.
Tomasz Ciechoński
28.08.2025
Administracja publiczna
Wydłużenie osłon energetycznych dla gospodarstw domowych, ułatwienia w budowie odnawialnych źródeł energii, nowe przepisy o zapasach ropy i gazu – takie rozwiązania znajdą się w projektach ustaw, które przygotują resorty klimatu i środowiska oraz energii. Pojawi się też rozporządzenie, które ma ułatwić modernizację wiatraków.
TC/PAP
28.08.2025
Rynek i konsument Wydarzenia Energetyka
Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 50 proc. VAT z faktury zakupu samochodu osobowego, który nabył przed rozpoczęciem działalności gospodarczej i rejestracją jako podatnik VAT czynny. Faktura została wystawiona na podatnika jako osobę fizyczną (bez numeru NIP), ale podatnik miał zamiar wykorzystywania auta w działalności opodatkowanej VAT oraz do celów osobistych.
Marcin Szymankiewicz
28.08.2025
VAT
W 2024 r. przedsiębiorcy w Polsce i Irlandii coraz częściej inwestowali w ochronę swojej marki i designu oferowanych produktów. Raporty Urzędu Patentowego RP (UPRP) oraz Irlandzkiego Urzędu ds. Własności Intelektualnej (IPOI) ujawniają branże o najszybszym wzroście oraz dominujące trendy w zgłoszeniach znaków towarowych i wzorów przemysłowych – pisze Natalia Basałaj, radca prawny, Kancelaria Hansberry Tomkiel.
Natalia Basałaj
28.08.2025
Własność przemysłowa