Do projektu specustawy o pomocy uchodźcom z Ukrainy rząd wrzucił przepisy o zarządzaniu kryzysowym, dające premierowi możliwość wydawania poleceń jednostkom samorządu terytorialnego. Mają podlegać natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia. Przepis ten niepokoi samorządy, bo obawiają się, że nawet gdy minie kryzys uchodźczy, przepis może być wykorzystywany w każdej innej sytuacji.

Przepisy dotyczące wjazdu cudzoziemców do Polski, dokumenty potrzebna na granicy, podróż z dzieckiem, także nie swoim, prawo do legalnego pobytu i ułatwienia dla społeczności ukraińskiej - o takie i wiele innych spraw pytają docierający do naszego kraju Ukraińcy uciekający przed agresją Rosji na ich kraj. Odpowiedzi na najważniejsze pytania udzieliła Marta Wadas, aplikantka radcowska z kancelarii Kupilas&Krupa.

Większość rodziców pracujących w krajach Unii Europejskiej uprawnionych do pobierania świadczeń wychowawczych w ramach Programu Rodzina 500+ otrzymała należne wsparcie z opóźnieniem, w skrajnych przypadkach sięgającym nawet 3,5 roku. Na 30 czerwca 2021 r. skontrolowane urzędy nie rozpatrzyły łącznie ponad 61 tys. wniosków, z czego w niemal 59 tys. spraw nie podjęto żadnych czynności – wynika z raportu NIK.

Z opublikowanego w poniedziałek przez Ministerstwo Finansów projektu nowelizacji rozporządzenia wynika, że wynajem nieruchomości mieszkalnych samorządom będzie zwolniony z VAT. Rozporządzenie ma wejść w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia. Obecnie zwolniony z VAT jest wynajem nieruchomości mieszkalnych, jeśli najemcą są społeczne agencje najmu.

W ramach Polskiego Ładu wprowadzono Rodzinny Kapitał Opiekuńczy - nowe świadczenie dla rodziców dzieci ułatwiające łączenie rodzicielstwa z pracą zawodową. Dla rodziców jest to forma wsparcia, dla samorządów dodatkowe obowiązki w zakresie sprawozdawczości, nadzoru i zmian organizacyjnych w żłobkach. RKO ma też wpływ na realizację projektów unijnych.

Rząd i samorządy wciąż negocjują warunki, na jakich ma odbywać się pomoc uciekinierom wojennym z Ukrainy. Punktem spornym jest zakres obowiązków, jakie przejmą jednostki samorządu terytorialnego, oraz sposób finansowania zadań. Aby gminy mogły wdrożyć jakąkolwiek pomoc, musi najpierw powstać elektroniczna baza rejestrowa. Rząd zapewnia, że samorządy otrzymają dostęp do rejestru.

Rzecznik Praw Obywatelskich prosi ministra spraw wewnętrznych o natychmiastowe wstrzymanie stosowania procedur zawracania do linii granicy i wydawania postanowień o opuszczeniu terytorium Polski, a następnie o podjęcie działań w celu wyeliminowania tych procedur z polskiego porządku prawnego. Są one sprzeczne m.in. z Konwencją genewską Kartą Praw Podstawowych UE, a także - Europejską Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

W poniedziałek, 7 marca rząd ma przyjąć projekt ustawy, która ma uregulować sytuacji osób uciekających z Ukrainy. Posiadaon jednak istotne luki,które na etapie procedowania w parlamencie powinny zostać skorygowane. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej wraz z Helsińską Fundacją Praw Człowieka przedstawiło kilka uwag do tego projektu, m.in. zapobiegające dzieleniu imigrantów.

Podniesienie terenu bez związku z pracami budowlanymi nie wymaga pozwolenia budowlanego. Właściciel gruntu nie może jednak zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu wody opadowej ze szkodą dla gruntów sąsiednich, co często w takich sytuacjach ma miejsce. Prawo wodne zakazuje właścicielowi samowolną zmianę stosunków wodnych.

Polską granicę przekraczają obecnie setki tysięcy obywateli Ukrainy, którzy szukają schronienia przed wojną. To głównie kobiety i dzieci. Część spośród tych ostatnich przekracza granicę bez jakichkolwiek dokumentów i nie zawsze z rodzicami. Prawnicy obawiają się, że sytuację mogą wykorzystywać handlarze ludźmi i podziemie adopcyjne. Tym bardziej, że już uaktywnili się chętni "do opieki" nad dziećmi/sierotami.

Rząd szacuje, że sfinansowanie pomocy obywatelom Ukrainy, którzy schronią się przed wojną w Polsce, może wynieść od 1,8 do 3,4 mld zł. W ocenie skutków regulacji w roboczym projekcie specustawy dotyczącej pomocy uchodźcom z Ukrainy wyodrębnił nową rezerwę celową na ten cel w wysokości 3 mld zł. Rezerwa będzie w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Przygotowywane przez resort klimatu i środowiska rozporządzenie wykreśli jelenia sika, jenota, szopa pracza i piżmaka z listy gatunków zwierząt łownych, uchylone zostaną też okresy ochronne na te zwierzęta, które zostały zaliczone do inwazyjnych gatunków obcych. Projekt przewiduje ponadto zniesienie okresu ochronnego na norkę amerykańską.

Zmiany projektowane w ustawie o obronności nie modyfikują w istotny sposób dotychczasowego stanu prawnego w zakresie publicznej działalności żołnierzy zawodowych. Są one niewielkie, a w dalszym ciągu zostają utrzymane dotychczasowe zasady zakazu prowadzenia działalności politycznej czy związkowej, przy jednoczesnym zachowaniu uprawnień w zakresie członkostwa w stowarzyszeniach oraz innych organizacjach.

Ukraińskie władze poinformowały, że do walki z agresją Rosji zgłosiło się już 16 tysięcy ochotników z innych państw. W przypadku Polaków nie jest to takie proste - służba w obcej armii wymaga uzyskania zgody resortu spraw wewnętrznych, w przeciwnym przypadku jest przestępstwem. Za brak takiej zgody grozi kara od 3 miesięcy do lat 5, a typem kwalifikowanym jest służba najemnicza.

Firmy muszą być gotowe na niespodziewane zmiany w funkcjonowaniu, spowodowane wojną w Ukrainie. Może się bowiem okazać, że w pracy nie pojawią się żołnierze WOT powołani do natychmiastowego stawiennictwa, i z pracodawcą skontaktują się tylko w sprawie urlopu bezpłatnego. Zdaniem prawników, dopiero wtedy pracodawca dowie się, że ma żołnierzy, bo wcześniej nie ma prawa o to pytać.

Na razie pomoc w zakwaterowaniu migrantów wojennych z Ukrainy ma raczej charakter spontaniczny niż systemowy. Tysiące uciekinierów wprost z granicy trafiają do prywatnych domów, a to może zrodzić wiele problemów, zarówno dla gospodarzy, jak i gości, co już podnoszą eksperci.

Żeby doraźnie usprawnić pracę systemu ochrony zdrowia, potrzebujemy dodatkowo 60-70 tys. pielęgniarek. A te, które już pracują, potrzebują wsparcia opiekunów medycznych. Uprawnienia do wykonywania tego zawodu ma już w Polsce ponad 70 tys. osób, ale pracuje niespełna 7 tys. Szpitale nie chcą ich zatrudniać, choć to wymiernie poprawiłoby efektywność pracy pielęgniarek, których liczba gwałtownie maleje.

Unia Europejska zapewni tymczasową ochronę osobom uciekającym przed wojną z Ukrainy - zdecydowali w czwartek przedstawiciele państw członkowskich w Radzie Europejskiej. UE jest zjednoczona, aby ratować życie!” – napisała na Twitterze unijna komisarz ds. wewnętrznych Ylva Johansson.

Obywatele Ukrainy, którzy przekroczą polską granicę chroniąc się przed wojną, będą mogli pozostać tu legalnie przez 18 miesięcy. Data początkowa dla ułatwień w legalizacji pobytu to 24 lutego, a czas na złożenie odpowiedniego wniosku - do 60 dni. Nie będzie to dotyczyć m.in. osób posiadających zezwolenia na pobyt stały, rezydenta, pobyt czasowy, status uchodźcy czy ochronę uzupełniającą.

Od wybuchu wojny w Ukrainie granice Polski przekroczyło już ponad 500 tys. uchodźców - podaje Straż Graniczna. Według różnych szacunków, docelowo może to być nawet 2-3 miliony ludzi. Zdaniem ekspertów rynku pracy, nie ma obaw, że zabraknie miejsc pracy dla obywateli Ukrainy uciekających przed wojną do Polski. Umiejętne zarządzanie falą uchodźców z Ukrainy, pomoże uniknąć chaosu i zmniejszy koszty obsługi migrantów.

Zanim Ukraińcy schronią się w Polsce przed wojną, muszą odczekać nawet kilka dni w kolejce przed granicą. Brakuje wszystkiego, wiele organizacji i wolontariuszy decyduje się więc na samozwańcze akcje niesienia pomocy. Tyle że mimowolnie mogą opóźniać odprawy. Eksperci widzą konieczność systemowych rozwiązań i... rozpoczęcia prac nad korytarzem humanitarnym do oblężonych miast.

Rada gminy powołała pełniącego obowiązki skarbnika. Wojewoda zaskarżył podjętą w tej sprawie uchwałę. Samorząd tłumaczył, że przyjęcie tego aktu było konieczne dla prawidłowego funkcjonowania gminy, ponieważ dotychczasowy skarbnik zmarł. Nie przekonało to jednak Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, który stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.

Jeżeli państwo członkowskie naruszy co najmniej jedną z zasad państwa prawnego, o których mowa w rozporządzeniu dotyczącym warunkowości - zasadę legalności, zasadę pewności prawa, zakaz arbitralności w działaniu władz wykonawczych, zasadę skutecznej ochrony sądowej, zasadę podziału władzy oraz niedyskryminację i równość wobec prawa - Komisja Europejska uruchomi ten mechanizm.

Na przejściach granicznych z Ukrainą została skrócona procedura w przypadku przywozu do Polski okazów zwierząt gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES). Konieczne jest jednak wcześniejsze zawiadomienie o transporcie Służby Celno-Skarbowej, Straży Granicznej i inspekcji weterynaryjnej.

Obowiązujący od 1 grudnia 2021 r. zakaz przebywania w 183 miejscowościach przy granicy z Białorusią, którego ważność zakończyła się we wtorek 1 marca, został przedłużony do 30 czerwca br. Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji potwierdza dotychczasowe ograniczenia na tym obszarze, a załącznik zawiera wykaz miejscowości, których zakaz dotyczy.

Współczesne regulacje prawne dotyczące używania siły zbrojnej oparte są na zasadzie zakazującej jej użycia. Są wprawdzie od tej zasady pewne wyjątki, np. wojna obronna, ale działanie zbrojne Rosji przeciwko Ukrainie nie spełnia bez żadnych wątpliwości przesłanek któregoś z tych wyjątków. Jest działaniem jednoznacznie bezprawnym - twierdzi prof. Roman Kwiecień z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Prawo budowlane zabrania starostom wnoszenia sprzeciwu od zgłoszenia dotyczącego budowy domów do 70 mkw., nawet jeżeli jest ono obarczone dużymi błędami. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał wytyczne, które pozwalają w takim przypadku urzędnikom na samodzielną zmianę tryb postępowania – z uproszczonego zgłoszenia na „zwykłe”. Ale te wytyczne to jedynie zalecenia.

Już kilkadziesiąt miast i miasteczek oraz samorządów województw z Polski zadeklarowało, że zrywa lub zawiesza współpracę z rosyjskimi i białoruskimi miastami. To protest polskich samorządów wobec agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. To również gesty mające pokazać solidarność polskich samorządów z miastami partnerskimi w Ukrainie.

Rozpoczął się nabór wniosków w nowej edycji programu Ministra Edukacji i Nauki „Poznaj Polskę”. Na dofinansowanie wycieczek szkolnych w 2022 r. przeznaczona bęrdzie rekordowa kwota 100 mln zł. W tej edycji środki finansowe zostaną podzielone na województwa proporcjonalnie do liczby uczniów. Ministerstwo zachęca organy prowadzące szkoły do składania wniosków.