Od 17 stycznia instytucje finansowe muszą stosować unijne rozporządzenie DORA, dotyczące finansów cyfrowych. Wciąż jednak brakuje polskiej ustawy. Choć przepisy rozporządzenia stosuje się wprost, to jednak w kilku przypadkach wymagają one uszczegółowienia ustawą, m.in. w zakresie kar za nieprzestrzeganie tych regulacji.
Renata Krupa-Dąbrowska
16.01.2025
Prawo gospodarcze Prawo europejskie
Państwo powinno ponosić ciężar wynagrodzenia pracowników za ich dni wolne od pracy z tytułu oddania przez nich krwi – uważa Czytelniczka, która przepisy w tym zakresie zgłosiła do naszej akcji Poprawmy prawo jako przejaw dyskryminacji przedsiębiorców i nierówności wobec prawa. Według niej problematyczny jest także brak ekwiwalentu dla przedsiębiorców-krwiodawców. Prawnicy mają jednak wątpliwości co do słuszności akurat tego postulatu.
Grażyna J. Leśniak
16.01.2025
Prawo pracy Finansowanie zdrowia Poprawmy prawo
Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy nie rozróżnia statusu uchodźcy wojennego, od tego czy jest osobą zdolną do czynności prawnych czy niezdolną. W praktyce osoba ubezwłasnowolniona całkowicie nie ma możliwości uzyskania dokumentu pobytowego, ponieważ nie ma profilu zaufanego. Nie może się uwierzytelnić i wygenerować dokumentu, chociaż teoretycznie ma do tego prawo. To rodzi problemy podczas przekraczania granicy.
Robert Horbaczewski
16.01.2025
Administracja publiczna Poprawmy prawo Ukraina
Centralny Rejestr Pieczy Zastępczej to baza zawierająca dane dotyczące m.in. dzieci, kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej i rodzinnego domu dziecka, a także samych opiekunów zastępczych. Informacje te pozwolą lepiej chronić dzieci i młodzież, a także usprawnić proces umieszczania dzieci w pieczy zastępczej, gdy wymaga tego sytuacja. Rejestr zawiera ponad 90 proc. danych udostępnionych przez powiaty.
Robert Horbaczewski
15.01.2025
Samorząd terytorialny
W Dzienniku Ustaw opublikowano 15 stycznia postanowienie Marszałka Sejmu w sprawie zarządzenia wyborów prezydenckich na 18 maja 2025 roku. To pierwszy możliwym konstytucyjnie termin. Ewentualnie druga tura głosowania odbędzie się 1 czerwca. Publikacja postanowienia powoduje, że rusza oficjalnie kampania wyborcza. Zarządzenie zawiera też kalendarz wyborczy.
Robert Horbaczewski
15.01.2025
Administracja publiczna Wybory
Według wyliczeń Stowarzyszenia "Stop Bankowemu Bezprawiu" na koniec 2023 r. w sądach toczyło się co najmniej 150 tys. spraw dotyczących kredytów frankowych na kwotę ok. 58,6 mld złotych. Najwięcej takich postępowań toczy się m.in. przeciwko PKO BP - 36,5 tys., Bankowi Millenium (24,4 tys.) i Santander (21,6 tys.).
Ret/PAP
15.01.2025
Banki Kredyty frankowe
W latach 2025–2029 Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS) pozostaje stabilny, ale wykazuje tendencje deficytowe. To zaś oznacza konieczność dalszego zasilania go m.in. dotacją z budżetu państwa – wynika z najnowszej prognozy ZUS. Powód? Zmiany w strukturze osób pracujących i tych, którzy zakończyli aktywność zawodową w związku z przejściem na emeryturę lub pobieraniem innych świadczeń.
Grażyna J. Leśniak
15.01.2025
Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne

Rewizja KPO. Polska proponuje alternatywną reformę form zatrudnienia na rynku pracy

Prawo cywilne Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przygotowuje projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie zmian Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności w kwestii ograniczenia segmentacji rynku pracy i usunięcia przeszkód dla trwałych form zatrudnienia. Polska proponuje alternatywną reformę w związku z tym, że obecna struktura różnych form zatrudnienia nie powoduje silnego zróżnicowania pracowników pod względem zabezpieczenia emerytalnego. Zdecydowana większość osób wykonujących umowy cywilnoprawne jest bowiem jednocześnie ubezpieczona na podstawie innych umów.
Grażyna J. Leśniak
15.01.2025
Prawo cywilne Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy

Składka rentowa pobierana od emeryta jest niekonstytucyjna

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Poprawmy prawo
Na pobieranie składki rentowej od emerytów uwagę zwróciła Czytelniczka, która ten problem prawny zgłosiła do naszej akcji Poprawmy prawo. Jej zdaniem przepisy nakazujące opłacanie składek, a niegwarantujące świadczeń, naruszają art. 2 Konstytucji, co potwierdzają prawnicy. Jak twierdzą, problem można załatwić, dopisując wartość składki rentowej emeryta do konta emerytalnego. Finał akcji wkrótce; niebawem ogłosimy zwycięzców i opublikujemy raport.
Grażyna J. Leśniak
15.01.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Poprawmy prawo
Kierowca został ukarany przez sąd naganą za parkowanie w strefie zakazu, w sytuacji, gdy zakaz ten nie dotyczył jego samochodu ani też 15-minutowego postoju w celach zawodowych. Sąd Najwyższy w Izbie Karnej uchylił wyrok nakazowy Sądu Rejonowego w Brzegu i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania z sugestią umorzenia postępowania.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
15.01.2025
Prawo karne

Warsztaty o włączających praktykach rekrutacyjnych

Prawo pracy Niepełnosprawność Rynek pracy
Włączających praktyk rekrutacyjnych w kontekście zatrudniania osób z niepełnosprawnościami będzie dotyczyło pierwsze z cyklu spotkań organizowanych przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. To okazja, by zapoznać się z dobrymi praktykami w tym zakresie sygnatariuszy Karty Różnorodności. Spotkania będą dostępne szerzej, odbywać się bowiem będą w formule hybrydowej. Pierwsze już 29 stycznia.
Beata Dązbłaż
15.01.2025
Prawo pracy Niepełnosprawność Rynek pracy
Nowelizując ustawę o drogach publicznych doprecyzowano pojęcie pasa drogowego. Po zmianach jest to grunt, w którym jest lub będzie usytuowana droga. Dodanie sformułowania „lub będzie” budzi wątpliwości w odniesieniu do treści art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Powoduje też konkretne problemy w praktyce.
Robert Horbaczewski
15.01.2025
Samorząd terytorialny Drogi Nieruchomości
Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wpisany został projekt zmian w ustawie o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. MRPiPS nie zamierza wprowadzać zmian w przepisach dotyczących reprezentatywności organizacji związkowych. Istotne zmiany mają zostać wprowadzone w zakresie reprezentatywności organizacji pracodawców.
Grażyna J. Leśniak
14.01.2025
Prawo pracy
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej chce, żeby do Rady Dialogu Społecznego wchodziły tylko po trzy najliczniejsze reprezentatywne organizacje związkowe i pracodawców. Przy ustalaniu reprezentatywności pracodawców działających na podstawie ustawy o organizacjach pracodawców dodane ma być nowe kryterium. Będzie też zakaz podwójnego członkostwa pracodawców w organizacjach pracodawców dla celów liczenia reprezentatywności.
Grażyna J. Leśniak
14.01.2025
Prawo pracy
Ministerstwo rodziny planuje nowelizację przepisów, które określą ważność karty parkingowej na takich samych zasadach, jak orzeczeń o niepełnosprawności. Powstanie zapowiadana od dawna centralna ewidencja posiadaczy kart parkingowych, która ma być instrumentem zapobiegania nieuczciwemu korzystaniu z nich. Nie będzie też trzeba podpisywać wniosku o wydanie karty parkingowej w zespole orzeczniczym.
Beata Dązbłaż
14.01.2025
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Ministerstwo Sprawiedliwości szykuje zmiany w dostępie do ksiąg wieczystych. Ich głównym celem jest "ukrócenie" masowego pobierania danych z księgi wieczystej, co ma utrudnić działalność prywatnym przeglądarkom, które za pieniądze umożliwiają dostęp do ksiąg po adresie. Wprowadzona zostanie m.in. obowiązkowa weryfikacja użytkowników chcących uzyskać dostęp do treści ksiąg.
Renata Krupa-Dąbrowska
14.01.2025
Nieruchomości

Nabór do służb specjalnych. Kolejna interwencja RPO

Administracja publiczna Prawo pracy Wojsko
Kandydaci do służb specjalnych skarżą się na przerywanie postępowań rekrutacyjnych bez podawania przyczyn oraz na odmowy przyjęcia do służb na podstawie pozaprawnych kryteriów. Rzecznik praw obywatelskich po raz kolejny zwraca uwagę na problem naboru do służb specjalnych. Tym razem w wystąpieniu do koordynatora Służb Specjalnych.
Grażyna J. Leśniak
14.01.2025
Administracja publiczna Prawo pracy Wojsko

Informacja publiczna - czy po 24 latach trzeba zmienić przepisy

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy
Uzyskanie dostępu do informacji publicznej to dla obywatela często droga przez mękę. Podmioty zobowiązane do jej udzielenia opóźniają moment przekazania informacji - np. twierdzą, że nie jest publiczna albo - jak spółki należące do Skarbu Państwa - że stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa. W efekcie są sprawy, które trwają po 9 lat, a wyroki sądowe niewiele zmieniają. Sprawa o dostęp do kalendarza Julii Przyłębskiej została wygrana dopiero przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Zdaniem prawników konieczna jest nowelizacja ustawy.
Grażyna J. Leśniak
14.01.2025
Samorząd terytorialny Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy
Do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zostały skierowane kolejne pytania dotyczące sankcji kredytu darmowego (SKD). Tym razem pytającym był Sąd Rejonowy w Białymstoku. Na wcześniejsze pytania innych polskich sądów Trybunał jeszcze nie udzielił odpowiedzi. Wątpliwości dotyczą m.in. kwestii, jak szczegółowo pożyczkodawca powinien określić w umowie procedurę przedterminowej spłaty pożyczki.
Regina Skibińska
14.01.2025
Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty
Naczelny Sąd Administracyjny określił szczegółowo, jakie informacje o danym sędziu można uzyskać od prezesa danego sądu. Chodzi wyłącznie o datę ukończenia studiów prawniczych, informację o korzystaniu z immunitetu oraz fakt prowadzenia postępowania dyscyplinarnego. Publiczna jest także wiedza, czy sędzia jest zdrowy fizycznie i psychicznie. Nie można jednak uzyskać nośnika takiej informacji, np. skanu dyplomu czy zaświadczenia lekarskiego.
Marek Sondej
14.01.2025
Prawnicy RODO
Wyodrębnienie trzech grup stanowisk w samorządach: urzędniczych, merytorycznych oraz innych niż stanowiska urzędnicze. Zmiany w przyznawaniu dodatku stażowego i nagrody jubileuszowej. Powiązanie wynagrodzenia z waloryzacją minimalnego wynagrodzenia za pracę, zmniejszenie liczby kategorii zaszeregowania - to niektóre z postulatów zmian zasad wynagradzania w samorządach.
Robert Horbaczewski
14.01.2025
Samorząd terytorialny
Wszystkie kredyty konsumenckie zostaną objęte ochroną ustawy o kredycie konsumenckim. Nie wolno będzie też reklamować tego rodzaju produktów, sugerując, że kredyt poprawi sytuację finansową. Rząd rozpoczął prace nad nowymi przepisami, które mają na celu implementować nową, unijną dyrektywę.
Renata Krupa-Dąbrowska
13.01.2025
Domowe finanse Banki Kredyty
Ujednolicenie zdefiniowanych form molestowania (prostego) i jego formy kwalifikowanej (molestowania seksualnego), na wzór obecnie obowiązujących przepisów względem molestowania seksualnego, jako działań występujących fizycznie, werbalnie i pozawerbalnie, a także zaadresowanie tej samej zasady do mobbingu to jedna ze zmian, jaką chce wprowadzić MRPiPS, modyfikując przepis o mobbingu.
Grażyna J. Leśniak
13.01.2025
Prawo pracy
Dystrybutor karmy dla psów i kotów zawarł zmowę cenową ze swoimi kontrahentami. Empire Brands narzucał partnerom handlowym ceny odsprzedaży karmy w sklepach online i na platformach zakupowych. Prezes UOKiK nałożył karę w wysokości pół miliona złotych na firmę i dwóch jej menadżerów, którzy bezpośrednio odpowiadali za niedozwolone porozumienie.
Ret
13.01.2025
Rynek i konsument
Po rozesłaniu ponad 1,4 mln informacji przyznających zwolnienie z opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne ZUS rozpatruje kolejne wnioski o wakacje składkowe. W weekend wysyłał decyzje odmawiające zwolnienia w całości lub w części – poinformował ZUS w poniedziałek. Zakład uspokaja, że niektóre odmowy częściowego zwolnienia z opłacenia składek mogą mieć źródło w algorytmie systemu do obsługi wniosków i jako takie na pewno zostaną rozstrzygnięte na korzyść klientów.
Grażyna J. Leśniak
13.01.2025
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse
W 2025 roku należy przyjmować dwa współczynniki urlopowe – dla świadczeń należnych w styczniu niższy, dla ustalanych w dalszej części roku wyższy. Ma to związek z wejściem w życie 1 lutego przepisów ustanawiających Wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy, co siłą rzeczy w związku z przyjętą w przepisach metodą jego ustalenia wpłynie na wysokość współczynnika. Nie ma jednak podstaw, by ustalać współczynnik z uwzględnieniem wolnej Wigilii w styczniu.
Marek Rotkiewicz
13.01.2025
Prawo pracy
Jednym z realizatorów usługi asystencji dla osób z niepełnosprawnościami finansowanej z budżetu państwa będą mogły być powiaty. Z zaproponowanych przepisów na razie nie wynika, na jakich zasadach mają działać, ani jakie pieniądze otrzymają na realizację zadania. Z drugiej strony, powiat za nierealizowanie usługi asystencji może zostać ukarany finansowo. Asystencję będą też mogły realizować organizacje pozarządowe, ale spełniające ściśle określone warunki.
Beata Dązbłaż
13.01.2025
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Sąd Rejonowy w Białymstoku skierował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące sankcji kredytu darmowego. Ta decyzja może mieć fundamentalne znaczenie dla ochrony praw konsumentów w Polsce, zwiększając ich szanse na odzyskanie spłaconych odsetek i poniesionych kosztów kredytowych. Pytania, które zostały skierowane do TSUE, mogą być najważniejszymi od czasów sprawy Dziubaków.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.01.2025
Prawnicy Kredyty frankowe

Ulga mieszkaniowa na garaże - decyduje księga wieczysta

Domowe finanse PIT Doradca podatkowy Poprawmy prawo
Osoba sprzedająca nieruchomość uniknie podatku, jeśli uzyskane pieniądze zainwestuje np. w mieszkanie z przynależnym do niego garażem (bez księgi wieczystej). Jeśli jednak garaż ma oddzielną, własną księgę wieczystą, na jego zakup nie przysługuje już ulga. Eksperci postulują objęcie ulgą wszystkich garaży na równych zasadach.
Monika Pogroszewska
11.01.2025
Domowe finanse PIT Doradca podatkowy Poprawmy prawo
Oświadczenie, że ktoś nie życzy sobie leczenia sprzętem zakupionym przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, nie ma żadnej wartości prawnej. Choć przepisy kładą duży nacisk na zgodę pacjenta na udzielenie świadczeń medycznych, to fakt, że sprzęt został sfinansowany ze zbiórki, nie będzie kryterium do podjęcia takiej decyzji. Z kolei odmowa leczenia dziecka dlatego, że sprzęt dla szpitala ufundowała WOŚP, byłaby nadużyciem władzy rodzicielskiej.
Monika Sewastianowicz
11.01.2025