Sędziowskie prawybory uratują skład nowej KRS?

Wymiar sprawiedliwości

Zmiany w sędziowskim składzie Krajowej Rady Sądownictwa stały się priorytetem, jeśli chodzi o przywracanie praworządności w wymiarze sprawiedliwości. Projekt, zakładający, że tych członków wybierać będą sędziowie, jest już w opiniowaniu, ale jego losy są niepewne. Może się bowiem skończyć na wecie prezydenta. Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w rozmowie z Prawo.pl potwierdza plan „B", który miałby opierać się na obowiązujących przepisach. Prawnicy podkreślają, że wystarczy zmiana regulaminu Sejmu, a nawet rozporządzenie.

26.11.2025

TK: Wyłączenie sędziego z powodu powołania przy udziale obecnej KRS niekonstytucyjne

Wymiar sprawiedliwości

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozumienie przesłanki wyłączenia sędziego w sprawach cywilnych w ten sposób, że jest nią okoliczność powołania go przez prezydenta po zaopiniowaniu przez obecną Krajową Radę Sądownictwa, jest niezgodne z Konstytucją. Powołał się przy tym na swoje wcześniejsze wyroki. Tym razem chodzi o pytanie prawne, które do TK jeszcze w 2023 r. skierował sędzia dr Kamil Zaradkiewicz z Izby Cywilnej SN.

25.11.2025

TSUE: Polska musi uznawać małżeństwa jednopłciowe zawarte za granicą

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Polska jest zobowiązana do uznania stanu małżeńskiego ustanowionego zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim. Obowiązek ten nie oznacza wprowadzenia małżeństw osób tej samej płci do prawa krajowego, ale państwo nie może udawać, że związek nie istnieje - orzekł 25 listopada Trybunał Sprawiedliwości UE. To szansa dla par jednopłciowych, by uzyskać dokument stanu cywilnego.

25.11.2025

Żurek: Czekamy na orzeczenia ETPCz w sprawie niepowoływania sędziów przez prezydenta

Wymiar sprawiedliwości

Przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka rozpatrywane są obecnie skargi dotyczące niepowołania przez polskich prezydentów sędziów, którzy uzyskali pozytywną opinię legalnej KRS. Te wyroki mogą być kluczowe z punktu widzenia zapowiedzi obecnego prezydenta Karola Nawrockiego, dotyczących nominacji sędziowskich – mówi minister sprawiedliwości Waldemar Żurek.

25.11.2025

We wtorek posiedzenie Trybunału Stanu w trybie niejawnym

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

We wtorek 25 listopada zebrał się Trybunał Stanu w składzie pięciu sędziów w sprawie Macieja Świrskiego, przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jest to posiedzenie wstępne i odbywa się w trybie niejawnym. Oskarżyciel kwestionuje prawidłowość powołania składu orzekającego, a konkretnie - sędziego Piotra Saka. Wobec tego zarządzono przerwę.

24.11.2025

Spór o status prawny Generalnego Gubernatorstwa

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Wojsko

Jaki był status ziem polskich podczas okupacji 1939-1945 i kto sprawował tu władzę? Co z Generalnym Gubernatorstwem, którego władze nakazały noszenie opasek z Gwiazdami Dawida? – to pytania, które pojawiają się przy okazji zarzutów, że w Polsce (jako pierwszej w Europie) miały być wprowadzone antysemickie szykany, w tym nakaz specjalnej identyfikacji.

24.11.2025

Prof. Safjan: Odnowiony Trybunał może się włączyć w przywracanie praworządności

Wymiar sprawiedliwości

Gdy na skutek wyboru nowych sędziów Trybunał Konstytucyjny stanie się ponownie instytucją w pełni niezależną i bezstronną, to może w nim dojść do postępowań w sprawie ustaw najbardziej dotkniętych deformacjami, które doprowadziły do kryzysu praworządności – twierdzi prof. Marek Safjan, były prezes Trybunału Konstytucyjnego. Jednak trochę studzi nadzieje na przywrócenie w ten sposób porządku konstytucyjnego, bo jego zdaniem i tak konieczne by było uchwalenie i wejście w życie nowych ustaw.

24.11.2025

Kredytobiorcy frankowi chętni do ugód, bo obawiają się sytuacji w sądach

Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe

Destabilizacja orzecznicza w sądach powszechnych w kwestii sposobu rozliczeń w sprawach frankowych po czerwcowym wyroku TSUE może być czynnikiem, który wpływa na niektórych kredytobiorców jako element skłaniający do zawarcia ugody. Banki też coraz chętniej porozumiewają się z kredytobiorcami, choć tu motywacją jest raczej duże ryzyko przegranej w sądzie.

24.11.2025

Sejmowa komisja tnie środki na wynagrodzenia pracowników sądów - o ponad 94 mln zł

Wymiar sprawiedliwości

Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawkę do budżetu na 2026 r., zakładającą zmniejszenie wydatków w sądach o w sumie 165 mln zł, w tym ponad 94 mln z funduszu wynagrodzeń pracowników sądów. Związki zawodowe nie kryją swojego oburzenia, podkreślając, że to oznacza, iż pracownicy nie będą mogli liczyć na podwyżki wynagrodzeń wyższe niż 3 proc. Dodają również, że taka decyzja godzi w stabilność funkcjonowania sądów. Pojawiają się też głosy o konieczności przeprowadzenia akcji protestacyjnej.

22.11.2025

Sędziów do KRS mają wybierać sędziowie - projekt w opiniowaniu, termin 10 dni

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Każdy sędzia będzie mógł wybierać członków Krajowej Rady Sądownictwa, dysponować będzie 15 głosami. Kandydat będzie musiał mieć 10-letni staż sędziowski, co najmniej 5-letni w danym sądzie. Nie będą mogli kandydować obecni sędziowie/członkowie KRS. Za przeprowadzenie wyborów odpowiadać będzie PKW, a samorządy prawnicze będą mogły zgłaszać swojego kandydata - projekt nowej ustawy o KRS jest już w opiniowaniu, jest na to 10 dni.

21.11.2025

Kontrola operacyjna w Polsce wciąż bez należytego nadzoru

Wymiar sprawiedliwości

Działania służb w państwie prawa nie mogą stanowić zagrożenia dla demokratycznego ustroju i powinny one podlegać efektywnej, a nie wyłącznie iluzorycznej kontroli – uznali uczestnicy konferencji zorganizowanej w czwartek w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak podkreślano, obowiązujący system niejawnej inwigilacji wymaga całościowego przemodelowania, a obecna koalicja rządząca, mimo zapowiedzi, tego nie dokonała, ograniczając się jedynie do kosmetycznych zmian.

21.11.2025

Próba uchylenia immunitetu prof. Manowskiej odebrana jako atak ministra

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Szykanowanie I prezes Sądu Najwyższego przez obu ostatnich ministrów sprawiedliwości w postaci uporczywych wniosków o uchylenie immunitetu i licznych gróźb Kolegium SN odebrało jako atak na niezależność tego sądu. Kolegium podjęło uchwałę w sprawie „ataków władzy wykonawczej” wobec pierwszego prezesa Sądu Najwyższego.

21.11.2025

Prokuratura zabezpieczyła majątek Zbigniewa Ziobry

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prokuratura Policja Nieruchomości Egzekucja

Obciążenie hipotekami przymusowymi należących do byłego ministra sprawiedliwości nieruchomości oraz zajęcie środków na jego rachunku bankowym – tak prokuratura prowadząca śledztwo dotyczące nadużyć przy Funduszu Sprawiedliwości, dokonała zabezpieczenia majątkowego.

20.11.2025

TK: Poprzednia nowela o KRS niekonstytucyjna

Wymiar sprawiedliwości

Trybunał Konstytucyjny uznał, że nowelizacja ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, którą Sejm uchwalił w 2024 r., jest niezgodna z Konstytucją. Przepisy miały wrócić do wyboru 15 sędziów/członków KRS przez sędziów, a nie przez Sejm. Prezydent Andrzej Duda podnosił wątpliwości konstytucyjne w zakresie tego, że regulacja zakładała utratę mandatów obecnych sędziowskich członków KRS po wyborze nowych oraz że sędziowie powołani przy jej udziale nie mogliby kandydować do Rady.

20.11.2025

Sędzia "neo" straci stan spoczynku? Będą pozwy i skargi do ETPCz

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Ministerstwo Sprawiedliwości chce rozwiązać problem ze statusem sędziów powołanych od 2017 r., także tych, którzy w międzyczasie przeszli w stan spoczynku. Tzw. ustawa praworządnościowa zakłada w najlepszym przypadku obniżenie świadczenia, w najgorszym - jego utratę i nabycie prawa do emerytury lub renty. Prawnicy przypominają kazus ustawy dezubekizacyjnej i podkreślają, że jeśli przepisy wejdą w życie, to będą skutkować pozwami, a nawet orzeczeniami ETPCz, co z kolei obciąży podatników.

19.11.2025

LEX Expert AI nowym narzędziem dla prawników

Wymiar sprawiedliwości LegalTech Nowe Technologie

Podczas uroczystej gali zwieńczającej XIV edycję konkursu Rising Stars Prawnicy - liderzy jutra 2025 r. zaprezentowano nowe narzędzie Wolters Kluwer Polska - LEX Expert AI. Chodzi o zaawansowany czat oparty na generatywnej sztucznej inteligencji (GenAI), stworzony specjalnie dla prawników pracujących z przepisami polskiego prawa. Nowe narzędzie ma skrócić czas researchu prawniczego: pozwala zadawać pytania w języku naturalnym i umożliwia pogłębianie analizy w formie konwersacji, dostarczając merytoryczne i precyzyjne odpowiedzi. To, co istotne, każda z nich opiera się wyłącznie na zweryfikowanych i unikalnych zasobach Systemu Informacji Prawnej LEX.

19.11.2025

Asesor w wydziale rodzinnym - prezydent podpisał ustawę

Wymiar sprawiedliwości

Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację prawa o ustroju sądów powszechnych. Daje ona asesorom uprawnienia do orzekania w sądach rodzinnych. Ma to być remedium na problemy kadrowe w wydziałach rodzinnych, które trwają od lat i prowadzą do przewlekłości postępowań - co z kolei uderza w dobro dziecka i stabilność rodziny.

18.11.2025

Dawid Kulpa: Neo-sądownictwo rzeczywistym czy zastępczym problemem Polski?

Wymiar sprawiedliwości

Reforma dotycząca wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa z 2017 roku nie była udana, ani godna pochwały. Ale - w mojej ocenie - w żadnym wypadku nie usprawiedliwia to odpowiedzialności zbiorowej. Odpowiedzialności sprowadzającej się do plemiennego ferowania nieznanego naszej cywilizacji zbiorowego wyroku na całą, niejednorodną grupę osób. Grupę szczególną, bo reprezentującą Państwo Polskie i w jego imieniu wydającą orzeczenia - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

18.11.2025

Iustitia krytykuje ruch prezydenta

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” sprzeciwia się stanowisku prezydenta Karola Nawrockiego, że jako głowie państwa przysługuje mu prawo do arbitralnej odmowy powołań na urząd sędziego. Takie kontrolowanie obsady stanowisk sędziowskich przekracza uprawnienia prezydenta i narusza wyrażoną w polskiej Konstytucji zasadę podziału i równoważenia się władz państwowych. A także - prawo obywateli do rozpoznania ich sprawy przez sąd niezawisły od polityków.

17.11.2025

Za dziwne zachowanie na dworcu – mandat 500 zł

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Policjant ma prawo legitymować osoby, gdy ustalenie ich tożsamości, w ocenie funkcjonariusza, niezbędne jest do wykonania czynności służbowych, np. w celu identyfikacji osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia. Samo przebywanie na dworcu nie stanowi wykroczenia, a nie wyjaśniono, na czym polegało "dziwne" zachowanie mężczyzny - uważa Stanisław Trociuk, zastępca rzecznika praw obywatelskich.

17.11.2025