Wymiar sprawiedliwości - strona 5

SN: Klauzula sumienia chroni niezależność prokuratora

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Prokuratorzy mają gwarancję podejmowania decyzji procesowych zgodnie z własnym sumieniem. A więc mogą powołać się na klauzulę sumienia, jeśli polecenie szefa będzie niezgodne z ich przekonaniami - w takim duchu zapadła uchwała o nie uchylaniu immunitetu prokuratorowi, któremu postawiono zarzuty wpływania na podwładnych w sprawie katastrofy smoleńskiej. To sprawa najwyżej na postępowanie dyscyplinarne - orzekł Sąd Najwyższy.

23.10.2025

MS zachęca do zawodu asystenta, ci chcą poprawy warunków pracy

Wymiar sprawiedliwości

W czwartek, 23 października, rusza ogólnopolski projekt Ministerstwa Sprawiedliwości, promujący zawód asystenta sędziego - „Asystent Sędziego - Prawo. Praktyka. Przyszłość". Celem ma być zwiększenie świadomości wśród studentów i absolwentów prawa na temat roli asystentów sędziów w wymiarze sprawiedliwości oraz zachęcenie młodych prawników do wyboru tej ścieżki kariery. Sami asystenci apelują do resortu o poprawę warunków pracy, wyższe wynagrodzenia i ułatwienia w awansie na stanowisko sędziego.

23.10.2025

Mec. Stachura: Panie ministrze, po co ta farsa?

Wymiar sprawiedliwości

Skoro ze 100 proc. pewnością możemy dziś przewidzieć, że projekt dotyczący statusu tzw. neo-sędziów trafi do prezydenckiej niszczarki, to po co "marnotrawić" na niego czas i zasoby? Czy nie ma innych zagadnień, którymi mogliby się zająć specjaliści - tak przyziemnych jak informatyzacja wymiaru sprawiedliwości, kwesta wynagrodzeń za czynności z urzędu, spraw frankowych, a może za chwilę i WIBOR-owych? Po co nam ta farsa - pisze adwokat Norbert Stachura.

23.10.2025

Sędzia kończy 65 lat? Dalsze orzekanie będzie zależne od jego decyzji i oceny... lekarza

Wymiar sprawiedliwości

Sędzia sam zdecyduje, czy może orzekać po 65. roku życia. Jeśli będzie czuł się na siłach, poinformuje o takiej woli prezesa „swojego" sądu apelacyjnego – nie później niż na sześć miesięcy i nie wcześniej niż na dwanaście miesięcy przed urodzinami. Będzie musiał dodać do takiego oświadczenia zaświadczenie lekarskie potwierdzające, że jego stan zdrowia na to pozwala. Następnie prezes „niezwłocznie" zawiadomi o tym ministra sprawiedliwości i KRS – wynika z projektu noweli Prawa o ustroju sądów powszechnych, który trafił do opiniowania.

22.10.2025

MS przywraca praworządność w sądach, opiniując projekt w 10 dni

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości wyznaczyło zaledwie 10 dni na zgłaszanie uwag do obszernego projektu regulującego m.in. status sędziów powołanych od 2018 r. Uzasadnia to tym, że „gonią" je terminy związane z wyrokiem pilotażowym Wałęsa kontra Polska. Nie przekonuje to jednak ani konstytucjonalistów, ani ekspertów od legislacji. W ich ocenie tak szybkie opiniowanie jest „pozorne", wpływa negatywnie na jakość przyjmowanych ustaw i na prawa obywateli. Nie jest jednak niczym wyjątkowym.

22.10.2025

Ograniczenie wolności za podawanie się za radcę prawnego?

Wymiar sprawiedliwości

Sejm zajmie się nie tylko nowelizacją prawa o Adwokaturze, ale też zmianami w ustawie o radcach prawnych. Projekt, który wzięła na siebie komisja sprawiedliwości i praw człowieka, wniesiony przez KRRP wraz z petycją, zakłada m.in. zaostrzenie odpowiedzialności za bezprawne używanie tytułu zawodowego „radca prawny" poprzez wprowadzenie kary ograniczenia wolności albo grzywny do 100 tys. zł. Proponuje się też, by orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego były prawomocne i natychmiastowo wykonalne.

22.10.2025

Naruszenie zasady równości wobec prawa w ustawie emerytalnej

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne

Uważam, że art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej stosowany wobec wcześniejszych emerytów, którzy wniosek o wcześniejszą emeryturę złożyli przed 1 stycznia 2013 roku, nie spełnia standardu konstytucyjnego w postaci zasady równości wobec prawa i niedyskryminacji wyrażonych w art. 32 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji RP – pisze dr Andrzej Hańderek. I przedstawia swoje uwagi na tle wyroku SN z dnia 23 czerwca 2025 roku.

22.10.2025

Michał Woś, były wiceszef MS, oskarżony w sprawie Funduszu Sprawiedliwości

Wymiar sprawiedliwości

Prokuratura skierowała akt oskarżenia wobec byłego wiceministra sprawiedliwości, obecnie posła PiS, Michała Wosia w sprawie przekazania 25 mln zł z Funduszu Sprawiedliwości na zakup Pegasusa – poinformowała rzeczniczka prasowa prokuratora generalnego prok. Anna Adamiak. Stawiane mu są zarzuty przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków.

21.10.2025

Losowanie składów w NSA zgodne ze specjalizacją sędziów

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zmiana w systemie losowego przydziału spraw w sądach powszechnych wzbudziła liczne protesty. Pojawiły się zarzuty o ręczne sterowanie składami sędziowskimi. Tymczasem w Naczelnym Sądzie Administracyjnym nikt nie zgłasza uwag do systemu, w którym sprawy rozpatrywane w składach trzyosobowych przewodniczący wydziału przydziela sędziom w drodze losowania, z uwzględnieniem wydziału i specjalizacji orzeczniczej sędziów.

21.10.2025

Polski sędzia sięga po orzecznictwo ETPCz, ale we własnej sprawie?

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Sędziowie najczęściej powołują się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i samą Konwencję w orzeczeniach, które dotyczą sędziowskiego statusu. Konwencja zdaje się im jednak umykać np. w sprawach dotyczących tymczasowego aresztowania, bo niezmiennie akceptują ponad 90 proc. prokuratorskich wniosków. Część z nich odwołania do niej umieszcza w uzasadnieniu, ale tego nie rozwija, inni powielają "wzór" z innych orzeczeń - wynika z analizy orzecznictwa sędziów w latach 2024-2025, opracowanej przez dr. Marcina Mrowickiego z Uniwersytetu Warszawskiego.

21.10.2025

Izba Kontroli Nadzwyczajnej SN do likwidacji, Odpowiedzialności Zawodowej zostaje

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Projekt regulujący status sędziów powołanych od 2018 r. znosi Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Jej sędziowie będą mieć jednak możliwość startu w konkursach na stanowiska sędziowskie w innych izbach. Zmiany dotkną także Izbę Odpowiedzialności Zawodowej – pozostanie, ale sędziów do niej wskaże I prezes SN, a nie prezydent. Do lamusa ma przejść skarga nadzwyczajna – wprowadzony zostanie mechanizm zapobiegający występowaniu w systemie więcej niż jednego orzeczenia o tym samym spadku.

18.10.2025

Skazany weźmie ciepłą kąpiel co najmniej dwa razy w tygodniu

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce zmienić rozporządzenie w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności, tak by skazani mogli korzystać z ciepłej kąpieli co najmniej dwa razy w tygodniu, a jeśli będą wykonywać brudzącą pracę albo ze względu na stan zdrowia – częściej. Projekt trafił właśnie do opiniowania. Obecnie co najmniej dwie ciepłe kąpiele tygodniowo przysługują skazanym kobietom.

18.10.2025

Żurek: Kto ma zakaz prowadzenia auta, nie będzie go leasingował ani pożyczał

Prawo karne Drogi Wymiar sprawiedliwości Prokuratura Policja RODO Transport Bezpieczeństwo publiczne

Minister sprawiedliwości zapowiada przygotowanie przepisów w sprawie osób, które mają zakaz prowadzenia pojazdów. Nie będą one mogły brać aut w leasing, ani korzystać z wypożyczalni. Być może powstanie także baza danych z fotografiami skazanych, aby miejski monitoring mógł ich łatwo wychwytywać, gdy wsiądą za kierownicę.

17.10.2025

Jest kompromis w sprawie związków partnerskich

Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne Domowe finanse Opieka zdrowotna

Ustawa o statusie osoby najbliższej w związku ma uregulować stosunki majątkowe, prawa do mieszkania i alimentów oraz dostępu do informacji medycznej – to najważniejsze sprawy w projekcie, który jest kompromisem przedstawicieli PSL i Lewicy. Zgodnie z projektem – który ma trafić do Sejmu jako przedłożenie rządowe - strony zawierające umowę o wspólnym pożyciu same mają decydować o jej treści.

17.10.2025

Projekt regulujący status "nowych" sędziów już w opiniowaniu

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Na opiniowanie projektu, regulującego m.in. status sędziów powołanych od 2018 r. jest zaledwie 10 dni. Co do zasady, uchwały obecnej KRS w zakresie wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego SN, sądu apelacyjnego, sądu okręgowego, sądu rejonowego i m.in. sędziego NSA, po jej wejściu w życie, zostaną pozbawione mocy prawnej. Równocześnie ex lege zostanie potwierdzony status tych, którzy objęli pierwsze stanowisko sędziowskie albo korzystali z prawa powrotu do zawodu sędziego.

17.10.2025

Rzecznicy patentowi skorzystają z sądowego portalu

Prawo cywilne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości LegalTech Własność przemysłowa Cyberbezpieczeństwo Nowe Technologie

Kolejny zawód – rzecznicy patentowi - będzie mógł korzystać z portalu informacyjnego, służącego do wymiany korespondencji sądowej i urzędowej – zdecydował Sejm, przyjmując przygotowaną przez senatorów nowelizację przepisów mimo, że analogiczna propozycja jest również w procedowanym w Sejmie projekcie rządowym.

17.10.2025

Status "nowych" sędziów twardym orzechem do zgryzienia - potrzebny byłby kompromis

Wymiar sprawiedliwości

Na uregulowanie kwestii statusu sędziów powołanych od 2018 r. w obecnej sytuacji politycznej nie ma większych szans. Potrzebne byłoby wypracowanie kompromisu i to także w zakresie sposobu powołania sędziów w przyszłości i roli w tym choćby KRS. Konieczne jest też przeanalizowanie organizacji pracy w sądach i m.in. obciążenia nią sędziów - oceniają uczestnicy konferencji „Standardy ochrony praw człowieka wynikające z Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i prawa Unii Europejskiej jako element obrotu prawnego w Polsce: bilans i perspektywy".

17.10.2025

Nie ma zgody TK na uchylenie immunitetu prezesowi Bogdanowi Święczkowskiemu

Wymiar sprawiedliwości

Zgromadzanie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego pod przewodnictwem wiceprezesa Bartłomieja Sochańskiego nie wyraziło zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego i prezesa TK Bogdana Święczkowskiego. On sam - jak poinformowano - nie brał udziału w dyskusji i głosowaniu nad podjętą uchwałą. Z wnioskiem do Trybunału wystąpił pod koniec września prokurator generalny Waldemar Żurek.

16.10.2025

Z BIP-u mają zniknąć oświadczenia prokuratorów o członkostwie w stowarzyszeniach

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Prokurator krajowy Dariusz Korneluk zarządził usunięcie z Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) Prokuratury Krajowej oświadczeń prokuratorów dotyczących ich członkostwa w zrzeszeniach, w tym w stowarzyszeniach, o pełnieniu funkcji w organach fundacji oraz o członkostwie w partii politycznej przed powołaniem na stanowisko prokuratora. Obowiązek składania takich oświadczeń budzi od dawna emocje w środowisku prokuratorskim, ale też sędziowskim. ZZPiPP RP pracuje nad projektem, który ma go w prokuraturze znieść.

16.10.2025

Jawnie co do zasady, wyjątkowo niejawnie - znów zmiany w k.p.c.

Wymiar sprawiedliwości

Do opiniowania trafił duży projekt nowelizacji procedury cywilnej, który ma naprawić to, co nie zadziałało po reformach z 2019 i 2023 r. Poprawiony ma zostać ponownie art. 148[1] k.p.c. tak, by zasadą były posiedzenia jawne, a nie niejawne. Do lamusa ma przejść też przepis nakładający na profesjonalnych pełnomocników szereg obowiązków przy redagowaniu pism procesowych, m.in. by wnioski dowodowe były w pozwie wyraźnie wyodrębnione.

16.10.2025