Losowanie składów w NSA zgodne ze specjalizacją sędziów

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zmiana w systemie losowego przydziału spraw w sądach powszechnych wzbudziła liczne protesty. Pojawiły się zarzuty o ręczne sterowanie składami sędziowskimi. Tymczasem w Naczelnym Sądzie Administracyjnym nikt nie zgłasza uwag do systemu, w którym sprawy rozpatrywane w składach trzyosobowych przewodniczący wydziału przydziela sędziom w drodze losowania, z uwzględnieniem wydziału i specjalizacji orzeczniczej sędziów.

21.10.2025

Polski sędzia sięga po orzecznictwo ETPCz, ale we własnej sprawie?

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Sędziowie najczęściej powołują się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i samą Konwencję w orzeczeniach, które dotyczą sędziowskiego statusu. Konwencja zdaje się im jednak umykać np. w sprawach dotyczących tymczasowego aresztowania, bo niezmiennie akceptują ponad 90 proc. prokuratorskich wniosków. Część z nich odwołania do niej umieszcza w uzasadnieniu, ale tego nie rozwija, inni powielają "wzór" z innych orzeczeń - wynika z analizy orzecznictwa sędziów w latach 2024-2025, opracowanej przez dr. Marcina Mrowickiego z Uniwersytetu Warszawskiego.

21.10.2025

Izba Kontroli Nadzwyczajnej SN do likwidacji, Odpowiedzialności Zawodowej zostaje

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Projekt regulujący status sędziów powołanych od 2018 r. znosi Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Jej sędziowie będą mieć jednak możliwość startu w konkursach na stanowiska sędziowskie w innych izbach. Zmiany dotkną także Izbę Odpowiedzialności Zawodowej – pozostanie, ale sędziów do niej wskaże I prezes SN, a nie prezydent. Do lamusa ma przejść skarga nadzwyczajna – wprowadzony zostanie mechanizm zapobiegający występowaniu w systemie więcej niż jednego orzeczenia o tym samym spadku.

18.10.2025

Skazany weźmie ciepłą kąpiel co najmniej dwa razy w tygodniu

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce zmienić rozporządzenie w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności, tak by skazani mogli korzystać z ciepłej kąpieli co najmniej dwa razy w tygodniu, a jeśli będą wykonywać brudzącą pracę albo ze względu na stan zdrowia – częściej. Projekt trafił właśnie do opiniowania. Obecnie co najmniej dwie ciepłe kąpiele tygodniowo przysługują skazanym kobietom.

18.10.2025

Żurek: Kto ma zakaz prowadzenia auta, nie będzie go leasingował ani pożyczał

Prawo karne Drogi Wymiar sprawiedliwości Prokuratura Policja RODO Transport Bezpieczeństwo publiczne

Minister sprawiedliwości zapowiada przygotowanie przepisów w sprawie osób, które mają zakaz prowadzenia pojazdów. Nie będą one mogły brać aut w leasing, ani korzystać z wypożyczalni. Być może powstanie także baza danych z fotografiami skazanych, aby miejski monitoring mógł ich łatwo wychwytywać, gdy wsiądą za kierownicę.

17.10.2025

Jest kompromis w sprawie związków partnerskich

Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne Domowe finanse Opieka zdrowotna

Ustawa o statusie osoby najbliższej w związku ma uregulować stosunki majątkowe, prawa do mieszkania i alimentów oraz dostępu do informacji medycznej – to najważniejsze sprawy w projekcie, który jest kompromisem przedstawicieli PSL i Lewicy. Zgodnie z projektem – który ma trafić do Sejmu jako przedłożenie rządowe - strony zawierające umowę o wspólnym pożyciu same mają decydować o jej treści.

17.10.2025

Projekt regulujący status "nowych" sędziów już w opiniowaniu

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Na opiniowanie projektu, regulującego m.in. status sędziów powołanych od 2018 r. jest zaledwie 10 dni. Co do zasady, uchwały obecnej KRS w zakresie wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego SN, sądu apelacyjnego, sądu okręgowego, sądu rejonowego i m.in. sędziego NSA, po jej wejściu w życie, zostaną pozbawione mocy prawnej. Równocześnie ex lege zostanie potwierdzony status tych, którzy objęli pierwsze stanowisko sędziowskie albo korzystali z prawa powrotu do zawodu sędziego.

17.10.2025

Rzecznicy patentowi skorzystają z sądowego portalu

Prawo cywilne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości LegalTech Własność przemysłowa Cyberbezpieczeństwo Nowe Technologie

Kolejny zawód – rzecznicy patentowi - będzie mógł korzystać z portalu informacyjnego, służącego do wymiany korespondencji sądowej i urzędowej – zdecydował Sejm, przyjmując przygotowaną przez senatorów nowelizację przepisów mimo, że analogiczna propozycja jest również w procedowanym w Sejmie projekcie rządowym.

17.10.2025

Status "nowych" sędziów twardym orzechem do zgryzienia - potrzebny byłby kompromis

Wymiar sprawiedliwości

Na uregulowanie kwestii statusu sędziów powołanych od 2018 r. w obecnej sytuacji politycznej nie ma większych szans. Potrzebne byłoby wypracowanie kompromisu i to także w zakresie sposobu powołania sędziów w przyszłości i roli w tym choćby KRS. Konieczne jest też przeanalizowanie organizacji pracy w sądach i m.in. obciążenia nią sędziów - oceniają uczestnicy konferencji „Standardy ochrony praw człowieka wynikające z Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i prawa Unii Europejskiej jako element obrotu prawnego w Polsce: bilans i perspektywy".

17.10.2025

Nie ma zgody TK na uchylenie immunitetu prezesowi Bogdanowi Święczkowskiemu

Wymiar sprawiedliwości

Zgromadzanie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego pod przewodnictwem wiceprezesa Bartłomieja Sochańskiego nie wyraziło zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego i prezesa TK Bogdana Święczkowskiego. On sam - jak poinformowano - nie brał udziału w dyskusji i głosowaniu nad podjętą uchwałą. Z wnioskiem do Trybunału wystąpił pod koniec września prokurator generalny Waldemar Żurek.

16.10.2025

Z BIP-u mają zniknąć oświadczenia prokuratorów o członkostwie w stowarzyszeniach

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Prokurator krajowy Dariusz Korneluk zarządził usunięcie z Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) Prokuratury Krajowej oświadczeń prokuratorów dotyczących ich członkostwa w zrzeszeniach, w tym w stowarzyszeniach, o pełnieniu funkcji w organach fundacji oraz o członkostwie w partii politycznej przed powołaniem na stanowisko prokuratora. Obowiązek składania takich oświadczeń budzi od dawna emocje w środowisku prokuratorskim, ale też sędziowskim. ZZPiPP RP pracuje nad projektem, który ma go w prokuraturze znieść.

16.10.2025

Stanowisko referendarza dla sędziego spoza zawodu? MS otwiera puszkę Pandory

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by na początku 2026 r. zakończyły się rządowe prace nad projektem regulującym status sędziów powołanych od 2018 r. Sporo emocji budzą m.in. propozycje dotyczące tych, którzy przyszli spoza zawodu - byłych adwokatów, radców czy prokuratorów. Resort oferuje im m.in. stanowisko referendarza, ponad 12 tys. zł brutto i możliwość ponownego startu w sędziowskich konkursach. Ci, którzy przyszli z prokuratury, mogliby też do niej wrócić. Tyle że nie satysfakcjonuje to wskazanych sędziów, referendarze mówią o niesprawiedliwości, a prokuratorzy pytają o koszty.

16.10.2025

Jawnie co do zasady, wyjątkowo niejawnie - znów zmiany w k.p.c.

Wymiar sprawiedliwości

Do opiniowania trafił duży projekt nowelizacji procedury cywilnej, który ma naprawić to, co nie zadziałało po reformach z 2019 i 2023 r. Poprawiony ma zostać ponownie art. 148[1] k.p.c. tak, by zasadą były posiedzenia jawne, a nie niejawne. Do lamusa ma przejść też przepis nakładający na profesjonalnych pełnomocników szereg obowiązków przy redagowaniu pism procesowych, m.in. by wnioski dowodowe były w pozwie wyraźnie wyodrębnione.

16.10.2025

SN: Immunitet nie dla sędziów i prokuratorów, którzy nie mają stanu spoczynku

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Immunitet formalny przysługuje sędziemu i sędziemu w stanie spoczynku oraz prokuratorowi wyłącznie w okresie pozostawania przez nich w stosunku służbowym. Uchwała ta ma moc zasady prawnej - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego uchwale w składzie siedmiu sędziów. Uchwała zapadła jednogłośnie.

15.10.2025

Niektórzy frankowicze powinni pospieszyć się z działaniami

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

Nie jest jasne, od którego momentu sądy będą liczyć termin przedawnienia roszczeń biorących kredyty frankowe wobec banków. Istnieje jednak ryzyko, że część roszczeń może się przedawniać z końcem 2025 roku, a to oznacza, że jeśli nie chcą oni pozbawić się szansy skutecznego domagania się od banku zwrotu pieniędzy, powinni do końca roku złożyć pozew w sądzie.

15.10.2025

Przepisy przeciw SLAPP-om czekają na przyjęcie przez rząd

Wymiar sprawiedliwości

Jest szansa, że obowiązująca od ponad roku unijna dyrektywa mająca przeciwdziałać strategicznym powództwom zmierzającym do tłumienia debaty publicznej, zostanie wdrożona także do polskiego prawa. Czekający na decyzję rządu projekt przewiduje rozwiązania umożliwiające oddalenie lub odrzucenie takich pozwów na wczesnym etapie procesu, a do tego ich autorzy będą mogli narazić się nawet na grzywny. Powstaną też mechanizmy mające na celu wyrównanie szans stron w takim procesie.

15.10.2025

Sędzia Gawłowska-Sobusiak: Polubownie rozwiązywanie sporów przynosi same korzyści

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Mediacja jest obecna w Polsce od 20 lat, ale ciągle jesteśmy w fazie eksperymentu. Ta faza zakończy się, gdy strony co do zasady będą korzystały z mediacji, a do sądu udadzą się dopiero w ostateczności. Obecnie jednak tylko czasami idzie się do mediatora. Tymczasem, stosowanie alternatywnych metod rozwiązywania sporów daje ogromne korzyści. Warto edukować strony, pełnomocników i sędziów w tym przedmiocie - wskazuje sędzia Agata Gawłowska-Sobusiak, Prezes Sądu Rejonowego w Brzesku.

15.10.2025

KRS nie będzie wydłużać sędziemu orzekania? Projekt już w wykazie prac rządu

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by sędziowie po ukończeniu 65. roku życia mogli dalej orzekać, jeśli nie później niż na sześć miesięcy przed urodzinami złożą oświadczenie o woli dalszego zajmowania stanowiska ze stosownym zaświadczeniem o stanie zdrowia na ręce ministra sprawiedliwości. Z procedury miałaby zostać wyłączona Krajowa Rada Sądownictwa. Taki sędzia mógłby ubiegać się o zmianę udziału w przydziale spraw.

14.10.2025

Projekt regulujący status tzw. neo-sędziów już w wykazie prac rządu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Młodzi sędziowie po KSSiP utrzymają swój status dzięki uchwałom zmienionej KRS, awansowani od 2018 r. wrócą na poprzednie stanowiska, ale przez dwa lata zostaną w obecnych sądach na delegacji, z możliwością udziału w nowych konkursach, a osoby, które przyszły z innych zawodów prawniczych, stracą sędziowski status. Projekt trafił już do wykazu prac legislacyjnych rządu, jego przyjęcie planowane jest na pierwszy kwartał 2026 r. Wyroki wadliwie powołanych sędziów mają obowiązywać, chociaż byłaby możliwość ich kwestionowania.

14.10.2025

Prof. Misztal-Konecka: Nierealny i groźny apel ministra

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

W związku z pismem prokuratora generalnego Waldemara Żurka do 21 sędziów orzekających w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego prezes kierująca pracą tej Izby prof. dr hab. Joanna Misztal-Konecka odpowiedziała, że to jest „atak na niezależność władzy sądowniczej, niezawisłość sędziów oraz gwarantowane konstytucyjnie prawo do rozpoznania sprawy przez sąd w rozsądnym terminie”. I brak szacunku dla sędziów.

14.10.2025