Komisje kodyfikacyjne chcą solidniejszego statusu swoich projektów

Wymiar sprawiedliwości

Działające od kilkunastu miesięcy cztery komisje kodyfikacyjne przygotowują na zlecenie rządu projekty najważniejszych reform w prawie cywilnym, karnym, rodzinnym oraz ustroju sądownictwa i prokuratury. Jednak ich nadzwyczajny skład – wybitni teoretycy i praktycy z danej dziedziny – nie przekłada się na specjalny charakter opracowywanych przez nich projektów, bo są one traktowane jak wszystkie inne, także przerabiane, często przez anonimowe osoby. Dlatego w tych komisjach rodzi się projekt nadania im, i ich projektom, specjalnego statusu.

06.10.2025

Banki coraz częściej odstępują od składania apelacji w sprawach frankowych

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

Na rozprawę apelacyjną w sprawach frankowych trzeba trochę poczekać - średnia długość oczekiwania to około półtora roku. W większych miastach czeka się dłużej, ale warszawski wydział apelacyjny działa już pełną parą i do końca roku mają zostać zakończone sprawy, które zarejestrowane zostały w 2023 roku. Banki też coraz częściej rezygnują ze składania apelacji, aby ograniczyć koszty związane z przegranym procesem.

06.10.2025

Minister Żurek: Projekt "ustawy praworządnościowej" jest gotowy

Wymiar sprawiedliwości

- Mamy przygotowaną "ustawę praworządnościową", prawdopodobnie w przyszłym tygodniu będziemy procedować gotowy projekt - zapowiedział Waldemar Żurek, minister sprawiedliwości, podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez Stowarzyszenie Sędziów Polskich "IUSTITIA". Zaznaczył też, że na "bardzo zaawansowanym etapie" są prace nad ustawą reformującą Krajową Radę Sądownictwa.

04.10.2025

CBA ma zostać zlikwidowane 1 maja 2026 r. - jest nowy projekt

Wymiar sprawiedliwości

Nowa wersja projektu właśnie została opublikowana na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Będzie to druga próba likwidacji Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Poprzedni projekt został przyjęty w grudniu ubiegłego roku i zakładał likwidację w lipcu br., nie został jednak skierowany do ówczesnego prezydenta RP Andrzeja Dudy, bo ten zapowiedział, że ustawy i tak nie podpisze.

04.10.2025

AI w tłumaczeniach sądowych – między technologicznym optymizmem a rzeczywistością praktyki

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo AI LegalTech Sędziowie

AI może wspierać pracę tłumaczy, ale nie może ich zastąpić. W wymiarze sprawiedliwości, gdzie błędy w tłumaczeniu mogą mieć wpływ na niesłuszne skazanie, utratę praw rodzicielskich, prawo do azylu lub istotne interesy majątkowe, nie ma miejsca na technologiczny optymizm pozbawiony empirycznego uzasadnienia - pisze Wojciech Wołoszyk, prawnik lingwista.

04.10.2025

Po 16 latach w sądach kończy się głośna afera piłkarska

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna Prawo gospodarcze Finanse

Łódzki Klub Sportowy stracił ostatecznie szansę na otrzymanie wielomilionowego odszkodowania od Polskiego Związku Piłki Nożnej, który na sezon 2009/2010 nie przyznał drużynie licencji na grę w piłkarskiej ekstraklasie. Naczelny Sąd Administracyjny uznał ostatecznie po 16 latach, że proces licencyjny i odmowa dopuszczenia ŁKS-u do rozgrywek były prawidłowe. Sprawą zajmowały się Trybunał Konstytucyjny i Centralne Biuro Antykorupcyjne, zmieniono też procedury, aby takie przypadki załatwiać szybciej i tylko w gronie działaczy.

04.10.2025

Czy brak odebrania wezwania przez podejrzanego oznacza poszukiwanie?

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego pismo doręcza się adresatowi osobiście. W razie chwilowej nieobecności adresata w jego mieszkaniu pismo doręcza się dorosłemu domownikowi. W razie nieobecności domownika - administracji domu, dozorcy lub sołtysowi, jeżeli podejmą się oddać pismo adresatowi. Powstaje pytanie: jeżeli wskazane powyżej osoby podejmą się przekazać pismo adresatowi, w jaki sposób sprawdzić, czy rzeczywiście to wykonały? Czy ma to dla organów procesowych znaczenie? - pisze dr Paweł Gołębiewski, radca prawny.

04.10.2025

Nowy regulamin urzędowania sądów. Waldemar Żurek ogłasza koniec „ziobrolotka”

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Eliminujemy ryzyko wyroków wydawanych przez nielegalne składy, a obywatel zyskuje pewność, że jego sprawa będzie rozpoznana szybko i przez niezależny sąd - stwierdził w piątek Waldemar Żurek, minister sprawiedliwości, odnosząc się do ostatniej nowelizacji Regulaminu urzędowania sądów powszechnych.

03.10.2025

Pozew PFR o zwrot subwencji – co orzekają sądy

Wymiar sprawiedliwości Małe i średnie firmy Finanse Koronawirus Tarcza finansowa

Wiele firm, które korzystało z pomocy covidowej udzielanej przez Polski Fundusz Rozwoju w ramach tarcz finansowych, zostało pozwanych o zwrot całej subwencji. PFR przekonuje, że pozwy otrzymują wyłącznie przedsiębiorcy obarczeni ryzykiem nadużyć i jest to niewielka grupa w porównaniu do ogółu beneficjentów. Wiele takich spraw nadal jest w toku, mamy natomiast coraz bogatsze orzecznictwo sądów pierwszej instancji. Prezentujemy kilka wyroków – część z nich jest korzystna dla beneficjentów, a część – dla PFR.

03.10.2025

Prof. Markiewicz: Chcemy, by projekt ustawy o SN do końca roku trafił do ministra

Wymiar sprawiedliwości

W tym momencie Komisja Kodyfikacyjna Ustroju Sądownictwa i Prokuratury domyka prace nad dwoma obszernymi projektami. Jeden z nich to nowa ustawa o Sądzie Najwyższym – chcemy, by znalazła się na biurku ministra jeszcze w tym roku. Drugi projekt to Prawo o prokuraturze, nad którym kończy pracę zespół powołany w ramach komisji. Zapewne cała komisja pochyli się nad nim w listopadzie – mówi prof. Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji. Jak dodaje, trwają też prace nad projektem dotyczącym statusu sędziów.

03.10.2025

Asystent sędziego może już wynieść akta do domu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Asystenci sędziów mogą już wynosić akta sądowe poza gmach sądu, ale musi się na to zgodzić referent. Zmianę zakłada Regulamin urzędowania sądów powszechnych, który został opublikowany w Dzienniku Ustaw 30 września. Jest ona oczekiwana przez środowisko asystentów i chwalona, pojawiają się jednak głosy, że przepis może być martwy. Asystent do pracy w domu będzie potrzebować m.in. dobrze zabezpieczonego laptopa służbowego i, jak wskazują związkowcy, możliwości pracy zdalnej.

03.10.2025

Spłaszczenie w prokuraturze nie bez spłaszczenia w sądach

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Zgromadzenie Prokuratorów Prokuratury Regionalnej w Krakowie jako kolejne przyjęło uchwałę, w której dostrzega potrzebę wprowadzenia mechanizmów ochrony niezależności prokuratorów oraz godności jej pracowników. Wśród nich wymienia m.in. konieczność zachowania dotychczasowych wynagrodzeń sędziów i prokuratorów oraz zachowanie struktury organizacyjnej prokuratury równoległej do struktury organizacyjnej sądów.

03.10.2025

Sądy „kasową” koncepcją przychodu wsadzają na minę płatników i zleceniobiorców

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Dwie osoby wykonujące tę samą pracę za to samo wynagrodzenie są traktowane odmiennie tylko dlatego, że jedna otrzymała przelew 30. dnia miesiąca, a druga 1. dnia kolejnego miesiąca. Dzieje się tak, bo sądy powszechne, wbrew orzecznictwu SN, przyjmują, że podstawą wymiaru składek w danym miesiącu jest wyłącznie przychód faktycznie wypłacony, a nie wynagrodzenie należne za pracę wykonaną. To istotny problem i dotyczy bardzo szerokiego grona płatników oraz ubezpieczonych. Chodzi bowiem o zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS.

03.10.2025

Wydział frankowy w Poznaniu przoduje w tempie rozpoznawania spraw kredytowych

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

Na rozprawę frankową najdłużej czeka się w Sądzie Okręgowym w Warszawie, co wynika z faktu, że większość spraw frankowych toczy się właśnie tam. Zdarza się, że terminy rozpraw w nowo zakładanych sprawach frankowych są wyznaczane na 2029 lub 2030 rok. Zresztą w większości dużych miast trzeba długo poczekać na rozpoznanie sprawy, ale są i takie sądy gdzie rozprawa jest wyznaczana już za... kilka tygodni.

02.10.2025

Przewodniczący wydziału będzie mógł sam wyznaczyć dwóch sędziów do składu "trójkowego"

Wymiar sprawiedliwości

Przewodniczący wydziału będzie miał możliwość wybierania do sędziowskich składów trzyosobowych dwóch sędziów. W takiej sytuacji tylko referent będzie wybierany losowo. Z kolei sędzia wracający do orzekania po nieobecności dostanie sprawy, które wcześniej znajdowały się w jego referacie i zostały przydzielone innym orzecznikom – chyba że podjęto w nich już czynności. "Nowy" orzecznik będzie mógł dostać nie tylko nowe sprawy, ale i te, w których czas oczekiwania na rozprawę przekroczył 12 miesięcy. Rozporządzenie już obowiązuje.

02.10.2025

KRS o działaniach ministra Żurka: antypaństwowe, antykonstytucyjne

Wymiar sprawiedliwości

Minister sprawiedliwości, prokurator generalny Waldemar Żurek wezwał sędziów m.in. Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, konkretnie tych powołanych od 2018 r., by zaprzestali orzekania, gdyż w ten sposób naruszają Konstytucję i prawo europejskie. Odpowiada mu Krajowa Rada Sądownictwa, która wyraża wobec temu sprzeciw, a działania ministra określa jako bezprawne, antypaństwowe, antykonstytucyjne i antyobywatelskie.

01.10.2025

30 asesorów czeka na nominacje sędziowskie i nie może orzekać

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Grupa ok. 30 asesorów czeka na powołanie przez prezydenta na urząd sędziego sądu rejonowego. Część z nich nie może już orzekać, bo właśnie minął im ustawowy okres czterech lat pełnienia obowiązków sędziego. W efekcie ich sprawy spadają z wokand, a terminy kolejnych rozpraw nie są wyznaczane, bo nie wiadomo, kiedy będzie taka możliwość. Kancelaria prezydenta sugeruje, że nominacje mogą nastąpić dopiero w listopadzie, a sami asesorzy wskazują na potrzebę pilnych zmian.

01.10.2025

Od 1 stycznia 2026 r. wyższe stawki adwokackie i radcowskie w 15 kategoriach spraw

Wymiar sprawiedliwości

O 100 proc. wzrosną stawki za pomoc prawną z urzędu dla adwokatów i radców prawnych m.in. w sprawach o pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej, odebranie dziecka, wpis w księdze wieczystej czy zabezpieczenie spadku. O 50 proc. wzrosną natomiast stawki w dochodzeniach, śledztwach oraz w sprawach dotyczących odroczenia lub przerwy w odbywaniu kary. Rozporządzenia zostały opublikowane, wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.

01.10.2025

Minister Sprawiedliwości zarządził przerwę w czynnościach sędziego Iwańca

Wymiar sprawiedliwości

Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek podjął decyzję o przerwaniu czynnościach służbowych sędziego Jakuba Iwańca z Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa, XIV Wydział Karny. Decyzja – jak informuje resort – została podpisana 29 września br. i wydana w związku z licznymi przewinieniami służbowymi, które miał popełnić sędzia.

30.09.2025

Minister zdecyduje, czy podmiot dostanie pełny dostęp do KRS

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna Prawo gospodarcze

Przyjęta w piątek przez Sejm nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) oraz niektórych innych ustaw znosi obowiązek ogłaszania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG) treści, które są wpisywane do KRS. Zawiera także inną zmianę, dotyczącą udostępniania danych z KRS poprzez interfejs API. Prawo do pełnego dostępu otrzymają określone podmioty, które uzyskają decyzję ministra sprawiedliwości. Szczegóły tego rozwiązania poznajemy dopiero z odpowiedzi MS na pytania Prawo.pl.

30.09.2025