Po wyroku TSUE - RPO wnosi o wyłączenie sędziów SN od skarg nadzwyczajnych

Wymiar sprawiedliwości

Na początku września TSUE orzekł, że sąd krajowy jest zobowiązany uznać za niebyły wyrok sądu wyższej instancji, który nie jest niezawisłym i bezstronnym, ustanowionym uprzednio na mocy ustawy. Chodziło o orzeczenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych i o sędziów powołanych od 2018 r. na podstawie uchwał KRS, które następnie zostały uchylone przez NSA. RPO wnosi o wyłączenie ich od orzekania w skargach nadzwyczajnych. Dotyczy to 10 spraw.

25.09.2025

Sąd Najwyższy wróci do opiniowania kandydatów na swoich sędziów?

Wymiar sprawiedliwości

Ponowne włączenie Sądu Najwyższego w procedurę oceny kandydatów na sędziów SN to jedna ze zmian, którą zakłada projekt ustawy o Sądzie Najwyższym, przygotowany przez specjalny Zespół Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Co istotne, taka opinia, wieloetapowa, nawet jeśli byłaby negatywna, nie zamykałaby drogi do SN. Decyzja o przedstawieniu takiego kandydata prezydentowi pozostawałaby bowiem dalej w gestii Krajowej Rady Sądownictwa.

24.09.2025

Prokurator nadal będzie mógł zawiesić adwokata

Wymiar sprawiedliwości

Wciąż nieskuteczne są zabiegi samorządu adwokatów o odebranie prokuratorom i przekazanie sądom prawa do zawieszenia w czynnościach adwokata lub radcy prawnego w czasie postępowania przygotowawczego. Nie udało się przekonać do tego Ministerstwa Sprawiedliwości i projekt nowelizacji procedury karnej, którym zajmuje się obecnie Sejm, nie zawiera zmiany w tym zakresie. Adwokaci mówią o nieuzasadnionym uprzywilejowaniu prokuratora i zapowiadają dalszą walkę o jego zredukowanie, ale radcowie prawni dystansują się od tej propozycji.

24.09.2025

TK: Rząd nie publikuje wyroków Trybunału Konstytucyjnego? I tak obowiązują

Wymiar sprawiedliwości

Interpretacja obowiązujących przepisów w ten sposób, że dopiero ogłoszenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw lub Monitorze Polskim jest podstawą do tego, by wywoływał skutki prawne a organy władzy publicznej, w tym sądy, go stosowały, jest niezgodna z Konstytucją - orzekł Trybunał Konstytucyjny.

23.09.2025

Sędzia Grzegorz Kasicki drugim zastępcą rzecznika dyscyplinarnego sędziów

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek powołał sędziego Grzegorza Kasickiego na stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych na czteroletnią kadencję. Wcześniej na rzecznika powołał sędzię Joannę Halinę Raczkowską. Drugim jej zastępcą jest sędzia Tomasz Ładny z Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie, powołany jeszcze przez ministra Adama Bodnara.

23.09.2025

Jest pozew w sprawie niepublikowania wyroków TK

Wymiar sprawiedliwości

Firma z Sanoka skierowała do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia pozew, w którym domaga się, by sąd zobowiązał premiera Donalda Tuska do wydania polecenia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 sierpnia 2025 r. dotyczącego niekonstytucyjności ustanawiania wysokości opłaty koncesyjnej inaczej niż ustawą. Impas z niepublikowaniem wyroków TK trwa od grudnia 2024 r.

23.09.2025

Sędziowie żądają pieniędzy, a trybunały kwestionują ich prawo do wydawania wyroków

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Sędziowie Sądu Najwyższego powołani po 2018 roku nie dość, że mają niepewny status, to jeszcze coraz częściej domagają się waloryzacji swoich wynagrodzeń za pracę w latach 2021 i 2022. Zagadnienia prawne utknęły w Trybunale Konstytucyjnym. Sprawa jest jednak zasadnicza: Czy sędziowie SN mogą sami orzekać we własnych sprawach, czy nie powinien tego robić sąd powszechny? Teraz TSUE podpowiedział, jak wybrnąć z tego pata.

23.09.2025

I prezes SN nie zapewni obsługi kancelaryjnej Trybunałowi Stanu

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Na poniedziałek, 22 września 2025 r., nie jest wyznaczony termin posiedzenia Trybunału Stanu, a Sąd Najwyższy nie ma podstaw faktycznych ani prawnych do zapewnienia jego obsługi kancelaryjnej i sekretarskiej – oświadczyła prof. Małgorzata Manowska, I prezes Sądu Najwyższego. Właśnie Trybunał miał orzec o tym, czy Izba Odpowiedzialności Zawodowej może zająć się sprawą uchylenia immunitetu pani prezes.

22.09.2025

Maksymalnie 150 zł dla obrońcy zatrzymanego, państwo więcej na razie nie ma

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

W Polsce po wielu latach jest szansa na wprowadzenie unijnych dyrektyw obrończych, zakładających m.in. dostęp do obrońcy od momentu zatrzymania. Regulacja jest wyczekiwana, ale łyżką dziegciu w beczce miodu są kwestie stawek za te czynności dla adwokatów i radców prawnych z urzędu. MS już planuje kolejne nowelizacje „urzędówkowych" rozporządzeń, by te stawki określić kwotowo - na poziomie 90 i 150 zł. W przeciwnym razie w budżecie może zabraknąć kilkudziesięciu milionów złotych.

22.09.2025

Prof. Kardas: Sędziemu SN sama wiedza teoretyczna nie wystarczy

Wymiar sprawiedliwości

Biorąc pod uwagę doświadczenia ostatnich lat, uważam, że w nowej ustawie o SN powinny znaleźć się klarownie ujęte przesłanki dotyczące kandydatów na sędziego SN: wybitne osiągnięcia w zakresie prawoznawstwa lub praktyki jego stosowania, wymóg niezawisłości, bezstronności i niezależności oraz apolityczności traktowany ultra serio i wymóg doświadczenia praktycznego w przypadku akademików. Co więcej, powinny być badane dokładnie z taką samą wnikliwością i drobiazgowością - pisze prof. dr hab. Piotr Kardas, adwokat, Uniwersytet Jagielloński.

22.09.2025

Na rzekach i innych akwenach nie można dowolnie manewrować

Prawo karne Prawo cywilne Turystyka Wymiar sprawiedliwości Dla studenta Transport

W Gdańsku rusza proces sternika jachtu, który podczas rejsu po Kanale Kaszubskim kierował jednostką, z której do wody wypadło kilkanaście osób, a cztery z nich się utopiły. Prokuratura zarzuca mu zignorowanie przepisów żeglugowych, przez co sprowadził nieumyślnie katastrofę w ruchu wodnym. Polskie prawo dość dokładnie określa zasady poruszania się po wodzie, a przepisów tych uczą się już nastolatki na kursach na patent żeglarski.

20.09.2025

RPO: Potrzebne zmiany w zakresie częściowej prawomocności orzeczenia

Wymiar sprawiedliwości

Rzecznik praw obywatelskich zwrócił się do ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka o rozważenie zainicjowania prac legislacyjnych w zakresie dopuszczalności tzw. częściowej prawomocności orzeczenia. Marcin Wiącek jako przykład podaje sytuacje, gdy odrębne rozstrzygnięcia dotyczące odrębnych przestępstw zawarte w wyroku uprawomocniają się w różnym czasie.

20.09.2025

Grzegorz Miśta: Readaptacja społeczna skazanych w Polsce nadal wyzwaniem

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Skuteczna readaptacja ma znaczenie nie tylko dla osób, które były skazane, umożliwiając im powrót do społeczeństwa. Stanowi też gwarancję bezpieczeństwa dla wszystkich obywateli. Dobrze przeprowadzona zmniejsza ryzyko recydywy. W Polsce w tym obszarze jest jednak jeszcze dużo do zrobienia, począwszy od edukacji, poprzez przepisy karne, stworzenie odpowiednich warunków pracy np. kuratorów sądowych, po kwestie związane ze współpracą służb i organizacji pozarządowych — mówi Grzegorz Miśta, dyplomowany kurator specjalista.

20.09.2025

Trybunał Stanu: Umorzenie sprawy prof. Manowskiej, bo zabrakło uprawnionego oskarżyciela

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Powodem umorzenia postępowania w sprawie uchylenia immunitetu prof. Manowskiej, I prezes Sądu Najwyższego było wadliwe powołanie na stanowisko nowego prokuratora krajowego Dariusza Korneluka, który został dokoptowany do Prokuratury Krajowej przez p.o. prokuratora krajowego Jacka Bilewicza. Te działania pozostawały w rudymentarnej opozycji do zasady legalizmu i były klasycznym przykładem tzw. falandyzacji prawa – orzekł Trybunał Stanu 18 września.

19.09.2025

Skarga sędziego Miąsika do WSA na zarządzenie I prezes SN

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Dawid Miąsik, sędzia Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego, złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na zarządzenie wydane przez pierwszą prezes SN Małgorzatę Manowską. Chodzi o powierzenie kierowania tą Izbą a także prawo do podejmowania wybranych czynności z zakresu prawa pracy sędzi Agnieszce Górze-Błaszczykowskiej, która zastąpiła legalnego sędziego Miąsika, a wcześniej – sędziego Piotra Prusinowskiego, któremu kadencja wygasła.

19.09.2025

Prokurator Welenc na czele zespołu w sprawie orzeczeń tzw. neo-sędziów

Wymiar sprawiedliwości

W Prokuraturze Krajowej został powołany zespół „do spraw zapobiegania negatywnym skutkom orzeczeń" wydanych przez sędziów powołanych od 2018 r. przy udziale obecnej KRS. Jak poinformowała prokurator Anna Adamiak, rzeczniczka prokuratora generalnego, pokieruje nim prokurator Agnieszka Welenc. Z kolei minister sprawiedliwości, prokurator generalny Waldemar Żurek zapowiedział pozwy regresowe wobec takich sędziów orzekających w SN.

19.09.2025

W połowie października założenia ustawy o pracownikach sądów

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

W połowie października mają być zaprezentowane założenia do ustawy o pracownikach sądowych. Projekt - jak już wcześniej zapowiadało Ministerstwo Sprawiedliwości - miałby być gotowy pod koniec 2025 r. lub na przełomie 2025 i 2026 r. Rozważane jest m.in. uregulowanie zatrudniania pracowników - część związków postuluje mianowanie, oraz nowy model wynagradzania, np. uzależnienie go od przeciętnej płacy. Przedstawiciele MS zapowiedzieli również zwiększenie o prawie 400 etatów urzędniczych w sądach w 2026 r.

19.09.2025

Sędzia powołany od 2018 r.? MS wypłaciło 5,5 mln zł w ramach ugód

Wymiar sprawiedliwości

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek zapowiedział pozwy regresowe wobec sędziów powołanych od 2018 r. do Sądu Najwyższego na podstawie opinii KRS, w skład której wchodzi 15 sędziów/członków wybranych przez Sejm, a nie przez sędziów. Uzasadnił, że powołanie ich w wadliwej procedurze sprawia, iż nie tworzą sądu, a w związku ze skargami m.in. do ETPCz Polska w ramach ugód wypłaciła już 5,5 mln zł.

19.09.2025

Będzie ustawa przywracająca sędziowski skład KRS sprzed 2017 r.

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek poinformował, że trwają intensywne prace m.in. nad dwoma priorytetowymi projektami – ustawą o praworządności, która reguluje m.in. kwestie statusu sędziów powołanych od 2018 r., oraz ustawą o Krajowej Radzie Sądownictwa. Ta ostatnia ma zakładać przywrócenie składu sędziowskiego sprzed poprzedniej noweli ustawy KRS, czyli sprzed grudnia 2017 r. Podstawą zmiany ma być przerwanie kadencji poprzednich sędziów/członków Rady.

18.09.2025

Spór dwóch rzeczników dyscyplinarnych w sprawie sędziego Ferka

Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie Sędziowie

W tle spór ustrojowy o niezawisłość polskich sądów. Na rozprawie w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej starły się w czwartek dwa poglądy prawne - ich znaczenie wzrasta po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 4 września br. Rzecznicy dyscyplinarni sędziów sądów powszechnych występują jednocześnie, ale nawzajem siebie nie uznają. Na ławie obrońców – tzw. paleo-sędziowie, stwierdzający, że TSUE przesądził o powołaniach sędziowskich po 2018 roku.

18.09.2025