W czwartek I Prezes nakazała Izbie Dyscyplinarnej wstrzymanie się od orzekania w sprawach sędziowskich i prokuratorskich. Wydała w tej sprawie dwa zarządzenia. Jedno z nich zostało zmienione. Po poprawkach nie obejmuje postępowań immunitetowych prokuratorów.

Gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych, brak złożonego w terminie przez spadkobierców oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza - wskazał Sąd Najwyższy, uwzględniając skargę nadzwyczajną w sprawie wdowy i dzieci po zmarłym dłużniku.

Jaki charakter – majątkowy czy niemajątkowy – ma roszczenie o stwierdzenie wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu - takie pytanie zadał Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego Sąd Okręgowy w Gdańsku. To zagadnienie istotne dla wielu członków spółdzielni mieszkaniowych i ich zarządów.

Ministerstwo Sprawiedliwości jeszcze w ubiegłym roku rozważało zwiększenie kompetencji asystentów sędziów tak, by mogli dokonywać zwrotu pism procesowych, które nie zostały należycie opłacone lub nie odpowiadają warunkom formalnym. W ocenie prawników to dobry kierunek, bo sądy są przytłoczone i pandemią, i zaległościami. Problem w tym, że pomysł utknął w resorcie.

Prof. Małgorzata Manowska, I Prezes SN wydała w czwartek wieczorem 5 sierpnia br. dwa zarządzenia w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 lipca 2021 r. , w których nakazała sprawy dyscyplinarne sędziów i prokuratorów przekazywać do swego sekretariatu. A będące w toku - do rozważenia prezesowi Izby Dyscyplinarnej, czy je kontynuować.

Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto X Wydział Gospodarczy wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Chce wiedzieć, czy sądem w rozumieniu prawa UE jest sąd, w którym zasiada osoba rekomendowana przez Krajową Radę Sądownictwa, wybraną sprzecznie z polskimi przepisami konstytucyjnymi i ustawowymi, a uczestnicy konkursu nie mieli prawa odwołania do sądu. RPO przyłącza się do sprawy.

W prokuraturze wdrażany jest ogólnokrajowy, ujednolicony system teleinformatyczny. Od pierwszego sierpnia nastąpiły m.in. zmiany w budowie sygnatur i znaków spraw. Oznaczenia literowe jednostek zostały zastąpione oznaczeniami liczbowymi. Każda jednostka ma też mieć specjalny kod identyfikacyjny. Celem jest niepowtarzalna sygnatura/znak dla każdej sprawy.

e-KRS działa już ponad miesiąc i co do zasady miał przyspieszyć procedury związane z wpisami czy zmianami, dotyczącymi spółek. Problem w tym, że strony nie wiedzą, iż jeśli nie są reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika, muszą do e-wniosków dołączać papierowe oryginały dokumentów. Efekt - sądy wysyłają wezwania, a sprawy zalegają na półkach.

Od 1 lipca miało nastąpić połączenie Centralnego Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych (CREWAN) z Krajowym Rejestrem Sądowym. Na przeszkodzie stanęły problemy techniczne. Jak ustaliło Prawo.pl, ostatecznie - z kilkutygodniowym opóźnieniem - sądy mogą sięgać po informacje z bazy notariuszy.

Pracownik skarbówki z doktoratem chciał uzyskać wpis na listę radców prawnych. Z aplikacji i egzaminu radcowskiego miało go zwolnić zatrudnienie w urzędzie i okazjonalne opiniowanie ustaw i rozporządzeń. Naczelny Sąd Administracyjnych wskazał, że to za mało, ponieważ od kandydata wymaga się bieżącej pracy przy projektach aktów prawnych. Trzeba być de facto zawodowym legislatorem.

Według kontrolerów NIK nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości ma „bezprecedensowy zakres”. Spośród niemal 700 mln zł zbadanych dotacji jedynie co trzecia złotówka (228,5 mln zł) przeznaczona została na pomoc dla ofiar przestępstw. Reszta - jak wskazali - jest dość swobodnie wydawana pod hasłem „przeciwdziałania przyczynom przestępczości”.

Senat przygotował nowelizację ustawy zmierzającą do likwidacji Izby Dyscyplinarnej. Jednak do czasu wykonania wyroku Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu przez rząd, Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego powinna zawiesić swoją działalność - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich. Rząd szykuje się do zmiany ustawy.

Sąd Okręgowy w Olsztynie uznał, że uchwała Izby Dyscyplinarnej o zawieszeniu sędziego Pawła Juszczyszyna w pracy sędziego i obniżenie mu pensji o 40 proc. nie jest orzeczeniem Sądu Najwyższego. Wyrok zapadł 3 lipca br. w procesie o ochronę dóbr osobistych przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Najwyższemu.

Skarga kasacyjna dotyczyła postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z czerwca 2020 r., na mocy którego matka została zobowiązana do powrotu 3-letniego syna do Niemiec, bądź wydania go jego ojcu. Sąd Najwyższy je uchylił i skierował sprawę do ponownego rozpoznania. Prokurator Generalny podnosił, że sąd nie uwzględnił dobra dziecka, bo nie sprawdził, jakie skutki wywrze na nim powrót do ojca.

Sędziowie Izby Dyscyplinarnej przerwali urlop, aby zająć się zarządzeniami prezesów sądów w sprawie natychmiastowego odsunięcia od orzekania dwóch sędziów, którzy są podejrzani o popełnienie przestępstw kryminalnych. W jednej ze spraw zawieszono sędziego bezterminowo i obniżono mu wynagrodzenie o 50 procent, w drugiej - stwierdzono niewłaściwość Izby.

Od 2018 roku w sądach powszechnych obowiązuje system losowego doboru sędziów. Nie zawsze jednak akta sprawy potwierdzają, iż skład został wybrany w taki właśnie sposób. O tym, czy sąd tworzony przez sędziego wybranego poza systemem losowania jest nienależycie obsadzony, piszą Rafał Karbowniczek i Małgorzata Karasińska z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka.

Chociaż apelacja była zasadna, sąd nie zdecydował się zasądzić na rzecz powoda kosztów procesu, a jedynie te wynikające z zastępstwa procesowego. Uznał, że z powodu epidemii koronawirusa jego sytuacja finansowa nie była bowiem najlepsza - musiał bowiem zamknąć działalność gastronomiczną podczas lockdownu.

Uznany adwokat Jacek Kondracki zmarł w nocy, z poniedziałku na wtorek. Prawnik miał 78 lat. W ubiegłym roku został uhonorowany odznaczeniem Adwokatura Zasłużonym. Był jednym z najlepszych obrońców - to niepowetowana strata, nie tylko dla Adwokatury.

Wyrażenie przez pokrzywdzonego bądź prokuratora braku sprzeciwu wobec wniosku o dobrowolne poddanie się karze, nie oznacza automatycznego uwzględnienia przez sąd wniosku złożonego przez oskarżonego. To do sądu należy zbadanie przesłanek co do uwzględnienia wniosku o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności karnej, a obecność prokuratora nie jest konieczna - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

E-legitymacje: adwokacka oraz aplikanta adwokackiego miałyby być umieszczane w aplikacji mObywatel. Co więcej, dawałyby możliwość logowania się np. do panelu adwokackiego. NRA nieoficjalnie liczy, że takie zmiany uda się wprowadzić już w 2022 roku. Chciałaby też, by przez mObywatel można było logować się do portalu informacyjnego sądu. Nad e-legitymacją pracują też radcy prawni.

Od kilku tygodni trwają protesty pracowników sądów i prokuratur przeciwko planowanemu zamrożeniu płac w przyszłym roku. Uchwałę w tym zakresie przyjęła też Krajowa Rada Sądownictwa. Podkreśla w niej, że taka decyzja może spowodować odpływ doświadczonych pracowników z sądów, wskazuje również że obecna struktura wynagrodzeń nie pomaga w realizacji nowych zadań, np. z zakresu nowych technologii.

Wszystko teraz można załatwić wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego - uważa prof. Włodzimierz Wróbel, sędzia Izby Karnej Sądu Najwyższego. - Wniosek Prokuratora Generalnego o zbadanie konstytucyjności art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka jest próbą legitymizowania przez Trybunał Konstytucyjny osób, które znalazły się w nim na miejsce prawidłowo wybranych sędziów

Wniesienie skargi do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka świadczy o niewiarygodnej ignorancji prawnej jej autora. Dopóki Polska jest członkiem Rady Europy nawet ewentualne uwzględnienie skargi przez TK nie zwolni państwa od odpowiedzialności odszkodowawczej w przypadku stwierdzenia naruszenia praw i wolności obywatelskich w związku z działalnością naszego Trybunału - czytamy w oświadczeniu Stowarzyszenia Sędziów Themis.

Krajowa Rada Sądownictwa oświadczyła, że "z głębokim niepokojem i rozczarowaniem przyjmuje stwierdzenia zawarte w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 lipca 2021 r., że nowy system odpowiedzialności dyscyplinarnej nie gwarantuje niezależności i bezstronności Izby Dyscyplinarnej". Z tego powodu, że Izba ta została niewłaściwie obsadzona wyłącznie sędziami wyłonionymi przez Radę. Zaapelowała też o umiar w krytyce Rady.

Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Manowska wysłała pisma o podobnej treści do: prezydenta, premiera, marszałek Sejmu oraz marszałka Senatu. Zwróciła w nich uwagę na potrzebę reakcji na wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE i pogłębiający się paraliż postępowań w Izbie Dyscyplinarnej SN. Prezydent odpowiada, że "wszystko wskazuje na to, że będą potrzebne zmiany ustawodawcze".

Premier Morawiecki krytykuje Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego, która nie uruchomiła właściwie "mechanizmów kontrolnych". Sędzia Jarosław Matras odpowiada: Ten przekaz ma przygotować grunt pod zmiany, które winny spowodować wykonanie wyroku TSUE z 15 lipca 2021 r. oraz postanowienie z 14 lipca 2021 r. Obawiam się jednak, że może to być jedynie „lukrowanie” stanu rzeczy.

Praktyka wskazywania przez Krajową Radę Sądownictwa w uchwale konkretnej daty przejścia sędziego w stan spoczynku jest niewłaściwa - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych i uchylił kolejną uchwałę Rady. Sąd podkreślił, że przejście sędziego w stan spoczynku następuje z dniem prawomocności uchwały KRS i mają na to wpływ okoliczności, których Rada nie jest w stanie przewidzieć w chwili jej podejmowania.

Przepis przewidujący doręczanie pism procesowych przez komornika obowiązuje już od ponad półtora roku, jednak wciąż wywołuje wiele wątpliwości w praktyce. Większość sędziów zdaje się traktować wprowadzoną regulację zbyt restrykcyjnie, co niejednokrotnie pozbawia wierzycieli możliwości dochodzenia ich roszczeń na drodze sądowej - pisze adwokat Anna Pioch.

W sprawach cywilnych asystenci sędziów mogą wydawać niektóre zarządzenia i w pewnym zakresie - sami nadawać sprawom bieg. Sądom brakuje etatów, więc sędziowie nie mogą liczyć na stałą współpracę z jednym asystentem. Rotacja pracowników oraz różne modele pracy sędziów sprawiają, że nie zawsze da się optymalnie wykorzystać możliwość wydawania zarządzeń przez asystentów.

Przepisy o tzw. karze łącznej z tarczy 4.0 są niesprawiedliwe dla skazanych. Uniemożliwiają bowiem orzekanie jednej kary łącznej za wszystkie popełnione przestępstwa, które dotychczas podlegały łączeniu. Taka sytuacja może wynikać z szybkiego tworzenia prawa w czasie pandemii.