Na badania stwierdzające chorobę zawodową trzeba dziś czekać nawet dwa lata. Problem występuje zwłaszcza w procesie diagnostyczno-orzeczniczym w jednostce orzeczniczej II stopnia. Obecnie jedyną taką jednostką rozpoznającą sprawy odwoławcze z całej Polski jest Instytut Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi. Przepisy nie określają terminów, w jakich jednostki orzecznicze są zobligowane do wydawania orzeczeń.

Wdrożenie unijnej dyrektywy o minimalnych wynagrodzeniach w UE, której termin implementacji upłynął 15 listopada 2024 roku, uregulowanie pracy platformowej oraz wprowadzenie systemowej asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - to najpilniejsze wyzwania w polityce społecznej w 2025 roku.

Rodziny imigrantów z Ukrainy i innych państw chcą znoszenia barier administracyjnych utrudniających zdobycie polskich pozwoleń i środków na zagospodarowanie, co blokuje im możliwość podejmowania pracy i znalezienia lokum. Zainteresowani przygotowali specjalną petycję, aby ich wnioski były szybciej rozpatrywane.

Przedsiębiorcy z terenów objętych ubiegłoroczną powodzią od 6 stycznia 2025 r. mogą składać wnioski o umorzenie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Pomoc jest dostępna zarówno dla bezpośrednio, jak i pośrednio poszkodowanych. Warunek: spadek obrotów o co najmniej 40 procent.

Rok 2025 to dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie tylko realizacja ustawowych zadań, takich jak np. wypłaty rent i emerytur, zasiłków oraz świadczeń dla rodzin, ale również nowe wdrożenia, a wśród nich renta wdowia, dodatek dopełniający do renty socjalnej i nowe profile rehabilitacji. To także kontynuacja ważnych przedsięwzięć, które ruszyły w IV kwartale 2024 roku, jak np. program Aktywny Rodzic i wakacje składkowe.

Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw uruchomiło nowe zakładki o charakterze edukacyjnych na swojej stronie internetowej. Ma to na celu dostarczenie mikro, małym i średnim firmom niezbędnych narzędzi oraz wiedzy, które pomogą im efektywniej prowadzić działalność.

Dodatek za pracę w porze nocnej ustalany jest w oparciu o wymiar czasu pracy w miesiącu, w którym praca w porze nocnej miała miejsce oraz wynagrodzenie minimalne. Te zaś w 2025 roku wynosić będzie – przez cały rok – 4666 zł. Przy ustalaniu dodatku nie ma znaczenia wymiar czasu pracy zaplanowany w harmonogramie czas pracy.

Przedsiębiorcy, którzy jednego dnia zaliczą do środków trwałych posiadane ruchomości i nieruchomości, np. dealerzy samochodowi – auta, którymi handlują, a mali deweloperzy - mieszkania na sprzedaż czy domy pokazowe, a następnego dnia je sprzedadzą, nie będą musieli płacić składki zdrowotnej od uzyskanego ze sprzedaży przychodu. Bo rząd nie wprowadził żadnego mechanizmu zabezpieczającego przed nadużyciami. W efekcie im bogatszy przedsiębiorca, tym więcej zyska, a ubytek we wpływach ze składki zdrowotnej, który zasila NFZ, może być wyższy niż zakładał rząd.

Wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia ogranicza możliwość egzekucji długu od coraz większej liczby dłużników. Komornicy, ale też prawnicy reprezentujący wierzycieli apelują o zmiany w przepisach, bo jak podkreślają, nadal część pracowników wykorzystuje przepisy, zatrudnia się na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem, by uniknąć egzekucji. Dodatkowo - jak wskazują - emeryci nie są tak chronieni - w ich przypadku kwota wolna od zajęcia wynosi do 75 proc. minimalnej emerytury.

Od ponad czterech miesięcy w Dzienniku Ustaw nie został ogłoszony korzystny dla tzw. wcześniejszych emerytów wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. Dzięki niemu świadczenia od 150 do 200 tys. seniorów mogą wzrosnąć nawet o 1200 zł, każdy może też otrzymać 64 tys. zł wyrównania. RPO ponownie wystąpił do szefa kancelarii premiera, przypominając, że w opinii z 7 grudnia 2024 r. Komisja Wenecka skrytykowała zwłokę w publikowaniu orzeczeń TK.

Sąd Najwyższy wyrokiem z 11 grudnia 2024 r. uwzględnił skargę nadzwyczajną wniesioną przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców i uchylił zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie w sprawie o wysokość podstawy wymiaru składek osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą. Rzecznik wywodził, iż ZUS nie mógł podważać podstawy wymiaru składek, pomimo iż dotyczy przedsiębiorcy, który podstawę wymiaru składek podwyższył w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej, tj. w lipcu 2018 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił w poniedziałek, 30 grudnia 2024 roku, ponad 136 tys. świadczeń Aktywni rodzice w pracy oraz Aktywnie w domu na łączną kwotę ponad 138,3 mln złotych. To blisko 66 tys. świadczeń Aktywnie w domu na ponad 33,6 mln zł oraz prawie 70 tys. świadczeń Aktywni rodzice w pracy na przeszło 104,7 mln zł.

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Ze względu na rodzaj działalności pracownicy mają planowaną pracę każdego dnia roku – w tym także w święta, Sylwestra itp. - w sposób ciągły. Zdarzają się sytuacje, w których pracownik spóźnia się na poranną zmianę lub nawet wcale się nie pokazuje. Często ma to miejsce po dniu świątecznym lub innym, który połączony jest zwyczajowo z zabawą (Sylwester). Co można zrobić, jeżeli np. w poranek 1 stycznia nie pojawi się zmiennik? Czy można nakazać dłuższą pracę osobie, która pracowała na nocną zmianę czy też konieczne będzie wezwanie innego pracownika?

Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu – to tylko niektóre ważniejsze zmiany prawne, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Publikujemy drugą część omówienia zmian w prawie.

Żal spowodowany wydaniem wadliwego zaświadczenia o zarobkach spowodował, że pracownica uznawała za mobbing wszystkie zdarzenia, które wzbudzały jej niezadowolenie. Zebrany materiał dowodowy potwierdził, że w zakładzie pracy istniały pewne nieprawidłowości, ale nie były one wymierzone w pracownicę i nie zmierzały do jej nękania czy też poniżenia. Natomiast sporadyczne zwracanie się podniesionym tonem nie mogło zostać uznane za mobbing.

Pracodawcy mogą różnicować benefity dla poszczególnych grup pracowników, jeśli to merytorycznie mocno uzasadnią, nawet gdy na pierwszy rzut oka to dyskryminacja ze względu na płeć. Ważne jest też to, kto negocjuje dodatkowe pieniądze dla załogi i jakie dokumenty u pracodawcy regulują wynagrodzenia.

Żołnierz z powodu licznych zwolnień lekarskich oraz słabych wyników w szkoleniach i egzaminach został zwolniony z wojska i przeniesiony do rezerwy. Mimo trudnej sytuacji osobistej i zdrowotnej dowództwo uznało, że brak dyspozycyjności oraz niska samodzielność żołnierza uniemożliwiają mu dalszą służbę na zajmowanym stanowisku. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie podtrzymał decyzję dowództwa.

Za pracę nadliczbową przysługiwać będą standardowe świadczenia – wynagrodzenie oraz dodatek 100 proc. lub czas wolny. Należy także wypłacić dodatek za pracę w nocy z zastosowaniem dwóch stawek: dla grudnia oraz stycznia. Praca nie będzie pracą w święto, o ile regulacje obowiązujące u pracodawcy nie określają godziny rozpoczęcia przedziału czasowego traktowanego jako praca w święto na godz. 0:00.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu - to tylko niektóre ważniejsze zmiany w prawie, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Drugą część zmian opublikowaliśmy 31 grudnia.

24 grudnia 2024 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw e- poinformowała w piątek, 27 grudnia 2024 r., Kancelaria Prezydenta RP. Jednocześnie szefowa Kancelarii przekazała, że głowa państwa skieruje tę ustawę do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej.

Mikrofirmy zarówno w Polsce, jak i w UE, stanowią przeważającą część sektora przedsiębiorstw. W całej Unii jest ich ok. 31 mln, co stanowi 94 proc. ogółu firm. W Polsce w 2023 r. było 2,2 mln mikrofirm, których udział w całym sektorze wyniósł 97 proc. W takich firmach w Polsce pracuje 42 proc. ogółu zatrudnionych - w UE średnio 30 proc. Dużą różnicę pomiędzy polskimi a unijnymi mikrofirmami można też zauważyć, porównując produktywność pracy. U nas wyniosła w 2022 r. 14 tys. EUR w przeliczeniu na pracownika, podczas gdy średnia dla UE to 38 tys. EUR.

Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia to dokument przedstawiający sytuację na rynku pracy oraz kierunki najważniejszych interwencji w tym obszarze. Rada Ministrów przyjęła w trybie obiegowym uchwałę ustanawiającą KPDZ na lata 2024-2026 - poinformowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Ustawa o ochronie sygnalistów nakłada na organy publiczne obowiązek sporządzania danych statystycznych dotyczących zgłoszeń zewnętrznych za każdy rok kalendarzowy. Sprawozdania będą sporządzane na jednolitym druku. Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej udostępniło do konsultacji publicznych projekt wzoru takiego formularza.

Od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4666 złotych. Tym samym płaca minimalna wzrośnie o 366 zł w stosunku do II półrocza 2024 roku, kiedy to wynosiła 4300 zł. Z początkiem roku wzrośnie też minimalna stawka godzinowa – z 28,10 zł do 30,50 zł.

Samo posiadanie przez organ publiczny ustalonej procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych nie kończy obowiązków spoczywających na organie publicznym. Przepisy ustawy o sygnalistach, które w tym zakresie weszły w życie 25 grudnia, nałożyły na organy szereg innych obowiązków.

Wydanie świadectwa pracy 7 stycznia, gdy firma zacznie pracę po okresie świątecznym, choć 26 grudnia pracownikowi kończy się umowa okresowa i nie będzie kontynuowana, byłoby naruszeniem przepisów, zagrożonym grzywną. Świadectwo pracy powinno zostać wydane w dniu rozwiązania umowy (tutaj będzie to obiektywnie niemożliwe) lub przesłane albo przekazane w inny sposób w ciągu 7 dni od tego dnia. To, że firma chwilowo jest nieczynna i nikt w niej nie pracuje, nie oznacza zawieszenia obowiązków pracodawcy.

Przepisy likwidujące składkę zdrowotną od zbycia środków trwałych wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku - podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa w tej sprawie została opublikowana Dzienniku Ustaw. Ustawa zakłada też obniżenie minimalnej podstawy wymiaru składki płaconej przez przedsiębiorców do 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Podniesienie wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, finansowanego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przewiduje podpisana przez prezydenta ustawa z 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2025 r., z mocą od dnia 1 lipca 2024 r.

Światowy rynek pracy stoi u progu rewolucji. Według najnowszego raportu Światowego Forum Ekonomicznego „Future of Jobs”, aż 65 proc. dzieci rozpoczynających dziś edukację podstawową będzie pracować w zawodach, które jeszcze nie istnieją. Dynamiczne zmiany technologiczne, takie jak rozwój sztucznej inteligencji (AI), komputery kwantowe czy zrównoważone technologie, już teraz przekształcają tradycyjne modele zatrudnienia.