Nabór do służb specjalnych. Kolejna interwencja RPO

Administracja publiczna Prawo pracy Wojsko
Kandydaci do służb specjalnych skarżą się na przerywanie postępowań rekrutacyjnych bez podawania przyczyn oraz na odmowy przyjęcia do służb na podstawie pozaprawnych kryteriów. Rzecznik praw obywatelskich po raz kolejny zwraca uwagę na problem naboru do służb specjalnych. Tym razem w wystąpieniu do koordynatora Służb Specjalnych.
Grażyna J. Leśniak
14.01.2025
Administracja publiczna Prawo pracy Wojsko

Informacja publiczna - czy po 24 latach trzeba zmienić przepisy

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy
Uzyskanie dostępu do informacji publicznej to dla obywatela często droga przez mękę. Podmioty zobowiązane do jej udzielenia opóźniają moment przekazania informacji - np. twierdzą, że nie jest publiczna albo - jak spółki należące do Skarbu Państwa - że stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa. W efekcie są sprawy, które trwają po 9 lat, a wyroki sądowe niewiele zmieniają. Sprawa o dostęp do kalendarza Julii Przyłębskiej została wygrana dopiero przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Zdaniem prawników konieczna jest nowelizacja ustawy.
Grażyna J. Leśniak
14.01.2025
Samorząd terytorialny Prawo cywilne Administracja publiczna Prawo pracy
Wyodrębnienie trzech grup stanowisk w samorządach: urzędniczych, merytorycznych oraz innych niż stanowiska urzędnicze. Zmiany w przyznawaniu dodatku stażowego i nagrody jubileuszowej. Powiązanie wynagrodzenia z waloryzacją minimalnego wynagrodzenia za pracę, zmniejszenie liczby kategorii zaszeregowania - to niektóre z postulatów zmian zasad wynagradzania w samorządach.
Robert Horbaczewski
14.01.2025
Samorząd terytorialny
Trzeba zweryfikować ustalenie, że ubezpieczona emerytka musi zwrócić ponad 51 tys. zł ZUS-owi, który pomylił się wypłacając podwójne świadczenie. Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego uznała za zasadną skargę kasacyjną kobiety, która kwestionowała wyrok sądu II instancji, nakazujący jej oddać zawyżoną emeryturę pobieraną przez cztery lata.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.01.2025
Emerytury i renty
Ujednolicenie zdefiniowanych form molestowania (prostego) i jego formy kwalifikowanej (molestowania seksualnego), na wzór obecnie obowiązujących przepisów względem molestowania seksualnego, jako działań występujących fizycznie, werbalnie i pozawerbalnie, a także zaadresowanie tej samej zasady do mobbingu to jedna ze zmian, jaką chce wprowadzić MRPiPS, modyfikując przepis o mobbingu.
Grażyna J. Leśniak
13.01.2025
Prawo pracy
Po rozesłaniu ponad 1,4 mln informacji przyznających zwolnienie z opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne ZUS rozpatruje kolejne wnioski o wakacje składkowe. W weekend wysyłał decyzje odmawiające zwolnienia w całości lub w części – poinformował ZUS w poniedziałek. Zakład uspokaja, że niektóre odmowy częściowego zwolnienia z opłacenia składek mogą mieć źródło w algorytmie systemu do obsługi wniosków i jako takie na pewno zostaną rozstrzygnięte na korzyść klientów.
Grażyna J. Leśniak
13.01.2025
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakwestionował znaczącą podwyżkę pensji, ponieważ uważał, że służyła ona jedynie do uzyskania wyższego zasiłku chorobowego. Organ rentowy zwrócił uwagę, że zaledwie po dwóch dniach od podpisania aneksu, pracownica zaczęła korzystać ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Sąd podzielił tę ocenę i wskazał, że nagły wzrost wynagrodzenia nie miał podstawy faktycznej i nie był związany z rzeczywistym awansem zawodowym.
Dorian Lesner
13.01.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
W 2025 roku należy przyjmować dwa współczynniki urlopowe – dla świadczeń należnych w styczniu niższy, dla ustalanych w dalszej części roku wyższy. Ma to związek z wejściem w życie 1 lutego przepisów ustanawiających Wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy, co siłą rzeczy w związku z przyjętą w przepisach metodą jego ustalenia wpłynie na wysokość współczynnika. Nie ma jednak podstaw, by ustalać współczynnik z uwzględnieniem wolnej Wigilii w styczniu.
Marek Rotkiewicz
13.01.2025
Prawo pracy
Jednym z realizatorów usługi asystencji dla osób z niepełnosprawnościami finansowanej z budżetu państwa będą mogły być powiaty. Z zaproponowanych przepisów na razie nie wynika, na jakich zasadach mają działać, ani jakie pieniądze otrzymają na realizację zadania. Z drugiej strony, powiat za nierealizowanie usługi asystencji może zostać ukarany finansowo. Asystencję będą też mogły realizować organizacje pozarządowe, ale spełniające ściśle określone warunki.
Beata Dązbłaż
13.01.2025
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Otyłość może utrudnić podjęcie pracy w niektórych zawodach. Zarówno zawiniona, jak i niezależna od pracownika nie jest - jako taka - równoznaczna z niepełnosprawnością, gdyż nie zawsze wiąże się z występowaniem ograniczeń. Lekarze i urzędnicy patrzą jednak na BMI przy kwalifikowaniu nas do specjalistycznego leczenia.
Michał Kosiarski
11.01.2025
Prawo pracy BHP
Od 1 stycznia 2025 roku osobom, które skończą 100 lat, przysługuje świadczenie honorowe na mocy ustawy. Wcześniej było przyznawane jako tzw. świadczenie w drodze wyjątku. Wysokość świadczenia honorowego to teraz 6246,13 zł miesięcznie. Kwota ta będzie corocznie waloryzowana w marcu. Świadczenie honorowe wypłacane do 31 grudnia 2024 r. w niższej kwocie ZUS podwyższył do 6246,13 zł.
Grażyna J. Leśniak
10.01.2025
Domowe finanse Emerytury i renty

Choć grasz w firmowej koszulce, to nie jesteś w pracy

Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne
Kontuzja albo śmierć podczas firmowego turnieju sportowego rzadko kiedy są uznawane przez pracodawców, ZUS bądź sądy za wypadek przy pracy. Tylko wyjątkowo udział pracownika w takiej imprezie można byłoby tak zakwalifikować i to dość twórczo interpretując wymóg, aby to wprost promowało pracodawcę.
Michał Kosiarski
10.01.2025
Prawo pracy BHP Ubezpieczenia społeczne
Przedstawiciele urzędów wojewódzkich uważają, że przyjęte przez MSWiA kryteria mogą spowodować, że zabraknie szkolących z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej. Nie wszystkich przekonuje też zaproponowany zakres szkoleń. Samorządowcy uważają, że za dużo tam teorii, za mało praktyki, choćby odpowiedzi na wnioski płynące z wrześniowej powodzi czy konfliktu w Ukrainie.
Robert Horbaczewski
10.01.2025
Samorząd terytorialny Obrona cywilna

SN: Umowa nauczyciela i wspólnika z samym sobą

Kadry w oświacie Ubezpieczenia społeczne
Nauczyciel, który jest jednocześnie większościowym udziałowcem w spółce prowadzącej szkołę, zawarł umowę o pracę z samym sobą. ZUS zakwestionował wymiar składek na obowiązkowe ubezpieczenie jako pracownika. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok, twierdząc, że w orzecznictwie dopuszcza się pod pewnymi warunkami możliwość zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jedynego wspólnika spółki.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
10.01.2025
Kadry w oświacie Ubezpieczenia społeczne
Sejm odrzucił projekt nowelizacji ustawy o broni i amunicji złożony przez Polskę 2050. Przewidywał on nałożenie na osoby, mające pozwolenie na posiadanie broni w celach łowieckich, obowiązku okresowych badań lekarskich i psychologicznych, potwierdzających spełnianie kryteriów zdrowotnych, związanych z posiadaniem broni oraz zwiększenia częstotliwości, raz na dwa lata, badań dla osób w wieku powyżej 70 lat.
Robert Horbaczewski PAP
09.01.2025
Prawo karne
Kontynuowanie procesu stopniowego wygaszania działalności podziemnych zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny – to główny cel opublikowanego w czwartek, 9 stycznia 2025 r., projektu nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (tzw. ustawy górniczej). Zaangażowane w proces likwidacji mają zostać przedsiębiorstwa górnicze.
Tomasz Ciechoński
09.01.2025
Finanse publiczne Prawo gospodarcze Energetyka
Od 1 stycznia 2025 r. uproszczone zostały reguły przyznawania dodatku za długoletnią służbę wojskową. Dodatek będzie naliczany już po dwóch latach służby wojskowej w wysokości 2 procent należnego uposażenia zasadniczego, a następnie, co roku, zwiększany będzie o 1 procent za każdy rok służby.
Robert Horbaczewski
09.01.2025
Wojsko
Dyrektywę maszynową zastąpiło nowe rozporządzenie unijne. Dyrektywa obowiązywała od 2009 r. i już się zwyczajnie zestarzała. Cyfryzacja, wykorzystanie sieci przemysłowych czy stale rozwijająca się sztuczna inteligencja powodują nieustające zmiany w funkcjonowaniu zakładów produkcyjnych i wykorzystywanych w nich maszynach. Stąd konieczność przystosowania terminologii prawnej do współczesnych rozwiązań - piszą prawniczki: Agnieszka Anusewicz oraz Natalia Kawa z Deloitte Legal.
Agnieszka Anusewicz Natalia Kawa
09.01.2025
Prawo gospodarcze Prawo europejskie

Przepisy o przechowywaniu dokumentacji pracowniczej to bubel

Administracja publiczna Prawo pracy HR RODO Poprawmy prawo
Przepis kodeksu pracy nakazujący pracodawcom przechowywanie dokumentacji pracowniczej przez cały okres zatrudnienia pracownika i 10 lat po ustaniu zatrudnienia jest sprzeczny z unijnym rozporządzeniem RODO i niezasadny, jeśli weźmie się pod uwagę regulację k.p. mówiącą o 3-letnim terminie przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy. Prawnicy zgadzają się, że wymaga on pilnej zmiany.
Grażyna J. Leśniak
09.01.2025
Administracja publiczna Prawo pracy HR RODO Poprawmy prawo

Kto musi złożyć wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej

Samorząd terytorialny Domowe finanse Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Od 1 stycznia można już składać wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej, choć pierwsze wypłaty będą dopiero w maju. Wniosek muszą złożyć osoby, które na dzień 1 stycznia nie mają orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji a mają prawo do renty socjalnej i są całkowicie niezdolne do pracy. Dodatek dopełniający wynosi 2520 zł.
Beata Dązbłaż
08.01.2025
Samorząd terytorialny Domowe finanse Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność

Wakacje składkowe: 1,2 mln przedsiębiorców dostało ulgę za grudzień, a prawie 200 tys. za styczeń

Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse
Ponad 1,6 mln przedsiębiorców złożyło wnioski o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek w ramach wakacji składkowych za wskazany miesiąc. Jak dotąd przyznano ponad 1,4 mln ulg, z czego 1,2 mln przedsiębiorców skorzysta z wakacji składkowych za grudzień 2024 r., a prawie 200 tys. – za styczeń 2025 roku – podał w środę Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Informacje o tym dostępne są na profilach płatnika na Platformie Usług Elektronicznych ZUS.
Grażyna J. Leśniak
08.01.2025
Administracja publiczna Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse

GUS podał dane o medianie wynagrodzeń

Prawo pracy Finanse Rynek pracy
W lipcu 2024 r. mediana wynagrodzeń miesięcznych brutto w gospodarce narodowej była niższa o 19 proc. od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto – podał w środę GUS. Mediana wynagrodzeń miesięcznych brutto wyniosła 6641 zł, podczas gdy przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto - 8195,07 zł.
Grażyna J. Leśniak
08.01.2025
Prawo pracy Finanse Rynek pracy
W roku 2025 firmy planują kontynuację ostrożnego, lecz otwartego na zmieniającą się sytuację rynkową, podejścia do rekrutacji – wynika z najnowszego raportu płacowego opublikowanego przez agencję doradztwa personalnego Hays Poland. Poszukiwać pracowników planuje 86 proc. pracodawców. Większość prognozuje, że ich aktywność rekrutacyjna nie ulegnie zmianie lub będzie większa niż w roku 2024.
Grażyna J. Leśniak
08.01.2025
Prawo pracy HR Rynek pracy

Wcześniejsze emerytki z roczników 1949-1952 mają prawo czuć się pokrzywdzone?

Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Mechanizm potrąceniowy przy przechodzeniu z emerytury wcześniejszej na emeryturę powszechną został wprowadzony w cieniu innych ważnych zmian, które w tamtym czasie zdominowały publiczną dyskusję, bo przy okazji podniesienia i zrównania wieku emerytalnego. To sprawiło, że tej zmiany nie zauważyli nie tylko wcześniejsi emeryci, ale i profesjonaliści. Zdaniem prawników mogło to naruszyć co najmniej dwa standardy konstytucyjne: zasadę bezpieczeństwa prawnego oraz zasadę ochrony praw słusznie nabytych.
Grażyna J. Leśniak
08.01.2025
Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Organ jednostki samorządu terytorialnego powinien ustalić swoją kwalifikację jako organu publicznego w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów. Jeżeli dany organ może prowadzić działania następcze w zakresie przedmiotowym wskazanym w ustawie, to powinien wprowadzić procedurę zgłoszeń zewnętrznych - uważa Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w odpowiedzi przesłanej serwisowi Prawo.pl. Część ekspertów jest zdania, że może to doprowadzić do niejednolitego stosowania przepisów.
Robert Horbaczewski
08.01.2025
Samorząd terytorialny Sygnaliści

Emeryci czerwcowi wreszcie doczekają się sprawiedliwego ustalenia świadczenia

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Osoby, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019 oraz te, którym w tym okresie przyznane zostały renty rodzinne, będą miały sześć miesięcy, licząc od wejścia w życie ustawy, na wystąpienie do ZUS z wnioskiem o ustalenie świadczenia - przewiduje projekt ustawy, który ma wejść w życie 1 lipca 2025 r. Zgodnie z nim ustalenie wysokości emerytury ma nastąpić na dzień jej przyznania w latach 2009-2019.
Grażyna J. Leśniak
07.01.2025
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z pracownikiem, który z własnej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy, np. w przypadku kierowcy - prawo jazdy. Zdaniem prawników to pracownik ma obowiązek poinformowania pracodawcy o tym fakcie. Firmy z branży transportowej postulują dodanie do Centralnej Ewidencji Kierowców nowej funkcjonalności - informacji o pracodawcy. Dzięki powiadomieniom z systemu wiedziałyby, że ich kierowca stracił uprawnienia.
Grażyna J. Leśniak
07.01.2025
Prawo karne Prawo pracy

ZUS: Płatnicy poszkodowani w powodzi mogą wnioskować o umorzenie składek

Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Powódź
6 stycznia 2025 roku ruszyło przyjmowanie wniosków o umorzenie składek od płatników poszkodowanych w wyniku powodzi z września 2024 r. Dotyczy to osób, które prowadzą działalność gospodarczą, działalność pożytku publicznego albo działalność rolniczą na terenie objętym klęską żywiołową - informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Grażyna J. Leśniak
07.01.2025
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Powódź
Lista zmian, jakich oczekują pracownicy niemedyczni placówek ochrony zdrowia jest bardzo długa. Brakuje przede wszystkim norm pracy i jasnych wytycznych dotyczących wynagrodzenia. Parlamentarny Zespół ds. Personelu Niemedycznego Ochrony Zdrowia sytuację tej grupy zawodowej określił jako bardzo złą i zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia z pytaniem, jakie planuje podjąć działania, aby to zmienić.
Monika Stelmach
07.01.2025
Zawody medyczne Poprawmy prawo

Na wpłaty do PPK mają wpływ limity z tzw. ustawy kominowej

Emerytury i renty Prawo pracy Małe i średnie firmy Finanse PPK
Za uczestników PPK, do których stosuje się przepisy ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi, nie są dokonywane wpłaty do PPK, finansowane przez podmiot zatrudniający, jeżeli ich dokonanie spowodowałoby przekroczenie limitów wynagrodzeń i świadczeń dodatkowych przewidzianych w tej ustawie. Analogiczne ograniczenie obowiązuje w przypadku uczestników PPK, do których stosuje się przepisy ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
Anna Puszkarska
07.01.2025
Emerytury i renty Prawo pracy Małe i średnie firmy Finanse PPK