Potrzebny jest wzrost stypendiów socjalnych dla studentów i doktorantów - stwierdziła Rada ds. Młodzieży działająca w ramach Narodowej Rady Rozwoju. A Parlament Studentów chce uzależnić system tych świadczeń od najniższego wynagrodzenia krajowego, a nie jak to jest obecnie, od wskaźników określanych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

Zmiany w postępowaniach awansowych, obligatoryjne publiczne kolokwia habilitacyjne i dostosowanie przepisów do wprowadzenia nowych dyscyplin nauki – to niektóre ze zmian w nowelizacji Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, którą w środę podpisał prezydent Andrzej Duda. Zmiany dotyczą władz uczelni, pracowników naukowych i studentów.

Prezydent podpisał już nowelizację ustawy o pomocy dla obywateli Ukrainy, która zmienia także przepisy dotyczące refundacji kosztów kształcenia Polaków, którzy studiowali wcześniej na ukraińskich uczelniach. Wskazuje także pierwszy semestr roku akademickiego 2021/2022 jako punkt odniesienia do określania wysokości opłaty za studia oraz poziomu odniesienia do refundacji.

Decyzje w sprawie przyznania kategorii naukowych po ponownym rozpatrzeniu, są obecnie przygotowywane i sukcesywnie przesyłane ewaluowanym podmiotom - wyjaśnia resort edukacji i nauki. Z kolei wiceminister nauki zapewnia, że do połowy 2023 r. roku będzie znany kształt nowej ewaluacji jakości działalności naukowej.

Zgodnie z unijnym prawem przyszli lekarze powinni się szkolić na uniwersytetach lub pod ich nadzorem. Dlatego samorząd lekarski zaniepokojony otwieraniem kierunków lekarskich na kolejnych uczelniach, w tym zawodowych, zwrócił się do urzędników Komisji Europejskiej o wyjaśnienia. Eksperci podkreślają natomiast, że terminologia nie jest istotna, ale to czy państwo polskie zapewnia jakość kształcenia i ją kontroluje.

Nie będziemy robić żadnej rewolucji w systemie, a jedynie nieco go uprościmy - powiedział minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek w wywiadzie dla "Forum Akademickiego". Projekt ma pojawić się już niedługo - minister wyraził nadzieję, że będzie gotowy na koniec lutego. Według tej zapowiedzi zmienią się m.in. zasady oceniania instytutów.

Zaplanowany na wtorek 17 stycznia na Uniwersytecie Warszawskim wykład dr Hanny Machińskiej, byłej zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich, odbył się. O cofnięciu zakazu, po licznych protestach, poinformował w specjalnym oświadczeniu rektor uczelni, który wcześniej zdecydował o jego odwołaniu "z powodów technicznych".

Sejm przyjął część poprawek Senatu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, którą przygotował resort edukacji i nauki. Ma ona na celu wprowadzenie kilkudziesięciu rozmaitych zmian dotyczących zarówno nadania tytułu profesora, habilitacji, studentów zagranicznych, dyplomów czy funkcjonowania organów uczelni. Teraz ustawa trafi do podpisu Prezydenta.

Podchodzący do egzaminu na doradcę podatkowego chcieliby mieć pewność, że będą oceniani przez fachowców. Przepisy nie określają jednak żadnych minimalnych wymagań do zasiadania w tej komisji. Problematyczna jest także zasada, że osoba, która została wybrana do pracy w komisji, może automatycznie uzyskać wpis na listę doradców podatkowych.

Środowisko adwokackie chce liberalizacji przepisów o reklamie ale uważa, że pewne ograniczenia w kodeksie etyki powinny pozostać - np. zakaz reklamy porównawczej - wynika z badań przeprowadzonych w czasie prac nad propozycjami zmian. Będzie im poświęcone rozpoczynające się posiedzenie plenarne NRA. Prezes Przemysław Rosati liczy, że uda się je przyjąć jeszcze w maju, a wprowadzić w pierwszej połowie roku.

Już podczas dwóch pierwszych lat studiów medycznych studenci mają mieć kontakt z pacjentami. Nowe standardy kształcenia m.in. lekarzy i lekarzy dentystów będą obowiązywały od nowego roku akademickiego 2023/24, ale korzystanie z nich wciąż pozostaje w gestii uczelni. Nowe wytyczne stawiają na praktyczną naukę zawodu i zdobywanie umiejętności komunikacyjnych. Zdaniem ekspertów to krok w dobrą stronę.

Resort nauki sygnalizuje możliwość zmiany zasad oceny w ramach trzeciego kryterium ewaluacji – wpływu na otoczenie społeczno-gospodarcze. Możliwe, że uwzględniane będą artykuły w czasopismach branżowych, co z jednej strony jest szansą na bardziej praktyczne podejście, z drugiej furtką do uwzględniania publikacji, które nie zostały poddane procedurze recenzji naukowej.

Rusza 14. edycja programu dla młodych naukowców, którego budżet wynosi 80 mln zł. W najnowszej edycji konkursu pojawią się zmiany, w tym dotyczące wynagrodzeń kierownika projektu. Program LIDER realizowany jest przy udziale środków pochodzących z Ministerstwa Edukacji i Nauki. Nabór będzie trwał od 17 lutego do 8 maja 2023 r.

Pracownik naukowy ma prawo do wyrażania swoich poglądów, również na tematy niezwiązane z jego specjalizacją. Musi jednak liczyć się z tym, że tytuł naukowy nie sprawia, że staje się autorytetem we wszystkich dziedzinach. Istotne znaczenie ma też forma wypowiedzi - nawet w świetle obowiązywania pakietu wolności akademickiej.

W ramach trzeciego kryterium ewaluacji powinna pojawić się lista czasopism branżowych, w których publikowaliby autorzy, którzy dotychczas się z tym wstrzymywali, bo nie przynosiło to wymiernych korzyści dla uczelni. Pewne korekty powinny dotyczyć też kwestii zamknięcia się w czterech slotach – mówi prof. Włodzimierz Bernacki, sekretarz stanu w ministerstwie nauki.

Wiek nie powinien decydować o prawie decydowania o dalszych losach uczelni - taką uwagę zgłoszono w ramach prowadzonej przez Prawo.pl akcji "Poprawmy Prawo". Tę opinię podziela również rzecznik praw obywatelskich, który interweniował w tej sprawie. Resort edukacji i nauki przepisy zmieni, ale nie odejdzie od samej zasady - podwyższy jedynie granicę wieku.

Działalność ustawodawcza - nie tylko w odniesieniu do prawa procesowego cywilnego - powinna respektować standardy porządku konstytucyjnego, w tym także prawo do sądu oraz inne powiązane z nim wartości. Tymczasem prawo tworzone jest szybko i bezrefleksyjnie - wskazuje prof. Tadeusz Zembrzuski z Katedry Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego.

Od 1 stycznia 2023 r. rektorzy uczelni mogą podwyższyć próg dochodu do stypendium socjalnego do kwoty 1294,4 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie studenta. Dzięki tej zmianie więcej studentów będzie miało szansę na otrzymanie stypendium socjalnego. Decyzję o podwyższeniu progu dochodu podejmuje rektor uczelni w porozumieniu z samorządem studenckim.

Ustawodawca przyzwyczaił nas, że początek każdego roku wymaga zapoznania się z mnóstwem zmian w obowiązujących przepisach. Tegoroczne nowelizacje dotkną niemal każdego aspektu prawa. Od 1 stycznia obowiązują m.in. nowe zasady rozliczania wynagrodzeń, najmu, czy płacenia podatku w oparciu o tzw. estoński CIT. Zmiany dotkną także np. zatorów płatniczych, zasad składania reklamacji i wymiaru sprawiedliwości.

Komisja Etyki i Wykonywania Zawodu przy Krajowej Radzie Radców Prawnych analizuje, czy używanie tytułu „radczyni prawna” jest zgodne z Kodeksem Etyki Radcy Prawnego. Podobną kwestię analizowała ponad półtora roku temu Naczelna Rada Adwokacka. Stwierdziła przy tym, że trzeba iść z duchem czasu, a feminatyw "adwokatka" nie narusza godności zawodu adwokata.

Nowy prezes prof. Marek Konarzewski oraz wiceprezesi - prof. Dariusz Jemielniak, dr hab. Mirosława Ostrowska, prof. Natalia Sobczak i prof. Aleksander Welfe - odebrali w piątek akty powołania na stanowiska w Polskiej Akademii Nauk. Od 1 stycznia rozpoczną oni 4-letnią kadencję. Powołanie na stanowisko kanclerza Akademii wręczono także dr. Rafałowi Wierzchosławskiemu.

Na 2023 r. w tym samym terminie zaplanowano konkurs na aplikację uzupełniającą sędziowską oraz egzamin adwokacki i radcowski, co może oznaczać, że niektóre osoby stracą rok lub też całkowicie utracą możliwość kształcenia w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, gdzie wiek kandydatów jest ograniczony. RPO wystąpił o zmianę terminu egzaminu na aplikację uzupełniającą sędziowską, ale minister odmówił.

Zaczynamy już komercjalizować aplikację do planowania kariery prawnika. Zresztą może mieć ona szersze zastosowanie w biznesie, nie tylko prawniczym – mówi Mateusz Piech, doradca podatkowy w kancelarii JGA z Katowic, lider zwycięskiego zespołu w zawodach Legal Hackathon 2022. Zastrzega jednak, że nawet najlepsza aplikacja nie zastąpi własnej inicjatywy w poszukiwaniu interesującej pracy.

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po agresji Rosji, nie muszą przedkładać oryginałów swych dyplomów, by je nostryfikować. Taki obowiązek mają zaś ci, którzy opuścili Ukrainę przed 24 lutego 2022 r. A też nie mogą wrócić do swojego kraju - wskazuje RPO. MEiN wyjaśnia, że mogą oni skorzystać z programu Europejski Paszport Kwalifikacji dla Uchodźców.

Cztery uczelnie medyczne wprowadziły do programu nauczania zajęcia z żywienia klinicznego. To odpowiedź na to, że aktualny program studiów w niewystarczający sposób obejmuje to zagadnienie. Tymczasem wprowadzenie systemów ułatwiających stosowanie samych tylko doustnych odżywek u pacjentów hospitalizowanych zmniejsza koszty szpitalne o około 10 proc.

System grantowy to nie jest proces administracyjny, to przyznawanie finansowania w bardzo konkurencyjnej procedurze, w której ostatecznie decydują eksperci, a nie jakieś uznaniowe decyzje - mówi Prawo.pl prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. Podkreśla, że potrzebna jest nie reforma systemu, a zwiększenie nakładów na naukę.

Minister edukacji i nauki powołał dwunastu nowych członków rady Narodowego Centrum Nauki (NCN). Zignorował jednak rekomendacje organu - zespołu identyfikującego - który zgodnie z ustawą przedstawia mu kandydatów. Powołał tylko jedną ze wskazanych osób. Utworzył nowy zespół identyfikujący i z przedstawionej mu przez tę grupę listy powołał 11 pozostałych członków Rady NCN.

W związku z pandemią możliwość prowadzenia badań naukowych była bardzo ograniczona i wpłynęła na znaczne wydłużenie pracy naukowej. W szczególnie trudnej sytuacji są doktoranci, którzy zaczęli studia doktoranckie i wszczęli przewody doktorskie w roku akademickim 2018/2019. Będą oni mogli skorzystać z przedłużenia studiów jedynie o rok - wskazuje RPO interweniując w sprawie automatycznego umarzania postępowań.

Na Politechnice Wrocławskiej powstaje Wydział Medyczny. Od przyszłego roku akademickiego naukę na pierwszym roku kierunku lekarskiego ma zacząć 60 osób, a studia będą prowadzone we współpracy z wrocławskimi szpitalami. Nad projektem utworzenia wydziału przez kilka ostatnich miesięcy pracował zespół ekspertów.

Ponad 22 mln zł otrzymają laureaci trzech konkursów Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki - w jedenastym konkursie w module Uniwersalia 2.2 najwyższą kwotę finansowania otrzymała Fundacja Instytut Nauki o Polityce („Dzieła Grzegorza z Nyssy”). W module Dziedzictwo narodowe najwyższą kwotę dofinansowania otrzymały: Akademia Ignatianum w Krakowie na projekt „Klasycy polskiej filozofii chrześcijańskiej XX i XXI wieku”.