Truizmem będzie stwierdzenie, że sprawy frankowe wygenerowały tak znaczną liczbę zagadnień prawnych, że spowodowało to wzmożoną intensywność orzeczniczą Sądu Najwyższego w tematyce instytucji cywilnoprawnych. Jeśli jednak ktoś myśli, że jesteśmy na finiszu tego procesu, to jest w błędzie. Jednym z nowych problemów prawnych jest kwestia potrącenia odsetek za opóźnienie należnych frankowiczowi od banku - pisze Paweł Stalski, radca prawny.
Paweł Stalski
05.04.2025
Domowe finanse Banki Kredyty frankowe
Wydatków na budowę czy remont kościoła nie można odliczyć w ramach nielimitowanej ulgi na działalność charytatywno-opiekuńczą. Darowizny dotyczące szerzenia edukacji religijnej, budowy czy też renowacji świątyń i innych obiektów sakralnych to limitowane odliczenia na cele kultu religijnego. Tak uznała skarbówka w niedawnej interpretacji. Czas na ich rozliczenie mija z końcem kwietnia.
Wiesława Moczydłowska
05.04.2025
Domowe finanse PIT
50 posłów zostało ukaranych obniżeniem uposażenia - podała kancelaria Sejmu. W uchwale Prezydium Sejmu napisano, że posłowie, wykrzykując w kierunku przemawiającego na mównicy posła Romana Giertycha, słowa „morderca!”, naruszyli swoim zachowaniem powagę izby.
rh/pap
04.04.2025
Stopa bezrobocia rejestrowanego w marcu 2025 r. wyniosła 5,3 proc., czyli o 0,1 pkt proc. mniej niż przed miesiącem - wynika z szacunków Ministerstwa Pracy. Według wstępnych danych, w urzędach pracy zarejestrowanych było 831,3 tys. bezrobotnych, o ponad 15 tys. mniej niż w lutym 2025 r. - podał w piątek resort.
Grażyna J. Leśniak
04.04.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Ostatnia dekada przyniosła znaczące zmiany migracyjne, szczególnie w kontekście napływu cudzoziemców, głównie z Ukrainy, ale także z innych części świata. Zjawisko to miało duży wpływ na rynek pracy i strukturę społeczną. O tych i innych tematach dyskutowano w czasie FORUM MIGRACJI, będącego inicjatywą Polskiego Forum HR, członka Konfederacji Lewiatan.
Grażyna J. Leśniak
04.04.2025
Prawo pracy Rynek pracy

Woda, żywność, leki - to musi znaleźć się w obiekcie zbiorowej ochrony

Nieruchomości Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
Trzy litry wody na osobę dziennie, żywność o długim okresie przydatności do spożycia, a także apteczki, latarki i radioodbiorniki – takie m.in. elementy mają być obowiązkowym wyposażeniem obiektów zbiorowej ochrony - wynika to z projektu rozporządzenia MSWiA. Nowe przepisy nałożą też nowe obowiązki na samorządowców oraz osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe.
Robert Horbaczewski
04.04.2025
Nieruchomości Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
Małżonków sprzedających działkę należy uznać za jednego podatnika VAT, nie dwóch odrębnych podatników - wynika z czwartkowego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE (sygn. C‑213/24). Konsekwencją wyroku powinna być nowelizacja ustawy o VAT oraz zmiana systemów informatycznych skarbówki, by umożliwić rejestracją takiego „dwuosobowego” podatnika. TSUE orzekł również, że osoba sprzedająca nieruchomość jest podatnikiem VAT, jeśli powierza pełnomocnikowi uatrakcyjnienie działki przed sprzedażą.
Monika Pogroszewska
04.04.2025
VAT Prawo europejskie
W orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiła się rozbieżność, czy do danych zbieranych w bazach Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) stosuje się przepisy RODO. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosław Wróblewski zwrócił się w tej sprawie do rzecznika praw obywatelskich.
Krzysztof Koślicki
03.04.2025
RODO Prawo europejskie
Podczas sejmowej komisji rzecznik praw pacjenta Bartłomiej Chmielowiec zaznaczył, że ewentualne ograniczanie dodatkowej opieki pielęgnacyjnej nad dzieckiem w szpitalu powinno być ostatecznością. W Sejmie dyskutowano na temat petycji w sprawie zapewnienia rodzicom dzieci hospitalizowanych w oddziałach intensywnej terapii całodobowego towarzyszenia rodzica. Podpisało ją ponad 57 tys. osób.
is/PAP
03.04.2025
Pacjent
W okresie od stycznia do lutego 2025 r. zarejestrowano 5,6 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy wystawionych na łączną liczbę 53,5 mln dni absencji chorobowej. W porównaniu z analogicznym okresem 2024 r. wzrosła zarówno liczba dni absencji chorobowej o 0,5 proc., jak i liczba zaświadczeń lekarskich o 6,3 proc. – podał ZUS. W tym czasie najwięcej zwolnień lekarskich, bo 46,1 proc. ogółu, wystawiono na 1-5 dni, z czego zwolnienia jednodniowe stanowiły 6,5 proc.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Rzecznik TSUE: Małżeństwa osób tej samej płci nie mogą pozostawać w próżni prawnej

Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna Prawo europejskie
Prawo Unii wymaga od państwa członkowskiego uznania małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym państwie członkowskim, a nie dokonania transkrypcji aktu małżeństwa do rejestru stanu cywilnego. Inaczej jest jednak, gdy transkrypcja okazuje się jedynym sposobem uznania małżeństwa osób tej samej płci w państwie członkowskim, które takiego małżeństwa nie przewiduje - uznał w czwartek w polskiej sprawie rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE.
Krzysztof Koślicki
03.04.2025
Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna Prawo europejskie

Ministerialni urzędnicy wykorzystują lukę w rządowym procesie legislacyjnym

Samorząd terytorialny Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy
Nie ma terminu, w którym - po zakończeniu uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych i opiniowaniu – ministerstwa musiałyby opublikować wszystkie dokumenty związane z projektowaną ustawą lub rozporządzeniem. A ponieważ to sami ministerialni urzędnicy wprowadzają dokumenty do systemu, bo Rządowe Centrum Legislacji zapewnia im tylko dostęp, to robią to z dużym opóźnieniem. Rekordzista dodał dokument do projektu po… ośmiu latach. Zdaniem prawników uniemożliwia to monitorowanie prac legislacyjnych.
Grażyna J. Leśniak Robert Horbaczewski Inga Stawicka
03.04.2025
Samorząd terytorialny Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy
Kierowca, prowadzący samochód w stanie nietrzeźwości, został ukarany grzywną 3 tys. złotych i karami dodatkowymi, m.in. zakazem spożywania alkoholu. Rację miał prokurator generalny, składając kasację, że Sąd Rejonowy w Mogilnie warunkowo umarzając postępowanie karne, nie mógł orzec wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na trzy lata – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
03.04.2025
Prawo karne
Ochrona wierzytelności stanowi kluczowy element stabilności finansowej zarówno przedsiębiorstw, jak i osób fizycznych. Skuteczne zabezpieczenie swoich praw jako wierzyciela jest zatem niezwykle istotne. W relacjach biznesowych, a także prywatnych, zdarzają się bowiem sytuacje, gdy dłużnik unika jednoznacznego przyznania się do długu. Nie oznacza to jednak, że wierzyciel pozostaje bezbronny - pisze Martyna Jędraszka-Stankiewicz, adwokat w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.
Martyna Jędraszka-Stankiewicz
03.04.2025
Spółki Małe i średnie firmy

Są już pierwsze wyroki w wydziale frankowym w warszawskim Sądzie Apelacyjnym

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Banki Kredyty frankowe
Pełną parą ruszył wydział frankowy w warszawskim Sądzie Apelacyjnym, dzięki temu wielu kredytobiorców może liczyć na szybkie zakończenie spraw, choć jeszcze nie wszyscy sędziowie ruszyli z wokandami. Dziennie do wydziału wpływa średnio 80 spraw. Obecnie orzeka 16 sędziów, ale docelowo sędziów w wydziale frankowym ma być 20.
Regina Skibińska
03.04.2025
Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Banki Kredyty frankowe

Zniknie rejestr utraconych dóbr kultury

Samorząd terytorialny Domowe finanse
Przez siedem lat obowiązywania przepisów do rejestru utraconych dóbr kultury nie został wpisany ani jeden obiekt i rejestr ten pozostaje pusty, dlatego ustawodawca postanowił usunąć obowiązek wpisu utraconych przedmiotów do tej bazy. Jest to o tyle zasadne, że przedmiotów spełniających kryteria wpisu z mocy prawa nie można sprzedać ani zasiedzieć, dodatkowy rejestr uznawany więc jest za zbędny.
Monika Sewastianowicz
02.04.2025
Samorząd terytorialny Domowe finanse
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zakazie stosowania aromatu charakterystycznego w tzw. podgrzewanych wyrobach tytoniowych. Ostateczna wersja przewiduje dziewięcio-, a nie trzymiesięczne vacatio legis, jak było to proponowane przed konsultacjami publicznymi. Za regulacją szczególnie mocno opowiada się środowisko lekarskie, które alarmuje o potencjalnych skutkach ubocznych tego typu produktów.
Inga Stawicka
02.04.2025
Opieka zdrowotna
NFZ nie refunduje pomp insulinowych dla osób po 26. roku życia chorujących na cukrzycę typu 1 oraz kryteriów systemu ciągłego monitorowania glikemii (CGM). Po przekroczeniu tego wieku pacjenci muszą sami ponosić koszty. Niektórzy z tego powodu rezygnują z tej terapii. Na interwencję rzecznika praw obywatelskich, MZ odpowiada, że nie planuje poszerzenia populacji uprawnionej do tych świadczeń. Powodem jest brak pieniędzy i dowodów na skuteczność wyższą od innych metod.
Monika Stelmach
02.04.2025
Pacjent
Dwadzieścia, a nie trzydzieści godzin minimalnego wsparcia dla użytkownika asystencji osobistej. A także doprecyzowanie stawek wynagrodzenia asystentów, uregulowanie kwestii ich ubezpieczenia, rezygnacja z obowiązkowej obecności osoby o tym samym lub zbliżonym rodzaju niepełnosprawności w składzie ustalającym prawo do asystencji – to niektóre zmiany w poprawionym, rządowym projekcie ustawy o asystencji. Przesuwa się termin, od kiedy będzie można skorzystać z usługi.
Beata Dązbłaż
02.04.2025
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Resort zdrowia poinformował, że kończy prace nad standardem kompleksowej opieki nad pacjentką z endometriozą. Już w kwietniu projekt rozporządzenia trafi do konsultacji społecznych, a w lipcu tego roku nowe świadczenie będzie finansowane przez NFZ. Powstaną także specjalistyczne centra leczenia endometriozy.
Inga Stawicka
02.04.2025
Pacjent Opieka zdrowotna

Maleje aktywność zawodowa seniorów

Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
W 2023 roku ludność aktywna zawodowo w wieku 60-89 lat liczyła 1443 tys. osób, tj. o 1,7 proc. mniej niż rok wcześniej. Osoby aktywne zawodowo w tej grupie wiekowej stanowiły 8,1 proc. ogółu aktywnych zawodowo osób w wieku 15-89 lat (wobec 8,3 proc. w roku poprzednim). Natomiast liczba osób biernych zawodowo w wieku 60-89 wyniosła 7934 tys. i wzrosła o 1,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego – wynika z rządowej „Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce za 2023 r.”.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2025
Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
Młoda matka nie uzyskała świadczenia na dziecko. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej odmówił wypłaty jednorazowej zapomogi z tytułu jego urodzenia, wskazując, że matka zbyt późno zgłosiła się do ginekologa. Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił decyzję organu, bo uznał, że należało dokładnie ustalić przyczynę zwłoki.
Marek Sondej
02.04.2025
Samorząd terytorialny Pomoc społeczna

OSR jak zło konieczne – bez kluczowych informacji

Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy
Brak oceny skutków finansowych i w ujęciu niepieniężnym w odniesieniu do przedsiębiorstw to stały mankament projektów ustaw i rozporządzeń przygotowywanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zaś trudności w ocenie wpływu to stała wymówka. Najbardziej skrajnym przykładem forsowania zmiany przepisów bez rzetelnego OSR jest obecnie rozporządzenie o maksymalnej temperaturze w miejscu pracy. W ubiegłym roku, mimo zarzutu braku OSR, projekt wolnej Wigilii trafił do parlamentu… jako projekt poselski.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2025
Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano poprawioną wersja projektu zakładającego likwidację instytucji ubezwłasnowolnienia i zastąpienie jej modelem wspieranego podejmowania decyzji. Chodzi o kwestie pozbawienia praw wyborczych, co w przypadku osób ubezwłasnowolnionych reguluje Konstytucja. Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by decydował o tym każdorazowo sąd, ustanawiając kuratora reprezentującego.
Patrycja Rojek-Socha
02.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Farmaceuta w aptece lub w punkcie aptecznym będzie mógł uzupełnić receptę wystawioną przez lekarza, jeśli zabrakło na niej informacji o prawie do bezpłatnego leku, które przysługuje dzieciom i seniorom. Projekt rozporządzenia w tej sprawie Ministerstwo Zdrowia przekazało do konsultacji publicznych.
Grażyna J. Leśniak
01.04.2025
Zawody medyczne Farmacja
Związek Powiatów Polskich negatywnie ocenia poselski projekt wprowadzenia dla strażaków ochotników elektronicznych legitymacji. Wskazuje, że przepisy już umożliwiają wydawanie takich legitymacji, ale żadna nie została dotąd wydana. Gminy, które mają odpowiadać za wydawanie legitymacji, mogą mieć problemy, bo nie mają dostępu do pełnych danych członków OSP i strażaków pobierających świadczenia ratownicze. Ponadto nie każdy strażak musi korzystać z mObywatela.
Robert Horbaczewski
01.04.2025
Samorząd terytorialny
Hanna Kończal została powołana na Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ) - przekazało we wtorek Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Poprzednia szefowa Inspekcji, Joanna Piekutowska została odwołana ze stanowiska pod koniec 2024 roku.
Robert Horbaczewski
01.04.2025
Środowisko Administracja publiczna
Pracą górniczą, zaliczaną do emerytury w wymiarze półtorakrotnym przepisy nie uwzględniają pracy pod ziemią w podmiotach wykonujących określone prace dla kopalń – jeśli taki podmiot nie ma bezpośredniej umowy z kopalnią. Wtedy ZUS przy ustalaniu uprawnień emerytalnych uwzględnia jedynie zwykły okres zatrudnienia. Takie zróżnicowanie narusza konstytucyjną zasadę równości - uważa RPO i pisze do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Grażyna J. Leśniak
01.04.2025
Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Konsumentom ponownie w sukurs przybył Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wskazując, że umowy związane z funduszami kapitałowymi powinny zawierać jasne, precyzyjne i zrozumiałe informacje dotyczące gospodarczego i prawnego charakteru podstawowych aktywów oraz związanego z nimi ryzyka strukturalnego - pisze Przemysław Jurkowski, radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych Woźniak Jurkowski sp.k.
Przemysław Jurkowski
01.04.2025
Domowe finanse Ubezpieczenia

Orzekanie na trwałe w ZUS jest wyjątkiem i to się nie zmieni

Pomoc społeczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Zgodnie z przepisami zasadą jest, że niezdolność do pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych orzeka na okres nie dłuższy niż pięć lat. Orzekanie na trwałe jest wyjątkiem i dotyczy sytuacji, w których ponowna ocena niezdolności do pracy przez lekarza orzecznika jest bezcelowa. Nie ma też renty na stałe z ZUS. I te zasady na razie się nie zmienią, bo procedowany projekt przepisów o reformie orzecznictwa w Zakładzie dotyczy tylko organizacji, a nie zasad orzekania.
Beata Dązbłaż
01.04.2025
Pomoc społeczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność