- Ulga dla pracujących seniorów przysługuje od dnia ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Ulga ta funkcjonuje już drugi rok. Jest skonstruowana na zasadach analogicznych, jakie dotyczą ulgi dla młodych, która weszła do systemu podatkowego w 2019 r. Nie ma wątpliwości, że ze zwolnienia korzystają również przychody uzyskane w dniu urodzin. Zasada ta jest znana już od 2019 r. - poinformowało Ministerstwo Finansów w stanowisku przesłanym Prawo.pl.
Resort odniósł się w ten sposób do tekstu: "Zeznanie wypełnione przez skarbówkę warto sprawdzić". Jarosław Sekita, doradca podatkowy w Meritum Doradcy Podatkowi, zwracał w tekście uwagę, że nie ma pewności, czy podatnik skorzysta z ulgi, gdy otrzymuje wynagrodzenie w dniu 60. urodzin (w przypadku kobiet) lub 65. urodzin (w przypadku mężczyzn). Przepisy stanowią bowiem, że ulga przysługuje "po ukończeniu" odpowiednio 60. i 65. roku życia.
Należy jednak mieć świadomość, że komunikat prasowy nie jest wiążący dla organów i nie stanowi źródła ochrony dla płatników.
- Przyjmując z zadowoleniem komunikat biura prasowego MF pamiętać należy, że nie ma on charakteru wiążącego dla organów podatkowych, a zatem nie stanowi źródła pewnej ochrony dla płatników. Takim źródłem są interpretacje ogólne i objaśnienia podatkowe (oraz otrzymane przez dany podmiot interpretacje indywidualne) - mówi Jarosław Sekita.
- O ile w objaśnieniach podatkowych z 30 grudnia 2022 r. dotyczących ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych dla osób do 26. roku życia wprost jest napisane, że „prawo do ulgi dla młodych – przy spełnieniu pozostałych warunków – przysługuje podatnikowi włącznie z dniem 26. urodzin”, brak jest tożsamej informacji w objaśnieniach podatkowych z 20 stycznia 2022 r. na temat obowiązujących w 2022 r. zasad poboru i przekazywania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy (dotyczących m.in. ulg wprowadzonych przepisami Polskiego Ładu, w tym ulgi Senior+). Ponieważ ulga dla młodych podatników dotyczy przychodów „otrzymanych przez podatnika do ukończenia 26. roku życia”, a ulga dla seniora przychodów „otrzymanych przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny” z przepisów wynika wręcz odmienny sposób traktowania wypłat dokonanych w dniu kluczowych dla danego zwolnienia urodzin. Płatnicy chcący uzyskać pełne zabezpieczenie powinni zatem wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej - dodaje Jarosław Sekita.
Tylko podatnik wie, za jaki okres przysługuje mu ulga
Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, informacja PIT-11 sporządzana przez płatnika dla podatnika stanowi odwzorowanie zaistniałego w trakcie roku stanu faktycznego. Płatnik w odrębnych częściach informacji wykazuje przychody:
- w części G wykazuje przychody, do których stosował zwolnienie od podatku (w tym również ulgę dla pracujących seniorów),
- w części E wykazuje przychody, od których pobierał zaliczkę na podatek dochodowy (w wierszu 3 części E wykazywane są przychody z pracy na etacie uzyskane przez podatników, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny).
Informacja PIT-11 jest odzwierciedleniem podjętej przez podatnika decyzji o korzystaniu lub niekorzystaniu w trakcie roku ze zwolnienia przy poborze zaliczki na podatek dochodowy. Samo ukończenie powszechnego wieku emerytalnego (60. lat w przypadku kobiet i 65. lat w przypadku mężczyzn) nie jest jednoznaczne z nabyciem prawa do ulgi dla pracujących seniorów. Podatnik, który spełnia ustawowe warunki do skorzystania z tej preferencji podatkowej, samodzielnie decyduje, czy skorzysta z ulgi dopiero w momencie składania zeznania rocznego, czy już „na bieżąco” w trakcie roku. Aby skorzystać z ulgi „na bieżąco” w trakcie roku, podatnik musi złożyć wniosek płatnikowi.
Konstrukcja PIT-11 jest wynikiem tego, że płatnik ma ograniczoną wiedzę na temat sytuacji życiowej podatnika. Płatnik nie ma podstaw, by wymagać od pracownika/zleceniobiorcy podawania dodatkowych informacji niezwiązanych z łączącym te dwie strony stosunkiem prawnym (np. podawania informacji na temat dodatkowych źródeł zarobkowania).
- Należy podkreślić, że tylko podatnik ma pełną wiedzę, czy spełnia wszystkie warunki, aby skorzystać z danej ulgi (w tym ulgi dla pracujących seniorów). Dlatego w rozliczeniu podatkowym obowiązuje zasada samoopodatkowania. W związku z tym zeznanie udostępnione w usłudze Twój e-PIT, w którym uwzględnione są dane wskazane w informacjach od płatników, może wymagać ewentualnego zmodyfikowania, jeśli podatnik, który spełnia warunki, chce skorzystać z tej preferencji podatkowej, czy jakiejkolwiek innej (np. wspólnego opodatkowania dochodów małżonków) - informuje MF.
Jak informowaliśmy w tekście, problem może dotyczyć tych osób, którym ulga przysługiwała przez część roku. Przykładowo może to być osoba, która osiągnęła wiek emerytalny w marcu 2023 r., ale nadal pracowała i nie pobierała emerytury, więc miała prawo do ulgi. Jeśli ta osoba nie złożyła pracodawcy oświadczenia o spełnianiu warunków do stosowania ulgi, to pracodawca nadal potrącał zaliczki na PIT. Załóżmy, że podatnik zaczął pobierać emeryturę we wrześniu 2023 r. i stracił wówczas prawo do ulgi. Problem polega na tym, że w PIT-11 pracodawca wykazał w tej samej rubryce wszystkie należności ze stosunku pracy otrzymane przez podatnika od dnia ukończenia wieku emerytalnego.
Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w takiej sytuacji pracodawca w PIT-11 odrębnie wykazuje przychody z pracy uzyskane do dnia poprzedzającego ukończenie wieku emerytalnego (wiersz 1 w części E) i odrębnie uzyskane począwszy od dnia urodzin (wiersz 3 części E). Jeżeli po kilku miesiącach podatnik zaczął pobierać emeryturę, to utracił prawo do ulgi dla pracujących seniorów i począwszy od dnia otrzymania świadczenia i nie ma już możliwości korzystania z tej ulgi. Zatem tylko podatnik zna stan faktyczny i może w zeznaniu podatkowym skorzystać z ulgi tylko za czas, kiedy mu ona przysługiwała.
Warunki konieczne do skorzystania z ulgi
Przypomnijmy, że ulga dla seniorów przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT obowiązuje od 1 stycznia 2022 r., a podatnicy rozliczają ją po raz drugi w PIT za 2023 r.
Z ulgi mogą skorzystać osoby, które mimo nabycia uprawnień do emerytury czasowo zrezygnowali z jej pobierania i pozostali aktywni zawodowo. Polega na tym, że nie zapłacą podatku od przychodów do kwoty 85 528 zł rocznie. Dodatkowo pracujący seniorzy, którzy rozliczają się według skali podatkowej, zapłacą podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).
Preferencja przysługuje kobietom powyżej 60. roku życia oraz mężczyznom powyżej 65. roku życia.
Zwolnienie dotyczy przychodów:
- z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),
- z umów zlecenia,
- z działalności gospodarczej opodatkowanych według skali podatkowej, 19 proc. podatkiem liniowym, stawką 5 proc. (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- oraz z zasiłków macierzyńskich.
Warunkiem jest, by podatnik podlegał z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
