Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o Centralnym Biurze Zwalczania Cyberprzestępczości. Ma to być jednostka policji, licząca 1800 etatów, odpowiedzialna za m.in. zwalczanie przestępstw związanych z oszustwami i kradzieżą tożsamości w sieci czy walką z pedofilami, którzy poszukują dzieci poprzez internet. Regulacja mają wejść w życie 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw.

Prezydent podpisał nowelizację ustawy, zgodnie z którą klient po podpisaniu niesprawiedliwej - według niego - umowy, będzie mógł powołać się na przesłankę braku dostatecznego rozeznania, by ją unieważnić. Będzie można również złożyć wniosek o zawezwanie do próby ugodowej lub wszczęcie postępowania mediacyjnego, prowadzonego bez zaangażowania sądu.

Wciąż zdarza się, że sądy wydają w pewnych odstępach czasu dwa postanowienia sądowe o nabyciu spadku po tej samej osobie, co uniemożliwia działania prawne spadkobierców wobec nieruchomości, jak wpis w księdze wieczystej, podział majątku, a także jego sprzedaż. Resort sprawiedliwości przyznał, że problem ma charakter systemowy, a jego rozwiązanie wymaga zmian ustawowych.

W Izbie Cywilnej brakuje 10 sędziów, ma ona też największą liczbę niezałatwionych spraw, zarówno skarg kasacyjnych, jak i zagadnień prawnych przedstawionych przez sądy powszechne. Nowa prezes prof. Joanna Misztal-Konecka wystąpiła do I Prezesa Sądu Najwyższego z wnioskiem o delegowanie z mniej obciążonych Izb SN oraz o wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości o delegowanie sędziów sądów powszechnych do orzekania w Izbie Cywilnej.

Pojęcie administratywista jest pojęciem nowym, trudno je znaleźć w większości słowników. Pojęciem tym nie posługują się również akty prawne. Administratywista to także prawnik, który posiada jednak znacznie większą (specjalistyczną) wiedzę z zakresu prawa administracyjnego niż prawnik bez aplikacji.

W ciągu ostatnich trzech lat zmniejszyła się zarówno liczba dłużników alimentacyjnych, jak i kwota ich zaległości zgromadzonych w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor. Nie jest to jednak efekt poprawy ściągalności, ale przede wszystkim zmiany przepisów z 2018 roku, od kiedy to zaległości starsze niż 6 lat nie mogą być zgłaszane do BIG. Od 29 grudnia znika 6-letnie ograniczenie terminowe.

Pełnomocnicy prowadzący sprawy rozwodowe powinni chronić nie tylko interesy osób dorosłych - rodziców, ale też ich dzieci. To daje szansę np. na rozwiązanie kwestii związanych z kontaktami czy alimentami. Dlatego Komitet Ochrony Praw Dziecka chce pójść o krok dalej i działającym tak kancelariom nadawać specjalne certyfikaty - "przyjaznej dziecku".

Osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy zawodowej innej niż prawnicza i medyczna, muszą być chronione przez regulacje dotyczące sygnalistów. Nie można takich osób pozbawić statusu sygnalisty i pozbawiać odpowiedniej ochrony. Polski projekt ustawy, wyłączając stosowanie prawa UE do wszystkich osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy zawodowej, wbrew dyrektywie, ogranicza zasięg pojęcia sygnalisty.

Rząd proponuje zmiany w prawie spadkowym – mają umożliwiać pozbawienie praw do spadku osobę, która nie opiekowała się spadkodawcą. Eksperci są sceptyczni i uważają, że projektowane regulacje są mało precyzyjne i będą sporym wyzwaniem dla sądów. Co więcej, nie tylko podsycą rodzinne spory, ale również wydłużą postępowania spadkowe.

Zanim zdecydujemy się na wniesienie apelacji, powinniśmy się zwrócić do sądu o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku oraz opłacić opłatę sądową w wysokości 100 zł. Co do zasady uzasadnienie ma nie tylko odpowiedzieć na pytanie o podstawę prawną rozstrzygnięcia, ale przede wszystkim wyjaśnić dlaczego sąd podjął taką a nie inną decyzję. Co ważne, w sprawach karnych, uzasadnienia sporządzane są na formularzach.

W obecnych czasach musimy wykorzystywać każdą niezależną przestrzeń informacyjną, by w uczciwy, odpowiedzialny sposób mówić o tym jak rzeczywistość wygląda, jak zagrożenia dla praworządności przekładają się na życie każdego obywatela. I nawet jeśli są to inicjatywy niszowe, to jest szansa na efekt kuli śnieżnej - mówi prof. Adam Bodnar, były RPO.

Nowy Rok to tradycyjnie początek obowiązywania wielu zmian w przepisach. Ich znaczna część znów...

Od marca czeka na rozpatrzenie przez Sejm senacki projekt w sprawie odszkodowań i zadośćuczynień od państwa za niewątpliwie niesłuszny zarzut lub oskarżenie. Dotąd nie nadano mu nawet numeru druku sejmowego, jest analizowany przez sejmowych prawników, a marszałek zwraca uwagę, że wprowadzenie takiej regulacji byłoby kosztowne dla państwa.

Nie milkną echa uchwały Krajowej Rady Sądownictwa, w której wskazano, że udział sędziego, z wykorzystaniem swojego statusu, w akcjach charytatywnych jest niedopuszczalny ze względów etycznych. Sędziowie widzą w tym głębsze dno i próbę ograniczania ich prospołecznej działalności. I podkreślają, że też są obywatelami więc biorą udział w wielu zbiórkach i akcjach, choćby Hot16Challenge do której namawiał prezydent.

Wieloletnia batalia obrońców praw zwierząt o prawa karpi zaczyna skutkować. W 2021 roku liczba sieci handlowych, które oferowały w sprzedaży żywe ryby spadła niemal do zera. Niestety nadal jest sporo fanów "karpia z wanny" - a z pomocą przychodzą im sprzedawcy z bazarów i targowisk. Prawnicy uważają, że trzeba to uciąć raz, a dobrze - przepisem zakazującym sprzedaży żywych ryb.

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro postanowił skierować do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z polską konstytucją unijnego rozporządzenia w sprawie mechanizmu wiążącego dostęp do funduszy z praworządnością. I podkreślił, że jego resort i Solidarna Polska były zdecydowanie przeciwko zgodzie na przyjęcie tego mechanizmu, które zaakceptował premier Mateusz Morawiecki.

Sąd Najwyższy zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o rozpatrzenie pytań prawnych dotyczących sędziów delegowanych do sądów rozpoznających sprawy cywilne. Chodzi o to, że z rzecznictwa TSUE wynika, że w okresie delegowania sędziowie ci nie są objęci gwarancjami niezawisłości i bezstronności, jak to określono w odniesieniu do sędziów orzekających w postępowaniu karnym.

Sąd odwoławczy, stwierdzając przy rozpoznaniu sprawy oczywistą obrazę przepisów, poucza sędziego, asesora sądowego, wchodzących w skład sądu orzekającego o możliwości złożenia na piśmie wyjaśnień w dniu wydania orzeczenia. Postanowienie zawierające wytknięcie uchybienia powinno być wydane niezwłocznie po złożeniu wyjaśnień lub upływie terminu do ich złożenia.

Glosy i komentarze powinny być punktowane, a co za tym idzie, brane pod uwagę przy ewaluacji działalności naukowej - ten argument wraca m.in. z uwagą, że takie publikacje ma na koncie m.in. sam minister nauki. O punktowanie glos i komentarzy upominał się już rzecznik praw obywatelskich i jak dowiaduje się Prawo.pl, do tematu wróci on po nowym roku.

Sprawa 13 osób pośredniczących w załatwieniu pracy kobietom we Włoszech wraca do Sądu Apelacyjnego w Krakowie, bo Sąd Najwyższy dopatrzył się rażących błędów w postępowaniu karnym. Oskarżeni odpowiadają za handel ludźmi, ale SN uznał, że sąd nie wyjaśnił różnicy między wyzyskiem ekonomicznym i pośrednictwem a handlem ludźmi. A stan bezradności ocenił ze względu na nieznajomość języka włoskiego przez ofiary.

Rolą samorządu jest przygotowanie adwokatów na wyzwania związane z nowymi technologiami i to zarówno w zakresie edukacji, jak i używania infrastruktury do komunikacji z sądami. Ważne jest też cyberbezpieczeństwo. Dbając o klientów, powinniśmy zadbać o jak najlepszą ochronę tajemnicy adwokackiej i obrończej, także w tym obszarze.

Prezydent wyposażony jest w różne szczególne uprawnienia, w tym prawo zawetowania ustawy uchwalonej w Sejmie. Sejm natomiast może głosować nad odrzuceniem weta, choć nie zawsze decyduje się powrócić do procedowania w sprawie takiej ustawy. Wtedy po prostu zawetowany akt nie wchodzi w życie. Co Andrzej Duda postanowi w sprawie Lex TVN?

Komisja Europejska podjęła decyzję o uruchomieniu procedury przeciwnaruszeniowej wobec Polski. Chodzi o dwa orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające nadrzędność polskiej konstytucji nad prawem unijnym. Komisja stwierdziła jednocześnie, że polski TK nie spełnia już wymogu niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego na mocy prawa.

Polscy prawnicy coraz częściej występują przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. W sumie począwszy od 1994 r. do 2021 było ich już 714, a tylko w ostatnim roku, i to mimo pandemii, liczba ta wzrosła o 38 pełnomocników. Rekordzistką jest adwokat Monika Gąsiorowska z Warszawy, która w 65 sprawach reprezentowała swoich klientów przed Trybunałem w Strasburgu.

W Polsce sędziowie muszą zajmować się licznymi sprawami, nie mają jednak zespołu osób, które stale by ich wspierały w tej pracy. Z tego powodu sędziowie często nie mają czasu, by zagłębiać się w trudnych problemach, mimo że wielu chętnie przeczytałoby monografię na dany temat - podkreśla dr Agnieszka Damasiewicz.

Trwa przesłuchiwanie świadków w Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego w sprawie prokurator Anny K. z Częstochowy. Odpowiada ona dyscyplinarnie za niedozwoloną ingerencję w sprawę karną syna koleżanki będącej także prokuratorem. Wcześniej został jej uchylony immunitet i może rozpocząć się proces karny w tej sprawie przed sądem powszechnym.

Zawód doradcy podatkowego regulowany jest w 11 państwach UE, 16 krajów nie wyodrębniło go na razie, ale proces certyfikacji uprawnień powoli zaczyna się tworzyć. Zdaniem ekspertów, w Polsce można pójść wzorem niemieckim i rozważyć przyznanie przywilejów firmom obsługiwanym przez doradców. Są też pomysły dopuszczenia doradców do orzekania w sądach administracyjnych.

Naczelna Rada Adwokacka zmierza do informatyzowania Adwokatury, a jednym z rozwiązań mają być skrzynki mailowe do kontaktów służbowych, w tym z sądami. Mają się one znajdować na serwerach samorządowych, by zapewnić bezpieczeństwo tajemnicy adwokackiej czy obrończej. Jednak o ile sam pomysł skrzynek samorządowych sądom się podoba, to obawiają się problemów z e-doręczeniami.

Kontrolowanie telefonu adwokata budzi podejrzenia o działania naruszające tajemnicę adwokacką lub obrończą, które w demokratycznym państwie prawnym stanowią nienaruszalną świętość, gwarantując prawidłowe funkcjonowanie państwa i wymiaru sprawiedliwości - twierdzi prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, Przemysław Rosati, odnosząc się do doniesień medialnych o inwigilacji adwokata Romana Giertycha.

Prokuratura Krajowa informuje, że zakończyła już realizację projektu informatycznego „Rozwój Systemu Digitalizacji Akt Postępowań Przygotowawczych w Sprawach Karnych”, który jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu operacyjnego Polska Cyfrowa, i wdrożyła system informatyczny PROK-SYS. To ten sam, który - jak pisało Prawo.pl - przyblokował prokuraturę.