Do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego wpłynęły odwołania Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika od decyzji marszałka Sejmu o wygaszeniu ich mandatów poselskich. Składy sędziowskie jeszcze nie zostały wyznaczone. Przypomnijmy marszałek Sejmu Szymon Hołownia 21 grudnia br. wydał postanowienia w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatów poselskich obu posłów.

Uważam, że zgodnie z ustawą Prawo o Prokuraturze, miałem prawo odwołać i powołać pięciu nowych członków Krajowej Rady Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. Nie podejmuję decyzji pochopnie, zawsze są bardzo dobrze przemyślane - zapewniał w piątek, 29 grudnia, podczas posiedzenia Krajowej Rady Prokuratorów nowy Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny prof. Adam Bodnar.

Trwa 4. edycja akcji "Poprawmy prawo", prowadzonej przez redakcje Prawo.pl i LEX. Po raz kolejny chcemy wskazać najbardziej problematyczne przepisy we wszystkich obszarach prawnych, które wymagają pilnej poprawy. Szczególnie zwracamy uwagę na regulacje, które mają istotny wpływ na wymiar sprawiedliwości, prawników, podatki, pracę, działalność gospodarczą, zdrowie, oświatę, samorząd i administrację. Do zgłaszania wadliwych regulacji zapraszamy również naszych Czytelników.

Wzrośnie płaca minimalna, przedłużono zamrożenie cen energii, a gminy ponownie zajmą się wypłatą dodatku osłonowego dla najuboższych. Więcej osób będzie mogło skorzystać z emerytur pomostowych, wraca podatek minimalny, a właściciele nowo kupionych pojazdów będą musieli je przerejestrować. Dzieciom nie będzie wolno sprzedawać energetyków, a szpitale muszą przygotować się na nowe zasady akredytacji. To tylko niektóre zmiany, jakie czekają nas od 1 stycznia 2024 r.

Tajemnicą poliszynela jest to, że pełnomocnikom zdarza się sugerować frankowiczom fikcyjną przeprowadzkę do rodziców, by sprawę dotyczącą kredytu skierować do mniej obciążonego sądu. Problem jednak w tym, że coraz trudniej znaleźć taki sąd, a kłamstwo może mieć krótkie nogi. Trzeba więc przygotować się na coraz dłuższy czas oczekiwania na poszczególne czynności - począwszy od zabezpieczeń, a skończywszy na rozprawach. Sprawy mogą trwać w obu instancjach nawet pięć lat.

Tuż przed końcem starego roku - 29 grudnia, Adam Bodnar - Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny, chce spotkać się z Krajową Radą Prokuratorów. Tematem ma być zarówno przyłączenie do Prokuratury Europejskiej, ale też kwestie kadrowe - zarówno te dotyczące prokuratorów, jak i pracowników prokuratury. Minister chce też zapoczątkować nawet comiesięczne posiedzenia Rady.

Wynagrodzenie sędziego, ale też prokuratora w 2024 r., będzie liczone zgodnie z Prawem o ustroju sądów powszechnych i Prawem o prokuraturze, a nie tak jak od 2021 r. - na podstawie ustawy okołobudżetowej. To oznacza, że podstawą do wyliczeń będzie 7005,76 zł. W nowym projekcie okołobudżetówki, który przygotował rząd po wecie prezydenta, nie ma już słowa o tych grupach zawodowych. Chodzi też o referendarzy i asesorów.

Choć z zapowiedzi ministra kultury wynika, że stan likwidacji ma przysłużyć się spółkom mediów publicznych i pomóc w ich odbudowie, prawnicy nie mają wątpliwości - to tak nie działa. Przepisy wskazują bowiem jednoznacznie, że wszystkie czynności mają zmierzać do wygaszenia działalności, a pracownicy zostaną zwolnieni. Pozostaje też pytanie, co zrobi sąd rejestrowy - i czy nie uzna, że likwidacja ma charakter jedynie pozorny.

Komisja UE pozytywnie zaopiniowała przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej. Wcześniej polski rząd przyjął stanowisko w sprawie notyfikacji przez Polskę zamiaru uczestnictwa. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów zakomunikowała równocześnie, że przystąpienie do tej organizacji umocni pozycję Polski, jako zaufanego partnera angażującego się we wszelkie działania, które zwalczają nadużycia finansowe na szkodę Unii Europejskiej.

W poprzednich latach odwoływanie prezesów spółek czy zarządów następowało przez tymczasowe aresztowanie. Najpierw stawiana była przez prokuraturę hipoteza, a potem szukano dowodów. Prokuratorom zdarza się stawiać zarzuty menadżerom na wyrost, a to uderza nie tylko w ich życie zawodowe, ale i przypina im "łatkę" przestępcy. Prawnicy wskazują, że taki proceder powinien wreszcie zostać zastopowany.

Chcąc unieważnić dożywocie, klienci zakwestionowali akt mianowania notariusza, który umowę tę sporządzał. Nie udało się. Wniosek o unieważnienie mianowania asesora notarialnego został negatywnie rozpatrzony przez ministra sprawiedliwości i sądy dwóch instancji. Wszczęcie postępowania cywilnego o ustalenie treści księgi wieczystej nie sprawia, że wnioskodawcy stali się stroną postępowania administracyjnego.

Prezydent Andrzej Duda wniósł do Sejmu własny projekt ustawy okołobudżetowej, który nie przewiduje przekazania w 2024 r. prawie 3 mld zł na publiczną TVP i Polskie Radio. Zdaniem ekspertów rząd może pieniądze na ten cel przenieść bezpośrednio do ustawy budżetowej. I choć prezydent nie może zawetować budżetu, to może go skierować do Trybunału Konstytucyjnego. A wtedy nawet przez cały rok możemy stać się świadkami prawniczych przepychanek. Nie grozi nam za to rozwiązanie parlamentu.

Rząd wycofał trzy polskie kandydatury na urząd sędziego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz na urząd sędziego Sądu Unii Europejskie: prof. dr hab. Dobrochny Bach-Goleckiej, prof. dr hab. Arkadiusza Radwana i sędzi Aleksandry Rutkowskiej. Powodem tej decyzji miały być nieprawidłowości w procedurze konkursowej – wyjaśnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Trwa spór wokół zmian w mediach publicznych i podstawy działań ministra kultury, który właśnie ogłosił, że postanowił postawić spółki mediów publicznych w stan likwidacji. Sytuacja wciąż jest jednak dynamiczna - sam minister podkreślił w oświadczeniu, że stan likwidacji można w każdej chwili cofnąć, nic nie jest więc przesądzone. Przed ogłoszeniem tej decyzji poprzednio odwołana rada nadzorcza ogłosiła powołanie swojego prezesa, eksperci tłumaczą jednak, że to typowy przykład uchwały nieistniejącego organu.

W Dzienniku Ustaw opublikowano komunikat Ministra Cyfryzacji w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych niezbędnych do doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej czyli e-doręczeń, przesuwający datę z 30 grudnia 2023 r. na 1 października 2024 r.

W każdej chwili byli ministrowie Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik mogą spodziewać się policji, która ich doprowadzi do zakładu karnego – mówi Krzysztof Śmiszek, wiceminister sprawiedliwości. Jednak dotychczas nie ma decyzji o zatrzymaniu i doprowadzeniu do aresztu, gdyż obrońca skazanych złożył wnioski o umorzenie postępowania w związku z decyzją prezydenta o zastosowaniu prawa łaski sprzed ośmiu lat.

Usunięcie sędziego z zawodu uniemożliwia rozpoznanie przez Sąd Najwyższy środków odwoławczych i wydanie orzeczenia merytorycznego. Utrata statusu sędziego czyni dalsze procedowanie w sprawie o wyrażenie zgody na uchylenie immunitetu formalnego bezprzedmiotowym – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej i dalsze postępowanie umorzyła.

Domownicy mają prawne możliwości ochrony swojego zdrowia i życia, jeśli nałogowy palacz odmawia wychodzenia na zewnątrz. W praktyce jednak uzyskanie zakazu palenia dla współdomownika będzie wyzwaniem. W szczególnym przypadku można uznać jego zachowanie za przemoc domową czy znęcanie się. W grę wchodzi także powołanie się na naruszenie dobra osobistego, jakim jest zdrowie. Z kolei na pozasądowej ścieżce bierni palacze mogą wnioskować o założenie Niebieskej Karty.

195 wniosków obecnej Krajowej Rady Sądownictwa, czyli ukształtowanej na podstawie nowelizacji ustawy z grudnia 2017 roku, dotyczących powołania na stanowiska sędziowskie czeka na decyzję prezydenta. W przypadku 10 kandydatów prezydent podjął decyzje pozytywną - poinformowała Prawo.pl Kancelaria Prezydenta RP. Jak wskazała, ponad połowa wniosków wpłynęła w listopadzie i grudniu 2023 roku.

Adwokatowi, który broni się sam, można powiedzieć, że ma beznadziejnego obrońcę. Nawet profesjonalista, nie jest bowiem dobrym obrońcą we własnej sprawie. Wielokrotnie gorsza jest sytuacja osoby, której cała wiedza w tym zakresie, ogranicza się do tekstu pouczeń otrzymanych podczas pierwszej czynności. Każdego dnia wielu podejrzanych samodzielnie uczestniczących w czynnościach zostaje faktycznie pozbawionych prawa do obrony - pisze Dariusz Dutkowski, adwokat.

W aktualnym kryzysie konstytucyjnym padają wiecowe hasła o „bezprawnym” działaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wiele osób z pewnością zadaje sobie pytanie: skoro mamy do czynienia z kryzysem „konstytucyjnym” w zakresie spółek, to dlaczego nie rozstrzygnie go sąd rejestrowy? Czy Krajowy Rejestr Sądowy nie zajmuje się spółkami? - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni, laureat konkursu “Rising Stars Prawnicy – Liderzy Jutra 2018”.

Do 31 grudnia br mają zostać wypłacone wyrównania wynagrodzeń prokuratorów za 2023 r. - zakłada nowelizacja ustawy okołobudżetowej, którą podpisał prezydent Andrzej Duda. Jej cel to zrównanie sytuacji prokuratorów z sędziami. Chodzi o to, że po raz trzeci z rzędu, w 2023 roku, podstawę wynagrodzeń obu tych zawodów kształtowano ustawą okołobudżetową. 8 listopada TK orzekł jednak, że w przypadku sędziów jest to niezgodne z Konstytucją. Z kolei Ministerstwo Finansów wskazało, że do wyrównań dla prokuratorów konieczna jest zmiana legislacyjna.

Banki coraz częściej proponują ugody i wielu frankowiczów przystaje na zaproponowane warunki. Najwięcej propozycji ugodowych trafia do klientów na etapie sądowym i są one korzystniejsze niż te, które oferowane są wszystkim kredytobiorcom, ale ciągle najwięcej można ugrać, nie decydując się na porozumienie z bankiem. Prawnicy ostrzegają również przed potencjalnymi pułapkami, które mogą nie być widoczne na pierwszy rzut oka.

Zmorą w sprawach karnych – zwłaszcza w skomplikowanych kwestiach karnych gospodarczych – jest dla strony atakującej sformułowanie, że sprawa ma charakter cywilny i sprawiedliwości trzeba szukać na drodze cywilnej, a nie karnej. Bardzo często takie sformułowanie nie jest w ogóle wyjaśnione - pisze Mikołaj Kozak, adwokat z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

Jawność rozprawy to - jak podkreślają prawnicy - jedna z podstaw prawa do sądu. Problem w tym, że od lipca br. obowiązuje zmiana procedury cywilnej, zgodnie z którą strona musi, i to w pierwszym piśmie procesowym, zawnioskować o wysłuchanie jej na rozprawie. Jeśli tego nie zrobi, sąd niemal z automatu będzie mógł zastosować tryb niejawny. I tu pojawia się kolejna kwestia - czym jest wysłuchanie i ile jest "wysłuchania" w przesłuchaniu.

Na wniosek ministra sprawiedliwości Adama Bodnara premier powołał sędziego Dariusza Mazura na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Równocześnie minister ustanowił prof. dra hab. Marka Konopczyńskiego Pełnomocnikiem Ministra Sprawiedliwości do spraw nieletnich, a prof. dra hab. Tadeusza Tomaszewskiego Pełnomocnikiem Ministra Sprawiedliwości do spraw biegłych sądowych.

Prowadzenie restrukturyzacji utrudnia dostęp do informacji o wysokości wierzytelności. Ani banki, ani urzędy skarbowe, nie chcą dzielić się tego rodzaju danymi, zasłaniając się tajemnicą bankową lub skarbową. Prawo im na to pozwala. Utrudnia to restrukturyzację firmy. Tymczasem wystarczyłaby zmiana w przepisach, zwalniająca te instytucje z tajemnicy.

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej w sprawie, w której zostali skazani Mariusz Kamiński (b. szef MSWiA i b. szef CBA) oraz Maciej Wąsik (b. wiceszef CBA) wystąpił już z wnioskiem o wydanie polecenia natychmiastowego ich zatrzymania i doprowadzenia do aresztu. Poinformował o tym 21 grudnia Roman Giertych, przypominając równocześnie, że podstawą są przepisy nowelizacji kodeksu karnego wykonawczego, autorstwa poprzedniego kierownictwa MS.

Skład orzekający Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego nie jest niezawisłym i bezstronnym sądem ustanowionym uprzednio na mocy ustawy. Wobec tego Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie może odpowiedzieć na zagadnienie prawne i co do istoty pytań prejudycjalnych przedstawionych przez ten organ – orzekł 21 grudnia br. TSUE.

Nowy Prezes Izby Karnej Zbigniew Kapiński odroczył mające się odbyć 20 grudnia br. zgromadzenie sędziów tej Izby, po tym jak został złożony wniosek o podjęcie uchwał dotyczących przywrócenia zasad praworządności w Sądzie Najwyższym. W związku z tym sędziowie Izby Karnej Sądu Najwyższego wydali oświadczenie, w którym apelują, by osoby wadliwie powołane do orzekania w SN powstrzymały się od rozstrzygania spraw.