Umożliwienie polskiej prokuraturze ścisłej współpracy z Prokuraturą Europejską oraz oddanie Prokuratorowi Krajowemu wyłącznej kompetencji do powoływania i dowoływania dyrektorów w PK i ich zastępców - zakłada nowelizacja Kpk i ustawy Prawo o prokuraturze. W głosowaniu 1 grudnia br. Sejm nie zgodził się decyzję Senatu o odrzucenie tej noweli. Za wnioskiem Senatu było 223 posłów, przeciw 220; nikt nie wstrzymał się od głosu, a 17 posłów nie wzięło udziału w głosowaniu. Większość bezwzględna, konieczna do odrzucenia senackiego weta, wyniosła 222.
Pośrednictwo Prokuratury Krajowej
Nowela wprowadza możliwość występowania przez polskie prokuratury i sądy do Prokuratury Europejskiej o zabezpieczenie i przekazanie materiału dowodowego w sprawach objętych jej kompetencją.
Czytaj: Konfiskata majątków, wymiana informacji - MS chce współpracy z Prokuraturą Europejską>>
Kontakt między prokuratorami a Prokuraturą Europejską, w tym przekazywanie pism i informacji ma się odbywać za pośrednictwem Prokuratury Krajowej. Ale Ministerstwo Sprawiedliwości - autor noweli, zastrzegło, że jeśli żądanie innego państwa członkowskiego będzie sprzeczne z polskim porządkiem prawnym lub naruszałby suwerenność Polski, to prokurator odmawia wykonanie czynności.
Powoływanie wspólnych zespołów śledczych
- Nowy przepis, który stworzy podstawy do wzajemnych relacji z PE w zakresie nakazu aresztowania i powoływania zespołów śledczych czy wymian dowodów. Ta zmiana jest konieczna - dodał tłumaczył poseł Marek Ast, gdy uzasadniał w Sejmie konieczność uchwalenia tej ustawy..
Poseł Arkadiusz Myrcha wskazywał, że trudno doszukać się uzasadnienia dla tego projektu ustawy. - Od sześciu lat Ministerstwo Sprawiedliwości karmi społeczeństwo tezą, że Prokuratura to on. I dano mu realne narzędzia wpływu na prokuratorów. Minister przekonywał, że współpraca z Prokuraturą Europejską Polsce nie jest potrzebna, co więcej zagraża polskiej suwerenności i naraża nas na utratę autonomii - dodał poseł.
Nie przystąpiliśmy do Prokuratury Europejskiej, ale współpracujemy
W imieniu Ministerstwa Sprawiedliwości projekt uzasadniał sekretarz stanu Marcin Warchoł. Stwierdził stanowczo, że nieprawdą jest, że polska Prokuratura nie współpracuje z Prokuraturą Europejską w sprawach przestępstw na szkodę Unii Europejskiej.
- W statystykach OLAF-u ( Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych) jesteśmy trzykrotnie lepsi niż Niemcy, jesteśmy 30-krotnie lepsi niż prokuratura holenderska, która nie zrealizowała żadnej rekomendacji OLAF - stwierdził Warchoł. - My realizujemy rekomendacje OLAF na poziomie średniej europejskiej, czyli po rekomendacji wnosimy akty oskarżenia - dodał sekretarz stanu. - Średnia unijna wynosi 30 procent. W Austrii realizuje się rekomendacje w 25 proc.
Wiceminister podał sumę 620 mln zł - tyle wynosi wartość zabezpieczeń majątków odebranych przestępcom, którzy działali na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej. Oskarżonych zostało prawie 2 tys. osób w ramach tej współpracy. Mamy do czynienia z wieloma postępowaniami.
Na wykonanie czeka siedem wniosków w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego. Obecnie prawo nie pozwala na zajęcie się tymi sprawami. Nowe rozwiązania pozwolą na skuteczniejsze ściganie przestępstw finansowych.
Pomoc prawna europejskiego organu
Prokuratura Europejska stanowi organ Unii Europejskiej, a nie jest organem państw członkowskich uczestniczących w mechanizmie wzmocnionej współpracy. - Co oznacza, że zgodnie z obecnymi regulacjami Kodeksu postępowania karnego, nie jest ona uprawniona do występowania w ramach prowadzonych postępowań karnych w zakresie swojej kompetencji o udzielenie jej szeroko rozumianej pomocy prawnej przez polskie organy postępowania karnego (prokuratury i sądy) i vice versa.
Przepisy Kodeksu postępowania karnego w rozdziałach 62a i 62b (zatrzymywanie dowodów i zabezpieczanie mienia), 62c i 62 d (europejski nakaz dochodzeniowy, END), 65a i 65b (europejski nakaz aresztowania), 65c i 65d (wykonywanie wolnościowych środków zapobiegawczych) przewidują wyłącznie możliwość wystąpienia do państw członkowskich UE lub wystąpienie państw członkowskich UE o wykonanie orzeczeń w przedmiocie ww. kwestii. Prokuratura Europejska jako organ UE, a nie organ państw członkowskich uczestniczących we wzmocnionej współpracy nie mieści się w żadnej z tych kategorii - wskazano w uzasadnieniu do noweli.
