Prawo.pl
Pierwsze osoby, które osiągnęły 60 rok życia, rozpoczęły wypłatę pieniędzy zgromadzonych w PPK. O ile w 2020 roku pierwszą wypłatę otrzymało 313 osób, w tym 138 mężczyzn, o tyle w 2022 r. liczba wypłacających wyniosła już 3635 osób, w tym 1631 mężczyzn. Zdaniem prawników, wypłaty powinny być uruchamiane jak najpóźniej, jeśli program ma służyć gromadzeniu oszczędności z myślą o emeryturze.
Grażyna J. Leśniak
03.01.2023
Emerytury i renty Prawo pracy PPK
W grudniu samorządy miały zaoszczędzić 10 proc. energii elektrycznej. Związek Gmin Wiejskich RP jest przekonany, że wielu gminom, szczególnie małym, nie udało się osiągnąć takich oszczędności. Bo w rzeczywistości musiały poszukać oszczędności nawet trzykrotnie większych. Od stycznia samorządy muszą wdrożyć kolejne działania oszczędnościowe.
Maria Dec-Kiełb
03.01.2023
Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Sławomir Broniarz: Brak nowych kadr doprowadzi do zapaści oświaty

Kadry w oświacie Prawo pracy Zarządzanie oświatą
Nie przyciągniemy absolwentów najlepszych uczelni za 2600 zł na rękę. Z taką pensją nauczyciel nie ma szans na utrzymanie się - nie ma zdolności kredytowej, a jednocześnie nie stać go na najem mieszkania. Tymczasem nie każdy chce do czterdziestki mieszkać z rodzicami - mówi Sławomir Broniarz, przewodniczący Związku Nauczycielstwa Polskiego. Przedstawia też postulaty ZNP dotyczące wcześniejszych emerytur.
Monika Sewastianowicz
03.01.2023
Kadry w oświacie Prawo pracy Zarządzanie oświatą
W 2022 roku Boże Narodzenie wypadło w niedzielę. Oznacza to, że pracownicy zatrudnieni od poniedziałku do piątku nie otrzymali dodatkowego dnia wolnego, który przysługuje jedynie wtedy, kiedy święto wypada w sobotę. Ostatnia taka sytuacja, kiedy dzień wolny wypadł w sobotę, miała miejsce 1 stycznia 2022. Kolejna będzie dopiero w listopadzie. W 2023 roku okazji do przedłużenia weekendu będzie jednak więcej.
Grażyna J. Leśniak
02.01.2023
Prawo pracy
Gminy nie mają obowiązku powiadamiania obywateli o unieważnieniu dowodu osobistego. RPO uważa, że w ustawie o dowodach osobistych taki obowiązek powinien być ustanowiony. Obywatele powinni mieć prawo do informacji, że dokument tożsamości, którym się posługują, utracił ważność na skutek unieważnienia go przez organ administracji publicznej. Brak tej wiedzy może być przyczyną sporych kłopotów.
Maria Dec-Kiełb
02.01.2023
Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Państwowa Inspekcja Pracy jest zaskoczona nałożeniem na nią roli organu przyjmującego zgłoszenia zewnętrzne naruszeń prawa. Zwłaszcza, że żadna z dziedzin, których dotyczy dyrektywa, nie leży w kompetencjach PIP. Zdaniem prawników, wdrożenie ustawy w najnowszym kształcie grozi wyłącznie papierowym wdrożeniem dyrektywy, bez szansy na stworzenie mechanizmu zgłoszeń sygnalistów.
Grażyna J. Leśniak
02.01.2023
Prawo pracy Prawo unijne

Prof. Zembrzuski: Tworzenie prawa przestało być dziełem sztuki prawniczej

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna
Działalność ustawodawcza - nie tylko w odniesieniu do prawa procesowego cywilnego - powinna respektować standardy porządku konstytucyjnego, w tym także prawo do sądu oraz inne powiązane z nim wartości. Tymczasem prawo tworzone jest szybko i bezrefleksyjnie - wskazuje prof. Tadeusz Zembrzuski z Katedry Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego.
Aleksandra Partyk
02.01.2023
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna
Weszły w życie przepisy regulujące wysokość i podział subwencji oświatowej - tu zwłaszcza o brak zabezpieczenia pieniędzy na świadczenia wypłacane nauczycielom oraz podwyższenie wagi subwencji na edukację domową. Ta ostatnia zmiana według samorządowców premiuje szkoły, które nie ponoszą żadnych kosztów.
Michał Cyrankiewicz-Gortyński Monika Sewastianowicz
02.01.2023
Zaczyna działać unijny system ETIAS. Jest to to nowy europejski system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż. Obowiązuje on obywateli 60 państw trzecich zwolnionych z posiadania wizy. Za pomocą aplikacji internetowej będą oni musieli przez rozpoczęciem podróży uzyskać na nią zezwolenie i zapłacić siedem euro.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
01.01.2023
Prawo unijne
Od 1 stycznia 2023 r. odpady budowlane i rozbiórkowe miały być zbierane selektywnie z podziałem na co najmniej sześć frakcji. Zaniedbanie obowiązków miało być karane. Deweloperzy i firmy remontowo-budowalne zyskały kolejne dwa lata, bo przy okazji uchwalania tzw. ustawy gazowej, znowelizowano też przepisy ustawy o odpadach. Nowy obowiązek wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku.
Robert Horbaczewski
01.01.2023
Samorząd terytorialny Środowisko Odpady

Nowy Rok tradycyjnie pełen zmian w prawie

Prawo karne Prawo cywilne Prawnicy Domowe finanse Doradca podatkowy Prawo pracy Prawo gospodarcze
Ustawodawca przyzwyczaił nas, że początek każdego roku wymaga zapoznania się z mnóstwem zmian w obowiązujących przepisach. Tegoroczne nowelizacje dotkną niemal każdego aspektu prawa. Od 1 stycznia obowiązują m.in. nowe zasady rozliczania wynagrodzeń, najmu, czy płacenia podatku w oparciu o tzw. estoński CIT. Zmiany dotkną także np. zatorów płatniczych, zasad składania reklamacji i wymiaru sprawiedliwości.
Grażyna J. Leśniak Katarzyna Nocuń Krzysztof Koślicki Monika Sewastianowicz Patrycja Rojek-Socha Renata Krupa-Dąbrowska Wiesława Moczydłowska Robert Horbaczewski
01.01.2023
Prawo karne Prawo cywilne Prawnicy Domowe finanse Doradca podatkowy Prawo pracy Prawo gospodarcze

Kontrowersyjny całkowity zakaz dla fajerwerków

Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Całkowity zakaz dla fajerwerków, choć obecnie ogłaszany przez niektóre samorządy, budzi prawne zastrzeżenia. Działania takie nie znajdują umocowania ustawowego, godzą w konstytucyjnie chronioną swobodę działalności gospodarczej, podważając poczucie pewności i bezpieczeństwa prawnego przedsiębiorców działających na rynku obrotu tymi wyrobami.
Andrzej Mazurowski Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
31.12.2022
Samorząd terytorialny Administracja publiczna

WSA: Trzeźwość to dobro moralne narodu, ale ograniczenia handlu trzeba uzasadnić

Samorząd terytorialny Rynek i konsument Administracja publiczna
Skargę do sądu administracyjnego na uchwałę Rady Gminy Mogilany złożył Prokurator Okręgowy w Krakowie. Regulowała ona zasady usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził nieważność tej uchwały w całości. I powołał się na zasadę, że życie obywateli w trzeźwości jest niezbędnym warunkiem moralnego i materialnego dobra narodu.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
31.12.2022
Samorząd terytorialny Rynek i konsument Administracja publiczna
Cechowanie drewna pozyskanego w lasach potwierdza jego legalność, a tym samym ułatwia wykrywanie kradzieży leśnych oraz bezprawnych wyrębów w lasach prywatnych. Technicznie polega to na umieszczeniu na pozyskanym drewnie znaku graficznego, literowego lub cyfrowego oraz kolejnego numeru sztuki albo numeru stosu drewna.
Marek Sondej
31.12.2022
Samorząd terytorialny Środowisko
Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zatrzymań prawa jazdy, Ministerstwo Sprawiedliwości wyklucza nowelizację przepisów. Wskazuje, że powiaty muszą wypracować nowe procedury działania, w tym odbierać stanowisko w sprawie zdarzenia od kierującego pojazdem i od policji. Te jednak argumentują, że trudno im będzie podejmować decyzje bez zmian legislacyjnych.
Robert Horbaczewski
31.12.2022
Prawo karne Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Od 1 stycznia 2023 roku świadczenie pielęgnacyjne wypłacane opiekunom za rezygnację z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z powodu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem czy osobą dorosłą wzrośnie do 2458 zł miesięcznie. Ten ostry zakaz, wykluczający nawet dorabianie w niewielkim zakresie i nie pozwalający na zdobywanie kwalifikacji oraz doświadczenia zawodowego, jest krytykowany.
Grażyna J. Leśniak
31.12.2022
Skoro od 1 stycznia w umowach o pracę pojawiają się premie w przedziale „widełkowym”, to nie ma konieczności podwyższania pensji zasadniczej. Określone w umowie składniki wynagrodzenia podlegające zaliczeniu do wynagrodzenia minimalnego dawać będą możliwość uzyskania w każdym miesiącu kwoty co najmniej wynagrodzenia minimalnego. O zmianie należy pomyśleć jednak od 1 lipca 2023 r.
Marek Rotkiewicz
30.12.2022
Prawo pracy
Pracodawca powinien przeprowadzić pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego na stanowiskach pracy. W ten sposób będzie mógł potwierdzić, że zapewnił pracownikom oświetlenie o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. Przepisy bhp nie określają częstotliwości przeprowadzania pomiarów.
Dorian Lesner
30.12.2022
BHP
Wprost na tak postanowione pytanie należy odpowiedzieć – nie. Przepisy powszechnie nie przewidują dodatkowej gratyfikacji za realizowanie obowiązków w takich, szczególnych terminach. Ewentualne ekstra świadczenia wynikać z przepisów wewnętrznych, uzgodnień umownych lub – najczęściej – z decyzji pracodawcy o przyznaniu np. nagrody.
Marek Rotkiewicz
30.12.2022
Prawo pracy

Gminy będą składać sprawozdania z gospodarki nieczystościami ciekłymi

Samorząd terytorialny Środowisko Administracja publiczna
Od początku stycznia 2023 roku na gminy zostanie nałożony nowy obowiązek sprawozdawczy w zakresie gospodarki nieczystościami ciekłymi. Choć pierwsze sprawozdanie złożą dopiero w 2024 roku, to już powinny gromadzić dane i rozpocząć kontrolę posesji. Problem mogą być przydomowe oczyszczalnie ścieków, które były do tej pory poza zainteresowaniem gmin.
Robert Horbaczewski
30.12.2022
Samorząd terytorialny Środowisko Administracja publiczna
W 2023 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie dwukrotnie: od 1 stycznia i od 1 lipca. W porównaniu do roku 2022 płaca minimalna wzrośnie łącznie o 590 zł, a stawka godzinowa – o 3,80 zł. Zdaniem prawników, pracodawcy powinni nie tylko przygotować firmowe budżety na tę podwyżkę, ale i dokonać przeglądu siatki płac, by pozostali pracownicy nie czuli się niedocenieni.
Grażyna J. Leśniak
30.12.2022
Domowe finanse Prawo pracy Finanse
Obowiązujący od 1 lipca br. w województwie podlaskim zakaz przebywania na obszarze 200 metrów od linii polsko-białoruskiej granicy nie będzie przedłużony po zakończeniu tego roku. Tak zdecydował wojewoda podlaski, który nie wyda nowego rozporządzenia w tej sprawie. Na podstawie poprzedniego rozporządzenia zakaz obowiązuje do końca grudnia.
Krzysztof Sobczak
29.12.2022
Administracja publiczna

Na mapie Polski przybędzie 15 nowych miast

Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Miękinia, Jeżów, Dąbrowice, Rozprza, Ujazd, Książ Wielki, Czarny Dunajec, Latowicz, Bodzanów, Jastrząb, Jadów, Włodowice, Łopuszno, Piekoszów i Miasteczko Krajeńskie. Wszystkie te miejscowości staną się miastami od 1 stycznia 2023 roku. W czwartek premier Mateusz Morawiecki wręczył akty nadania praw miejskich nowym 15 burmistrzom.
Michał Cyrankiewicz-Gortyński
29.12.2022
Samorząd terytorialny Administracja publiczna

NIK krytycznie o Rządowym Programie Przeciwdziałania Korupcji

Administracja publiczna Compliance Służba cywilna
W ramach Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji na lata 2018-2020 nie zrealizowano kluczowych działań, m.in. nie uchwalono ustawy o jawności życia publicznego oraz nie wdrożono modelu dotyczącego oświadczeń majątkowych ze względu na nie przyjęcie ustawy Prawo antykorupcyjne. Opóźnienia i braki we wdrażaniu programu mają wpływu na postrzeganie Polski na arenie międzynarodowej jeżeli chodzi o zagrożenie korupcją – ocenia NIK.
Robert Horbaczewski
29.12.2022
Administracja publiczna Compliance Służba cywilna
Niezależnie od oświetlenia dziennego, w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. Przepisy nie określają częstotliwości wykonywania pomiarów natężenia oświetlenia. Decyzję w tym zakresie musi podjąć pracodawca, który powinien mieć na uwadze zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Dorian Lesner
29.12.2022
BHP
Mimo negatywnych opinii, rząd nie poddaje się i chce wprowadzić dwa, nieznane konstytucji, stany nadzwyczajne – stan pogotowia i stan zagrożenia. W teorii oba nakładają obowiązki jedynie na organy administracji rządowej, jednak ten drugi poszerza uprawnienia służb. Żołnierze, policjanci, strażnicy graniczni i strażacy będą mogli wydawać polecenia osobom, czyli każdemu z nas.
Monika Sewastianowicz
29.12.2022
Zakończenie lub podjęcie zatrudnienia w trakcie roku skutkuje koniecznością proporcjonalnego rozliczenia urlopu wypoczynkowego, ale nie dotyczy to pracowników w ich pierwszym roku pracy na podstawie stosunku pracy w życiu. W praktyce niesie to za sobą różne problemy i niedogodności, często także większe „obciążenie” obowiązkiem rozliczenia urlopu pracodawcy wcześniejszego niż tego, z którym kolejno w roku pracownik zawiera umowę.
Marek Rotkiewicz
29.12.2022
Prawo pracy

Projekt ustawy o ochronie ludności wciąż budzi opór samorządów

Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wprowadziło do najnowszej wersji projektu ustawy o ochronie ludności oraz stanie klęski żywiołowej 85 poprawek sugerowanych przez samorządy. Te jednak nadal negatywnie oceniają projekt. Punktem spornym są dwa stany nadzwyczajne, które przewiduje projekt, oraz ich konsekwencje dla obywateli i samorządów.
Robert Horbaczewski
29.12.2022
Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Na stronach internetowych Prezydenta RP oraz niektórych ministerstw nie są publikowane odpowiedzi na petycje kierowane przez obywateli. Tymczasem przepisy nakładają na urzędy obowiązek publikowania informacji o sposobie załatwienia petycji. RPO prosi szefa Kancelarii Prezydenta i Prezesa Rady Ministrów o wyjaśnienia i wnioskuje o zmianę przepisów.
Robert Horbaczewski
28.12.2022
Administracja publiczna

Trudno o pracę dla niepełnosprawnych z wysokimi kwalifikacjami

Pomoc społeczna Prawo pracy Niepełnosprawność
Osoby z niepełnosprawnościami, m.in. które mają wysokie kwalifikacje i znają języki obce, skarżą się na niemożność znalezienia odpowiedniego zatrudnienia. Dostają bowiem oferty pracy głównie w ochronie lub firmach sprzątających. Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk prosi o zajęcie stanowiska w tej sprawie przez minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg.
Krzysztof Sobczak
28.12.2022
Pomoc społeczna Prawo pracy Niepełnosprawność