Prawo.pl
Osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii. Zwolnienie takie podlega odpracowaniu.
Marek Rotkiewicz
02.11.2023
Prawo pracy

Od 1 listopada zmiany w pomocy społecznej

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna
Praca socjalna w zakładzie karnym, mieszkania treningowe i wspomagane, usługi sąsiedzkie i bezpłatna ochrona prawna dla pracownika socjalnego w określonych sytuacjach, to tylko niektóre zmiany, które wchodzą w życie 1 listopada. Przed jednostkami pomocy społecznej stoją więc zupełnie nowe wyzwania i obowiązki.
Beata Dązbłaż
02.11.2023
Samorząd terytorialny Pomoc społeczna
Każdemu człowiekowi przysługuje prawo do poszanowania jego dóbr osobistych, w tym między innymi wizerunku czy prywatności. Prawo to nie ma charakteru absolutnego. Nie jest tak, że zawsze, niezależnie od okoliczności, te dobra będą objęte ochroną. Czy to zatem oznacza, że po śmierci danej osoby można rozpowszechniać o niej dowolne informacje - zastanawia się Krzysztof Czyżewski, adwokat.
Krzysztof Czyżewski
01.11.2023
Prawo cywilne RODO
W razie donacji zwłok na cele naukowe i badawcze, pogrzeb możliwy jest dopiero po przekazaniu rodzinie przez instytucję naukową szczątków osoby zmarłej. W takim przypadku prawo do zasiłku pogrzebowego przysługuje, jeśli wniosek o zasiłek pogrzebowy osoba uprawniona złoży w okresie 12 miesięcy od dnia pogrzebu, a na potwierdzenie okoliczności uzasadniających termin złożenia wniosku przedłoży zaświadczenie instytucji naukowej stwierdzające, że zwłoki pozostawały w jej dyspozycji w celu prowadzenia badań – przypomina ZUS.
Grażyna J. Leśniak
01.11.2023
Ubezpieczenia społeczne
Jeśli do uszkodzenia nagrobka dojdzie z winy zarządcy cmentarza, to ma on obowiązek naprawienia szkody. Zwykle jednak do uszkodzeń dochodzi na skutek działania sił przyrody albo wandali. W takich przypadkach przydatne jest ubezpieczenie nagrobka, które można kupić łącznie z polisą dla domu lub mieszkania.
Regina Skibińska
01.11.2023
Prawo cywilne
Administratorzy cmentarzy skarżą się, że część gmin nie chce traktować odpadów z tych nieruchomości jako odpadów komunalnych podlegających selektywnej zbiórce. Oznacza to dla nich większe opłaty za wywóz śmieci. Tymczasem interpretacja ministerstwa jest jasna – cmentarne śmietniki należy traktować tak samo, jak te pod blokami. Liczbę odpadów z cmentarzy chcą ograniczyć samorządowcy - pomysł na to, to wprowadzenie zniczodzielni.
Monika Sewastianowicz
01.11.2023
Samorząd terytorialny Odpady
Akt donacji jest dobrowolny, nieodpłatny i nie może być źródłem żadnych korzyści majątkowych. Podpis donatora na akcie donacji musi być uwierzytelniony przez notariusza. To jedyny koszt, który musi ponieść osoba przekazująca pośmiertnie swoje ciało nauce. Mimo coraz częstszego wykorzystywania na studiach medycznych symulatorów, ludzkie ciało pozostaje niezbędne w kształceniu adeptów zawodów medycznych.
Katarzyna Nocuń
31.10.2023
Pacjent
31 października wygasa ponad 5,5 mln profili zaufanych. To niemal jedna trzecia wszystkich. Potwierdził to we wtorek Maciej Górski, zastępca dyrektora Centralnego Ośrodka Informatyki. Samodzielne przedłużenie profilu zaufanego jest bardzo proste i można zrobić to online. Profil zaufany co do zasady ważny jest trzy lata.
Krzysztof Koślicki
31.10.2023
Administracja publiczna
Grupa Granica zwyciężyła w I edycji Nagrody im. Ewy Bieńkowskiej, a wyróżniona została Fundacja Projekt Starsi. Konkurs organizuje Fundacja Pomocy Ofiarom Przestępstw, a nagroda i wyróżnienie zostaną wręczone podczas zbliżającej się gali „Rising Stars Prawnicy – liderzy jutra 2023”. Organizatorzy podkreślają, że wybór był trudny, bo wszystkie zgłoszenia inicjatywy i działania zasługiwały na uznanie.
Patrycja Rojek-Socha
31.10.2023
Wymiar sprawiedliwości
Nie można zakazać uchwałą rady miasta jazdy na rowerze czy deskorolką po cmentarzu komunalnym. Jednak zakaz palenia papierosów w miejscach publicznych dotyczy także cmentarza, a nakaz, aby dzieci do lat 13 przebywały tam wyłącznie pod opieką osób dorosłych należy odczytywać jako dążenie do zapewnienia zachowania ciszy, powagi i szacunku należnego zmarłym – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
31.10.2023
Samorząd terytorialny
Firmy elastycznie zatrudniają informatyków tworzących aplikacje, programy czy strony www. Przepisy różnicują jednak uprawnienia twórców w zależności od formy ich współpracy z zatrudniającymi. Na pewne aspekty umów związanych z narzędziami informatycznymi trzeba zatem zwrócić szczególną uwagę.
Michał Kosiarski
31.10.2023
Prawo pracy Prawo AI
W ciągu 20 lat spodziewany jest dalszy wzrost liczby zgonów, co staje się coraz większym wyzwaniem dla zarządców cmentarzy komunalnych. W najbliższym czasie wielu miastom zacznie brakować miejsca na pochówki. Lokalizacja nowych nekropolii budzi jednak obawy społeczne. Dlatego zarządcy cmentarzy, szczególnie w dużych miastach, coraz częściej starają się odzyskiwać groby nieopłacone oraz promują pochówki w urnach.
Robert Horbaczewski
31.10.2023
Samorząd terytorialny
Elektroniczne karty zgonu, stanowisko koronera i dodanie usług pogrzebowych na listę działalności regulowanej - to główne zmiany, które wprowadzić miała nowa ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Nad projektem pracowano latami, prowadząc szeroko zakrojone konsultacje społeczne i uzgodnienia międzyresortowe. W najbliższym czasie nie ma co się jednak spodziewać zastąpienia przepisów, które sięgają lat 30. ubiegłego wieku.
Monika Sewastianowicz
31.10.2023
Samorząd terytorialny Środowisko
Do 15 listopada minister zdrowia powinien otrzymać do akceptacji wytyczne dla szpitali dotyczące procedur związanych z przerywaniem ciąży. Ostatnie spotkanie zespołu, który ma je przygotować, odbędzie się przed pierwszym posiedzeniem Sejmu nowej kadencji. W jego skład wchodzą oprócz wybranych przez ministra specjalistów, także urzędnicy resortu zdrowia. Jest ryzyko dualizmu, bo wytyczne przygotowują też towarzystwa naukowe - często bez oczekiwanego wsparcia państwa.
Katarzyna Nocuń
31.10.2023
Pacjent Opieka zdrowotna
Jeśli przeniesienie miejsca zamieszkania na terytorium RP nastąpiło w związku z posiadaniem przez podatnika Karty Polaka, to utrata jej ważności z powodu uzyskania przez niego zezwolenia na pobyt stały na terytorium RP nie pozbawia go prawa do skorzystania z ulgi na powrót. Potwierdza to skarbówka w korzystnej interpretacji.
Wiesława Moczydłowska
31.10.2023
PIT
W poniedziałek rząd podjął uchwałę, której celem jest ustanowienie Rządowego Programu Przeciwdziałania Przemocy Domowej na lata 2024–2030. W programie zaplanowano m.in. zwiększenie działań profilaktycznych oraz lepszą dostępność i skuteczność ochrony osób, które doświadczają takiej przemocy.
Krzysztof Koślicki
30.10.2023
Prawo rodzinne
Z uwagi na dobre wyniki finansowe Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ZUS prawdopodobnie nie wykorzysta pełnej zaplanowanej dotacji z budżetu państwa do tego funduszu – poinformowała w poniedziałek prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ze składek w pierwszym półroczu 2023 r. osiągnął poziom 84,9 proc.
Grażyna J. Leśniak
30.10.2023
Finanse publiczne Ubezpieczenia społeczne
Pogląd, że przewlekła choroba nie usprawiedliwia złożenia odwołania po terminie, nie jest adekwatny w stosunku do chorób psychicznych. Ich objawy mogą wiązać się z utratą możliwości rozpoznania przez osobę chorą sytuacji, w której się znajduje oraz pokierowania swoim postępowaniem, a więc wyłączyć zawinienie - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie.
Krzysztof Kaźmierski
30.10.2023
Ordynacja
Podmioty sprawujące opiekę nad pacjentami mają obowiązek zamieszczać w Systemie Informacji Medycznej, czyli SIM, wyniki badań histopatologicznych. Wynika to z ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej. Jednak, aby zapewnić prawidłowy przepływ i przetwarzanie danych w systemie, w tym także pacjentów nieposiadających Internetowego Konta Pacjenta, Ministerstwo Zdrowia zaleca wymianę wyników badań histopatologicznych na dotychczasowych zasadach.
Katarzyna Nocuń
30.10.2023
Pacjent Opieka zdrowotna Zawody medyczne
Po 20 latach użytkowania miejsca na cmentarzu komunalnym trzeba wnieść opłatę prolongującą nienaruszalność grobu, bo może on przypaść komu innemu. Od takiej decyzji można jednak odwołać się do sądu. Nie jest też tak, że zarząd cmentarza ma obowiązek likwidacji grobu, gdy nie ma opłat. Rodzina nie powinna się obawiać windykacji kosztów likwidacji nagrobka, bo to sprawa zarządu cmentarza.
Katarzyna Kubicka-Żach
30.10.2023
Samorząd terytorialny
Trybunał Konstytucyjny będzie musiał zdecydować, czy wprowadzenie korzystniejszych zasad waloryzacji emerytur czerwcowych tylko dla osób, które kończyć będą aktywność zawodową po 21 maja 2021 r. i z pominięciem tych, którzy na emerytury przechodzili wcześniej - w czerwcu, ale w latach 2009-2019, jest zgodne z Konstytucją RP. Rozprawa już 9 listopada. Zdaniem prawników, potwierdzenie niekonstytucyjności przepisów będzie wiązało się z koniecznością wypłaty wyrównania wszystkim tym osobom razem z odsetkami.
Grażyna J. Leśniak
30.10.2023
Domowe finanse Emerytury i renty
Dla tysięcy frankowiczów, zwłaszcza tych po rozwodzie lub w trakcie tego procesu, którzy kilkanaście lat temu umowę o kredyt hipoteczny podpisywali jeszcze jako małżonkowie, podjęta przez Sąd Najwyższy 19 października 2023 r. uchwała jest naprawdę przełomowa. I pozwala działać w celu ratowania majątku bez obaw i dotychczasowych przeszkód - pisze Marcin Szołajski, radca prawny w Szołajski Legal Group.
Marcin Szołajski
30.10.2023
Banki Kredyty frankowe

Większość skarg na brak dostępności nie jest rozstrzygana

Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Po dwóch latach działania mechanizmu skargowego na brak dostępności instytucji publicznych, do PFRON do końca sierpnia wpłynęło zaledwie kilkadziesiąt skarg. Może to wynikać z braku informacji o takiej możliwości, ale też niezrozumienia przepisów dotyczących składania skarg. Dotąd bowiem większość z nich nie jest rozstrzygana z powodu braków formalnych. Tak też było w pierwszym roku działania mechanizmu, zatem niewiele się zmieniło w tym zakresie.
Beata Dązbłaż
30.10.2023
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność
Przepisy krajowe, nawet w celu ochrony interesów gospodarczych lekarzy prowadzących, nie mogą obciążać pacjenta kosztami pierwszej kopii jego dokumentacji medycznej. Co więcej, pacjent ma prawo uzyskać pełną kopię dokumentów znajdujących się w jego dokumentacji medycznej, jeżeli jest to konieczne do zrozumienia zawartych w tych dokumentach danych osobowych - orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Katarzyna Nocuń
30.10.2023
Pacjent Zawody medyczne
Niesamodzielny człowiek może być fizycznie sprawny. Dlatego obok skali Barthel kluczowa jest ocena funkcji poznawczych. Tylko szersza ocena całościowa da w rzeczywistości pełny obraz ograniczeń samodzielności pacjenta – mówi w rozmowie z Prawo.pl prof. dr hab. n. med. Katarzyna Wieczorowska-Tobis, kierownik Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, przewodnicząca Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego.
Beata Dązbłaż
30.10.2023
Pacjent Opieka zdrowotna
Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił prawa do zasiłku chorobowego z uwagi na brak zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego niezdolność do pracy. Sąd uznał, że dokument ten nie przesądza o niezdolności do pracy, ale jedynie ją potwierdza. Tym samym okoliczność ta może zostać wykazana innymi środkami dowodowym, a brak zaświadczenia lekarskiego nie przekreśla automatycznie prawa do zasiłku chorobowego.
Dorian Lesner
30.10.2023
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
W ramach istniejących instrumentów ochrony cywilnoprawnej ochrona dóbr osobistych ma charakter wyjątkowy, w związku z czym sięganie do jej mechanizmów powinno następować z odpowiednią ostrożnością i powściągliwością, bez tendencji do sztucznego poszerzania katalogu tych dóbr – stwierdził Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w sprawie o zakaz wejścia do kasyna gry. - Za dobro osobiste trudno uznać prawo do nieskrępowanego uprawiania hazardu – dodał SN.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
29.10.2023
Prawo cywilne
W przypadku wcześniejszej odmowy przyjęcia na pokład odszkodowanie jest należne nawet wówczas, jeśli dany pasażer nie stawił się na odprawę - uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sędziowie wskazali, że wymaganie spełnienia takiego warunku byłoby nadmierną formalnością. Prawa do odszkodowania nie odbiera nawet fakt, że o odmowie przyjęcia na pokład poinformowano dwa tygodnie wcześniej.
Inga Stawicka
28.10.2023
Rynek i konsument Prawo europejskie
Nikt nie kwestionuje postulatu budowania budynków mieszkalnych w sposób cywilizowany, komfortowy, przyjazny mieszkańcom. Ale śmiało można napisać, że wyciągnięte w czasie kampanii wyborczej na światło dzienne, niezgodne z prawem i naruszające standardy przyzwoitej architektury, przykłady patodeweloperki posłużyły do opracowania, a teraz podpisania, norm technicznych, które źle się przysłużą całemu rynkowi inwestycji budowlanych - pisze adwokat Rafał Dębowski, wspólnik w kancelarii Dębowski i Wspólnicy.
Rafał Dębowski
28.10.2023
Nieruchomości Ład Przestrzenny
Co najmniej 5 lat więzienia za sprzedawanie podróbek to nieproporcjonalnie wysoka kara - uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który odpowiedział na pytania prejudycjalne bułgarskiego sądu. Eksperci oceniają, że polski ustawodawca ze stworzeniem regulacji penalizujących ten proceder poradził sobie znacznie lepiej. Widać jednak, że rynek podróbek wciąż ma się dobrze, również dlatego, że w ostatnich latach wzrasta zainteresowanie samych klientów.
Inga Stawicka
28.10.2023
Własność przemysłowa