Prawo.pl
Od 1 stycznia 2024 roku zniesiony zostanie wygasający charakter emerytur pomostowych. Mimo to do Sejmu wpłynęły dwa projekty ustaw – rządowy, premiera Mateusza Morawieckiego i obywatelski – przewidujące wprowadzenie tzw. emerytur stażowych. Zdaniem prawników, nie ma sensu, aby w systemie były dwa odrębne modele. Przed uporządkowaniem należy jednak zastanowić się, czy jako społeczeństwo chcemy ludzi wysyłać na wcześniejsze emerytury, czy nas na to stać i czy nie ma innych rozwiązań.
Grażyna J. Leśniak
13.12.2023
Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Praktycznie, AI działa na podstawie danych wprowadzanych przez użytkownika, ale na bazie wielu innych, wprowadzonych do niej na etapie uczenia treści. To, co będzie efektem końcowym, można by uznać za utwór, jeśliby faktycznie liczba wykorzystanych grafik, zdjęć, tekstów była tak ogromna, że powstałoby coś nowego - piszą Krzysztof Czyżewski, adwokat, i Katarzyna Jedynak-Gierada, rzecznik patentowy.
Krzysztof Czyżewski Katarzyna Jedynak-Gierada
13.12.2023
Prawo AI
Wiadomość o zakończeniu trójstronnych negocjacji i o unijnym porozumieniu w sprawie Aktu o Sztucznej Inteligencji (AI Act) spotkała się z ogromnym entuzjazmem – po ostatnich wydarzeniach nikt nie spodziewał się raczej, że państwom uda się tak szybko uzgodnić stanowisko. Co ważne, najistotniejsze kwestie pozostały niezmienione. Nadal pozostały jednak zagadnienia, które wymagają wyjaśnienia, dlatego eksperci oceniają, że finalizacja prac to wciąż kwestia bardziej miesięcy niż dni.
Inga Stawicka
13.12.2023
Prawo AI Prawo europejskie

Nie ma leku i szczepionek na Covid-19

Pacjent Farmacja Koronawirus a prawo Koronawirus szczepienia
Obecnie farmaceuci nie mogą zamówić leku na Covid-19 – Paxlovidu w żadnej z hurtowni farmaceutycznych. Wcześniej, jeśli był dostępny, to tylko sporadycznie. Jedną z barier w dostępności do leku była też jego wysoka cena. Na razie nie zanosi się na zmianę tej sytuacji. Dodatkowo apteki mają też problem z zamówieniem szczepionek Novavaxu na Covid-19, co sprawia, że w środku sezonu pacjenci nie mogą ochronić się najnowszą szczepionką przed zarażeniem wirusem.
Beata Dązbłaż
13.12.2023
Pacjent Farmacja Koronawirus a prawo Koronawirus szczepienia
Planowane przesunięcie przygotowania planów ogólnych na koniec 2027 roku, to zdecydowanie za mało. Trzeba zastanowić się nad terminami ważności warunków zabudowy i umożliwieniem zmian studiów zagospodarowania przestrzennego. Może się okazać, że nie będzie jak planować. Bo samorządom grozić będą roszczenia odszkodowawcze.
Zofia Jóźwiak
13.12.2023
Samorząd terytorialny Ład Przestrzenny
Kancelaria Prezydenta informuje, że prezydent Andrzej Duda zastosował prawo łaski przez darowanie reszty kar pozbawienia wolności wobec dwóch osób skazanych za usiłowanie dokonania rozboju. Uzasadniać to ma incydentalny charakter czynu i młody wiek w chwili jego popełnienia.
Krzysztof Koślicki
12.12.2023
Prawo karne
Urząd Ochrony Konsumentów i Konkurencji zwraca uwagę, że jeśli klient ma wykupioną subskrypcję z automatyczną płatnością, sprzedawca nie może podnieść jej ceny bez zgody konsumenta. Amazon Digital UK i Amazon EU w ramach Amazon Prime i Prime Video zmieniają praktykę pod wpływem działań Prezesa UOKiK. Dodatkowo, trwa weryfikacja praktyk u siedmiu innych podmiotów oferujących usługi w ramach subskrypcji.
Krzysztof Koślicki
12.12.2023
Domowe finanse
Po ustaleniu, że umowa kredytu jest nieważna, kredytobiorcy muszą zwrócić do banku wyłącznie kwotę kapitału bez żadnych dodatkowych kosztów. Bank nie ma możliwości żądać wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, ani jego zwrotu po waloryzacji wynikającej z inflacji. Taki wniosek wynika z poniedziałkowego wyroku TSUE. Postanowienie to jest wiążące dla polskich spraw frankowych i wpłynie na sprawę każdego kredytobiorcy.
Inga Stawicka
12.12.2023
Prawo europejskie Kredyty frankowe
Państwo polskie nie wywiązało się ze swojego obowiązku zapewnienia wnioskodawcom ram prawnych umożliwiających uznawanie i ochronę ich związków tej samej płci - orzekł we wtorek, 12 grudnia Europejski Trybunał Praw Człowieka. Nie uznał argumentów polskich władz, które podnosiły, że Polska jest krajem tolerancyjnym dla osób LGBT+.
Monika Sewastianowicz
12.12.2023
Prawo rodzinne Prawo europejskie
Patrząc na dynamikę działań UOKiK, można się spodziewać, że w 2024 roku walka z nieuczciwymi promocjami przybierze na sile. Przedsiębiorcy, którzy mieli już rok na odnalezienie się w nowej, omnibusowej rzeczywistości, nie będą już mogli skutecznie bronić się słabą znajomością i „świeżością” nowych regulacji. Pojawią się też zapewne pierwsze kary i kolejne zarzuty - pisze Weronika Herbet-Homenda, prawniczka w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.
Weronika Herbet-Homenda
12.12.2023
Rynek i konsument
O ile wypowiedzenie umowy o pracę jest jednostronną czynnością prawną, która dla swojej ważności nie wymaga zgody drugiej strony, o tyle wycofanie wypowiedzenia zasadniczo nie jest możliwe bez wyrażenia na to zgody przez jego adresata. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy odwołane wypowiedzenie dotarłoby do adresata wraz z oświadczeniem woli w sprawie wypowiedzenia, lub wcześniej.
Marek Rotkiewicz
12.12.2023
Prawo pracy
Trybunał Konstytucyjny 11 grudnia uznał nowelizację ustawy o Sądzie Najwyższym za niekonstytucyjną. Inicjatorem wniosku był Prezydent RP. Zaskarżył tzw. test niezawisłości sędziego i ten okazał się sprzeczny z Konstytucją. Wadliwe jest również przekazanie spraw dyscyplinarnych i immunitetowych sędziów do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Trybunał rozpoznał sprawę w pełnym składzie.
Patrycja Rojek-Socha Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.12.2023
Wymiar sprawiedliwości
Jedną z podstawowych trudności, jakie napotykają podczas kampanii wyborczych osoby głuche i niedosłyszące, jest brak napisów oraz tłumaczeń na polski język migowy programów wyborczych i materiałów informacyjnych przygotowywanych przez komitety wyborcze. To powoduje wykluczenie tych osób z bieżących spraw istotnych społecznie. Stowarzyszenie Polski Instytut Praw Głuchych zwrócił się w tej sprawie z petycją do Marszałka Sejmu.
Beata Dązbłaż
11.12.2023
Wybory Niepełnosprawność

Decyzja o potrzebie wsparcia przy świadczeniu wspierającym - są wzory dokumentów

Pomoc społeczna Domowe finanse Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Dane osobowe, rodzaj orzeczenia, jego termin i zgoda lub nie na ustalenie poziomu potrzeby wsparcia w miejscu stałego pobytu – takie dane zawiera, m.in. wzór wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. We wzorze kwestionariusza samooceny uwzględniono, m.in. porozumiewanie się za pomocą polskiego języka migowego i alternatywnych metod komunikacji (AAC).
Beata Dązbłaż
11.12.2023
Pomoc społeczna Domowe finanse Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Nie ma potrzeby składania co roku oświadczeń podatkowych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych przez emerytów czy rencistów. Oświadczenia dotyczące np. wspólnego rozliczenia z małżonkiem, obowiązują także na kolejne lata podatkowe. Nowe oświadczenie składa się w sytuacji zmiany lub odwołania dotychczasowego - przypomina ZUS.
Grażyna J. Leśniak
11.12.2023
Emerytury i renty PIT
Pracownicy, których pracodawca jest niewypłacalny, mają problem z otrzymaniem należnych im świadczeń pracowniczych z FGŚP. Muszą czekać aż sąd ogłosi upadłość firmy. A że postępowania trwają po kilka lat, tracą możliwość wnioskowania do funduszu o wypłatę pieniędzy. Czas, w jakim taki wniosek powinni złożyć, nie może bowiem być dłuższy niż 12 miesięcy. Prawnicy potwierdzają, że przepisy wymagają zmiany.
Grażyna J. Leśniak
11.12.2023
Prawo pracy Spółki Finanse Poprawmy prawo
Obrót prywatną ziemią rolną trzeba uprościć - uważają eksperci. Ich zdaniem trzeba skończyć z fikcją, że każdy kłos jest na wagę złota. "Poluzowanie" zasad sprzedaży gruntów jest niezbędne przede wszystkim w miastach, gdzie brakuje terenów pod zabudowę. Część ograniczeń istnieje też tylko na papierze, bo bardzo restrykcyjnym przepisom towarzyszy od lat zbyt liberalna praktyka Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
Renata Krupa-Dąbrowska
11.12.2023
Poprawmy prawo Nieruchomości

Ostatni wyrok frankowy TSUE: Z dużej chmury mały deszcz

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe
Co nowego wniósł wyrok TSUE z 7 grudnia 2023 r.? W zasadzie nic, po prostu zawraca polskie sądy z błędnej drogi, którą wiele z nich przez ostatnie dwa lata podąża. Chodzi o brak związania konsumenta abuzywnym postanowieniem i bezskuteczność (nieważność) umowy, która bez tego postanowienia nie może obowiązywać od chwili jej zawarcia, a nie od późniejszego zdarzenia - piszą adwokaci: dr Anna Dombska oraz Marcin Szymański.
Anna Dombska Marcin Szymański
11.12.2023
Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty frankowe
Podczas wizyty w przychodni osobę z niepełnosprawnością będzie mógł wesprzeć asystent. Nie będzie jednak mógł udzielić jej wsparcia na terenie szpitala, hospicjum czy zakładu opiekuńczo-leczniczego. Wyklucza to prezydencki projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami opublikowany kilka dni temu. Osoby z niepełnosprawnością uważają natomiast, że przepisy powinny pozwalać na obecność asystenta w szpitalu, chociażby w minimalnym zakresie.
Beata Dązbłaż
11.12.2023
Pacjent Opieka zdrowotna Niepełnosprawność
Niepełnosprawność sprzężona ma złożony charakter. Polega na występowaniu u dziecka co najmniej dwóch niepełnosprawności. Jest ona przesłanką do wydania przez zespół poradni psychologiczno-pedagogicznej orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Jeśli wnioskodawca nie zgadza się z treścią rozstrzygnięcia, może wnieść odwołanie do kuratora oświaty.
Dorian Lesner
11.12.2023
Szkoła i uczeń Zarządzanie oświatą
Polskie pary jednopłciowe doczekają się w końcu rozstrzygnięcia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w przedmiocie braku uznania w polskim porządku prawnym jakiejkolwiek formy prawnej dla związków tworzonych przez osoby tej samej płci. Na 12 grudnia 2023 roku została bowiem wyznaczona rozprawa – pisze dr Mateusz Wąsik, adwokat i doradca podatkowy.
Mateusz Wąsik
11.12.2023
Administracja publiczna Prawo europejskie
Organ zarzucił, że projekt budowlany jest niezgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, więc odmówił jego zatwierdzenia. Skarżąca nie zgodziła się z tym rozstrzygnięciem. Zwróciła uwagę, że projekt został wykonany przez architekta posiadającego stosowne uprawnienia, a więc zgodnie ze sztuką budowlaną. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że fakt ten nie przesądza o zgodności z miejscowym planem oraz nie zwalnia organu od dokonania oceny projektu budowlanego w tym zakresie.
Dorian Lesner
11.12.2023
Budownictwo
Podczas gdy scoring jako zautomatyzowane podejmowanie decyzji w indywidualnych przypadkach jest dozwolony jedynie pod pewnymi warunkami, przechowywanie przez dłuższy czas informacji na temat zwolnienia z pozostałej części długu jest sprzeczne z RODO – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Grażyna J. Leśniak
10.12.2023
Rynek i konsument Prawo AI Finanse RODO Prawo europejskie
W sobotę , 9 grudnia 2023 roku, po południu w Dzienniku Ustaw opublikowane zostało rozporządzenie w sprawie 0 stawki podatku od towarów i usług (VAT) na żywność, jaka będzie obowiązywała w I kwartale 2024 roku. Rozporządzenie zacznie obowiązywać 1 stycznia przyszłego roku. Rozporządzenie zacznie obowiązywać 1 stycznia przyszłego roku.
Grażyna J. Leśniak
09.12.2023
Rynek i konsument VAT Finanse
"Jest umowa" - poinformował na platformie X unijny komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług Thierry Breton. Oznacza to, że trwające od środy tzw. trilogi, czyli trójstronne tajne negocjacje, zakończyły się porozumieniem. Teraz unijny akt o sztucznej inteligencji będą musieli zatwierdzić m.in. europosłowie, ale jest szansa, że UE jako pierwsza przyjmie przełomowe regulacje ws. nowej technologii.
Inga Stawicka
09.12.2023
Prawo AI Prawo europejskie

SN: Badanie piersi naruszyło godność pacjentki

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Opieka zdrowotna
Lekarski sąd odwoławczy słusznie nie widział potrzeby powołania nowych biegłych do oceny prawidłowości badania piersi przez obwinionego - tym bardziej, że w składzie orzekającym zasiadali sami lekarze, mający wiedzę medyczną – orzekł Sąd Najwyższy. Tym samym potwierdził, że lekarz medycyny pracy nieprawidłowo przeprowadzonym badaniem naruszył godność i intymność pacjentki.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
09.12.2023
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Opieka zdrowotna

Emerytura wcześniejsza dla aktora teatru lalek, ale nie pomostowa

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Osoba, która urodziła się po 31 grudnia 1948 r. i wykonywała pracę aktora teatru lalek, może uzyskać wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w szczególnym charakterze, gdy spełni do niej warunki. Nie ma natomiast szansy na emeryturę pomostową, bo z prac związanych z działalnością twórczą lub artystyczną uprawnia do niej jedynie praca tancerzy zawodowych – twierdzi MRiPS.
Grażyna J. Leśniak
09.12.2023
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Opóźnianie się prac nad unijnym aktem o sztucznej inteligencji nie jest jedynym problemem w kontekście coraz powszechniejszego korzystania z nowych technologii. Coraz bardziej palącą kwestią jest również kwestia wykorzystywania cyfrowych zasobów do "uczenia" algorytmów. Ani na podstawie krajowych, ani unijnych aktów nie można bowiem ustalić, jak wynagradzać twórców za to, że ich dzieła są w ten sposób używane.
Inga Stawicka
09.12.2023
Prawo AI
Kolejne dwa żubry zginęły potrącone przez ciężarówkę wojskową w Puszczy Białowieskiej. Zdarzeń drogowych z udziałem tych chronionych zwierząt w ostatnich tygodniach było kilka. Zwykle przyczyną śmierci dzikich zwierząt jest brawura drogowa. Tego typu wyrządzenie szkody przyrodzie uchodzi jednak kierowcom na sucho, gdyż nieumyślne przejechanie zwierzęcia nie jest karane.
Regina Skibińska
09.12.2023
Środowisko
Nabywca udziału w nieruchomości spadkowej nie może powołać się na rękojmię wiary publicznej ksiąg...
Zofia Gajewska
09.12.2023
Prawo cywilne