Dopuszczenie w procesie karnym dowodów, które zostały pozyskane z naruszeniem zakazu tortur i nieludzkiego traktowania, sprowadzało się do naruszenia prawa do rzetelnego procesu - uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka, rozpatrując skargę polskiego obywatela, który był członkiem gangu zajmującego się przemytem kokainy do Polski na dużą skalę.

Coraz więcej i coraz poważniejszych spraw trafia w czasie pandemii do elektronicznych sądów polubownych. Ultima Ratio szacuje, że średnia wartość przedmiotu sporu w przypadku tych rozpatrywanych przez jego arbitrów wzrosła o 1000 proc., do 103 tysięcy złotych. Zwiększa się też liczba zwolenników e-arbitrażu wśród adwokatów i radców.

Rodzice dzieci po rozstaniu niejednokrotnie nie są w stanie porozumieć się w zakresie wysokości należnych na nie alimentów. Spór może rozwiązać sąd, wydając arbitralnie wyrok. Jednak w wielu przypadkach udaje się tego uniknąć, gdy rodzice zawierają ugodę sądową lub ugodę przed mediatorem. Może być szybciej i taniej.

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Manowska wydała zarządzenie o przeprowadzaniu zdalnie rozpraw na podstawie kodeksu postępowania cywilnego od 12 listopada br. Zmiany te są związane ze stanem epidemii wywołanej zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 na terytorium Polski.

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad zmianą przepisów o konfiskacie. Rozwiązania, które proponuje, mają służyć ochronie uczciwego biznesu - zapewnił minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro, otwierając konferencję poświęconą temu problemowi. Ma ono umożliwić zajęcia luksusowych willi czy jachtów, które formalnie należą np. do partnerki gangstera.

Dla zapewnienia transparentności i przejrzystości procedury wyłaniania na etapie krajowym kandydatów na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka konieczne jest stworzenie możliwości ich publicznego przesłuchania - napisały do marszałków Sejmu i Senatu, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Rada Radców Prawnych.

Publikacje Macieja Zachariasiewicza pt. "Klauzula porządku publicznego jako instrument ochrony materialnoprawnych interesów i wartości" i Joanny Kruszyńskiej-Kola pt. "Ratio przedawnienia. Dylematy europejskiej tradycji prawnej, w świetle historyczno-porównawczej analizy prawa francuskiego i polskiego", otrzymały pierwsze nagrody w tegorocznej edycji konkursu Państwa i Prawa.

Parlament uchwala ustawę, prezydent ją podpisuje, ale o tym czy i kiedy ona wejdzie w życie, decydują urzędnicy. Konkretnie prezes Rządowego Centrum Legislacji, prawdopodobnie w uzgodnieniu z premierem. Może to niespecjalnie zaskakujące, ale mamy oto kolejny przykład, jak działa państwo prawa w Polsce.

Koronawirus nie odpuszcza, Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych wystąpił więc do prezesów sądów o wydanie zarządzeń minimalizujących narażanie kuratorów na bezpośrednie zagrożenie utraty zdrowia i życia. Chodzi przede wszystkim o prace w terenie, od początku epidemii kuratorzy alarmują, że właśnie w takich sytuacjach są szczególnie narażani na zakażenie.

Pisanie ustaw na kolanie, przyjmowanie ich w kilka godzin, błędy w definicjach, wprowadzanie inną regulacją artykułów zaskarżonych do Trybunału Konstytucyjnego - lista grzechów legislacyjnych wzrasta z każdym miesiącem. Rząd posuwa się teraz o krok dalej i brakiem publikacji w Dzienniku Ustaw wstrzymuje niepasujące mu przepisy. A to - jak mówią prawnicy - ociera się już o Trybunał Stanu.

Ministerstwo Sprawiedliwości przy uzasadnianiu swoich propozycji legislacyjnych często powołuje się na wymogi nakładane przez Unię Europejską. Mają one usprawiedliwić konkretne rozwiązania koniecznością transpozycji dyrektyw lub zapewnieniu skuteczności europejskim rozporządzeniom. Praktyka ta jednak bywa niekiedy powierzchownym usprawiedliwieniem kontrowersyjnych rozwiązań

Polska oficjalnie zagroziła wetem unijnego budżetu, jeśli równolegle przyjęte zostanie rozporządzenie uzależniające wypłacanie unijnych pieniędzy od przestrzegania zasad praworządności. Premier Mateusz Morawiecki przesłał w tej sprawie listy do liderów Unii Europejskiej.

Coraz więcej spraw, które napływają do Sądu Najwyższego rozpoznawanych jest na posiedzeniach niejawnych, bez udziału pełnomocników stron i publiczności. Powodem jest choroba lub kwarantanna któregoś z sędziów wyznaczonych do składów, a także zwykła ostrożność wynikająca z rozszerzającej się pandemii wirusa COVID-19.

Obserwujemy pogłębienie się ogólnych nieprawidłowości, dotyczących niezależności wymiaru sprawiedliwości w Polsce, ale to nie uzasadnia automatycznej odmowy wykonania wszystkich europejskich nakazów aresztowania, wydanych w tym państwie - stwierdził w opinii rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE.

W ślad za rekomendacjami dla sądów, by w związku z sytuacją covidową wyznaczano i przeprowadzano rozprawy zdalne, Ministerstwo Sprawiedliwości skierowało do prezesów pismo z pytaniem o ewentualne zapotrzebowania na sprzęt informatyczny lub szkolenia online w tym zakresie. Mają też być przygotowane dodatkowe zalecenia dotyczące pracy dwuzmianowej.

Niewątpliwie postęp technologiczny odgrywa znaczącą rolę w niezliczonych aspektach życia, zarówno codziennego jak i zawodowego. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, czym jest tak modny ostatnio Legal Tech i jak wpływa na pracę działów prawnych. I o tym piszą Mateusz Jakubik i Tomasz Świętnicki.

Czy prawnik musi nosić garnitur? To pytanie, które każdego dnia zadają sobie tysiące polskich adwokatów, radców prawnych, aplikantów oraz in-house’ów. Sędziów wyciągnę przed nawias. Tutaj odpowiedź powinna być oczywista. Dla pewności powiem to na głos: tak, sędzia powinien nosić garnitur do pracy. W końcu reprezentuje majestat Rzeczpospolitej, a to cały czas coś znaczy

Pomyłka w imieniu sprawcy oraz niewłaściwe doręczenie wezwania na rozprawę były przyczyną uchylenia wyroku sądu rejonowego. Bo wyrok skazujący zastosowano nie wobec sprawcy, lecz jego brata. W związku z tym w ogóle nie zrealizowano obowiązku powiadomienia oskarżonego o terminie rozprawy, a co więcej naruszono prawo oskarżonego do obrony - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

Ponieważ Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego nie uchyliła immunitetu sędzi Sądu Rejonowego w Opolu Irenie Majcher, prokurator rozważa aktualnie możliwość zakończenia prowadzonego śledztwa - poinformował prokurator krajowy Bogdan Święczkowski w piśmie do Rzecznika Praw Obywatelskich.  

Sędzia Joanna Bitner złożyła rezygnację z kierowania Sądem Okręgowym w Warszawie. Nie podała powodów tej decyzji, ale poinformowała, że będzie nadal orzekać w wydziale cywilnym tego sądu. Prezes, kojarzona z obecnym kierownictwem resortu sprawiedliwości i byłym wiceministrem Łukaszem Piebiakiem, była w ciągłym konflikcie z większością sędziów tego sądu.

Trwa procedura wyboru kandydata na polskiego sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Jednak zdaniem RPO i wielu organizacji pozarządowych, nie spełnia ona standardów Rady Europy, ponieważ nie odbywa się transparentnie, robi to zespół złożony wyłącznie z osób wskazanych przez władzę wykonawczą, obraduje on na posiedzeniach zamkniętych, nie jest też przewidziane publiczne wysłuchanie kandydatów

Na 13 listopada zaplanowano drugą, ustną część egzaminu sędziowskiego. Zdający alarmują, że nie dostali informacji o warunkach jej przeprowadzenia, ani potwierdzenia, że się odbędzie. Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury odpowiada, że egzamin nie został odwołany i zostanie przeprowadzony zgodnie z planem - stacjonarnie. Formy online nie przewidują bowiem przepisy.

Okres epidemii i zagrożenia epidemicznego COVID-19 nie może stanowić podstawy do stwierdzenia przewlekłości postępowania sądowego. Nawet jeśli czas od złożenia pozwu do rozpoznania sprawy wynosi ponad rok. Odszkodowania z tego tytułu nie należą się, gdyż odlicza się czas od 2 marca do 24 maja, gdy terminy ustawowe nie biegły.

W argumentacji uzasadniającej prawidłowość powołania sędziów wyłonionych z udziałem nowej KRS dopuszcza się całkowite oderwanie aktu powołania od wcześniejszych faz postępowania. Tymczasem według orzecznictwa unijnego Trybunału Sprawiedliwości i polskiego Sądu Najwyższego, wadliwość procedury w KRS skutkuje wadliwością powołania - twierdzi prof. Zbigniew Kmieciak.

Jacek Kudła, ekspert w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych, biegły sądowy, a także autor wielu komentarzy i opinii dla Prawo.pl i Wolters Kluwer został wyróżniony w Konkursie im. Prof. Tadeusza Hanauska na Pracę Roku z Dziedziny Kryminalistyki. Nagrodzona praca "System czynności operacyjno – rozpoznawczych w Rzeczypospolitej Polskiej" składa się z 54 komentarzy.

Trybunał Konstytucyjny na 2 grudnia br. przełożył, zaplanowaną na 19 listopada rozprawę w sprawie ustawowego przepisu o pełnieniu obowiązków przez Rzecznika Praw Obywatelskich po upływie jego kadencji do czasu objęcia stanowiska przez nowego RPO. Przyczyn tej decyzji nie podano.

Prawnicy pro bono mogą pomóc przedsiębiorcom w interpretacji zmienianych przepisów, wesprą w napisaniu wniosków do ZUS czy o uzyskanie świadczeń pomocowych od państwa. Wiele samorządów włącza się w pomoc w przetrwaniu lokalnych firm, bo to one dają miejsca pracy mieszkańcom i przynoszą największe przychody.

W związku z bardzo wysoką liczbą zakażeń koronawirusem w Polsce, Ministerstwo Sprawiedliwości zaleciło sądom przechodzenie na pracę dwuzmianową, by ograniczyć w ten sposób ryzyko zarażenia. Sądy zareagowały różnie - np. w Tarnobrzegu i okręgu zielonogórskim częściowo zastosowały się do zalecenia, ale w okręgach kaliskim i olsztyńskim nadal pracują na dotychczasowych zasadach.