Nowela zawieszającą prawa do ochrony międzynarodowej, mimo bardzo poważnych obiekcji prawnych, które zgłosiło Biuro Legislacyjne Senatu, a wcześniej m.in. Naczelna Rada Adwokacka i Krajowa Izba Radców Prawnych. Zarzuty dotyczą sprzeczności projektu z prawem krajowym i międzynarodowym. Prezydent podpisał nowelę 26 marca.
Regina Skibińska
26.03.2025
Administracja publiczna Prawo europejskie
Uchwała rządu o przeniesieniu 30 mld złotych z „Zielonej Transformacji Miast” na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności budzi obawy samorządów. Krytykują one brak konsultacji w tej sprawie, domagają się rozwiązań zabezpieczających fundusze dla miast, a także zamianę pożyczek na dotacje lub zwiększenie poziomu umorzenia pożyczek.
Robert Horbaczewski
26.03.2025
Samorząd terytorialny Finanse samorządów Wojsko
Wprowadzenie przepisów dotyczących maksymalnej dopuszczalnej temperatury w miejscu pracy negatywnie wpłynie na organizację pracy w firmach i spowoduje duży wzrost kosztów funkcjonowania wielu przedsiębiorstw. Konfederacja Lewiatan apeluje o wstrzymanie prac nad projektem rozporządzenia i przeprowadzenie szczegółowych analiz. Bo, jak podkreśla, ocena skutków regulacji nie zawiera analizy obecnej sytuacji w kluczowych sektorach gospodarki czy skutków finansowych dla pracodawców.
Grażyna J. Leśniak
26.03.2025
Prawo pracy BHP Rynek pracy
Pracownik, chcący skorzystać z dodatkowego urlopu wychowawczego w związku z niepełnosprawnością swego dziecka, musi przedstawić pracodawcy orzeczenie o jego niepełnosprawności, gdzie są dane wrażliwe, które powinny być szczególnie chronione. W ocenie RPO nie ma uzasadnionej potrzeby, aby pracodawca przetwarzał tak szeroki zakres danych osobowych. Wątpliwości budzi nie tylko przetwarzanie danych wrażliwych dziecka, ale i okres ich przechowywania oraz niemożność kwestionowania ich przetwarzania przez dziecko.
Grażyna J. Leśniak
26.03.2025
Prawo pracy RODO Niepełnosprawność
Do czwartku, 27 marca, można składać protesty przeciwko ważności wyborów uzupełniających do Senatu, które odbyły się w niedzielę, 16 marca 2025 r. w okręgu wyborczym nr 33 obejmującym część Krakowa. Skarżący nie mają obowiązku ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika. Niedopuszczalne jest wniesienie protestu w formie innej niż pisemna. Ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
26.03.2025
Wybory

Na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności trafią środki z KPO

Finanse publiczne Bezpieczeństwo publiczne
Na cele obronne ma trafić 30 mld zł, a uruchomienie funduszu planowane jest na trzeci kwartał 2025 r. We wtorek rząd przyjął uchwałę w sprawie przekierowania środków w ramach KPO na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO). Z tego źródła mają być finansowane inwestycje w zakresie modernizacji przemysłu obronnego, rozbudowy infrastruktury strategicznej oraz rozwoju innowacyjnych technologii obronnych.
Robert Horbaczewski PAP
25.03.2025
Finanse publiczne Bezpieczeństwo publiczne
Opieszała legislacja, zła organizacja, brak rzetelnych danych o odpadach, nieprawidłowości w selektywnej zbiórce, niewystarczający poziom finansowania. NIK oceniła negatywnie działania administracji publicznej na rzecz ograniczenia powstawania odpadów oraz zapewnienia ich recyklingu. W skali całego kraju do odzysku przekazano zaledwie 47,6 proc. odpadów, w tym do recyklingu niespełna 16 procent.
Robert Horbaczewski
25.03.2025
Samorząd terytorialny Środowisko Odpady

Absencja chorobowa w 2024 r. oraz nadużycia na L4 w Polsce

Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
Aż 34 proc. z 33 000 skontrolowanych w 2024 roku zwolnień lekarskich stanowiły nadużycia – wynika z najnowszego raportu Conperio. Średni roczny wskaźnik absencji chorobowej w przedsiębiorstwach współpracujących z Conperio w 2024 roku wyniósł 7,38 proc. W ujęciu branżowym najwyższą absencję odnotowano w sektorze logistyki i automotive, gdzie w szczytowych miesiącach wskaźniki przekraczały 9 proc. Nastąpił też wyraźny wzrost zwolnień jednodniowych, pobieranych w poniedziałki oraz piątki.
Grażyna J. Leśniak
25.03.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy

Orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez wojewódzki zespół jest ostateczne

Pomoc społeczna Domowe finanse Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności w wyniku odwołania się, jest ostateczne - uważa Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. I takie stanowisko przekazał resort w odpowiedzi na pytanie Prawo.pl. Ma to szczególne znaczenie, m.in. dla pobierających świadczenie pielęgnacyjne, bo oznacza, że gmina nie będzie go już wypłacać, jeśli odwołanie od orzeczenia z powiatowego zespołu nie zostało uznane i w nowym orzeczeniu nie ma odpowiednich wskazań.
Beata Dązbłaż
25.03.2025
Pomoc społeczna Domowe finanse Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność

Produkcja prawa wyhamowała, ale legislacyjnych absurdów nie brakuje

Prawo karne Samorząd terytorialny Prawo cywilne Prawnicy Ordynacja Rynek i konsument Administracja publiczna Prawo pracy Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Finanse Opieka zdrowotna Poprawmy prawo
Rok 2024 przyniósł w końcu spadki w produkcji prawa w Polsce. W polskiej legislacji wciąż jednak wiele jest do poprawy. Wśród przykładów można wskazać choćby nieżyciowe przepisy w sprawach cywilnych dla pełnomocników z urzędu, specustawę drogową, która stała się regułą, zamiast wyjątkiem, czy martwe przepisy dotyczące egzekwowania zakazu posiadania zwierząt. Punktujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".
Inga Stawicka Tomasz Ciechoński Robert Horbaczewski Grażyna J. Leśniak Monika Pogroszewska Patrycja Rojek-Socha Monika Sewastianowicz Jacek Jasionek Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
25.03.2025
Prawo karne Samorząd terytorialny Prawo cywilne Prawnicy Ordynacja Rynek i konsument Administracja publiczna Prawo pracy Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Finanse Opieka zdrowotna Poprawmy prawo

Dlaczego (nie)warto mieć inspektora ochrony danych osobowych

Administracja publiczna RODO Prawo europejskie Cyberbezpieczeństwo
Opublikowany w ostatnich dniach poradnik UODO dotyczący obowiązków administratora związanych ze zgłaszaniem naruszeń ochrony danych osobowych wywołał m.in. ponową dyskusję na temat statusu inspektora ochrony danych. Treść poradnika, jak i związaną z tym dyskusję, trudno uznać za zadowalającą. Nie chodzi przy tym o to, kto ma rację. Chodzi o to, że trudno w tej dyskusji znaleźć argumentację opartą o to, co dla prawnika kluczowe, czyli o konstrukcje prawne i ustalenie znaczenia pojęć prawnych - pisze prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk.
Arkadiusz Sobczyk
25.03.2025
Administracja publiczna RODO Prawo europejskie Cyberbezpieczeństwo

Gminy nie wypracują wymaganego na ten rok poziomu recyklingu

Samorząd terytorialny Środowisko Odpady
W 2025 r. gminy powinny osiągnąć poziom 55 proc. recyklingu odpadów. Większość samorządowców twierdzi, że to niemożliwe, a karanie gmin nie rozwiąże przecież problemu. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski apeluje do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o pilne zmiany prawa i podjęcie działań, które wesprą gminy w realizacji obowiązku. Takie zmiany postulują także eksperci.
Maria Dec-Kiełb
25.03.2025
Samorząd terytorialny Środowisko Odpady
Komendant główny policji w 2023 r. bez podstawy prawnej ujawnił na konferencji prasowej dane osobowe i informacje o zdrowiu kobiety, która dokonała aborcji farmakologicznej. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych uznał to za naruszenie przepisów RODO. Nałożył na komendanta 75 tys. kary administracyjnej. Odrzucił jego argumentację, że ujawnione na konferencji dane stanowiły materiał prasowy, który wyłącza stosowanie RODO.
Robert Horbaczewski
24.03.2025
RODO
Podniesienie progów dotacji dla organizacji pożytku publicznego do 200 tys. zł i przychodów do 6 mln zł zakłada projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie obowiązku badania sprawozdań finansowych organizacji pożytku publicznego. Zmiany mają na celu uproszczenie działalności OPP oraz redukcję kosztów badania. W konsekwencji mniejsza liczba OPP objęta zostanie obowiązkiem badaniem.
Robert Horbaczewski
24.03.2025
Finanse

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy ma wzrosnąć do 7 tys. zł

Samorząd terytorialny Finanse publiczne Ubezpieczenia społeczne
We wtorek na posiedzeniu rządu ma być dyskutowany projekt ustawy podwyższającej z obecnych 4 tys. zł do 7 tys. zł wysokość zasiłku pogrzebowego, także dla służb mundurowych. Nowe przepisy, które - jak się zakłada – wejdą w życie 1 stycznia 2026 r., przewidują również waloryzację zasiłku od dnia 1 marca, jeżeli wskaźnik waloryzacji jest wyższy niż 105.
Grażyna J. Leśniak
24.03.2025
Samorząd terytorialny Finanse publiczne Ubezpieczenia społeczne
Do końca listopada 2025 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wydłużył nabór środków w ramach programu Czyste Powietrze na usuwanie skutków powodzi w czterech województwach: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Budżet programu pozostał bez zmian - 300 mln zł. NFOŚiGW wprowadził zapisy ułatwiające sięgnięcie po dotacje, ale jednocześnie ograniczające ryzyko nadużyć.
Robert Horbaczewski
24.03.2025
Samorząd terytorialny Powódź

Czy rektorzy powinni podlegać ustawie kominowej

Administracja publiczna Prawo pracy Szkolnictwo wyższe Zarządzanie
Najwyższe wynagrodzenia zasadnicze polskich rektorów, wraz z dodatkiem funkcyjnym przekraczają 30 tys. zł. Rektorzy otrzymują też dodatki zadaniowe, które rady uczelni mogą przyznawać im samodzielnie - bez zgody i wiedzy ministra. Do tego dochodzi zwykle obniżone pensum. Zdaniem prawników, rektorzy powinni podlegać ustawie kominowej. Pojawiają się też głosy, że dodatkowe zarobkowanie - np. w radach nadzorczych, powinno być reglamentowane, z uwagi na możliwość wystąpienia konfliktu interesów.
Grażyna J. Leśniak
24.03.2025
Administracja publiczna Prawo pracy Szkolnictwo wyższe Zarządzanie
W 2024 roku wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności nie wydały nawet połowy decyzji o poziomie potrzeby wsparcia z wniosków, które wpłynęły. Urzędy zostały zasypane wnioskami obywateli, ale nie zostały odpowiednio na to przygotowane. Brakuje ludzi, biur, zaplecza technicznego. Teraz resort rodziny chce, aby to wojewodowie wprowadzili plany naprawcze, aby decyzje wydawane były w terminie.
Beata Dązbłaż
24.03.2025
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność

Ustawa o unijnej sieci danych podpisana

Rachunkowość Prawo europejskie
Prezydent Andrzej Duda podpisał w czwartek, 20 marca 2025 r., ustawę z 7 marca 2025 r. o unijnej sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN) – poinformowała w piątek Kancelaria Prezydenta RP. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Grażyna J. Leśniak
21.03.2025
Rachunkowość Prawo europejskie

Stan gotowości obronnej państwa - nowe obowiązki dla samorządów

Administracja publiczna Wojsko Bezpieczeństwo publiczne
Od 29 marca zaczną obowiązywać przepisy rozporządzenia w sprawie stanów gotowości obronnej państwa. Nowelizacja ma uprościć i ułatwić reakcje obronne w przypadku zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Rozszerza funkcjonowanie stałych dyżurów o dodatkowych uczestników - m.in. niektóre centralne organy administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego.
Robert Horbaczewski
21.03.2025
Administracja publiczna Wojsko Bezpieczeństwo publiczne
W 2024 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zostało przekazanych 1,1 mln formularzy RUD, na których zgłoszono blisko 1,4 mln umów o dzieło - poinformował w piątek ZUS. Jest to najmniejsza liczba formularzy oraz umów o dzieło zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru takich umów. Nie zmieniła się jednak charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, ani ich wykonawców.
Grażyna J. Leśniak
21.03.2025
Prawo cywilne Prawo pracy Rynek pracy
Zakończyły się prace nad ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia (przyjęta z poprawkami przez Senat), w której przewiduje się m.in. rozszerzenie dofinansowania wynagrodzenia osób skierowanych przez powiatowy urząd pracy. Obecnie możliwość otrzymania takiego dofinansowania związana jest tylko z zatrudnieniem bezrobotnego (w pewnym wieku), po zmianach ma być rozszerzona także na osobę poszukującą pracy.
Marek Rotkiewicz
21.03.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Resort klimatu i środowiska zaprezentował założenia do ustawy o rozszerzonej odpowiedzialności producenta, które wzbudziły aplauz samorządów i branży odpadowej. Ale nie spodobały się wprowadzającym i organizacjom odzysku. Przedsiębiorcy szacują, że opłaty za recykling mogą wzrosnąć nawet trzykrotnie. System miałby zacząć funkcjonować stopniowo od 2026 roku.
Zofia Jóźwiak
21.03.2025
Środowisko Odpady
Legalna definicja nielegalnego wyścigu samochodowego budzi zastrzeżenia - prawnicy wskazują, że może być niezrozumiała dla przeciętnego odbiorcy choćby dlatego, że wyścigi odbywają się nie tylko samochodami, ale również innymi pojazdami - np. motorami. Swoim zakresem nie obejmuje np. tych, którzy ścigają się „spod świateł”. Wątpliwości pojawiają się także w kwestii odpowiedzialności osób, które obserwują takie wydarzenia. Uwag jest o wiele więcej.
Robert Horbaczewski
21.03.2025
Kadry w oświacie Drogi Policja
Nowelizacja ustawy o obronie Ojczyzny stworzyła system gwarancji nieodpłatnej pomocy prawnej dla żołnierzy w sytuacji, gdy wykonywanie zadań służbowych mogłoby wiązać się z popełnieniem przestępstwa. Warto rozważyć stworzenie instytucji zapewniającej profesjonalną obsługę prawną procesów karnych żołnierzy Wojska Polskiego. Powołanie np. Rzecznika Praw Żołnierza, który będzie realizował zadania pomocy prawnej z urzędu dla żołnierzy za pomocą "cywilnych" obrońców.
Paweł Bała
21.03.2025
Prawo karne Wojsko
Nie będzie podwyższenia kar dla pracodawców, przewidzianych w Kodeksie pracy, za wykroczenia przeciwko prawom pracowników. W czwartek Sejm przyjął poprawkę Senatu wykreślającą z ustawy poprawkę Lewicy. Posłowie zgodzili się też na to, by agencje pracy tymczasowej mogły zatrudniać cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie tylko na umowę o pracę.
Grażyna J. Leśniak
20.03.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Sejm przyjął w czwartek większość poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących, które Senat wprowadził do ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przewiduje ona reformę urzędów pracy, w tym m.in. podniesienie zasiłku dla bezrobotnych i ułatwienia w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.
Grażyna J. Leśniak
20.03.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami, które są kierowane do jego klientów. Podczas odebranych połączeń osoby podszywające się pod pracowników Zakładu proszą o potwierdzenie zmiany numeru telefonu w ZUS lub na PUE/eZUS. Konsultanci infolinii zazwyczaj kontaktują się po wcześniejszym telefonie od osoby zainteresowanej i nigdy nie dzwonią w sprawie zmiany numeru telefonu - przypomina Zakład.
Grażyna J. Leśniak
20.03.2025
Ubezpieczenia społeczne
Obowiązkowe potwierdzenie standardu energetycznego przed i po inwestycji, warunki dofinansowania dla najuboższych energetycznie uzależnione są kryterium dochodowego i standardu energetycznego budynku oraz ogólnopolski system operatorów – to nowości w programie „Czyste powietrze”. Nabór ruszy 31 marca 2025 r.
Robert Horbaczewski
20.03.2025
Samorząd terytorialny Środowisko
Weszła w życie nowelizacja rozporządzenia ministra edukacji w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, która ukazała się w środę w Dzienniku Ustaw. Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli wynoszą od 5027 zł do 6211 zł brutto zależnie od stopnia awansu i wykształcenia. Pedagodzy mają prawo do wyrównania pensji od 1 stycznia 2025 r.
Monika Sewastianowicz
20.03.2025
Zarządzanie oświatą