Do 30 września zgodnie z kalendarzem wyborczym mają być sporządzone spisy wyborców w gminach. Podstawą ich przygotowania jest rejestr wyborców. Osoby, które w dniu wyborów będą przebywały poza miejscem stałego meldunku i chcą tam oddać głos, mogą dopisać się do rejestru.
Spis wyborców to spis wszystkich osób, którym przysługuje prawo do głosowania. W tym roku 30 września wypada w niedzielę, więc gminy wykonają to zadanie najpóźniej w poniedziałek.
Spis wyborców jest sporządzany i aktualizowany przez gminę, jako zadanie zlecone, na podstawie rejestru wyborców. Rejestr wyborców to zbiór danych osobowych z ewidencji ludności.
Czytaj też: Sporządzenie spisów wyborców w urzędzie gminy do 30 września
Do kiedy dopisać się do rejestru wyborców?
Lepiej nie zwlekać ze złożeniem wniosku o dopisanie do rejestru wyborców. Należy złożyć we właściwym urzędzie gminy specjalny wniosek razem z pisemną deklaracją – musimy potwierdzić, że zamieszkujemy na stałe na terenie gminy. Dowodem takim mogą być np. opłacane na terenie gminy rachunki za wodę czy prąd. Są też inne sposoby – urzędnik z gminy może zapytać sołtysa czy sąsiadów, czy dana osoba mieszka w danym miejscu.
Wójt ma 3 dni na podjęcie decyzji, czy taką osobę dopisać, czy nie. Jeśli ktoś „obudzi się” w piątek tuż przed wyborami, wójt ma prawo odmówić rozpatrzenia wniosku. Decyzja może też być odmowna, bo wójt nie da rady zweryfikować, czy ktoś mieszka na terenie gminy czy nie. Generalnie im samorząd mniejszy, tym mniej osób się dopisuje.
Wpis do stałego rejestru wyborców powoduje ujęcie w spisie wyborców i w spisie osób uprawnionych do udziału w referendum w miejscu stałego zamieszkania w każdych kolejnych wyborach i referendach, przeprowadzanych na obszarze danej gminy.
Czytaj też komentarz praktyczny: Rejestr wyborców i spis wyborców
Spis jest generowany w systemach
Spisy wyborców są generowane w systemie ewidencji ludności. Wpisuje się do niego zameldowania, wymeldowania, zgony mieszkańców. Osoby pełnoletnie zameldowane na pobyt stały są z urzędu wpisane do rejestru wyborców.
Gminy dysponują systemami do ewidencji ludności, każda może mieć swój niezależnie. Znajduje się w nim panel wyborczy, w którym należy określić potrzebne parametry i system wygeneruje spis wyborców.
Można też przez internet
Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Państwowa Komisja Wyborcza oraz Centralny Ośrodek Informatyki wdrożyły możliwość dopisania się on-line.
W tym celu należy wejść na stronę Obywatel.gov.pl, za pomocą wyszukiwarki znaleźć usługę lub przejść do niej bezpośrednio z banera, po czym zalogować się Profilem Zaufanym. Trzeba następnie wskazać gminę, na terenie której planowane jest oddanie głosu.
Z nowej usługi mogą skorzystać obywatele innych państw Unii Europejskiej stale przebywający w Polsce, a także obywatele RP. Według resortu cyfryzacji to ułatwienie dla osób, które na co dzień mieszkają w miejscowościach innych niż te w oficjalnym meldunku.
Czytaj też: Do rejestru wyborców można dopisać się przez internet
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.