Urzędy administracji rządowej i samorządowej, a także uczelnie i instytucje kultury muszą w ciągu 2023 roku zredukować zużycie energii elektrycznej o 10 procent. Do końca marca powinny złożyć sprawozdanie o oszczędnościach w grudniu br. Gospodarstwa domowe mogą redukować zużycie dobrowolnie, w zamian za co mogą liczyć na upust w opłatach za prąd.

Na stronach internetowych Prezydenta RP oraz niektórych ministerstw nie są publikowane odpowiedzi na petycje kierowane przez obywateli. Tymczasem przepisy nakładają na urzędy obowiązek publikowania informacji o sposobie załatwienia petycji. RPO prosi szefa Kancelarii Prezydenta i Prezesa Rady Ministrów o wyjaśnienia i wnioskuje o zmianę przepisów.

Osoby z niepełnosprawnościami, m.in. które mają wysokie kwalifikacje i znają języki obce, skarżą się na niemożność znalezienia odpowiedniego zatrudnienia. Dostają bowiem oferty pracy głównie w ochronie lub firmach sprzątających. Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk prosi o zajęcie stanowiska w tej sprawie przez minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg.

Prosument lokatorski - to nowa instytucja dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, dzięki której będzie można odzyskać 100 proc. wartości energii przekazanej do systemu energetycznego i otrzymać 50 proc. dofinansowania na instalację paneli fotowoltaicznych. Wprowadzenie takiego rozwiązania zapowiada Ministerstwo Rozwoju i Technologii jako kolejną zachętę do stosowania odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym fotowoltaiki w Polsce.

Najmniejsze podmioty zatrudniające, będące mikroprzedsiębiorcami, gdy wszystkie osoby zatrudnione złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, mogą skorzystać z ustawowego zwolnienia z obowiązku stosowania przepisów ustawy o PPK. Jednak ponowny autozapis w pierwszym kwartale 2023 roku będzie także ich dotyczył. Piszą o tym Agnieszka Łukawska i dr Antoni Kolek.

Zachowania banku polegające na niewykreśleniu kredytobiorcy z Centralnej Bazy Danych – Bankowego Rejestru, naruszyły dobra osobiste powoda w postaci godności i poczucia bezpieczeństwa. Powód został napiętnowany jako niesolidny dłużnik. Naruszenie dóbr osobistych powoda było działaniem bezprawnym - orzekł Sąd Najwyższy. Dlatego wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie został wydany z rażącym naruszeniu prawa i został uchylony.

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po agresji Rosji, nie muszą przedkładać oryginałów swych dyplomów, by je nostryfikować. Taki obowiązek mają zaś ci, którzy opuścili Ukrainę przed 24 lutego 2022 r. A też nie mogą wrócić do swojego kraju - wskazuje RPO. MEiN wyjaśnia, że mogą oni skorzystać z programu Europejski Paszport Kwalifikacji dla Uchodźców.

Nowy rok przynosi istotne zmiany w zakresie opodatkowania wynajmu nieruchomości. Eksperci radzą, żeby podatnicy przeanalizowali umowy z najemcami i dokonali w nich ewentualnych zmian, tak aby sprecyzować, że koszty mediów, które fizycznie opłaca wynajmujący, są zwracane przez najemcę. Tego rodzaju zapisy pozwolą na wyłączenie tych kwot z zakresu przychodów podlegających opodatkowaniu.

WSA, stwierdzając wbrew temu, czego żądał skarżący i wbrew treści skargi, że zarówno wierzytelność, jak i środki otrzymane w wyniku jej realizacji powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, wyszedł poza skargę. Przekroczył zatem uprawnienie, które daje mu prawo. Do takiego wniosku doszedł niedawno Naczelny Sąd Administracyjny w ciekawej sprawie odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu przy rozbiórce World Trade Center.

Od 1 stycznia pracodawca będzie musiał powiadomić pracowników o treści wykazu stanowisk, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz o wpisaniu lub odmowie wpisania do ewidencji pracowników wykonujących te prace. W przypadku nieumieszczenia stanowiska pracy, na którym zatrudniony wykonuje pracę w tym wykazie lub nieumieszczenia go w ewidencji, pracownikowi będzie przysługiwała skarga do PIP.

W 2023 roku na walkę z problemem bezdomności Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przekaże 5,5 mln zł, które mają być wydane m.in. na profilaktykę, wsparcie osób zmagających się z kryzysem bezdomności, a także wspieranie innowacyjnych rozwiązań w obszarze ich aktywizacji społecznej i zawodowej. Minister Marlena Maląg podpisała nową wersję programu „Pokonać bezdomność. Program pomocy osobom bezdomnym”.

Rząd chce, by od 1 marca 2023 roku emerytura podstawowa, stanowiąca podstawę wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych, została powiązana z wysokością najniższej emerytury określonej w przepisach emerytalnych i stanowiła jej 90 proc. Nowością jest też 0,5-proc. dodatek do emerytury za każdy rok opłacania składki, który mają dostać rolnicy prowadzący działalność gospodarczą i posiadający wielkoobszarowe gospodarstwa rolne.

W okresie od stycznia do września 2022 roku o prawie 200 proc. w stosunku do 2021 roku wzrosła liczba osób skontrolowanych pod kątem wykorzystania zwolnień lekarskich. Najwięcej kontroli ZUS przeprowadził w województwie małopolskim, mazowieckim i dolnośląskim. Zwiększył się też odsetek (o prawie 29 proc.) osób pozbawionych prawa do zasiłku, a o prawie 40 proc. wzrosła kwota cofniętych zasiłków w wyniku kontroli.

Gdy świąteczny prezent jest nietrafiony, albo jeśli zamówiony produkt nie dotarł na czas - jeden i drugi można oddać, ale zasady zwrotu są nieco odmienne. Zakup online można zwrócić zawsze, natomiast produkt kupiony w sklepie stacjonarnym tylko za zgodą sprzedawcy. O tym, jak to skutecznie zrobić, doradza Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Z początkiem 2023 roku zaczyna obowiązywać wyższa stawka diety za podróże służbowe na terenie kraju. Stawką tą od 1 stycznia 2023 roku związany będzie każdy pracodawca. Zmiana stawki pociąga za sobą również podwyższenie ryczałtu noclegowego oraz na jazdy miejscowe, jak też limitu noclegowego.

Spośród 397 powiatów i województw samorządowych, zaledwie 10 z nich zleca organizacjom konsumenckim zadania z obszaru upowszechniania i ochrony praw konsumentów - wynika z raportu Stowarzyszenia Ochrony Konsumentów Aquila. Samorządowcy przyznają, że coraz gorsza sytuacja finansowa budżetów powiatowych powoduje, że zadania te schodzą na niższy plan.

Niewiele spraw z zakresu prawa pracy trafia do mediacji sądowej - w 2021 r. było to tylko 8 proc. spraw wpływających do sądów pracy. Zdaniem prawników, mediacja jest mało popularna i mało efektywna - m.in. z powodu nieprzygotowanych do swojej roli mediatorów, którym brakuje często wiedzy prawniczej i umiejętności współpracy z pełnomocnikami. W efekcie - mediacja zamiast pomóc, wydłuża postępowanie.

Wspierający osoby potrzebujące pomocy w ramach akcji humanitarnych, których pomoc polega m. in. na zbiórce pieniędzy i przekazywaniu środków finansowych potrzebujący, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Bycie pośrednikiem nie oznacza przysporzenia majątkowego, co z kolei nie skutkuje nabyciem własności rzeczy bądź praw majątkowych.

W przypadku pacjenta małoletniego, całkowicie ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego wyrażania zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innego świadczenia, prawo do podejmowania decyzji mają przedstawiciele ustawowi. W przypadku braku przedstawiciela ustawowego prawo to, w odniesieniu do badania, może wykonać opiekun faktyczny.

Gdy sąd prowadzi postępowanie dotyczące dziecka, może chcieć spotkać się z nim osobiście i je wysłuchać. Wysłuchanie ma pozwolić na ustalenie spostrzeżeń dziecka, jego życzeń. Przykładowo, czy chce wyjechać z jednym z rodziców na wiele miesięcy z kraju, czy chce brać udział w zajęciach dodatkowych, do której szkoły chce uczęszczać. Czyli w kwestiach co do których jego rodzice, często skonfliktowani, nie potrafią się porozumieć.

Podważanie konstytucyjnej zasady wzajemnej niezależności państwa oraz Kościołów i innych związków wyznaniowych, różnicowanie ich ochrony, ryzyko eskalowania wrogości i napięcia między grupami społecznymi - to zdaniem Fundacji im. Stefana Batorego wnioski płynące z analizy przepisów projektu zmian w Kodeksie karnym, obejmujących m.in. dodanie specjalnego kontratypu – wyłączającego bezprawność głoszenia ocen i opinii związanych z religią.

Ministerstwo Finansów zapowiada, że w ramach akcji Niskie Podatki urzędy skarbowe będą przedstawiać podatnikom najkorzystniejsze wersje rozliczeń. Osoby, których roczne rozliczenie podatkowe z tzw. ulgą dla klasy średniej okaże się korzystniejsze niż rozliczenie według Niskich Podatków, otrzymają z urzędu skarbowego zwrot różnicy w podatku.

Polecenie pozostawania w gotowości do wykonywania pracy poza godzinami, podlega zasadniczemu ograniczeniu związanemu z koniecznością zapewniania minimalnych odpoczynków. Nie ma w tym zakresie znaczenia, czy dyżur jest dyżurem zakładowym czy domowym, jak też ewentualne wprowadzenie dodatkowej odpłatności za dyżur domowy, tzw. dyżur pod telefonem.

Prawnicy zwracają uwagę, że nadal ten głos zwierząt jest słabo słyszalny, także w sądach. Mimo wzrostu świadomości społecznej, dość rzadko zapadają surowe wyroki w sprawach dotyczących okrutnego traktowania lub zabijania zwierząt. Brakuje też przepisów, i to mimo obietnic rządzących, a te, które są - jak np. zakaz posiadania zwierzęcia - nie zawsze są egzekwowane.

W taksówkach typu Uber czy Bolt zdarzają się nieprzewidziane, nieprzyjemne, czasem kryminalne sytuacje typu gwałt, kradzież czy molestowanie. Prawnicy twierdzą, że odpowiada za nie sprawca, czyli kierowca. Nie przekładają się one w zasadzie na odpowiedzialność odszkodowawczą korporacji. Do tego często auta te jeżdżą bez licencji, co jeszcze zmniejsza odpowiedzialność za czyn niedozwolony.

Bombki, kolędy, sanie, choinka, Mikołaj, renifery, pierniki – gadżety z tymi elementami zasypują sklepy już w listopadzie, tuż po opróżnieniu palet ze zniczy. Oczywistość tych skojarzeń ze Świętami to dla przedsiębiorców też pokusa, by zmonopolizować rynek, np. rejestrując wzory przemysłowe lub znaki towarowe odnoszące się do świątecznych akcentów, np. stroju Świętego Mikołaja.

Sądy dwóch instancji nie dały wiary w istnienie testamentu ustnego zmarłego. Dlatego że w dniu jego sporządzenia nie zachodziła przesłanka obawy rychłej śmierci, gdyż nie miało miejsca wyraźnie odczuwalne pogorszenie stanu zdrowia spadkodawcy. A co więcej, wątpliwości sądu wzbudziły podpisy trzech świadków, wielokrotnie skazanych prawomocnymi wyrokami sądów za popełnione przestępstwa o dużej wadze.

Osoby oczekujące już na wizytę Świętego Mikołaja i prezenty muszą mieć świadomość, że z punktu widzenia prawa świąteczne upominki to nic innego jak darowizny - a te podlegają podatkowi od spadków i darowizn. Można skorzystać z pewnych zwolnień, jednak by mieć do nich prawo, konieczne jest spełnienie kilku warunków. W niektórych przypadkach może się więc okazać, że podatek trzeba będzie zapłacić.

Informacje o świadkach zbrodni na Ukrainie i dokumenty tych zdarzeń to łakomy kąsek dla ludzi Kremla. Wszelkie takie dowody i świadkowie są dla nich niewygodne. Dlatego prawnicy z inicjatywy Sunflowers ogłosili społeczną zbiórkę pieniędzy na oprogramowanie i sprzęt najwyższej klasy, które ma chronić zgromadzone dane o tych zbrodniach.