Asesorzy do likwidacji czy na ratunek sądom rodzinnym?

Wymiar sprawiedliwości

Obciążeni sędziowie rodzinni upatrują ratunku w rozszerzeniu kompetencji asesorów. Na stole leży jednak projekt Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, który zmierza do wycofania się z tej instytucji i zastąpienia jej przez sędziego rozpoczynającego pełnienie urzędu. Sami asesorzy podkreślają, że to nieracjonalne, gdyż asesura ma służyć m.in. weryfikacji ich przydatności do zawodu sędziego. Również część prawników widzi potrzebę utrzymania "sędziego na próbę".

04.06.2024

Prokuratora Krajowa chce wystąpić do MF o środki na wyrównanie prokuratorskich wynagrodzeń

Wymiar sprawiedliwości

Prokuratora Krajowa zbiera dane z prokuratur, dotyczące kwot potrzebnych na wyrównanie wynagrodzeń prokuratorskich naliczanych w latach 2021-2022 r. na podstawie ustaw okołobudżetowych. Chce wystąpić o te środki do Ministerstwa Finansów. Tymczasem prokuratorzy walczą o to w sądach. Na dzień 30 kwietnia br. wypłacono im już ponad 23 miliony złotych, z czego ponad milion to koszty postępowań i obsługi prawnej.

04.06.2024

Są kandydaci na polskiego sędziego ETPC – decyzja w lipcu

Wymiar sprawiedliwości

Powołany w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zespół wysłuchał 26 kandydatów na oczekujące od trzech lat na obsadzenie stanowisko polskiego sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Kierownictwo resortu zapewnia, że dopełniono najwyższych standardów i uważa, że po trzech nieudanych próbach poprzedniego rządu, teraz wybór zostanie dokonany bez żadnych przeszkód.

04.06.2024

Sędzia Tuleya będzie walczyć o milion złotych za represje

Wymiar sprawiedliwości

Sędzia Igor Tuleya złoży pozew za 5 lat represji, które - w jego ocenie - spotkały go z powodu orzeczeń i obrony sądów. Ma objąć nim 11 osób - neo-sędziów z Izby Dyscyplinarnej, prokuratorów i m.in. rzecznika dyscyplinarnego Piotra Schaba oraz jego dwóch zastępców Michała Lasotę i Przemysława Radzika. Sędzia domaga się miliona złotych.

03.06.2024

Nienaruszalna prerogatywa Prezydenta RP, a w tle delikt dyscyplinarny

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

W postępowaniu karnym nie jest dopuszczalne badanie ważności lub skuteczności aktu ustrojowego powołania sędziego przez Prezydenta RP podjętego w ramach realizacji wyłącznej prerogatywy głowy państwa. Sędzia, wobec którego stwierdzono nieprawidłowości w toku procedury nominacyjnej, nie jest osobą nieuprawnioną do orzekania w rozumieniu art. 439 par. 1 pkt 1 kpk – taką uchwałę podjęło trzech sędziów Izby Karnej Sądu Najwyższego.

03.06.2024

Po ustawie naprawczej szykują się głębsze zmiany w przepisach karnych

Wymiar sprawiedliwości

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego przygotowała już tzw. ustawę naprawczą, która ma rozwiązać problem przepisów karnych, wprowadzonych m.in. nowelizacją Kodeksu karnego z października 2023 r. Jej przewodniczący prof. Włodzimierz Wróbel nie wyklucza kolejnych projektów jeszcze w tym roku. Swoje typy mają też prawnicy, w ich ocenie warto by postawić na przyspieszenie spraw karnych przez pełną cyfryzację, ale też np. zmianę trybu ścigania części przestępstw - zamiast z urzędu, na wniosek lub z oskarżenia prywatnego.

03.06.2024

Postępowanie zażaleniowe – trzy nowelizacje w pięć lat

Wymiar sprawiedliwości

Postępowanie zażaleniowe od kilku lat stanowi przedmiot istotnych ingerencji ustawodawcy. Nowelizacja postępowania cywilnego w zakresie zażaleń miała miejsce już trzykrotnie i to tylko w ciągu ostatnich pięciu latach - w tym aż dwukrotnie w samym 2023 roku. Przed nowelizacją z 2019 roku zażalenie było w istocie prostym narzędziem nie budzącym większych wątpliwości interpretacyjnych. Przepisy zostały jednak znacząco rozbudowane, przez co stały się dużo mniej klarowne dla uczestników postępowania - pisze Agnieszka Marjańska prawniczka z Działu Postępowań Spornych Kancelarii Kopeć Zaborowski.

03.06.2024

NSA nie przyznał świadczenia wnuczce opiekującej się babcią

Wymiar sprawiedliwości Ubezpieczenia społeczne

Wnuczka opiekująca się na stałe niepełnosprawną babcią nie dostanie świadczenia pielęgnacyjnego. Mimo, że zrezygnowała z pracy zawodowej. A to dlatego, że żyje córka, która pozostaje w pełni sił, powinna więc świadczyć opiekę lub realizować obowiązek alimentacyjny. Sądy nie wzięły jednak pod uwagę, że córka od lat nie interesuje się swoją matką, a wnuczkę wychowywała właśnie babcia.

01.06.2024

SN: Odmowa przeniesienia sędziego w stan spoczynku

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Krajowa Rada Sądownictwa odmówiła przeniesienia sędzi Sądu Okręgowego we Wrocławiu w stan spoczynku z powodu złego stanu zdrowia. Odwołująca się wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej tą uchwałą. Stwierdziła, że w sprawie wystąpiły nowe okoliczności. Jednak Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN odwołania sędzi nie uwzględniła.

01.06.2024

​Alimenty z tabel mogą być szybsze - problem w tym, jak je liczyć

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce wrócić do pomysłu alimentów natychmiastowych, ale też tabel alimentacyjnych. W ocenie prawników kierunek jest dobry, ale problemem może być to, co się w tabelach znajdzie i w jakiej wysokości będą alimenty natychmiastowe. Wskazują, że sprawiedliwe byłoby uwzględnienie zmiennych takich jak np. wiek dziecka. Co do samej podstawy świadczeń pomysły są różne - od procentu od płacy minimalnej, po uzależnienie ich od rejestrowanego dochodu.

01.06.2024

Sądy podzielone w ocenie obniżenia dodatków dla rzeczników dyscyplinarnych

Wymiar sprawiedliwości

Trwa opiniowanie projektu zmian w rozporządzeniu w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom, który zakłada m.in. obniżenie z 0,8 na 0,1 mnożnika dodatku funkcyjnego dla rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych, podobnie dla jego zastępców. Część sądów wskazuje, że nawet jeśli intencje projektodawcy są zasadne, to propozycje te prowadzą do podważenia pewności prawa i jego instrumentalizacji. Mogą też ograniczać konstytucyjną niezależność sądów.

31.05.2024

Powodowie w sprawie o alimenty nie ponoszą kosztów sądowych

Wymiar sprawiedliwości

Czy osoba inicjująca proces o alimenty, która jest do nich uprawniona, ponosi koszty sądowe? Nie, gdyż korzysta z ustawowego zwolnienia z takich kosztów. Nie dotyczy to jednak osób zobowiązanych do alimentacji. Te mogą wnosić o zwolnienie z kosztów sądowych, muszą jednak wykazać, że nie mają możliwości ich ponoszenia.

31.05.2024

Powództwo wzajemne możliwe, ale z ograniczeniami

Wymiar sprawiedliwości

Powództwo wzajemne jest dopuszczalne, jeżeli roszczenie wzajemne ma związek z roszczeniem powoda lub nadaje się do potrącenia. Pamiętać trzeba jednak o tym, że powództwo wzajemne można wytoczyć nie później niż w odpowiedzi na pozew, a jeżeli go nie złożono - w sprzeciwie od wyroku zaocznego albo przy rozpoczęciu pierwszego posiedzenia, o którym zawiadomiono, albo na które wezwano pozwanego.

30.05.2024

23 umowy na środki z Funduszu Sprawiedliwości do unieważnienia

Wymiar sprawiedliwości

23 umowy ze 120 umów podpisanych na środki z Funduszu Sprawiedliwości zostało objętych sankcją nieważności ze względu m.in. na to, że przy ich zawieraniu obchodzono przepisy lub działano sprzecznie z ustawą. Opiewają one na 105 mln zł, które ministerstwo chciałoby odzyskać. Szykują się też zmiany w przepisach, m.in. z rozporządzania ma zostać usunięty słynny par. 11, dający możliwość przekazywania środków z funduszu poza ogłaszanymi przez resort programami.

29.05.2024

Ubezpieczyciel nie może ograniczyć poszkodowanemu prawa do wyboru warsztatu

Wymiar sprawiedliwości Transport Ubezpieczenia

Poszkodowany w kolizji nie musi naprawiać auta w warsztacie z sieci naprawczej ubezpieczyciela, nawet gdy ten warsztat oferuje atrakcyjne rabaty i cena naprawy jest niższa niż u innego mechanika. Ubezpieczyciel nie może obniżać odszkodowania o wysokość tych rabatów – wynika z uchwały Sądu Najwyższego z 8 maja 2024 r. Rozwiązuje to wieloletni spór, w który włączeni byli ubezpieczyciele, warsztaty i kierowcy.

29.05.2024

Prof. Wróbel: Zmiany w prawie karnym - część propozycji jeszcze w tym roku

Wymiar sprawiedliwości

Sądy i prokuratury czekają fundamentalne zmiany, także organizacyjne. To nie jest dobry moment, by równocześnie wprowadzać duże kompleksowe zmiany w prawie karnym czy procesie karnym. Dlatego jako Komisja Kodyfikacyjna Prawna Karnego raczej będziemy się skupiać nad pakietowymi propozycjami dotyczącymi konkretnych obszarów, w których można łatwo zidentyfikować możliwość poprawy wymiaru sprawiedliwości - mówi prof. Włodzimierz Wróbel, przewodniczący Komisji.

29.05.2024

Ławnicy SN: Rozliczyć i ukarać neo-sędziów

Wymiar sprawiedliwości

Rozliczenie i ukaranie osób zaangażowanych w zamach na niezawisłe sądy polskie - zarówno we władzy sądowniczej, jak i poza nią, jest warunkiem koniecznym trwałego przywrócenia praworządności, która musi być od początku postawiona na trwałych fundamentach – stwierdzają w uchwale podjętej 28 maja br. członkowie Rady Ławniczej Sądu Najwyższego.

28.05.2024

TK: Uchwała Sejmu w sprawie TK niekonstytucyjna

Wymiar sprawiedliwości

Uchwała Sejmu dotycząca Trybunał Konstytucyjny jest niekonstytucyjna a uwzględnianie jej przez organy władzy może powodować odpowiedzialność konstytucyjną i karną - orzekł TK w sprawie wniosku posłów PiS. Chodzi o uchwałę z 6 marca br., w której Sejm wskazał, że sędziowie dublerzy i ich następcy nie są sędziami Trybunału, zaś Julia Przyłębska nie jest osobą uprawnioną do sprawowania funkcji prezesa. Uchwała zawiera też apel - do wszystkich sędziów Trybunału, by zrezygnowali i przyłączyli się do demokratycznych przemian.

28.05.2024

RPO apeluje o zmianę przepisu o podstawach skargi do Sądu Najwyższego

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Rzecznik Praw Obywatelskich napisał do Ministra Sprawiedliwości w sprawie braku możliwości podniesienia zarzutu naruszenia prawa procesowego w postaci art. 41 (wyłączenie sędziego) i art. 4 kodeksu postępowania karnego (zasada obiektywizmu) w skardze do Sądu Najwyższego od wyroku sądu odwoławczego uchylającego wyrok I instancji i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania. Sugeruje nowelizację k.p.k. w tym zakresie.

28.05.2024

Cztery miesiące, sześć pism bez odpowiedzi - NRA podlicza rząd, parlament i MS

Wymiar sprawiedliwości

Naczelna Rada Adwokacka od czasu, gdy zmieniło się kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości, postuluje szereg zmian przepisów, m.in. tych naruszających prawa człowieka i prawo do sądu. Na liście znalazły się m.in. uzasadnienia na formularzach w sprawach karnych czy prawo do obrońcy od momentu zatrzymania. Na część z kilkunastu petycji i postulatów, skierowanych do rządu i parlamentu, nadal nie uzyskała odpowiedzi. MS tłumaczy, że odpowiada tak szybko, jak może, a prawnicy wskazują, że warto zmienić przepisy o petycjach.

28.05.2024