Nadal nie jest uregulowana kwestia sędziów powołanych i awansowych na podstawie opinii neo-KRS, czyli Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej na podstawie nowelizacji z 2017 roku. Widać jednak, że kolejni sędziowie, chcąc uniknąć problemów, wycofują się z trwających konkursów. Tylko w marcu obecna Rada rozpatrywała aż 16 takich wniosków. Tymczasem obwieszczenia o nowych konkursach są wstrzymane przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara.

Upływa dwadzieścia lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Choć jest to związek burzliwy i – zwłaszcza w ostatnich latach – mówiło się nawet o rozwodzie, większa część społeczeństwa dostrzega korzyści z członkostwa we wspólnocie. Wdrażanie unijnego prawa idzie nam jednak opornie, co często wiąże się z karami za nieposłuszeństwo.

Od 5 kwietnia br., zgodnie z nowelizacją ustawy o kuratorach sądowych, przy zespołach kuratorskich mają działać sekretariaty. Problem jednak z etatami, ministerstwo nie zaplanowało ich zgodnie z kuratorskimi potrzebami. W tej sprawie do resortu wystąpiła i Krajowa Rada Kuratorów, i Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych. Sprawa jest istotna, bo urzędnicy mieli odciążyć kuratorów od spraw biurowych.

W Sejmie jest już projekt, zgodnie z którym niedopuszczalne będzie przeprowadzenie i wykorzystanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą czynu zabronionego. Petycję w tej sprawie skierowała Naczelna Rada Adwokacka. Uzasadniała w niej, że chce uniemożliwić władzy publicznej przeprowadzanie i wykorzystywanie dowodów uzyskanych w nielegalny sposób - czyli tzw. owoców zatrutego drzewa, z którymi polskie sądy i prawnicy mają problem od lat. Projekt "wzięli na siebie" i wnieśli posłowie Polski 2050 Trzeciej Drogi.

Skuteczna weryfikacja kontrahenta to przede wszystkim identyfikacja beneficjentów rzeczywistych. Szukanie takiego podmiotu w spółce offshore to często szukanie igły w stogu siana. Trudne, ale możliwe. Nie ma jedynie słusznej i skutecznej metody, ale umiejętne łączenie technologii, metod i narzędzi OSINT (ang. Open Source Intelligence) oraz krytycznego myślenia może dać znakomite efekty - pisze Robert Socha, prawnik, specjalizujący się m.in. w doradztwie kryzysowym oraz “białym wywiadzie” (OSINT).

W zeszłym roku zdający egzamin adwokacki zmagali się nie tylko ze stresem, ale i nieścisłościami w kazusach. W tym roku, choć egzamin - zwłaszcza z prawa karnego - nie był łatwy, to podobnych problemów raczej nie nastręczał. Przyszłym radcom najwięcej problemów sprawiło prawo gospodarce. Wróciła też dyskusja o tym, które zadania były łatwiejsze, a wraz z nią pomysł, by je ujednolicić dla obu samorządów prawniczych.

Dopóki nie nastąpią zmiany ustawowe a Trybunał Sprawiedliwości UE i Europejski Trybunał Praw Człowieka nie stwierdzą, że Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego nie spełnia kryteriów niezależnego sądu, to musi nadal orzekać. Wnioski o wyłączenie sędziów powołanych po 2018 roku przez Krajową Radę Sądownictwa mnożą się i spowalniają rozpoznawanie spraw dyscyplinarnych – stwierdził prezes Izby Wiesław Kozielewicz, odnosząc się do wniosków obrony sędziego Ferka.

Wątpliwości budzi zniesienie odpowiedzialności karnej za uszkodzenie zdrowia pacjenta, w sytuacji gdy błędy medyczne i zdarzenia niepożądane są nierzadko ukrywane: nie rejestruje się ich ani nie analizuje. Nie do końca zasadny jest także argument lekarzy o pracy pod presją, w obawie przed karą. Rocznie oskarżanych jest zaledwie pół promila lekarzy i pielęgniarek. Tworzone za Zbigniewa Ziobry działy do spraw błędów medycznych w prokuraturach regionalnych wkrótce mają być zlikwidowane.

Uchwała wydana 25 kwietnia przez Sąd Najwyższy przyczyni się do klarowności i pewności prawnej w zakresie spraw dotyczących umów frankowych, ale też do ujednolicenia orzecznictwa, albowiem ma moc zasady prawnej. SN, opowiadając się za unieważnianiem umów kredytów frankowych w uchwale, całkowicie też wykluczył całą argumentację banków o podtrzymywaniu umów kredytów frankowych i wprowadzaniu do nich średniego kursu NBP - pisze Marcin Szołajski, radca prawny z Szołajski Legal Group.

Pomimo nagłych zwrotów akcji doszło do wydania przez pełny skład Izby Cywilnej Sądu Najwyższego uchwały w sprawie kredytów powiązanych z walutą obcą. Uchwała ta wiele wyjaśnia i będzie pomocna. Okazuje się bardzo korzystna dla kredytobiorców, ale... może nie przyspieszyć postępowań. Na pewno jednak zmniejszy ryzyko porażki czy rozbieżnych orzeczeń w tożsamych czy zbliżonych stanach faktycznych - pisze Damian Nartowski, partner w kancelarii WN Legal Wątrobiński Nartowski.

O zmianę przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczących orzeczenia o winie jednego z rodziców zaapelowała Prezydencka Rada ds. Rodziny Edukacji i Wychowania. Jak zaznaczyła, wpływają one na skalę zjawiska alienacji rodzicielskiej i przyczyniają się do wzrostu samobójstw wśród dzieci i młodzieży.

Niezależenie od kontrowersji wokół mocy wiążącej uchwały Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 r., jej treść bez wątpienia będzie miała wpływ na orzecznictwo sądów powszechnych, nawet jeśli oceniana będzie, nie jako wiążące orzeczenie SN, lecz opinia cywilistów o uznanym autorytecie. Nie bez znaczenia jest również, że choć uchwałę wydali „nowi” sędziowie SN, to nie pozostaje w sprzeczności z wyrokami wydanymi przez „starych sędziów” w sprawach „frankowych” - pisze Marcin Szymański, adwokat, partner w Kancelarii Prawnej Drzewiecki Tomaszek i Wspólnicy.

Wzrost liczby osób wykonujących zawód adwokata, radcy prawnego i doradcy podatkowego uczynił rynek jeszcze bardziej konkurencyjnym. Losy finansowe prawników są jednak zróżnicowane. Prawnicy o ugruntowanej specjalizacji oraz zatrudnieni w renomowanych kancelariach czy firmach doradczych nadal uosabiają stwierdzenie, że zawód prawnika jest pracą relatywnie dobrze płatną. Nie brakuje jednak również przedstawicieli tej profesji, którzy balansują na granicy rentowności - pisze Maciej Sawczuk, radca prawny.

Zespół powołany dla przygotowania nowych przepisów o biegłych sądowych już pracuje. Do wakacji będą założenia, potem konsultacje i jesienią rząd będzie mógł zdecydować, czy projekt ustawy, która ma uregulować m.in. wynagradzanie biegłych, zasady oceny ich kwalifikacji i pracy oraz ucywilizować kary za fałszywe opinie, skierować do Sejmu.

Można być zaskoczonym nie tyle treścią uchwały Sądu Najwyższego, ponieważ po tylu jednoznacznych wyrokach TSUE oraz ugruntowanej już linii orzecznictwa sądów powszechnych w Polsce, właściwie nie mogła być inna, co faktem, że w końcu doszło do jej wydania. Jeśli jednak SN chce jeszcze na półmetku spraw frankowych odegrać jakąś ważną rolę, to do rozstrzygnięcia zostaje kilka ważnych problemów - pisze Tomasz Konieczny, radca prawny i partner w Konieczny, Polak Partnerzy.

Nie ma obecnie w przepisach podstawy do zastępowania wadliwych postanowień w umowach frankowych. Wadliwość klauzuli przeliczeniowej prowadzi do upadku całej umowy, a przedawnienie roszczenia banku rozpoczyna się od momentu zakwestionowania przez konsumenta jej postanowień. Dodatkowo ani bank, ani frankowicz nie mają podstaw do wynagrodzenia, roszczeń za korzystanie z kapitału - wynika z czwartkowej uchwały Izby Cywilnej SN.

Minister Sprawiedliwości, delegując sędziego do danego sądu, będzie musiał przeanalizować obciążenia pracą sędziów i asesorów tego sądu (oraz pionu orzeczniczego); odwołanie z delegacji będzie musiał uzasadnić, a informacja taka wraz z uzasadnieniem ma być ogłoszona w Biuletynie Informacji Publicznej. Przy każdej delegacji sędziom będzie się należał dodatek - to główne założenia nowelizacji m.in. Prawa o ustroju sądów powszechnych.

Parlament zajmuje się już m.in. projektem ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i ustawą o Krajowej Radzie Sądownictwa. Nad zmianami w Konstytucji pracuje Senat. W kolejce czekają m.in. projekty ustaw o SN, Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawa o prokuraturze i rozdzieleniu funkcji prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości, ale jak podkreślają uczestnicy konferencji "Sprawne, sprawiedliwe i stabilne sądy - jak to zrobić", po ośmiu latach destrukcji praworządności jej przywracanie musi potrwać.

Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP apeluje do ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego o podjęcie działań instytucjonalnych i systemowych w celu zapewnienia koniecznego i należnego wsparcia, edukacji oraz opieki psychologicznej dla prokuratorów, ale też pracowników Prokuratury. Jak wskazuje, ich obowiązki służbowe wiążą się z licznymi obciążeniami psychofizycznymi i ogromnym stresem, co prowadzi do wypalenia, uzależnień i myśli samobójczych.

Zespół do analizy przypadków śmierci dziecka lub doznania przez nie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, który zaczyna działać 25 kwietnia, jest realną szansą na usprawnienie systemu ochrony polskich dzieci. A to dlatego, że w jego skład wchodzą eksperci z różnych dziedzin, z ogromną wiedzą i doświadczeniem, także praktycznym - mówi wiceministra sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz. Jak dodaje, do pełnego składu - siedmiu członków - brakuje pediatry, ma być w tym zakresie przeprowadzony uzupełniający nabór.

Przez trzy i pół roku sędzia Krzysztof Chmielewski był oskarżony o przestępstwo i to przez ludzi, którzy „przyczynili się do dewastacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce” – jak wyjaśniał. W środę, 24 kwietnia br., został uniewinniony przez Izbę Odpowiedzialności Dyscyplinarnej SN. - Błąd przy orzekaniu nie jest zbrodnią sądową, a tylko za takie zbrodnie można sędziego ukarać – wyjaśniał sędzia przewodniczący Wiesław Kozielewicz.

Mamy ogromne zaległości we wdrażaniu unijnego prawa, bo rząd Zjednoczonej Prawicy pozostawił w spadku wiele unijnych dyrektyw, wdrożeniu których nie podołał. Obecny na zapowiedziach głównie poprzestaje. Tak jest w Ministerstwie Zdrowia, które dotąd nie przedstawiło pomysłu na reformę szpitalnictwa. W oświacie dyskusja o likwidacji prac domowych przykryła brak reform, a zmiany w podatkach ma poprzedzić analiza. Długa ma być też droga w odbudowaniu praworządności. Pracodawcy zaś liczą, że będą mieli szansę na merytoryczną dyskusję o ważnych dla rynku pracy projektach.

W środę na egzaminach zawodowych kandydaci rozwiążą egzamin z prawa cywilnego. Członkowie komisji egzaminacyjnych z optymizmem patrzą na szanse zdających, choć wskazują, że potrzebna im będzie duża odporność na stres. Do egzaminów nie trzeba podchodzić z pustymi rękami - można przynieść komentarze i zbiory orzecznictwa. Nie można natomiast korzystać z wzorów i notatek - ściąganie może przekreślić nie tylko egzamin, ale i całą przyszłą karierę.

Niektóre orzeczenia Sądu Najwyższego, zapadające w sprawach frankowych, zaskakują wszystkich uczestników sporu, bo w swej odmiennej treści, nie znajdują oparcia w żadnej z wcześniej wyrażonych linii orzeczniczych. Sytuacja taka nie buduje powagi SN, jako najwyższego organu stającego na straży jednolitości orzecznictwa i prawidłowości stosowania prawa - pisze sędzia Zbigniew Miczek z Sądu Rejonowego w Tarnowie.

Jeśli głosowanie na wolne stanowiska sędziego w sądach wyższej instancji odbywa się za pomocą terminala, to trudno ustalić, czy sędzia uczestniczący w kolegium sądu wyłączył się od głosowania nad opiniowaniem własnej kandydatury. Nie można więc z całą pewnością stwierdzić, jaki był wpływ sędziego na ostateczny wynik tego głosowania – potwierdził Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej.

Rzeczniczka praw dziecka, Monika Horna-Cieślak i koordynatorka krajowa biura UNICEF ds. Reagowania na Potrzeby Uchodźców w Polsce, Nona Zicherman podpisały porozumienie o współpracy na rzecz wzmacniania krajowego systemu ochrony dzieci w Polsce, zwłaszcza w kontekście przyjęcia nadzwyczajnej liczby dzieci z doświadczeniem uchodźczym.

Krąg podmiotów uprawnionych do wykonywania praw zmarłego pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego i oskarżyciela prywatnego, powinien zostać rozszerzony o spadkobiercę zmarłego - uważa Naczelna Rada Adwokacka. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości przedstawione w petycji Adwokatury postulaty zmiany nie są uzasadnione, dlatego nie planuje prac legislacyjnych.

Kompleksowa uchwała Sądu Najwyższego, która ma zostać podjęta w czwartek, 25 kwietnia, jest spóźniona o co najmniej cztery lata. To przysłowiowa musztarda po obiedzie – nie jest ona już potrzebna ani konsumentom dochodzącym swoich roszczeń przeciwko bankom w sądach, ani nawet samym sądom powszechnym, które wypracowały już dość stabilną i jednorodną linię orzecznictwa - Tomasz Konieczny, radca prawny i partner w Konieczny, Polak Partnerzy

Apelację w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, wniesioną po 27 września 2023 roku, sąd rozpoznaje w składzie jednego sędziego – podjął uchwałę Sąd Najwyższy. Regulacja z art. 367(1) k.p.c. ma odpowiednie zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym. Na tym etapie postępowania sąd ustala, jak jest podstawa dziedziczenia i jakie udziały uzyskują poszczególni spadkobiercy.

Problemem, który wymaga pilnego uregulowania przy e-doręczeniach, jest kwestia zdefiniowania podmiotu publicznego obowiązanego do posiadania adresu do doręczeń elektronicznych – uważają samorządowcy z miast i powiatów. Wskazują, że bez jednoznacznego uregulowania tych kwestii nie dość, że będzie dochodziło do dublowania adresów, to dodatkowo system nie będzie czytelny dla obywateli.