Wagary, pomazanie ławki, drobna kradzież – zamiast powiadamiać sąd rodzinny, dyrektor szkoły sam będzie mógł ukarać ucznia. Niekoniecznie będzie to jednak opcja dla niego korzystna – nakłada to na niego nowe obowiązki i potencjalnie naraża na konflikty z rodzicami uczniów, a w skrajnych przypadkach nawet na odpowiedzialność karną.

Za umyślne bezpośrednie narażenie innej osoby na zarażenie wirusem HIV będzie teraz grozić do 5 lat pozbawienia wolności, czyli tyle ile za narażenie na zarażenie chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu - choćby COVID. Zmianę przewiduje nowela Kodeksu karnego, którą na początku sierpnia zajmie się Senat. Co ważne, w przypadku kilku pokrzywdzonych, zagrożenie wzrośnie do 10 lat.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce ustanowienia honorowej odznaki „Za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości”, która ma być opatrzona napisem „MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI ZASŁUŻONEMU” oraz maksymą „NEMINEM CAPTIVABIMUS NISI IURE VICTUM EST”, czyli „Nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego”. Prace nad rozporządzeniem mają zakończyć się w III kwartale tego roku.

Przechodzenie sędziów ze zlikwidowanej Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego do innych Izb budzi wiele emocji. Najczęściej negatywnych. Sędziowie wybrani przed grudniem 2017 r. przez Krajową Radę Sądownictwa krytykują zmiany. Pierwsza Prezes prof. Małgorzata Manowska w najnowszym oświadczeniu wyraziła oburzenie brakiem powściągliwości i taktu niektórych sędziów wypowiadających się w mediach.

Sześciu sędziów Sądu Najwyższego z 11 orzekających wcześniej w zlikwidowanej Izbie Dyscyplinarnej przeszło w stan spoczynku. Zatem w czterech pozostałych Izbach - Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Izbie Karnej, Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izbie Cywilnej zasiądzie pięcioro sędziów.

Europol zyskał nowe uprawnienia - będzie mógł zaproponować danemu państwu członkowskiemu możliwość wszczęcia postępowania przygotowawczego i przetwarzać dane osobowe w celu wsparcia takich postępowań. Więcej będzie też mógł pozyskiwać dane od osób prywatnych, a dotyczące zamieszczanych w internecie treści - np. pedofilskich czy terrorystycznych.

Fotograf z Pomorza został skazany na sześć lat pozbawienia wolności za szereg czynów związanych z przemocą seksualną wobec czterech kobiet. W ocenie prokuratury kara jest rażąco niesprawiedliwa. Skierowała więc apelację, domagając się orzeczenia kary łącznej w górnej granicy ustawowego zagrożenia - czyli dwukrotnie wyższej.

Ministerstwo Finansów wraz z Ministerstwem Sprawiedliwości powinno w trybie pilnym zastanowić się nie tylko nad granicami zachodzącymi pomiędzy księgowością a doradztwem podatkowym, doradztwem podatkowym a radcostwem i adwokaturą, lecz przede wszystkim nad aktywnością banków, które już od kilku lat próbują coraz agresywniej przejąć usługi księgowe, czynności doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów.

Poszerzony katalog przesłanek, w których może być zastosowana instytucja wyzysku, również o "brak dostatecznego rozeznania" oraz wydłużenie terminów, w jakich można z niej skorzystać, dla konsumentów do sześciu lat - to główne zmiany w przepisach dotyczących wyzysku. Obowiązują już prawie miesiąc, opisujemy je również w Legal Alert.

Sędziowie Sądu Najwyższego zasiadający do tej pory w Izbie Dyscyplinarnej - Tomasz Przesławski i Adam Roch zostali przeniesieni do innych izb SN. Pierwszy z nich do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, drugi, były prokurator, do Izby Karnej. Jest to zresztą już trzecia osoba, która zasiliła Izbę Karną, opuszczając likwidowaną Izbę.

Bezterminowe pozbawienie wolności na podstawie blankietowej ustawy, warunki przebywania w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym (KOZZD) w Gostyninie gorsze niż w przypadku jednostek penitencjarnych i... nieprzestrzegane, a dodatkowo problem przeludnienia - to problemy, na które w swojej opinii skierowanej do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zwraca uwagę Naczelna Rada Adwokacka.

Od dziś, 26 lipca, Staż Graniczna może wystawiać mandaty za złamanie przepisów ruchu drogowego. Na przykład za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, złamanie zakazu wyprzedzania, niedozwolone objeżdżanie zapór na przejazdach kolejowych czy wjeżdżanie na przejazdy kolejowe.

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia umorzył postępowania przeciwko mężczyźnie, który 1 sierpnia 2020 r. umieścił na Pomniku Ofiar Tragedii Smoleńskiej plakat z - według prokuratury - wulgarnym gestem. Wskazał przy tym, że takie zachowanie to realizacja prawa do wyrażania własnych, krytycznych poglądów w sprawach publicznych. Prokurator Generalny skierował teraz do SN skargę nadzwyczajną.

Tymczasowo powołana pięcioosobowa Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN może podejmować decyzje tylko jednoosobowo. Na razie orzeczenia wydaje jedynie sędzia przewodniczący Wiesław Kozielewicz. Są już planowane posiedzenia "trójkowe" na wrzesień. Tu poważną barierą dla sprawności orzekania może stać się tzw. test niezawisłości sędziego. A teraz interwencja Sądu Najwyższego powinna być błyskawiczna.

15 mln złotych - tyle w myśl oceny skutków reformy umożliwiającej notariuszom wpis hipotek do ksiąg wieczystych i wydawanie nakazów zapłaty ma kosztować wprowadzanie zmian w życie. Środki te, jak doprecyzowano w trakcie opiniowania, mają pochodzić z części budżetu przeznaczonej na sądy, co już niepokoi pracowników sądów. Tym bardziej że źródłem ponad 4 mln zł na szkolenia notariuszy ma być pula przeznaczona na sądowe wydatki osobowe.

Piłkarze Szachtara Donieck i Dynama Kijów zagrają mecze pucharowe na polskich stadionach, a kijowska uczelnia medyczna przeniesie działalność na Śląsk. W takich przypadkach nie obejdzie się bez współpracy polskich i ukraińskich prawników. Zresztą ci ostatni mają w Polsce sporo pracy także przy mniej spektakularnych sprawach dotyczących uchodźców.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by jednostki penitencjarne nie podlegały ograniczeniom w dostawach gazu ziemnego w przypadku wprowadzenia 12 stopnia zasilania. Numer 12 oznacza całkowite zakręcenie kurka, m.in. w sytuacji gdy zagrożone jest bezpieczeństwo paliwowe państwa lub występują zakłócenia w dostawie gazu ziemnego.

Frankowiczowi odmówiono wznowienia jego sprawy, zakończonej nakazem zapłaty kilku milionów złotych - mimo przełomowego wyroku TSUE w sprawie państwa Dziubaków. Sądy uznały, że nie było do tego „podstawy ustawowej”. - Wznowienie postępowania po wyroku TSUE jest dopuszczalne, bo wynika i z Konstytucji, i z prawa unijnego – uważa rzecznik praw obywatelskich.

W Izbie Karnej Sądu Najwyższego będzie zasiadał przeniesiony ze zlikwidowanej Izby Dyscyplinarnej sędzia Ryszard Witkowski. Sędzia ten nie zastosował się do uchwały trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2020 r. i do zabezpieczeń wydanych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, aby zawiesić orzekanie, gdyż Izba nie jest sądem.

Nowelizacja procedury cywilnej z 2019 roku nadal budzi wątpliwości sądów. Do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego wpłynęło istotne dla praktyki sądowej zagadnienie prawne - czy sąd odwoławczy z urzędu sporządza uzasadnienie postanowienia o odrzuceniu apelacji oraz czy z urzędu doręcza stronie postanowienie o odrzuceniu apelacji z uzasadnieniem?

Postulaty płacowe pracowników sądów, prokuratury i Instytutu Ekspertyz Sądowych spełniono w bieżącym roku jedynie w marginalnym zakresie - piszą do ministra sprawiedliwości Krajowa Rada Związku Zawodowego Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP oraz Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Sądownictwa i Prokuratury. Domagają się jeszcze w tym roku podwyżek sięgających 12 proc., a w 2023 r. - 20 procent.

Sądy mają problem z opłatami, które powinien zapłacić komornik sądowy za informacje o kontach dłużników, płatników składek. Nie wiedzą, czy ZUS-owi przysługuje roszczenie do sądu cywilnego o zapłatę należności w postępowaniu egzekucyjnym. Izba Cywilna Sądu Najwyższego podejmie w tej sprawie uchwałę.

Uchwalona przez Sejm 7 lipca ustawa wprowadza wiele rażących niespójności w strukturze sankcji karnych. I tak choćby zrównuje pod względem kary pozbawienia wolności rozbój z użyciem broni palnej z nierzetelnym prowadzeniem dokumentacji działalności gospodarczej. Pijanemu kierowcy będzie się konfiskować auto, niezależnie czy spowodował wypadek fiatem 125p czy nowym mercedesem.

Długotrwałe zawieszenie spraw w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego narusza wynikające z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka prawo do sądu w rozsądnym czasie oraz prawo do efektywnych środków odwoławczych - stwierdził w ogłoszonym w czwartek orzeczeniu Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu.

Wagarowanie, zniszczenie ławki, drobna kradzież – o takich czynach szkoła nie będzie musiała zawiadamiać policji ani sądu rodzinnego. Zamiast tego dyrektor nałoży na ucznia środki wychowawcze - np. każąc mu posprzątać klasy lub pomalować zniszczoną ścianę. Zmiany przewidziane w nowelizacji prawa o postępowaniu w sprawach nieletnich mają obowiązywać od 1 września 2022 r.

Wprowadzenie granicy przejawów demoralizacji na poziomie 10 lat, obligatoryjne kierowanie do poprawczaków w przypadku poważniejszych czynów karalnych, okręgowe ośrodki wychowawcze, w końcu dodatkowe kompetencje dla dyrektorów szkoły - to główne zmiany w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, którą podpisał prezydent.

Mediacja po wyroku może być jednym z ważnych elementów i sprawiedliwości naprawczej, i przygotowania osadzonego do opuszczenia jednostki penitencjarnej. Problem w intencjach, które nie zawsze wiążą się z zadośćuczynieniem, i naprawą tego, co ukarany zrobił. Sposobem mogłoby być przygotowanie do mediacji zarówno skazanego, jak i pokrzywdzonych poprzez warsztaty oraz terapie.

Obwiniony adwokat otrzymał karę nagany za to, że nie uczestniczył jako obrońca w rozprawach i nie usprawiedliwił swojego niestawiennictwa na kilku terminach rozpraw. Ponadto zaniedbał złożenie wniosku o dobrowolne poddanie się karze przez swego klienta. Swoją postawą przedłużył proces o kilka miesięcy.

Sędziowie orzekający w nowoutworzonej Izbie Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego zostali przydzieleni do spraw, w których będą sprawozdawcami. Zostało też wydane pierwsze orzeczenie dotyczące wyznaczenia sądu dyscyplinarnego do rozpoznawania sprawy sędziego w pierwszej instancji.

Przy tej okazji poprawek do kodeksu postępowania karnego minister sprawiedliwości chce zmienić Prawo o prokuraturze. Czyli ograniczyć wpływ premiera na obsadzanie kierowniczych stanowisk w Prokuraturze, dając pełnię władzy w tym zakresie Prokuratorowi Krajowemu. Opozycja skrytykowała ten pomysł widząc w tym próbę "zabetonowania" awansów w razie oddzielenia Prokuratora Generalnego od funkcji ministra sprawiedliwości.