Zebranie trwało od piątku - 14 kwietnia. Delegaci w swojej uchwale podkreślili też w pierwszej kolejności należy – w granicach porządku konstytucyjnego i europejskiego - odwrócić negatywne zmiany wprowadzone od 2015 r. i rozliczyć osoby odpowiedzialne za naruszanie praworządności. Mówił zresztą o tym też w rozmowie z Prawo.pl prof. Krystian Markiewicz, prezes Iustitii. Podkreślał, że warunkiem zapanowania nad chaosem w wymiarze sprawiedliwości jest rozwiązanie problemu neoKRS i sędziów wybranych przy jej udziale. - Jeżeli przyjmiemy prostą, konstytucyjną zasadę, że do powołania sędziego musi być wniosek Krajowej Rady Sądownictwa i decyzja prezydenta, to nie może być inaczej. Obecna KRS nie jest organem konstytucyjnym. Musimy wrócić do sytuacji sprzed wyboru tych neosędziów. I ja oczywiście znam na pamięć argumenty, że to ponad 2,5 tys. sędziów i miliony orzeczeń. Trudno, orzeczenia utrzymają się w mocy, będzie można je kwestionować na ogólnych zasadach. Natomiast luki kadrowe trzeba będzie zapełnić delegacjami sędziów. Co istotne, z tego mechanizmu automatycznego powrotu wyłączamy młodych sędziów, po asesurze, gdyż w ich przypadku rola KRS była marginalna. Oni nie zawinili tym, że akurat teraz przypadł koniec ich aplikacji - mówił.

Czytaj: Sędzia Markiewicz: Neosędziowie muszą odejść, to podstawa naprawy wymiaru sprawiedliwości>>

Krok pierwszy - nowoczesne sądownictwo

Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” w swojej uchwale za jeden z priorytetów uznało przygotowanie i wdrożenie rzeczywistej, kompleksowej reformy, która doprowadzi do stworzenia nowoczesnego sądownictwa na miarę XXI wieku.

- Spośród założeń ustrojowych, na których powinna się opierać taka reforma, należy wyróżnić:

  • wprowadzenie w miejsce nadzoru administracyjnego Ministra Sprawiedliwości nad sądami powszechnymi systemu współzarządzania sądami przez zreformowaną Krajową Radę Sądownictwa i samorząd sędziowski;
  • oparcie nowej ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa na projekcie opracowanym przez Stowarzyszenie;
  • wprowadzenie jednolitego stanowiska sędziego sądu powszechnego.

- czytamy w uchwale. 

Wskazano, że wieloletnie zaniedbania, błędy i nieodpowiedzialne działania władzy politycznej doprowadziły polskie sądy na skraj katastrofy. 

- Nie chcemy i nie możemy być skansenem Europy, w którym konstytucyjne i traktatowe prawo do sądu jest fikcją. W dobie postępującej cyfryzacji i globalizacji, konieczne jest zapewnienie sprawnego, skutecznego i niezależnego wymiaru sprawiedliwości. W tym kontekście, Stowarzyszenie postuluje wdrożenie rozwiązań organizacyjnych oraz technologicznych, takich jak elektroniczne systemy zarządzania postępowaniami sądowymi, szerokie wsparcie informatyczne kadry orzeczniczej, podnoszenie kompetencji cyfrowych sędziów i pozostałych pracowników sądów, digitalizacja akt, zmiana systemów doręczeń sądowych oraz opiniowania - dodano.

Czytaj: Iustitia chce zdecydowanej reakcji KE w sprawie obecnej KRS>>

Do reformy potrzebne pieniądze

Iustitia przyznaje równocześnie, że nie da się tego osiągnąć bez właściwego finansowania sądownictwa w wieloletniej perspektywie, w ramach porozumienia ponad podziałami politycznymi. 

- Pozwoli to na modernizację infrastruktury sądów, wdrożenie kompleksowych rozwiązań informatycznych, a także odpowiednie do zakresu zadań i odpowiedzialności wynagradzanie pracowników o wysokich kwalifikacjach zawodowych. Oczekujemy uznania budowy nowoczesnego sądownictwa za cel strategiczny, istotny dla bezpieczeństwa Państwa Polskiego i przyjęcia stałego wskaźnika wydatków na sądownictwo na wzór obronności - podkreślono w uchwale.

Niezawisłość sędziowska wymaga zmian w neoKRS

W uchwale wskazano również, że niezawisłość sędziowska jest fundamentem demokratycznego państwa prawa. - Kluczowe jest przyjęcie rozwiązań prawnych prowadzących do rzeczywistego wzmocnienia niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądów. Stowarzyszenie będzie w dalszym ciągu broniło sędziów przed wszelkimi formami nacisków i represji, w tym przy wykorzystaniu środków dyscyplinarnych - zaznaczono.

Dodano, że niezawisłość sędziowska jest ściśle związana z podstawowym prawem każdego obywatela do rozpoznania jego sprawy przez niezależny sąd ustanowiony na podstawie ustawy. - Dla realizacji tego prawa niezbędne jest powołanie Krajowej Rady Sądownictwa w składzie zgodnym z Konstytucją RP i standardami międzynarodowymi. W celu wyeliminowania chaosu prawnego wywołanego działalnością upolitycznionej neoKRS należy powtórzyć wszystkie konkursy, które zostały przeprowadzone z jej udziałem. Osoby, które zostały awansowane na wniosek neoKRS, powinny powrócić na poprzednio zajmowane stanowiska - czytamy.

 

Poparcie dla sędziów z Turcji i Izraela 

Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” zadeklarowało również pełne poparcie dla działań w obronie praworządności w innych krajach, w szczególności w Turcji i Izraelu.

- Stowarzyszenie pamięta również o sędziach ukraińskich, którzy włączyli się w obronę ojczyzny i z poświęceniem pełnią służbę, aby zapewnić swoim rodakom prawo do niezależnego sądu w warunkach wojennych. Jednocześnie deklaruje pełne wsparcie dla wysiłków sędziów ukraińskich we wprowadzaniu standardów europejskich w wymiarze sprawiedliwości. Wyrażamy gotowość podejmowania działań na rzecz wzmacniania praworządności wszędzie tam, gdzie jest to potrzebne, m.in. przez udzielanie pomocy prześladowanym sędziom, organizację szkoleń i konferencji - wskazano.

I zaapelowało do prawników na całym świecie o solidarność z represjonowanymi sędziami i wspieranie walki o rządy prawa pod każdą szerokością geograficzną.