Prawo cywilne - strona 22

Korzystanie z mieszkania osoby zmarłej - szczególne uprawnienie dla niektórych bliskich

Prawo cywilne Nieruchomości

Prawo spadkowe przewiduje, że małżonek i inne osoby bliskie spadkodawcy, które mieszkały z nim do dnia jego śmierci, są uprawnione do korzystania w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku z mieszkania i urządzenia domowego w dotychczasowym zakresie. Uprawnienie z art. 923 par. 1 k.c. powstaje z mocy samego prawa. Nie ma konieczności dokonywania przez osoby uprawnione żadnych dodatkowych czynności.

05.09.2024

Szykują się ułatwienia w leasingu

Prawo cywilne Prawo gospodarcze

Branża leasingowa od dawna domaga się odejścia od obowiązku zachowania formy pisemnej i cyfryzacji procedur leasingowych. Niewykluczone, że niedługo te postulaty zostaną zrealizowane, gdyż kończą się prace nad pierwszym pakietem deregulacyjnym. Już wkrótce ruszą też konsultacje kolejnych propozycji. W przypadku nałożenia na przedsiębiorcę nowego obowiązku administracyjnego nastąpi rezygnacja z innego obciążenia, w tym samym lub zbliżonym obszarze.

05.09.2024

Nie wiadomo, kto ma się zająć hałasem z imprez masowych. Czy premier pomoże?

Prawo cywilne

Dobra zabawa dla jednych, a hałas nie do zniesienia dla innych. Każda impreza masowa może powodować uciążliwości dla mieszkańców, a problem ochrony przed hałasem od wielu lat pozostaje nierozwiązany. Wszystko przez spór kompetencyjny pomiędzy ministrem środowiska i ministrem spraw wewnętrznych i administracji odnośnie tego, w ramach jakiego aktu prawnego powinny zostać umieszczone przyszłe regulacje i – w konsekwencji – który z ministrów powinien być inicjatorem procesu legislacyjnego.

03.09.2024

Coraz więcej osób ogłasza upadłość konsumencką

Prawo cywilne Rynek i konsument Upadłość konsumencka

W 2023 r. ogłoszono aż 21 tys. upadłości konsumenckich. Wpływ na to mogło mieć wiele czynników, m.in. skutki pandemii, podczas której wiele osób straciło pracę, czy rosnąca inflacja. W tym roku może być ich jeszcze więcej. Jednak konsument nie może liczyć, że upadłość rozwiąże wszystkie jego problemy związane z zadłużeniem. To niełatwa droga, wiążąca się z utratą majątku.

31.08.2024

Biura podróży muszą informować turystę jasno i zrozumiale. Dlaczego potrzeba do tego aż ustawy?

Prawo cywilne Turystyka

Jasne, zrozumiałe, widoczne, czytelne i niewprowadzające w błąd - takie mają być informacje i umowy, które biura podróży przekazują turystom. Ustawa o imprezach turystycznych podkreśla ten obowiązek aż siedem razy. I to w jednym rozdziale. Jak musi wyglądać praktyka, skoro coś tak oczywistego jak prosta komunikacja z klientem musi być zagwarantowana ustawą – zastanawia się Katarzyna Armińska-Waszczyk z gdańskiej kancelarii armińska radcowie prawni, która projektuje jasne, proste i czytelne dokumenty prawne.

30.08.2024

Przemysław Walas: Mowa nienawiści wobec grup ludności też powinna być karana

Prawo karne Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne

Mowa nienawiści i przestępstwa motywowane nienawiścią dotyczą zarówno konkretnych osób, jak i całych grup należących do społeczności LGBT+. Dobrze, że projektowane zmiany w prawie karnym będą pozwalały na karanie za to, ale zabiegamy jeszcze o poprawkę umożliwiającą karanie także za ataki na grupy ludności – mówi Przemysław Walas, kierownik rzecznictwa w Kampanii Przeciw Homofobii.

30.08.2024

Ostatni dzwonek na odszkodowanie planistyczne lub wykup nieruchomości

Samorząd terytorialny Prawo cywilne Ład Przestrzenny

Z końcem 2024 r. przedawnią się roszczenia mające podstawę w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które zostały uchwalone 31 grudnia 2014 r. lub w latach 2015-2018. Obecnie przedawniają się już roszczenia z planów, które weszły w życie na początku 2014 r. Tak więc ten rok to ostatni dzwonek na odszkodowanie planistyczne lub wykup nieruchomości.

29.08.2024

Wynagrodzenie zleceniobiorcy jak pracownika - płacone do 10-go dnia miesiąca

Prawo cywilne Prawo pracy Rynek pracy

Prawnicy nie mają wątpliwości - to najważniejsza propozycja w projekcie ustawy o wynagrodzeniu minimalnym za pracę. MRPiPS chce, by w przypadku umów zlecenia lub o świadczenie usług, zawartych na czas dłuższy niż miesiąc, wypłata wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej była dokonywana co najmniej raz w miesiącu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Zdaniem prawników, to ekspansja prawa pracy na zatrudnienie cywilnoprawne.

28.08.2024

Zamiast ubezwłasnowolnienia - wspieranie podejmowania decyzji

Prawo cywilne

Będzie odrębna ustawa wprowadzająca przepisy likwidujące ubezwłasnowolnienie i zastąpienie go modelem wspieranego podejmowania decyzji. Chodzi m.in. o uregulowanie sytuacji osób obecnie ubezwłasnowolnionych. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości to one mogą być w okresie przejściowym szczególnie narażone na działania osób postronnych, gdyż uzyskają pełną zdolność do czynności prawnych.

26.08.2024

Czy uczący się zleceniobiorcy do 26. roku życia zostaną objęci ubezpieczeniem wypadkowym?

Prawo cywilne Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Szkolnictwo wyższe

Zleceniobiorcy nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli są uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat. A skoro tak, to nie podlegają też ubezpieczeniu wypadkowemu. Strona społeczna Rady Dialogu Społecznego postuluje jednak zniesienie wyłączenia z obowiązku opłacania składek za te osoby. Według MRPiPS propozycja jest możliwa do rozważenia.

24.08.2024

Stan świadomości wpływa na ważność umowy

Prawo cywilne

Udowodnienie, że strona zawarła umowę w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli, wymaga najczęściej przesądzenia tej kwestii przez specjalistów - biegłych sądowych. Niejednokrotnie spory w tym przedmiocie trafiają na wokandy sądowe i trwają latami. Sądy, jak wynika z orzecznictwa, stoją jednak na stanowisku, że jeśli strona nie miała świadomości tego, co podpisuje, to umowa jest nieważna.

24.08.2024

Absurdalny przepis o wynagrodzeniu blokuje sądy i opiekunów

Prawo cywilne

Jeśli opiekun osoby ubezwłasnowolnionej zachowuje się nieetycznie albo trwoni majątek podopiecznego, to nie czyni zadość zasadom współżycia społecznego i wynagrodzenie za złą opiekę powinno być mu przyznane od państwa. Wykładnia językowa art. 162 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego prowadzi zatem do absurdalnych wniosków i niczego nie wyjaśnia. Dlatego Sąd Okręgowy zwrócił się do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym w celu rozstrzygnięcia problemu.

20.08.2024

Prof. Adamus: Czy byty cybernetyczne trzeba uregulować w kodeksie cywilnym?

Prawo cywilne Prawo AI

DAO jest „dzieckiem” otwartego oprogramowania komputerowego. Zwykle łączona jest z siecią blockchain. Nie wymyślono jej przy zielonym stoliku, jak kiedyś w XIX wieku spółkę z o.o. Narodziny DAO, można powiedzieć, zaskoczyły prawników. Jest to byt cybernetyczny. Ławka tradycyjnych pojęć prawniczych jest więc wyraźnie za krótka dla opisywania nowych zjawisk w sferze nowych technologii. Czy DAO powinno trafić do kodeksu cywilnego - zastanawia się prof. Rafał Adamus.

20.08.2024

Odrębne procedury sądowe dla biznesu i konsumentów do likwidacji

Prawo cywilne

Sprawa jest już prawie przesądzona – wprowadzone w ostatnich latach w procedurze cywilnej odrębne postępowania gospodarcze i konsumenckie zostaną zniesione. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego nie ma co do tego wątpliwości, dyskusja dotyczy jedynie tego, czy niektórych z rozwiązań dyscyplinujących uczestników procesów nie przenieść do części ogólnej kodeksu.

20.08.2024

ZUS: Coraz mniej umów o dzieło

Prawo cywilne Prawo pracy

W pierwszym półroczu 2024 roku do ZUS zostało przekazanych 548,6 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono 696,02 tys. umów o dzieło. Jest to najmniejsza liczba takich umów zgłoszonych do ZUS w porównaniu z analogicznym okresem w latach ubiegłych od początku funkcjonowania rejestru. Nie zmieniła się jednak charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, ani ich wykonawców.

19.08.2024

Zasady organizacji polowań naruszają prawa właścicieli gruntów

Samorząd terytorialny Prawo cywilne

Właściciele nieruchomości, na których tworzone są obwody łowieckie i organizowane polowania, od lat skarżą się, że ich prawa nie są odpowiednio chronione. Wskazują, że grunty tracą na wartości, a ich udział w procedurze tworzenia obwodów jest tylko iluzoryczny, podobnie jak możliwość sprzeciwu wobec polowania zbiorowego. Chcieliby też lepszej dostępności do informacji o tym, kiedy organizowane będą polowania.

19.08.2024

Przedsiębiorcy nie wolno bezkarnie krytykować, on także korzysta z ochrony dóbr osobistych

Prawo cywilne

Standard ochrony dóbr osobistych przedsiębiorców powinien być wyższy niż podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej bądź zawodowej. Skutki naruszenia dóbr prawnych przedsiębiorców mogą być o wiele dotkliwsze niż w przypadku podmiotów niezajmujących się prowadzeniem własnego biznesu. Nieuzasadniona krytyka – zwłaszcza w internecie – może obecnie doprowadzić do niepowetowanych strat biznesowych.

10.08.2024

Śmierć jednego rodzica nie oznacza, że na drugim przestaje spoczywać obowiązek alimentacyjny

Prawo cywilne Domowe finanse

Powód na mocy wyroku miał przekazywać alimenty na rzecz małoletnich dzieci, płacąc je drugiemu z rodziców dzieci. Sytuacja rodzinna uległa zmianie, gdy zmarła matka, z którą dzieci mieszkały. Wówczas przeprowadziły się one do ojca - powoda. Czy to oznacza, że mógł on domagać się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego - wyroku, na mocy którego zasądzono alimenty? Nie - ocenił Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi.

10.08.2024

SN: Darowizna dla wnuczki po 10 latach nie jest wliczana do zachowku

Prawo cywilne

Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się darowizn dokonanych przed więcej niż 10 laty, licząc wstecz od otwarcia spadku na rzecz osób, które nie dochodzą do spadku - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego. Odpowiedziała tym samym na pytanie sądu, który miał orzec, czy darowana wnuczce nieruchomość przez babcię wlicza się do zachowku dla pominiętych synów.

08.08.2024

Prof. Błaszczak: Zarzut potrącenia w procedurze potrzebny

Prawo cywilne Prawnicy

Jestem przeciwny usunięciu przepisu dotyczącego zarzutu potrącenia z kodeksu postępowania cywilnego. Uważam, że jest on potrzebny z punktu widzenia praktyki – stwierdza prof. dr hab. Łukasz Błaszczak z Zakładu Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. I dodaje, że zarzut potrącenia powinien pełnić rolę szczególnego środka dochodzenia roszczeń.

08.08.2024