Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował właśnie dokument: „Rejestr umów o dzieło. Analiza danych z formularzy RUD przekazanych od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r.”. W związku z obowiązkiem informowania ZUS o zawartych umowach o dzieło (wprowadzonym od 1 stycznia 2021 r.), w 2022 r. złożono do ZUS o 33,9 tys. więcej formularzy RUD niż w 2021 r., ale zgłoszono na nich o 15,8 tys. mniej umów o dzieło względem poprzedniego roku. Średnia liczba umów na formularzu w 2021 r. to 1,51, a w 2022 r. – 1,46.

- Z danych ZUS wynika, że umowy o dzieło zgłaszane są przede wszystkim przez płatników składek. Najczęściej są to podmioty prowadzące działalność naukową i techniczną oraz w zakresie informacji i komunikacji, które zgłaszają do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 9 ubezpieczonych, a ich siedziba mieści się w województwie mazowieckim – komentuje raport prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS. I podkreśla, że umowy o dzieło w większości przypadków zawierane są na okres nie dłuższy niż 9 dni. Najczęściej osoby wykonujące umowę o dzieło mieszkają w województwie mazowieckim, a największą grupę wykonawców stanowią osoby w wieku 30–39 lat. Umowy o dzieło zawierane są częściej z mężczyznami niż z kobietami. - W przypadku cudzoziemców wykazywanych w formularzach RUD najliczniejszą grupą są obywatele Ukrainy – dodaje szefowa ZUS.

Czytaj również: Umowa o pracę i umowy cywilnoprawne, czyli między stabilizacją a elastycznością

Kto zgłaszał umowy o dzieło i w jaki sposób

Według ZUS, w 2022 r. największa liczba formularzy RUD została złożona w grudniu – 107,9 tys. Zawierały one informacje o 129,6 tys. umów i zostały przekazane przez 21,7 tys. podmiotów. Najwięcej formularzy RUD było zarejestrowanych w województwie mazowieckim (24,89 proc. ogółu), a potem w województwie śląskim (11,18 proc.), w województwie małopolskim (9,95 proc.), w województwie wielkopolskim (8,26 proc.), w województwie pomorskim (7,52 proc.) i w województwie dolnośląskim (7,35 proc.). Najmniej formularzy RUD zarejestrowano natomiast w województwie opolskim (1,67 proc.).

WZORY dokumentów w LEX:

 

Mniejsze zróżnicowanie pomiędzy województwami widać w analizie liczby płatników składek, którzy zgłosili umowy o dzieło, w przeliczeniu na 10 tys. aktywnych płatników składek. W takim ujęciu najwięcej płatników przekazało formularze RUD w województwie mazowieckim, bo 452 na 10 tys. aktywnych płatników. Najmniej - w województwie zachodniopomorskim, bo 214 na 10 tys. aktywnych płatników.

Większe różnice pomiędzy województwami widać natomiast w liczbie zgłoszonych umów o dzieło w przeliczeniu na 10 tys. płatników składek. Najwięcej umów o dzieło na 10 tys. płatników składek zgłoszono w województwie śląskim - 18 973 oraz w województwie mazowieckim - 16 921. Najmniej umów o dzieło zgłoszono w województwie warmińsko-mazurskim - 1672 na 10 tys. płatników składek.

Najwięcej płatników składek, którzy zgłaszali umowę o dzieło, miało maksymalnie 9 ubezpieczonych. Stanowili oni około 58 proc. ogółu płatników składek zgłaszających umowy o dzieło w analizowanym okresie.

Czytaj w LEX: Szczegółowa charakterystyka umowy o dzieło >>>

Umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,02 mln formularzy RUD, bo aż 87,15 proc. ogółu zgłoszeń. Drugim najczęstszym sposobem składania formularza RUD była przesyłka pocztowa. Tak do ZUS złożono 134,8 tys. formularzy. Stanowiło to 11,52 proc. wszystkich zgłoszeń. Rzadko składano je osobiście w sali obsługi klientów – tylko 1,33 proc. z nich.

Na jednym formularzu RUD zamawiający może wpisać maksymalnie 10 umów zawartych z tym samym wykonawcą. Na 60,25 proc. formularzach RUD wykazano 1 umowę o dzieło zawartą z wykonawcą. Na 18,39 proc. formularzach RUD wykazano maksymalną liczbę umów – 10 zawartą z jednym wykonawcą.

Czytaj w LEX: Wypadek osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia, lub umowy o świadczenie usług, umowy agencyjnej oraz umowy o dzieło >

 

Nowość / Bestseller
Nowość / Bestseller

Kazimierz Jaśkowski

Sprawdź  

Wykonujący umowy o dzieło

Od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r. w formularzach RUD zgłoszono 342,6 tys. wykonawców umów o dzieło. Najczęściej umowę o dzieło wykonywali mężczyźni. Stanowili oni 52,26 proc. wykonawców.

Największa grupa wykonawców umów o dzieło to osoby w wieku 30–39 lat. Było ich 83,6 tys. i stanowili 25,10 proc. wszystkich zgłoszonych.

Czytaj w LEX: Wygłoszenie wykładu jako przedmiot umowy o dzieło >>>

Pracowali oni w takich sekcjach, jak:

  • działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 19,61 proc.,
  • informacja i komunikacja – 19,29 proc.,
  • działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 13,41 proc.,
  • edukacja – 12,56 proc.,
  • pozostała działalność usługowa – 10,97 proc.

Najwięcej wykonawców umów o dzieło było z województwa mazowieckiego. Mieszkało tam 26,65 proc. zgłoszonych wykonawców.

Z danych ZUS wynika, że poszczególne województwa różnią się również liczbą wykonawców umów o dzieło w przeliczeniu na 10 tys. ubezpieczonych. Najwięcej wykonawców zgłoszono w województwie mazowieckim, było ich 375 na 10 tys. ubezpieczonych. Najmniej wykonawców zgłoszono w województwie lubuskim. Było ich tam 126 na 10 tys. ubezpieczonych.

Umowy o dzieło najczęściej zawierano na 1 dzień co stanowiło 25,40 proc. wszystkich zawartych umów o dzieło oraz 8 dni, co stanowiło 24,18 proc. Średni okres, na który zawarto umowy o dzieło to 26 dni, a wartość środkowa (mediana) to 8 dni.

Czytaj w LEX: Relacja między umową o dzieło a umową o roboty budowlane >>>

 

Sprawdź również książkę: Meritum Prawo pracy 2023 >>


Cudzoziemcy jako wykonawcy umowy o dzieło

Liczba umów o dzieło zawartych z cudzoziemcami wyniosła 55,1 tys., co stanowi 3,23 proc. wszystkich umów o dzieło. Dodatkowe informacje o kraju pochodzenia wskazane na formularzach RUD pozwoliły ustalić odsetek udziału cudzoziemców w umowach o dzieło. Najczęściej podpisywano je z obywatelami Ukrainy - 42,73 proc. Na kolejnych miejscach znaleźli się obywatele:

  • Białorusi - 16,7 proc.,
  • Niemiec - 3,9 proc.,
  • Wielkiej Brytanii - 3,26 proc.,
  • Rosji - 3,24 proc.,
  • Włoch - 2,12 proc.,
  • Francji - 1,94 proc.,
  • USA - 1,65 proc.,
  • Hiszpanii - 1,56 proc.,
  • Czech - 1,44 proc.
  •  Indii - 1,14 proc.
  •  Pakistanu - 1,13 proc.
  •  Gruzji - 1,02 proc.
  •  Pozostałe kraje – 18,17 proc.

- W wielu przypadkach zlecający nie uzupełnili informacji dotyczących państwa pochodzenia wykonawców umów o dzieło. Dlatego też podjęto analizę z wykorzystaniem informacji o kraju pochodzenia z innych źródeł. W takim ujęciu unikalna liczba cudzoziemców wykazana w formularzach RUD jako wykonujący umowę o dzieło wzrosła do 19,2 tys. osób, co stanowi 5,60 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Natomiast liczba umów o dzieło zawarta z cudzoziemcami wyniosła 55,1 tys., co stanowi 3,23 proc. zawartych umów o dzieło - czytamy w analizie.

Największa liczba cudzoziemców w formularzach RUD została wykazana w październiku – 3883 osób, z czego 44,84 proc. stanowili obywatele Ukrainy (1741 osób).