W 2024 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zostało przekazanych 1,1 mln formularzy RUD, na których zgłoszono blisko 1,4 mln umów o dzieło - poinformował w piątek ZUS. Jest to najmniejsza liczba formularzy oraz umów o dzieło zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru takich umów. Nie zmieniła się jednak charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, ani ich wykonawców.

Zakończyły się prace nad ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia (przyjęta z poprawkami przez Senat), w której przewiduje się m.in. rozszerzenie dofinansowania wynagrodzenia osób skierowanych przez powiatowy urząd pracy. Obecnie możliwość otrzymania takiego dofinansowania związana jest tylko z zatrudnieniem bezrobotnego (w pewnym wieku), po zmianach ma być rozszerzona także na osobę poszukującą pracy.

Lekarka, pomimo ciążącego na niej obowiązku, nie wystawiła pacjentce zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy. Czyn ten uznano za przewinienie zawodowe, za które pierwotnie ukarano ją upomnieniem. Naczelny Sąd Lekarski zmienił jednak wydane orzeczenie, wymierzając lekarce karę ograniczenia zakresu czynności w wykonywaniu zawodu, poprzez zakaz wystawiania zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy na okres jednego roku. Sąd Najwyższy uznał, że kara nie była rażąco niewspółmierna.

Nie będzie podwyższenia kar dla pracodawców, przewidzianych w Kodeksie pracy, za wykroczenia przeciwko prawom pracowników. W czwartek Sejm przyjął poprawkę Senatu wykreślającą z ustawy poprawkę Lewicy. Posłowie zgodzili się też na to, by agencje pracy tymczasowej mogły zatrudniać cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie tylko na umowę o pracę.

Sejm przyjął w czwartek większość poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących, które Senat wprowadził do ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przewiduje ona reformę urzędów pracy, w tym m.in. podniesienie zasiłku dla bezrobotnych i ułatwienia w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami, które są kierowane do jego klientów. Podczas odebranych połączeń osoby podszywające się pod pracowników Zakładu proszą o potwierdzenie zmiany numeru telefonu w ZUS lub na PUE/eZUS. Konsultanci infolinii zazwyczaj kontaktują się po wcześniejszym telefonie od osoby zainteresowanej i nigdy nie dzwonią w sprawie zmiany numeru telefonu - przypomina Zakład.

Nie ma wielu zgłoszeń naruszeń prawa od sygnalistów. Są firmy, w których dotąd nie wpłynęło żadne zgłoszenie. Więcej jest ich natomiast w tych, które wdrożyły w ramach procedury wewnętrznej zgłaszanie naruszeń prawa pracy. Tam zgłoszenia dotyczą m.in. naruszeń zasad ubezpieczenia społecznego, wypłaty wynagrodzenia, zachowań, które mogą być traktowane jako mobbingowe i nierównego traktowania. Zdaniem prawników, należy się zastanowić, czy słuszne było usunięcie prawa pracy z naruszeń podlegających zgłoszeniu i czy jest to korzystne dla pracodawców i pracowników.

W 2010 r. wynagrodzenie skarbnika w samorządzie było około sześciokrotnie wyższe od wynagrodzenia minimalnego, dziś to około trzykrotność płacy minimalnej. Skarbnicy chcą ustalenia minimalnego poziomu wynagrodzenia analogicznie, jak w przypadku pozostałych grup pracowników samorządowych, wprowadzenia obowiązkowego dodatku specjalnego i ustanowienia mechanizmu waloryzacji płac. MSWiA odpowiada, że na razie nie przewiduje zmian.

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Projekt po raz drugi wróci do komisji sejmowej.

Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - jest uprawniony, a nawet powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które tę decyzję dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego, jako przedmiotu odwołania, a zatem zaistnieje wadliwość, której nie da się usunąć przed sądem ubezpieczeń społecznych. Stwierdzenie takiej wady następuje jednak tylko do celów postępowania cywilnego i ze skutkami tylko dla tego postępowania - podkreśla Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Senatorowie chcą, by pracownikowi będącemu tancerzem baletowym, przysługiwała emerytura w wieku 40 lat w przypadku kobiet i 45 - dla mężczyzn. Aby ją otrzymać będą musieli spełnić łącznie kilka warunków. Senacki projekt ustawy wpłynął właśnie do Sejmu. Jeszcze na etapie prac nad projektem w Senacie resort pracy negatywnie ocenił propozycję, bo uznał, że dziś tancerze baletowi mają prawo do emerytury pomostowej. Resort zaproponował wprowadzenie prawa do przekwalifikowania zawodowego twierdząc, że propozycja uzyskała wstępną akceptację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W II kwartale tego roku rząd ma przyjąć projekt ustawy o bonie senioralnym do realizacji. Bon ma obowiązywać od nowego roku i będzie go można łączyć z usługami opiekuńczymi. Pierwotne założenia projektu nie dawały takiej możliwości, ale już wiadomo, że w wyniku licznych konsultacji projektu to się zmieni. Na razie uwagi do projektu opublikowanego w październiku ubiegłego roku nie zostały jeszcze upublicznione.

W ostatnim dniu września 2024 r. pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych wykonywało w Polsce ponad 2,4 mln osób. Spośród nich 1004,1 tys. osób równolegle wykonywało pracę kwalifikującą je do pracujących w gospodarce narodowej - podał GUS. 9 na 10 osób wykonujących umowy zlecenia i pokrewne było związanych z sektorem prywatnym.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje tysiące decyzji na nieistniejące podmioty. Sprawy trafiają do sądów powszechnych, a te mogą jedynie zmienić zaskarżoną decyzję i orzec co do istoty sprawy. Nie mogą natomiast jej uchylić i przekazać do ponownego rozpoznania, jeśli decyzja dotyczy płatnika składek. Zdaniem prawników konieczna jest zmiana prawa, by uniemożliwić ZUS ignorowanie procedur administracyjnych.

W środę, 19 marca 2025 r., wejdą w życie przepisy wprowadzające zasiłek macierzyński dla rodziców wcześniaków i dzieci urodzonych o czasie, ale wymagających hospitalizacji po narodzinach, którzy skorzystają z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego - przypomina Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Miesięczny zasiłek dla ubezpieczonych, rodziców korzystających z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, będzie wynosił 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.

Przepisy nie ograniczają okresu, na który może zostać złożony wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy - dopuścić można zgodę na zmianę wnioskowaną także na tylko jeden dzień. Jeżeli pracownik objęty jest stałym rozkładem godzinowym i dziennym, to zmiana taka skutkować będzie ponownym rozpoczynaniem pracy w niezakończonej dobie i wniosek powinien jasno wskazywać na to, że pracownik wnioskuje o umożliwienie podjęcia pracy w niezakończonej dobie. Często jednak wygodniejszym będzie złożenie wniosku o wyjście prywatne i ustalenie jego odpracowania i w taki też sposób rozliczenie tej sytuacji.

Ministerstwo Sprawiedliwości ma przedstawić na wtorkowym spotkaniu z przedstawicielami pracowników sądów założenia do ich ustawy. Oczekiwania w tym zakresie są duże. Związki zawodowe postulują m.in. nowy model wynagradzania pracowników, uzależniony np. od przeciętnego wynagrodzenia, ale też jednakową dla wszystkich sądów i przemyślaną ścieżkę awansu, której ukoronowaniem mogłoby być przejście do korpusu urzędników mianowanych. Wskazują też na potrzebę wprowadzenia urlopu regeneracyjnego i rozwiązania problemów z etatami po osobach odchodzących na emeryturę.

Pracodawcy będą musieli w pomieszczeniach pracy zapewnić temperaturę nie wyższą niż 35°C (308 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. Przy pracach ciężkich, związanych z wysiłkiem fizycznym powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywanych na otwartej przestrzeni, temperatura nie będzie mogła być wyższa niż 32°C, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają - przewiduje druga wersja projektu rozporządzenia MRPiPS.

Jednoosobowe orzekanie o niezdolności do pracy w ZUS w instancji odwoławczej budzi wątpliwości Ministerstwa Sprawiedliwości. Nie jest do niego przekonana także strona społeczna. A tak zakłada projekt ustawy, która ma zmienić organizację procesu orzeczniczego w ZUS. Orzeczenie ma być wydawane w ciągu 30 dni, ale sam Zakład zaznacza, że w rzeczywistości może to trwać dłużej i precyzuje zapisy w projekcie.

Posłowie Lewicy chcą, aby używane przez kuratorów sądowych do celów służbowych auta prywatne były zwolnione z opłat parkingowych. Do pomysłu sceptycznie odnoszą się korporacje samorządowe. Podnoszą, że wprowadzenie takich regulacji może spowodować, że kolejne grupy zawodowe będą domagać się podobnych zwolnień. Istnieje ryzyko, iż takie uprzywilejowanie będzie wykorzystywane także do celów prywatnych.

Wśród osób pobierających w grudniu 2024 r. emeryturę w wysokości niższej niż najniższa, aż 46 proc. (45,7 proc. mężczyzn i 46,1 proc. kobiet) miało emeryturę wyliczoną jedynie z kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (nie miało odnotowanych składek) – twierdzi Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że osoby te nie odprowadziły ani jednej składki na ubezpieczenie emerytalne po 1998 r. Co ciekawe, brak kapitału początkowego Zakład obserwuje u 5,3 proc. (7,4 proc. ogółu mężczyzn i 4,7 proc. kobiet) emerytów pobierających w grudniu 2024 r. emeryturę w wysokości niższej niż najniższa.

Uczeń, który ukończył szkołę ponadpodstawową przed ukończeniem 18. roku życia, może również spełniać obowiązek nauki m.in. przez uczęszczanie na praktykę absolwencką. Umowa z takim niepełnoletnim praktykantem będzie mogła być zawarta na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez niego 18. roku życia, a podmiotowi przyjmującemu na praktykę będącemu pracodawcą, który zawarł z nim umowę, będzie przysługiwało dofinansowanie kosztów praktyki w wysokości 250 zł za każdy pełny miesiąc praktyki.

Do dodatku dopełniającego nie są uprawnione osoby z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy. Taka sytuacja różnicuje osoby często z takimi samymi niepełnosprawnościami, ale z innym czasem ich nabycia – przed osiągnięciem pełnoletniości lub już po ukończeniu 18 lat. Resort rodziny przygotował projekt ustawy o dodatku dopełniającym dla osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy, ale nie może on jeszcze zostać wpisany do wykazu prac legislacyjnych rządu.

Poziom wykształcenia stanowi dopuszczalne kryterium różnicowania wynagrodzeń wśród pielęgniarek - orzekł Sąd Apelacyjny w Krakowie. Wskazał przy tym, że należy mieć na względzie to, iż zrównanie pensji z pominięciem wskazanego kryterium mogłoby stanowić przejaw naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. To jeden z pierwszych wyroków, który zapadł w drugiej instancji, przyznający przy tym rację szpitalowi.

Zdarza się, że ZUS stawia przedsiębiorcom zarzuty fikcyjnego zatrudnienia pracowników w celu wyłudzenia świadczeń, bez oparcia w materiale dowodowym. Wydaje się, że zarzuty mają pasować do z góry przyjętej tezy. W efekcie chorzy pozostają często bez środków do życia i muszą czekać na orzeczenie sądu – mówi Michał Cielibała, doradca podatkowy, prezes Biurex.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi mailami. ZUS nie kieruje do swoich klientów drogą mailową informacji z prośbami o podanie danych wrażliwych czy o błędnym logowaniu do PUE ZUS, w których zachęca do otwierania plików lub linków - przypomina ZUS. I przestrzega, żeby w żadnym przypadku nie odpowiadać na maile, ani nie otwierać załączników pochodzących od oszustów.

Senat nie zgodził się w czwartek na zniesienie obowiązku zawierania umów o pracę z cudzoziemcami będącymi pracownikami tymczasowymi przez agencje pracy tymczasowej, ale umożliwił agencjom zawieranie umów cywilnoprawnych. Senatorowie zdecydowali natomiast o skreśleniu przepisu podnoszącego kary grzywny dla pracodawców przewidziane w kodeksie pracy. W głosowaniu przepadła też poprawka Lewicy podnosząca z 2 tys. zł do 10 tys. zł kary grzywny, jakie w postępowaniu mandatowym może nałożyć Państwowa Inspekcja Pracy.

Ministerstwo Pracy zamierza podjąć analizę, wraz z oszacowaniem skutków finansowych ewentualnej zmiany przepisów, w sprawie wydłużenia okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne dla osób pobierających świadczenia opiekuńcze. Obecnie nie prowadzi żadnych prac legislacyjnych w tym obszarze. Tymczasem opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy pobierają świadczenie pielęgnacyjne, mają opłacane przez państwo składki tylko przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia, co równa się najniższej emeryturze.

Państwowa Inspekcja Pracy „nie oddała” do budżetu państwa pieniędzy, jakie otrzymała na 2024 rok na zatrudnienie dodatkowych 30 pracowników, gdy miała być centralnym organem w systemie ochrony sygnalistów. Na ich wynagrodzenia dostała 3,53 mln zł. Ostatecznie organem tym został Rzecznik Praw Obywatelskich. MF twierdzi, że wystąpił do PIP o zablokowanie tych środków, ale PIP postanowiła przeznaczyć je na wzmocnienie kadrowe inspekcji. Zdaniem prawników, PIP powinna zostać z tego dokładnie rozliczona.

Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom wróciła do komisji po tym, jak w trakcie debaty senatorowie zgłosili do niej poprawki. Jedna z nich zakłada zrównanie kwot mandatów za nielegalne zatrudnianie cudzoziemca i Polaka. We wtorek senacka komisja zaproponowała kilkadziesiąt poprawek, głównie redakcyjnych, do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. W środę zajął się nią Senat na posiedzeniu plenarnym.