Renta wdowia do poprawki - dyskryminuje część ubezpieczonych

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Emeryci pozbawieni prawa do tzw. renty wdowiej nie mają co liczyć na to, że rząd szybko zmieni niekorzystne dla nich przepisy. Wbrew publicznym obietnicom złożonym w Senacie, resort pracy nie zamierza dokonywać przeglądu przyjętych rozwiązań wcześniej, niż w 2028 r. Tymczasem zdaniem prawników, wymóg pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka narusza konstytucyjną zasadę równości i proporcjonalności. I z tego powodu konieczna jest rewizja przesłanek przyznawania renty wdowiej, a nawet rozważenie konstytucyjnej kontroli przepisów.
Grażyna J. Leśniak
11.04.2025
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Wśród najczęstszych form zjawiska cyberprzemocy w pracy wymienia się wyzywanie (44,6 proc.), ośmieszanie (44,3 proc.) oraz poniżanie (43,3 proc,). Co więcej, niemal połowa osób badanych (48,8 proc.) przyznała, że doświadczyła cyberprzemocy osobiście – wynika z najnowszego raportu CIO-PIB poświęconego cyberprzemocy w pracy.
Grażyna J. Leśniak
10.04.2025
Prawo pracy
500 zł zarobi członek obwodowej komisji wyborczej w wyborach Prezydenta RP, 600 zł - zastępca przewodniczącego, a 700 zł przewodniczący komisji wyborczej – wynika z uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli odbędzie się ponownie głosowanie, zryczałtowana dieta wyniesie 75 proc. wysokości diety w pierwszej turze.
Robert Horbaczewski
10.04.2025
Samorząd terytorialny Wybory
Ubezpieczony, który zachoruje i musi zostać w domu, na czas choroby, potwierdzonej zwolnieniem lekarskim, może liczyć na zasiłek chorobowy. Co do zasady maksymalny okres wypłaty zasiłku chorobowego wynosi 182 dni, ale są wyjątki, kiedy „chorobowe” może być dłuższe lub krótsze – przypomina Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Grażyna J. Leśniak
10.04.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Okres urlopu opiekuńczego jest okresem niepłatnym (bez prawa do wynagrodzenia), ale nie jest urlopem bezpłatnym w ścisłym tego słowa znaczeniu. W świadectwie pracy nie wykazujemy go zatem w punkcie dotyczącym urlopów bezpłatnych. Taki zapis byłby błędny i potencjalnie mylący.
Marek Rotkiewicz
10.04.2025
Prawo pracy

Rodzina zastępcza zamiast DPS-u dla dzieci z niepełnosprawnościami? To możliwe

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność
Dzieci z niepełnosprawnościami z pieczy zastępczej wciąż trafiają do zakładów opiekuńczo-leczniczych (ZOL) lub domów pomocy społecznej, zamiast do rodzin zastępczych. Niejasne są też kryteria weryfikacji zasadności pobytu dziecka w ZOL. To od wielu lat nierozwiązany problem systemowy, wynikający m.in. z niewłaściwego zarządzania pieczą zastępczą. Ministerstwo szykuje zmiany, a eksperci mają już gotowe propozycje rozwiązań.
Beata Dązbłaż
10.04.2025
Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Niepełnosprawność

Tak ma wyglądać nabór ochotników do służby w obronie cywilnej

Samorząd terytorialny Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
W piątek, 11 kwietnia, wejdą w życie przepisy rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania naboru ochotniczego do służby w obronie cywilnej. To kolejny akt wykonawczy do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.
Robert Horbaczewski
09.04.2025
Samorząd terytorialny Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne

Decyzje ZUS wydane z naruszeniem prawa muszą podlegać kontroli sądu

Prawo cywilne Ubezpieczenia społeczne Kodeks postępowania administracyjnego
Propozycja nowelizacji art. 477(14) par. 2(1) Kodeksu postępowania cywilnego, która ma umożliwić sądom powszechnym uchylanie każdej decyzji ZUS wydanej z rażącym naruszeniem przepisów prawa, niezależnie od jej rodzaju oraz tego, kto jest jej adresatem, znalazła się w najnowszym pakiecie pomysłów deregulacyjnych Rafała Brzoski. O problemie pisaliśmy wcześniej w serwisie Prawo.pl.
Grażyna J. Leśniak
09.04.2025
Prawo cywilne Ubezpieczenia społeczne Kodeks postępowania administracyjnego

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mają problem ze składkami

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Opiekunowie osób z niepełnosprawnością uznają za krzywdzące, zagrażające ubóstwem i wykluczeniem społecznym ograniczenie opłacania składek przez okres odpowiadający minimalnemu okresowi uprawniającemu do najniższej emerytury. Innym ważnym dla nich problemem jest uzależnienie prawa do zasiłku pogrzebowego od posiadania statusu ubezpieczonego. RPO wystąpił w tej sprawie do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Grażyna J. Leśniak
09.04.2025
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność

Czas na podatek zdrowotny płacony przez każdego bez wyjątku

Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Polski Ład
Nie milkną echa piątkowego głosowania w Sejmie i uchwalenia nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Środowisko lekarskie wyraża swój zdecydowany sprzeciw. Z kolei prawnicy nie kryją, że nowela nie spełnia obietnic wyborczych, bo nie oznacza ani powrotu do rozwiązań sprzed Polskiego Ładu, ani nie jest zapowiadaną reformą.
Grażyna J. Leśniak Inga Stawicka
09.04.2025
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Polski Ład
Ministra zdrowia powołała zespół do spraw określenia obszarów, w których może być realizowana zaawansowana praktyka pielęgniarek. Na czele zespołu stanie Mariola Łodzińska, prezeska Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. Organizacje pielęgniarskie od lat apelują o poszerzenie kompetencji argumentując, że ich wykształcenie i doświadczenie nie są w pełni wykorzystywane.
Monika Stelmach
09.04.2025
Zawody medyczne
W toku kampanii wyborczej na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarejestrowany kandydat zakwestionował w dość „miękki” sposób zasadność gwarantowania przez państwo bezpłatności studiów wyższych. Pogląd ten szeroko uznano za kontrowersyjny, niekiedy nawet za zupełnie niepoważny, wręcz obrazoburczy. Czy kwestionowanie bezpłatności studiów wyższych mieści się w ramach racjonalnej debaty publicznej - zastanawia się dr Paweł Bała.
Paweł Bała
09.04.2025
Szkolnictwo wyższe
Program bezpłatnej rehabilitacji leczniczej jest skierowany do osób aktywnych zawodowo, którym z powodu przebytej choroby lub urazu grozi utrata zdolności do pracy, ale mają szansę ją odzyskać. Teraz z tego programu mogą korzystać również osoby ze schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego oraz te, które potrzebują wczesnej rehabilitacji powypadkowej.
Grażyna J. Leśniak
08.04.2025
Ubezpieczenia społeczne
W celu przypomnienia kobietom o konieczności wykonania badań przesiewowych oraz przypomnienia o wizycie, Ministerstwo Zdrowia już wykorzystuje nowoczesne narzędzia, takie jak SMS-y i komunikaty w moje IKP. Nie jest planowane włączenie mammografii do medycyny pracy - wskazuje resort w odpowiedzi na pytania posłanek dotyczące badań profilaktycznych w Polsce.
Inga Stawicka
08.04.2025
Pacjent Opieka zdrowotna

Dlaczego ministerstwo różnicuje sytuację wcześniejszych emerytów?

Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Kobiety i mężczyźni z innych roczników są w nieco innej sytuacji niż emerytki z rocznika 1953. Dowiedzieli się bowiem o zastosowaniu do nich art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej znacznie wcześniej, bo od 2 do ponad 6 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego - przekonywał w Sejmie Sebastian Gajewski, wiceszef resortu pracy. Zdaniem prawników, ministerstwo celowo różnicuje sytuację wcześniejszych emerytów, by dla pozostałych roczników wprowadzić mniej korzystne rozwiązania niż dla rocznika 1953.
Grażyna J. Leśniak
08.04.2025
Domowe finanse Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne

Kontrola czy większa autonomia? Raport Deloitte

Prawo pracy HR Prawo AI Rynek pracy
Koncentracja na wynikach, presja efektywności i coraz większe oczekiwania wobec liderów stawiają przedsiębiorstwa przed koniecznością przemyślenia, jak pogodzić cele biznesowe z potrzebami zespołu. Sukces nie musi oznaczać wyboru między tymi celami. Kluczem może być inwestycja w rozwój talentów z jednoczesnym efektywnym wykorzystaniem sztucznej inteligencji - wynika z najnowszego raportu Deloitte.
Grażyna J. Leśniak
07.04.2025
Prawo pracy HR Prawo AI Rynek pracy

Instytut Finansów do likwidacji

Finanse publiczne Administracja publiczna Prawo pracy
Andrzej Domański, minister finansów, powołał zespół do spraw likwidacji Instytutu Finansów. Jego zadaniem jest m.in. przygotowanie harmonogramu likwidacji tej państwowej jednostki budżetowej oraz przedkładanie ministrowi finansów za pośrednictwem przewodniczącego zespołu, rekomendacji i opinii w sprawach organizacyjnych, finansowych, kadrowych i majątkowych związanych z likwidacją Instytutu.
Grażyna J. Leśniak
07.04.2025
Finanse publiczne Administracja publiczna Prawo pracy
Podczas korzystania ze zwolnienia lekarskiego, ubezpieczona wybrała się z przyjaciółką do budynku sądu. Informacja o tym trafiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który pozbawił ją prawa do zasiłku chorobowego. Sąd uznał jednak, że zachowanie ubezpieczonej nie było sprzeczne z zaleceniami lekarza i nie wpłynęło negatywnie na przebieg zwolnienia. Decyzja organu została więc zmieniona.
Dorian Lesner
05.04.2025
Ubezpieczenia społeczne
Stopa bezrobocia rejestrowanego w marcu 2025 r. wyniosła 5,3 proc., czyli o 0,1 pkt proc. mniej niż przed miesiącem - wynika z szacunków Ministerstwa Pracy. Według wstępnych danych, w urzędach pracy zarejestrowanych było 831,3 tys. bezrobotnych, o ponad 15 tys. mniej niż w lutym 2025 r. - podał w piątek resort.
Grażyna J. Leśniak
04.04.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Ostatnia dekada przyniosła znaczące zmiany migracyjne, szczególnie w kontekście napływu cudzoziemców, głównie z Ukrainy, ale także z innych części świata. Zjawisko to miało duży wpływ na rynek pracy i strukturę społeczną. O tych i innych tematach dyskutowano w czasie FORUM MIGRACJI, będącego inicjatywą Polskiego Forum HR, członka Konfederacji Lewiatan.
Grażyna J. Leśniak
04.04.2025
Prawo pracy Rynek pracy

Woda, żywność, leki - to musi znaleźć się w obiekcie zbiorowej ochrony

Nieruchomości Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
Trzy litry wody na osobę dziennie, żywność o długim okresie przydatności do spożycia, a także apteczki, latarki i radioodbiorniki – takie m.in. elementy mają być obowiązkowym wyposażeniem obiektów zbiorowej ochrony - wynika to z projektu rozporządzenia MSWiA. Nowe przepisy nałożą też nowe obowiązki na samorządowców oraz osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe.
Robert Horbaczewski
04.04.2025
Nieruchomości Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
W okresie od stycznia do lutego 2025 r. zarejestrowano 5,6 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy wystawionych na łączną liczbę 53,5 mln dni absencji chorobowej. W porównaniu z analogicznym okresem 2024 r. wzrosła zarówno liczba dni absencji chorobowej o 0,5 proc., jak i liczba zaświadczeń lekarskich o 6,3 proc. – podał ZUS. W tym czasie najwięcej zwolnień lekarskich, bo 46,1 proc. ogółu, wystawiono na 1-5 dni, z czego zwolnienia jednodniowe stanowiły 6,5 proc.
Grażyna J. Leśniak
03.04.2025
Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

RPO przyjął 79 zgłoszeń zewnętrznych od sygnalistów

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Sygnaliści
Do końca marca do Rzecznika Praw Obywatelskich zgłoszono 229 spraw, z czego Rzecznik zakwalifikował 79 z nich jako zgłoszenia zewnętrzne, w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów. Najwięcej zgłoszeń zewnętrznych dotyczyło naruszeń związanych z interesami finansowymi Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej.Sygnaliści zgłaszali także naruszenia dotyczące korupcji i nieprawidłowości w zakresie ochrony prywatności i danych osobowych.
Robert Horbaczewski
03.04.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Sygnaliści

Ministerialni urzędnicy wykorzystują lukę w rządowym procesie legislacyjnym

Samorząd terytorialny Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy
Nie ma terminu, w którym - po zakończeniu uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych i opiniowaniu – ministerstwa musiałyby opublikować wszystkie dokumenty związane z projektowaną ustawą lub rozporządzeniem. A ponieważ to sami ministerialni urzędnicy wprowadzają dokumenty do systemu, bo Rządowe Centrum Legislacji zapewnia im tylko dostęp, to robią to z dużym opóźnieniem. Rekordzista dodał dokument do projektu po… ośmiu latach. Zdaniem prawników uniemożliwia to monitorowanie prac legislacyjnych.
Grażyna J. Leśniak Robert Horbaczewski Inga Stawicka
03.04.2025
Samorząd terytorialny Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy
Dwadzieścia, a nie trzydzieści godzin minimalnego wsparcia dla użytkownika asystencji osobistej. A także doprecyzowanie stawek wynagrodzenia asystentów, uregulowanie kwestii ich ubezpieczenia, rezygnacja z obowiązkowej obecności osoby o tym samym lub zbliżonym rodzaju niepełnosprawności w składzie ustalającym prawo do asystencji – to niektóre zmiany w poprawionym, rządowym projekcie ustawy o asystencji. Przesuwa się termin, od kiedy będzie można skorzystać z usługi.
Beata Dązbłaż
02.04.2025
Samorząd terytorialny Niepełnosprawność

Maleje aktywność zawodowa seniorów

Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy
W 2023 roku ludność aktywna zawodowo w wieku 60-89 lat liczyła 1443 tys. osób, tj. o 1,7 proc. mniej niż rok wcześniej. Osoby aktywne zawodowo w tej grupie wiekowej stanowiły 8,1 proc. ogółu aktywnych zawodowo osób w wieku 15-89 lat (wobec 8,3 proc. w roku poprzednim). Natomiast liczba osób biernych zawodowo w wieku 60-89 wyniosła 7934 tys. i wzrosła o 1,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego – wynika z rządowej „Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce za 2023 r.”.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2025
Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne Rynek pracy

OSR jak zło konieczne – bez kluczowych informacji

Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy
Brak oceny skutków finansowych i w ujęciu niepieniężnym w odniesieniu do przedsiębiorstw to stały mankament projektów ustaw i rozporządzeń przygotowywanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zaś trudności w ocenie wpływu to stała wymówka. Najbardziej skrajnym przykładem forsowania zmiany przepisów bez rzetelnego OSR jest obecnie rozporządzenie o maksymalnej temperaturze w miejscu pracy. W ubiegłym roku, mimo zarzutu braku OSR, projekt wolnej Wigilii trafił do parlamentu… jako projekt poselski.
Grażyna J. Leśniak
02.04.2025
Prawnicy Administracja publiczna Prawo pracy Małe i średnie firmy
Pracą górniczą, zaliczaną do emerytury w wymiarze półtorakrotnym przepisy nie uwzględniają pracy pod ziemią w podmiotach wykonujących określone prace dla kopalń – jeśli taki podmiot nie ma bezpośredniej umowy z kopalnią. Wtedy ZUS przy ustalaniu uprawnień emerytalnych uwzględnia jedynie zwykły okres zatrudnienia. Takie zróżnicowanie narusza konstytucyjną zasadę równości - uważa RPO i pisze do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Grażyna J. Leśniak
01.04.2025
Emerytury i renty Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne

Orzekanie na trwałe w ZUS jest wyjątkiem i to się nie zmieni

Pomoc społeczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Zgodnie z przepisami zasadą jest, że niezdolność do pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych orzeka na okres nie dłuższy niż pięć lat. Orzekanie na trwałe jest wyjątkiem i dotyczy sytuacji, w których ponowna ocena niezdolności do pracy przez lekarza orzecznika jest bezcelowa. Nie ma też renty na stałe z ZUS. I te zasady na razie się nie zmienią, bo procedowany projekt przepisów o reformie orzecznictwa w Zakładzie dotyczy tylko organizacji, a nie zasad orzekania.
Beata Dązbłaż
01.04.2025
Pomoc społeczna Ubezpieczenia społeczne Niepełnosprawność
Od 1 kwietnia 2025 roku do 31 marca 2026 roku będą obowiązywać nowe stawki jednorazowych odszkodowań z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za wypadki przy pracy i choroby zawodowe. Stawki będą wynosić od 1636 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu do 147 tys. 271 zł, jeżeli np. do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 28 636 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci.
Grażyna J. Leśniak
31.03.2025
Prawo pracy BHP