SN: Umowa użyczenia po śmierci współwłaściciela

Prawo cywilne

Pozwany, będący osobą bliską zmarłej współwłaścicielki, miał skuteczne wobec powódki prawo do korzystania z nieruchomości. A wynikało ono z udostępnienia mu jej części do korzystania przez współwłaścicielkę, która miała tytuł do używania całej nieruchomości – orzekł Sąd Najwyższy i oddalił skargę dotyczącą wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.

09.11.2023

SN w nowym składzie burzy zasady unieważniania umów frankowych

Prawo cywilne Kredyty frankowe

W przypadku braku przelicznika w umowie - niezależnie od tego, czy nie było go od początku, czy też okazał się nieważny - stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego – orzekli trzej sędziowie Izby Cywilnej. Sędziowie wadliwie powołani do Sądu Najwyższego ignorują prawo europejskie, ustaloną linię orzeczniczą SN i wiążące wyroki Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.

08.11.2023

Status prawny zabytków może być niepewny przez setki lat

Prawo cywilne

Szanse na dobrowolny zwrot skradzionych obrazów, rzeźb, grafik, możliwość zasiedzenia ich własności albo przymusowej windykacji zależą od miejsca kradzieży, obowiązującego systemu prawnego, a nawet tożsamości złodzieja. Polska tylko wyjątkowo ma szansę odzyskiwać dawno zrabowane dzieła sztuki. Resort kultury obecnie prowadzi ok. 150 procesów restytucyjnych dotyczących prac artystów w 15 państwach na całym świecie.

04.11.2023

Psy nie mogą spacerować wszędzie, a zakazy muszą mieć upoważnienie

Prawo karne Prawo cywilne

Opiekunowie psów buntują się przeciwko zakazom spacerowania z pupilami po niektórych terenach. Twierdzą, że godzi to w ich wolność poruszania się i przebywania w miejscach publicznych. Ostatnio nawet Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w dwóch sprawach – dotyczących Łazienek Królewskich w Warszawie i kąpieliska w Obornikach. Według prawników niektóre obostrzenia są zasadne.

04.11.2023

ZAIKS: Wykup praw autorskich poza Unię szkodzi twórcom

Prawo cywilne Prawo europejskie

Europejskie Zrzeszenie Stowarzyszeń Autorów i Kompozytorów, a wraz z nim polski ZAIKS, walczą ze zjawiskiem Buy-outów. Są to umowy wykupu praw autorskich na podstawie przepisów obowiązujących poza Unią Europejską, które destabilizują nasz rynek kreatywny i pozbawiają twórców tantiem. Teraz ukazał się apel europarlamentarzystów w sprawie konieczności podjęcia przez Unię Europejską działań mających na celu rozwiązanie problemu.

02.11.2023

Zła legislacja kładzie się cieniem na procedurze cywilnej, część przepisów do uchylenia

Prawo cywilne

1 lipca br. wszedł w życie przepis, zgodnie z którym organ egzekucyjny może w określonych przypadkach odmówić wszczęcia egzekucji. Prawnicy podkreślają, że powinien zostać uchylony. Nie koreluje z innymi przepisami, nie zawiera gwarancji - np. możliwości uzupełnienia wniosku o wszczęcie egzekucji. Jest też przykładem fatalnej legislacji. Przy okazji podkreślają, że takich problemów w nowelach procedury cywilnej z ostatnich lat jest znacznie więcej.

02.11.2023

Prywatność zmarłych, czyli o ochronie dóbr osobistych po śmierci

Prawo cywilne RODO

Każdemu człowiekowi przysługuje prawo do poszanowania jego dóbr osobistych, w tym między innymi wizerunku czy prywatności. Prawo to nie ma charakteru absolutnego. Nie jest tak, że zawsze, niezależnie od okoliczności, te dobra będą objęte ochroną. Czy to zatem oznacza, że po śmierci danej osoby można rozpowszechniać o niej dowolne informacje - zastanawia się Krzysztof Czyżewski, adwokat.

01.11.2023

Za zniszczony nagrobek można dostać odszkodowanie z polisy

Prawo cywilne

Jeśli do uszkodzenia nagrobka dojdzie z winy zarządcy cmentarza, to ma on obowiązek naprawienia szkody. Zwykle jednak do uszkodzeń dochodzi na skutek działania sił przyrody albo wandali. W takich przypadkach przydatne jest ubezpieczenie nagrobka, które można kupić łącznie z polisą dla domu lub mieszkania.

01.11.2023

Spór wokół elektronicznych liczników energii

Prawo cywilne

Trwa spór między dwiema spółkami o jakość inteligentnych liczników energii. Firma Apator sugeruje, że te dostarczane przez Esmetric w konsorcjum z litewską firmą Elgama Elektronika są niebezpieczne i mogą pozwolić nawet na destabilizacje sieci energetycznej kraju. Ta ostatnia ucina wszystkie zarzuty jako całkowicie nieprawdziwe i kieruje sprawę do UOKiK.

31.10.2023

SN: Sąd błędnie przyjął, że doszło do frankowej umowy pożyczki, ale i tak ją unieważnił

Prawo cywilne Prawo europejskie Kredyty frankowe

Odwołanie się do tabel kursów walut pozwanego banku spowodowało, że nie można było określić końcowej sumy do zapłaty. Wobec tego powodowie nie mogli obliczyć swego świadczenia. Jednak po wyeliminowaniu klauzuli przeliczeniowej umowa nie jest możliwa do wykonania, wobec czego musi być unieważniona - orzekła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

30.10.2023

SN: Prawo do gry hazardowej nie jest dobrem osobistym

Prawo cywilne

W ramach istniejących instrumentów ochrony cywilnoprawnej ochrona dóbr osobistych ma charakter wyjątkowy, w związku z czym sięganie do jej mechanizmów powinno następować z odpowiednią ostrożnością i powściągliwością, bez tendencji do sztucznego poszerzania katalogu tych dóbr – stwierdził Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w sprawie o zakaz wejścia do kasyna gry. - Za dobro osobiste trudno uznać prawo do nieskrępowanego uprawiania hazardu – dodał SN.

29.10.2023

Zarzut potrącenia może zgłosić pełnomocnik procesowy, ale tylko w trakcie procesu

Prawo cywilne

Spór o to, czy zarzut potrącenia wymaga pełnomocnictwa procesowego czy materialnego, toczy się wśród prawników od dawna. Część z nich wskazuje jednak na art. 91 pkt 4 k.p.c., zgodnie z którym pełnomocnictwo procesowe może obejmować również czynności wywołujące skutki materialnoprawne pod warunkiem, że są czynnościami podejmowanymi w ramach procesu. Szkopuł w tym, że same przepisy takiej interpretacji nie ułatwiają.

28.10.2023

Opóźniony lot nie zawsze skutkuje wypłatą odszkodowania dla pasażera

Prawo cywilne

Odmawiając odszkodowania za opóźniony lub odwołany lot, linie lotnicze najczęściej powołują się na strajk personelu czy zderzenie z ptakiem. Chętnie też zamiast wypłacać odszkodowanie, oferują vouchery do wykorzystania na zakup kolejnych biletów. To jednak nie zwalnia ich z obowiązku wypłaty odszkodowania.

28.10.2023

Praworządność potrzebuje nie tylko zmiany przepisów, ale też edukacji i współpracy prawników

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Wynik niedawnych wyborów parlamentarnych przyniósł nadzieję na powrót praworządności, respektowanie trójpodziału władz, niezależność sądownictwa i niezawisłość sędziów. Zmiany w przepisach są konieczne, ale równie ważne jest choćby kształcenie nowego pokolenia prawników, m.in. w zakresie ich roli w demokratycznym państwie - uważają uczestnicy konferencji "Między postępowaniem rozpoznawczym a egzekucyjnym”.

27.10.2023

Specjalistyczna wiedza biegłego jest kluczowa w sprawach o szkody drogowe

Prawo cywilne Ubezpieczenia

W środę na uczelni Łazarskiego odbyła się trzecia edycja konferencji prawno-technicznej „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym a standardy likwidacji szkód komunikacyjnych w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i rola biegłego sądowego”. Eksperci dyskutowali m.in. o roli specjalistycznej wiedzy biegłego w trakcie prowadzenia postępowania i dzielili się przemyśleniami na temat tego, co należałoby zmienić.

25.10.2023

SN: Jeden e-podpis przewodniczącego wystarczy pod e-zarządzeniem

Prawo cywilne

Zarządzenie przewodniczącego w sprawie zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości wydane na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu, utrwalone w chwili wydania wraz z uzasadnieniem wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, jest zarządzeniem istniejącym – uznała Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

18.10.2023

Przy podziale majątku zawarcie ugody powinno być priorytetem

Prawo cywilne Domowe finanse

W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. Ta regulacja znajduje zastosowanie do każdej sprawy cywilnej, w tym także do sprawy o podział majątku wspólnego, która rozpoznawana jest w trybie nieprocesowym. Ugoda może zostać zawarta zarówno w ramach toczącego się postępowania, jak i poza nim - pisze prof. Małgorzata Wojciechowicz.

17.10.2023

Pijani kierowcy dostają po kieszeni od ubezpieczycieli

Prawo karne Prawo cywilne

Surowsze kary za prowadzenie auta w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środki odurzających, a od 14 marca 2024 r. możliwość utraty pojazdu przez pijanego kierowcę to nie jedyne przykre konsekwencje jazdy po alkoholu. Poważne skutki niesie także spowodowanie szkody przez pijanego kierowcę. Nawet jeśli będzie on miał polisę OC, to finalnie będzie musiał pokryć wyrządzone przez siebie straty.

14.10.2023

Przepis wewnętrznie niespójny utrudni ochronę przed utratą pracy przez osoby szczególnie chronione

Prawo cywilne Prawo pracy

Wprowadzony 22 września 2023 roku ustawą o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw art. 755(5) kodeksu postępowania cywilnego wzbudza wiele kontrowersji. Chodzi tu zarówno o brak spójności aksjologicznej z przepisami prawa pracy, zakres podmiotowy, jak i wewnętrzną sprzeczność (poprawność legislacyjną) – pisze Paweł Korus, radca prawny.

10.10.2023