Ogólnopolskie Porozumienie Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego wystosowało apel do władz państwowych o poszanowanie istotnej roli samorządów zawodów zaufania publicznego w procesie stanowienia i stosowania prawa. Jak wskazano, autonomiczne samorządy zawodowe to fundament silnego sprawnie działającego państwa prawa.
Uchylenie wyroków sądów dwóch instancji przez Sąd Najwyższy rozpoznający kasację, „dokonane w oparciu o nieaktualną i niestanowiącą źródła prawa uchwałę” połączonych Izb: Cywilnej, Karnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. oraz w nieznanej ustawie procedurze o charakterze inkwizycyjnym, stanowi oczywiste i rażące naruszenie Prawa o ustroju sądów powszechnych i Konstytucji RP – orzekł skład tzw. neo-sędziów.
Opinia Komisji Weneckiej jest zbieżna z analizami i postulatami, które od dawna przedstawia Helsińska Fundacja Praw Człowieka. To przede wszystkim odrzucenie koncepcji automatycznego usuwania lub degradowania z mocy ustawy sędziów powołanych po marcu 2018 r. oraz zalecenie indywidualnego badania wszystkich tych powołań, z zagwarantowaniem prawa do sądu - wskazuje w swoim stanowisku fundacja.
Ustawą nie można unieważnić wszystkich nominacji sędziowskich dokonanych przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa, w danym przedziale czasowym - wskazuje w swojej opinii Komisja Wenecka. Podkreśla równocześnie, że ani istniejące orzeczenia ETPCz i TSUE, ani decyzje polskiego Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie wywołują skutku w postaci unieważnienia ex tunc uchwał tzw. neo-KRS, co więcej - nie wpisuje się to w koncepcję praworządności.
Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego zezwoliła na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej prokuratora Prokuratury Okręgowej w stanie spoczynku. Prokurator nie ustąpiła pierwszeństwa pieszej. Przez moment wiozła ją na masce, następnie poszkodowana upadła na asfalt. Czyn prokurator nie cechował się znikomym stopniem społecznej szkodliwości – podkreślił Sąd Najwyższy.
W razie przyznania kuratorowi wynagrodzenia na jego wniosek jedynie w części, sąd oddala ten wniosek w pozostałym zakresie. Sąd nie musi orzekać odrębnie o oddaleniu wniosku - taką uchwałę podjęła 8 października br. Izba Cywilna Sądu Najwyższego, odpowiadając na pytanie Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie.
Jakie prawa i obowiązki mają uczniowie? Czy małoletni influencerzy mogą zarabiać w internecie? Czy mowa nienawiści w sieci niesie taką samą odpowiedzialność prawną, jak nienawiść wyrażona wprost? Czy za przestępstwa odpowiadają tylko dorośli? Czy małoletni mogą zawierać ważne umowy? - to główne tematy trzeciej edycji akcji Adwokaci rozjaśniają prawo.
Do 31 października br. można zgłosić najlepszą publikację z zakresu ochrony praw osób pokrzywdzonych przestępstwem lub wiktymologii, a także praktyczne działania związane z pomocą pokrzywdzonym przestępstwami, w ramach II edycji Konkursu im. Ewy Bieńkowskiej organizowanego przez Fundację Pomocy Ofiarom Przestępstw. Chodzi też o artykuły, podcasty czy np. videoblogi.
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego proponuje modyfikację zasad wykorzystywania w procesie tzw. owoców zatrutego drzewa, czyli dowodów zdobytych z naruszeniem prawa. Od 2016 roku korzystanie z nich, np. z podsłuchu legalnie założonego w innej sprawie, jest dozwolone, a decyzja należy do prokuratora. Zanim jednak taka zmiana nastąpi, prokuratorzy mają polecenie stosowania się do uchwały Sądu Najwyższego, ograniczającej możliwości wykorzystywania nielegalnie zdobytych dowodów.
Minister sprawiedliwości Adam Bodnar poinformował, że Komisja Wenecka przyjęła opinie dotyczące sędziów powołanych po 2018 r. Choć nie ujawnił szczegółów, zapewnił, że jest przychylna i odnosi się m.in. do elementu indywidualnej oceny. Z informacji Prawo.pl wynika, że komisja ma wątpliwości m.in. w zakresie unieważniania powołań sędziów ustawą, podkreśla też, że kwestia statusu "nowych" ma być rozwiązana zgodnie z zasadą proporcjonalności.
Po bulwersującym wypadku na warszawskiej Trasie Łazienkowskiej, także w kontekście ubiegłorocznej katastrofy na A1, odżyła propozycja wprowadzenia do kodeksu karnego nowego typu przestępstwa, czyli zabójstwa drogowego. Rząd mówi o pracach nad projektem, ale prawnicy są podzieleni - jednym pomysł się podoba, inni mówią, że na podstawie obecnych przepisów można takich kierowców odpowiednio karać. Jest też propozycja nowego opisania w kodeksie zamiaru ewentualnego.
Dzięki znowelizowaniu przepisów poświęconych wysłuchaniu wzrasta rola tej instytucji. Dziecko ma prawo być wysłuchane i przedstawić swoje stanowisko. Szczególną rolę w ochronie praw dzieci może mieć też reprezentant małoletniego - wskazuje dr Aleksandra Kluczewska. Jak dodaje, rola reprezentanta dziecka nie jest wcale łatwa i zapewne wymaga od prawników dodatkowych umiejętności, często kompetencji wykraczających poza sferę merytoryczną.
Marcin Wiącek, rzecznik praw obywatelskich, podkreślił w piątek w Sejmie, że niezbędne jest wykonanie orzeczeń ETPCz i TSUE, które dotyczą Trybunału Konstytucyjnego i sądownictwa w Polsce. Rzecznik ostrzegł, że wzajemne nieuznawanie się instytucji lub sędziów prowadzi do chaosu w państwie i jest fundamentalnym zagrożeniem dla ochrony praw człowieka.
Sędziowie wydziału frankowego wydali dotąd ok. 14 tys. wyroków, z których 4 tys. zostały już ocenione w apelacji, żaden nie został uchylony - to dane, które przedstawił serwisowi Prawo.pl były już przewodniczący wydziału sędzia dr Tomasz Niewiadomski. Ważne jest przyspieszenie - tylko w czerwcu br. sędziowie tego wydziału wydali 776 wyroków, zawarto 42 ugody. Dla porównania od kwietnia do grudnia 2021 r. wyroków było 500.
Sprawy dotyczące alimentów od dziadków wymagają wnikliwej analizy - m.in. tego, czy uprawniony wnuczek znajduje się w niedostatku. Sądy miały więc wątpliwości, czy możliwe jest dochodzenie takich świadczeń w postępowaniu uproszczonym. Sąd Najwyższy orzekł właśnie, że sprawa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z powództwa małoletniego wnuka przeciwko swojemu dziadkowi, której wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tys. zł, podlega rozpoznaniu według takich przepisów.
Trwa spór o to, czy prokurator mógł przeglądać i kopiować korespondencję Janusza Palikota z jego obrońcą w czasie, gdy nie zostały mu jeszcze postawione zarzuty. Rozwiązaniem może być proponowana przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego nowa definicja, zgodnie z którą osoba stawałyby się podejrzanym już od pierwszej czynności zmierzającej do postawienia jej zarzutów karnych.
W tym roku do egzaminu notarialnego na terenie całego kraju – przed komisjami z siedzibami w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i we Wrocławiu – przystąpiło łącznie 396 osób. Pozytywny wynik uzyskało 170 osób, czyli około 43 proc. zdających. Najwyższy poziom zdawalności, ok. 61 proc., uzyskały osoby, które przystąpiły do egzaminu po aplikacji.
Sędziowie powołani po 2018 r. wystosowali do Komisji Weneckiej i ministra sprawiedliwości apel o zmianę założeń oraz rozważenie innych wariantów rozstrzygnięcia ich sytuacji. Sygnatariusze listu podkreślają, że propozycje ich powrotu na poprzednie stanowisko, są zapowiedzią odmiennego podejścia do znacznej grupy sędziów, będących w identycznej sytuacji i naruszenia praw podmiotowych, zwłaszcza tych, którzy przyszli spoza zawodu. W ich ocenie, pomóc mógłby okrągły stół z udziałem wszystkich sędziów.
W orzecznictwie sądów przeważa pogląd, że prawo do kontaktów rodzica z dzieckiem nie jest dobrem osobistym. Wskazują przy tym, że kontakt nie jest tożsamy z więzią rodzinną, choć może ją tworzyć lub umacniać. W takim przypadku powództwa o ochronę dóbr osobistych dotyczą więc raczej prawa do niezakłóconej więzi rodzinnej, a nie ściśle utrudniania kontaktów. A wpływ na zanik więzi może mieć też ciągłe deprecjonowanie drugiego rodzica.
Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by w sprawach karnych środki odwoławcze i wnioski o uzasadnienie, a także np. odpowiedź na apelację można było wnosić za pośrednictwem kont posiadanych na portalu informacyjnym sądów. Taką możliwość - na początkowym etapie - mieliby obrońcy, prokurator, pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratoria Generalna RP. Sam projekt ma być gotowy w IV kwartale bieżącego roku.
